گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
آلودگی‌هوا هر سال بیش از گذشته جان شهروندان را به بازی می‌گیرد، زیرا اقدامات مسئولان برای کاهش آلودگی‌هوا به اجرای برنامه‌های نمایشی محدود شده است و تاکنون برنامه مناسبی برای کاهش چشمه‌های آلودگی‌هوا مانند از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی اجرا نشده است.
باد و باران هنوز به داد شهروندان نرسیده است و آلودگی‌هوا بیش از گذشته نفس کشیدن را برای شهروندان مشکل کرده است. آسمان کلانشهرهایی مانند تهران آنقدر خاکستری شده که قرار است، فردا در این کلانشهر مدارس ابتدایی به شکل غیر حضوری برگزار شود.
هرچند کارشناسان هواشناسی وعده داده‌اند که امسال شاهد بارش‌های بیشتری خواهیم بود. اما تاکنون باد و باران نیز به داد شهروندان نرسیده است و آلودگی‌هوا جدی‌تر از سال‌های گذشته زندگی شهروندان را به بازی گرفته است.
رکورد آلودگی‌هوا شکسته شد
نباید به کاهش آلودگی هوا امیدوار بود، این حقیقت تلخی است که بسیاری از شهروندان به آن پی برده‌اند، زیرا تاکنون اقدام مشخصی برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور انجام نشده، این درحالی است که بسیاری از کشورهای دنیا توانسته‌اند با اجرای برنامه‌های جامع این مشکل را کنترل و برطرف کنند.
دکتر محمدصادق حسنوند، رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره وضعیت آلودگی‌هوا در کلانشهرهای کشور به ما می‌گوید: داده‌هایی که در دسترس محققان است، نشان می دهد از ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ روند افزایشی غلظت آلاینده‌های هوا را داشته‌ایم و در این مدت رکورد زده‌ایم، یعنی در چهار سال متوالی شاهد افزایش غلظت آلاینده‌های هوا بوده‌ایم.
این درحالی است که کارشناسان هشدار می‌دهند که غلظت آلاینده‌هایی مانند ذرات PM2.5 بی‌سابقه بوده است و در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۰درصد افزایش داشته است.
رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره عنوان می‌کند: در سال ۱۴۰۰میانگین غلظت ذرات PM2.5 حدود ۳۰ میکروگرم بود. اما در سال ۱۴۰۱ این میزان به حدود ۳۸ میکروگرم رسیده است که نشان می‌دهد به طور میانگین افزایش ۲۰ درصدی را در ایستگاه‌های مختلف شاهد بوده‌ایم.
این درحالی است که در کشورهای دیگر دنیا مسئولان برای کاهش غلظت آلاینده‌ها تلاش می‌کنند و دست‌کم آنها را ثابت نگه می‌دارند. اما در کشورمان شاهد رشد بیش از ۲۰ درصدی آلاینده‌ها هستیم! نگران کننده‌تر اینکه در بسیاری از شهرهای کشور ایستگاه فعال سنجش آلودگی هوا وجود ندارد و نمی‌توان درباره شرایط آلودگی‌هوا در این مناطق بدرستی اظهار نظر کرد.
مسئولان مشغول نمایش هستند
سرنخ افزایش آلودگی‌هوا را که دنبال کنید به این نتیجه می‌رسید که برای مهار آلودگی هوا اقدام مناسبی نشده و برنامه‌های مسئولان به اجرای اقدامات نمایشی محدود شده است.
محمد صادق حسنوند درباره دلیل افزایش آلودگی‌هوا در کلانشهرهای کشورمان توضیح می‌دهد: انباشت منابع انتشار آلودگی سبب این شرایط شده است و به نظر می‌رسد امسال نیز شاهد افزایش آلودگی‌هوا خواهیم بود، زیرا اطلاعات موجود نشان می‌دهد تاکنون اقدام قابل توجهی برای تغییر شرایط انجام نشده است.
به عبارت دیگر کارشناسان تاکید می‌کنند که تاکنون برای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده اقدامی انجام نشده و توسعه حمل و نقل عمومی نیز از مقام شعار فراتر نرفته است.
رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران به ما می‌گوید: برای نمونه آمار از رده خارج کردن خودروهای فرسوده تقریبا به صفر رسیده است و نهادهای مسئول به نوعی قانون از رده خارج کردن خودروهای فرسوده را دور می‌زنند.
بنابراین در چنین شرایطی این انتظار که آلودگی هوا کاهش پیدا خواهد کرد، انتظاری غیر منطقی است و نباید توقع داشت که معجزه‌ای رخ بدهد.
حسنوند درباره اقدامات مسئولان نیز عنوان می‌کند: اقدامات نمایشی مانند برقی کردن حدود ۵۰ دستگاه موتور سیکلت یا اضافه کردن چند دستگاه اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومی تاثیری در حل مشکل آلودگی‌هوا ندارد.
دود از نحوه مدیریت بلند می‌شود
برنامه‌هایی که برای کاهش آلودگی‌هوا باید انجام شود، سال‌هاست که در دنیا شناخته شده و کشورهای موفق با اجرای آنها برای حفظ سلامت شهروندان خود تلاش می‌کنند. اما به نظر می‌رسد در کشورمان اراده‌ای برای اجرای این برنامه‌ها وجود ندارد.
رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره دلایلی که سبب شده در کشورمان نتوان آلودگی‌هوا را کنترل کرد، عنوان می‌کند: بخشی از این مساله به مشکلات اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه‌ای بر می‌گردد که کشورمان با آن رو به رو است و سبب شده که نتوان از فناوری روز دنیا برای حل این مشکلات استفاده کرد.
او درباره اینکه سوء مدیریت در این بین چقدر نقش دارد؟ نیز می‌گوید: واقعیت این است که کشورهای دیگری که شرایط اقتصادی ما را دارند، توانسته‌اند با اجرای برنامه‌های علمی و کمک گرفتن از متخصصان با یک شیب ملایم میزان آلودگی‌هوا را کاهش دهند.
حسنوند ادامه می‌دهد: در واقع راه حل کنترل آلودگی‌هوا ساده است و مسئولان با از رده از خارج کردن خودروهای فرسوده و توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی می‌توانند، قدم‌های مناسبی برای کاهش آلودگی‌هوا بردارند. اما در کشورمان قانون از رده خارج کردن خودروهای فرسوده را دور می‌زنند و برای توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی نیز اقدام مناسبی انجام نمی‌شود.
بنابراین کارشناسان معتقدند در چنین شرایطی نباید به کاهش آلودگی‌هوا امیدوار بود و به احتمال زیاد اگر در روزهای پیش‌رو شاهد بارش باران یا وزش باد نباشیم، آلودگی‌هوا بیش از گذشته زندگی شهروندان را تهدید خواهد کرد.
مهدی آیینی
