در ماده 192 برنامه سوم توسعه عنوان شده که دولت باید به شکلی برنامه ریزی کند که امور مربوط به سالمندان در کشور ساماندهی شود، بدین ترتیب دولت از سال 83 تشکیل شورای ملی سالمندان را مصوب کرد، به این صورت که با دبیری سازمان بهزیستی کشور چند وزارتخانه و سازمان دور هم جمع شدند تا در راستای رفاه و آسایش سالمندان برنامه ریزی کنند، اما جالب اینجاست که از سال 83 تاکنون این شورا فقط پنج بار تشکیل جلسه داده است.
حسین نحوی نژاد، دبیر شورای ملی سالمندان درباره این که چرا این شورا فعال نبوده به جام جم می گوید: یک مشکل این بود که ساختار رفاهی کشور متحول شد، یعنی وزارت رفاه تشکیل شد یا سازمان بهزیستی از زیرمجموعه وزارت بهداشت خارج شد، نکته دوم تحولاتی است که در اثر تغییر دولت و وزرا ایجاد شده است. همه این عوامل سبب شد تا شورای ملی سالمندان از سال 83 تا امروز فقط پنج جلسه برگزار کنند.
نحوی نژاد ادامه می دهد: اما ما دبیرخانه شورا را فعال نگه داشتیم تا نیازهای سالمندان را تجزیه و تحلیل کنیم، زیرا تا مسئولان از نیاز و مشکلات سالمندان باخبر نشوند نمی توانند برنامه ریزی لازم را در این باره داشته باشند.
به گفته دبیر شورای ملی سالمندان، آنها در این دبیرخانه اطلاعات سالمندان کشور را جمع آوری کرده و با کمک دستگاه های دیگر سند ملی برنامه های راهبردی سالمندان کشور را تنظیم می کنند. همچنین در استان های مختلف استاندار ها را به عنوان رئیس شورای سالمندان معرفی کرده اند تا وضع سالمندان را بررسی کنند.
فقط 30 درصد از سالمندان بیمه تکمیلی دارند
اما نکته ای که قابل توجه است این است که به رغم تلاش این دبیرخانه هنوز 20 درصد از سالمندان کشور از هیچ بیمه ای برخوردار نیستند، نحوی نژاد در این باره تصریح می کند: برخی از سالمندان بیمه های روستایی را قبول ندارند یا به دلیل خدمات نامناسب آنها بیمه نمی شوند، اما باید بگویم این اطلاعات در بررسی خوشه ای انجام شده است و این طور نبوده که از همه سالمندان در این باره سوال شده باشد، البته در این بین عده ای هم هستند که چون آگاهی نداشته اند خود را بیمه خویش فرما نکرده اند.
اما در این بین مشکل دیگری مطرح است که خیلی مهم تر از بیمه پایه برای سالمندان است، زیرا افراد با بالا رفتن سن نیاز بیشتری به جراحی، دارو و درمان و بستری شدن پیدا می کنند. این در حالی است که بیمه های پایه هیچ کدام از این نیاز ها را پوشش نمی دهند. علاوه براین بر اساس آمار فقط 30 درصد سالمندان کشور بیمه تکمیلی دارند، بیشتر این افراد هم چون کارمند دولت بوده اند، از مزایای این بیمه بهره مند هستند.
نحوی نژاد عنوان می کند: سالمندی دیر یا زود دامن همه را می گیرد، به همین دلیل همه باید در رفع مشکلات موجود قدم برداریم افزون براین من از دستگاه هایی که عضو شورای ملی هستند ولی با این شورا همکاری نمی کنند، گله دارم.
سند جامع سالمندان
این در حالی است که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تشکیل شورای ملی سالمندان در آینده ای نزدیک خبر داده و یادآور می شود: بعد از تدوین برنامه ریزی های لازم بزودی شورای ملی سالمندان تشکیل می شود و همچنین سند جامع سالمندان نیز برای افزایش میزان کارایی برای این قشر از افراد مورد بازنگری قرار می گیرد.
علی ربیعی در حاشیه بازدید از مرکز خیریه نگهداری از سالمندان «مریم مقدس» که ویژه اقلیت های مذهبی است، عنوان کرد: تدوین سند جامع سالمندان از سوی کارشناسان و متخصصان مورد بازنگری قرار می گیرد تا بتوانیم موارد بیشتری را برای ارائه خدمات بهتر و بیشتر به سالمندان ارائه دهیم که البته کار کارشناسی خوبی در تدوین آن انجام شده و ما در بازنگری موارد بیشتری را به آن اضافه خواهیم کرد.
وزیر تعاون، کار و راه اجتماعی درباره تشکیل شورای ملی سالمندان نیز یادآور شد: با توجه به رشد جمعیت سالمندی و تاکید رئیس جمهور بر فعال شدن شورای ملی سالمندان بزودی این شورا دوباره تشکیل خواهد شد.
ربیعی در مورد زمان تشکیل این شورا عنوان کرد: بر اساس یک برنامه یک ماه مطالعات اولیه را انجام داده و سپس اقدام به راه اندازی شورای ملی سالمندان خواهیم کرد.وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید کرد: متاسفانه اکنون از لحاظ ساختاری آمادگی های لازم برای مسائل سالمندان وجود ندارد به همین دلیل جامعه شناسان و جمعیت شناسان ما باید مطالعات مورد نیاز خود را برای چند سال آینده آغاز کنند.
به گزارش مهر، وی با تاکید بر این که اکنون پزشک متخصص سالمندی انگشت شمار وجود دارد، بیان کرد: باید در این باره نیز با همکاری سایر ارگان ها و مطالعات انجام شده اقدامات لازم انجام شود.
به گفته ربیعی، به دلیل شهرنشینی و تغییر سبک زندگی دیگر سالمندان همانند گذشته در کنار خانواده و نزدیکان خود نیستند، به طوری که کم کم و در آینده از نظام خانواده دور می شوند و همین موضوع مشکلاتی را برای آنها ایجاد خواهد کرد. بر همین اساس در وزارت رفاه مطالعات سالمندی آغاز و بر اساس نیازهای دو دهه آینده ایده هایی شکل خواهد گرفت.
20 درصد سالمندان بدون بیمه
رئیس سازمان بهزیستی کشور با بیان این که 8.2 درصد جمعیت کشور سالمند هستند، گفت: میزان سالمندان کشور به بیش از شش میلیون نفر می رسد که از این تعداد 20 درصد آنها تحت پوشش هیچ بیمه ای نیستند.
همایون هاشمی در نشست خبری که به مناسبت «تکریم هفته سالمند» برگزار شد با اشاره به این که مرز قراردادی سالمندی 60 سال تعریف شده است، اظهار کرد: جمعیت سالمندی کشور تا سال 1404 سه برابر خواهد شد که تعداد آنها به 15.5 میلیون نفر می رسد.
وی ادامه داد: 8.1 درصد سالمندان کشور با فرزندان و نزدیکان خود و 7.3 درصد سالمندان نیز به تنهایی زندگی می کنند.به گفته رئیس سازمان بهزیستی، 80 درصد سالمندان در کشور به صورت مستقل زندگی می کنند و دارای خانه های ملکی هستند.
به گزارش ایسنا، هاشمی عنوان کرد: 285 هزار نفر از سالمندان کشور به صورت مستقیم از پکیج خدماتی سازمان بهزیستی استفاده می کنند که این پکیج شامل خدمات توانبخشی و پرداخت مستمری است، این در حالی است که این تعداد از سالمندان شامل سالمندان بی بضاعت کشور هستند.
هاشمی با اشاره به این که قصد داریم تعداد سالمندانی را که تحت هیچ پوشش ایمنی نیستند در کشور کم کنیم، ادامه داد: 15 درصد سالمندان بالای 60 سال در کشور شاغل هستند و 85 درصد این قشر هیچ شغلی ندارند.
رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به این که 228 مرکز فعالیت های شبانه روزی سالمندان در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: 127 مرکز نیز به صورت خدمات در منزل در حال فعالیت هستند.
وی در ادامه به فعالیت های این سازمان و شورای ملی سالمندان اشاره و اظهار کرد: تدوین پیش نویس سند ملی برای سالمندان انجام شده و امیدواریم با به تصویب رسیدن این پیش نویس دارای یک سند بالادستی در این زمینه شویم.
وی تصریح کرد: تدوین طرح بیمه ای مراقبتی سالمندان و نیز تدوین شاخص های شهر دوستدار سالمند و ارائه آن به شهرداری ها از دیگر فعالیت هایی است که از سوی این سازمان در شورای ملی سالمندان انجام شده است.
هاشمی همچنین در مورد زنان سرپرست خانوار یادآور شد: یکی از زیرگروه های تحت پوشش سازمان بهزیستی زنان سرپرست خانوار هستند که در سال گذشته 55 هزار نفر از این زنان، سهمیه سازمان بهزیستی برای تحت پوشش بیمه قرار گرفتن بوده است که در این زمینه آنها را تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی قرار داده ایم.
پرداخت وام بلاعوض 4 میلیون تومانی
هاشمی با بیان این که قصد داریم در زمینه سالمندان بدون مسکن به صورت جدی ورود کنیم، اظهار کرد: در زمینه مسکن سالمندان و نیز ساخت و تعمیر مراکز سالمندان به صورت جدی ورود کرده ایم و در این زمینه چهار میلیون تومان وام بلاعوض پرداخت می کنیم.
وی ادامه داد: برای خوداشتغالی سالمندان نیز 47 تعاونی خوداشتغالی ایجاد کرده ایم و باید بگوییم که 899 تشکل، ان.جی.او و موسسه مرتبط با حوزه سالمندان وجود دارد.