گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
کارشناسان از تبعات انتشار تصویر یوزپلنگ آسیایی روی پاکت‌های سیگار می‌گویند
یوزپلنگ آسیایی همچنان با انقراض می‌دود و تصمیم‌هایی که برای نجات او گرفته می‌شود، همچنان حاشیه ساز است. درتازه ترین اتفاق قرار شده شرکت دخانیات تصویر یوز را روی پاکت‌های سیگار منتشر کند. این درحالی است که کارشناسان معتقدند این اقدام خلاف قانون است و زمینه را برای افزایش مصرف سیگار فراهم می‌کند در این بین سازمان حفاظت محیط زیست نیز با این اقدام مخالفت کرده است. اما وزارتخانه‌های مسؤول مانند وزارت بهداشت و صمت تاکنون واکنشی نشان نداده‌اند.
انقراض به یوزپلنگ آسیایی از همیشه نزدیکتر شده و کارشناسان هشدار می‌دهند کمتر از ۳۰ یوزپلنگ در زیستگاه‌های کشور باقیمانده است. این شرایط ثابت می‌کند برنامه‌ها برای حفاظت و نجات این گونه تاکنون از مقام حرف فراتر نرفته است و اگر در این میان اقدامی نیز صورت می‌گیرد به نظر می‌رسد بیشتر منافع افراد یا گروه‌هایی در نظر گرفته می‌شود که فقط به فکر سوء استفاده از نام یوزپلنگ و محیط زیست هستند.
در تازه ترین اتفاق از شرکت دخانیات خبر رسیده که قرار است روی محصول جدید این شرکت تصویر یوز آسیایی منتشر شود. اقدامی که با مخالفت بسیاری از کارشناسان رو به رو شده است، آنها تاکید می‌کنند از تصویر یوزپلنگ نباید برای تبلیغ کالایی سرطان زا استفاده کرد.
قانونی نیست!
مصرف سیگار سلامت و اقتصاد کشور را نشانه گرفته است. تخمین زده می‌شود در سال حدود ۶۵هزار نفر در کشورمان به دلیل بیماری‌های ناشی از مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند.
کارشناسان برآورد می‌کنند هر سال حدود سه میلیارد پاکت سیگار در کشور مصرف می‌شود. به این ترتیب اگر به طور میانگین قیمت هر بسته سیگار را ۲۰هزار تومان در نظر بگیریم، می‌توان گفت هر سال حدود ۶۰ میلیارد تومان با مصرف سیگار دود می‌شود.
دکترمحمدرضا مسجدی، دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران در گفت‌وگو با ما از غیر قانونی بودن انتشار تصویر یوز آسیایی روی پاکت سیگار می‌گوید و عنوان می‌کند: استفاده از یوزپلنگ آسیایی یک تبلیغ دخانی محسوب می‌شود و خلاف قوانین ملی و بین‌المللی ازجمله ماده ۱۱ کنوانسیون معاهده بین‌المللی دخانیات (FCTC) مصوب سال ۱۳۸۴ در جلسه کنفرانس اعضا است.
آن طور که او توضیح می‌دهد براساس این قوانین باید بسته‌بندی سیگار ساده ساده باشد و ۳۰درصد سطح هر طرف پاکت سیگار را به انتشار طرح یا پیام‌هایی با محور سلامت و زیان‌های سیگار اختصاص پیدا کند.
علاوه بر این براساس ماده ۳ قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات هر نوع تبلیغ، حمایت، تشویق مستقیم و غیرمستقیم و یا تحریک افراد به استعمال دخانیات ممنوع است .
دکتر مسجدی ادامه می‌دهد: براساس ماده ۵ همین قانون پیام‌های سلامتی و زیان‌های دخانیات باید سطح هر طرف پاکت سیگار (تولیدی-وارداتی) را پوشش دهد. علاوه بر این براساس تبصره ماده ۵ استفاده از تعابیر گمراه‌کننده مانند ملایم، لایت، سبک ممنوع است.
دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران تاکید می‌کند: به‌طورقطع استفاده از تبلیغات این‌چنینی باعث گرایش بیشتر نوجوانان و جوانان به این کالای سرطان‌زا می‌شود. این درحالی است که باید تصاویر بیماری‌های سرطان و غیره که ناشی از استعمال دخانیات است روی پاکت سیگار درج شود.
دکتر مسجدی با تاکید بر غیر قانونی بودن این رویکرد عنوان می‌کند: دستگاه‌های و نهادهای مسؤول مانند وزارت صمت باید مانع این اقدام شوند. وزارت بهداشت نیز برای حفظ سلامت مردم و پیشگیری از استعمال دخانیات باید به این مساله ورود کند.
آلاینده آب و خاک
محققان تخمین می‌زنند هر سال حدود ۴٫۵ میلیارد ته‌سیگار در طبیعت رها می‌شود و زمینه را برای آلودگی منابع آب و خاک فراهم می‌کند. اما ته‌سیگارها تنها منابع آلاینده‌ای نیست که ازسوی شرکت‌های تولید سیگار ایجاد می‌شود.
براساس برآوردی که سال ۲۰۱۵ از سوی سازمان جهانی بهداشت انجام شد، کارخانه‌های تولید سیگار در فاصله سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۵ حدود ۴۵ میلیون تن زباله جامد تولید کردند، علاوه بر این برآورد شد در این مدت ۴۰۰هزار تن زباله شیمیایی و شش میلیون تن نیز زباله نیکوتین از سوی این کارخانه‌ها تولید شده است.
محمد درویش، فعال محیط زیست نیز در این باره به ما می‌گوید: مصرف دخانیات سالانه آسیب زیادی به کشور تحمل می‌کند، چراکه سبب بیماری و آلودگی منابع آب و خاک می‌شود. به همین دلیل باید برای کاهش مصرف سیگار در کشور اقدامات مناسبی انجام شود.
او نیز با انتقاد از تصمیم شرکت دخانیات برای چاپ تصویر یوزپلنگ آسیایی روی پاکت‌های سیگار عنوان می‌کند: امیداوریم که نمایندگان مجلس مانع این اقدام شوند.
حسین گودرزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز چاپ تصویر یوزپلنگ آسیایی روی پاکت سیگار را مناسب نمی‌داند. او در گفت‌وگو با ما عنوان می‌کند: باید برای حفظ یوز ایرانی اقدامات مناسبی انجام شود، چراکه چاپ تصویر یوزپلنگ ایرانی روی پاکت‌های سیگار از نظر اجتماعی نتایج مناسبی نخواهد داشت.
به نظر می‌رسد که مدیران شرکت دخانیات تصمیم گرفته‌اند با انتشار تصویر یوزپلنگ آسیایی روی پاکت سیگار زحمت‌هایی که تاکنون برای معروفی یوزپلنگ کشیده شده است، به هدر بدهند، چراکه اگر تا پیش از این دیدن تلاش و مبارزه اعضای تیم ملی فوتبال سبب یادآوری یوزپلنگ می‌شد بعد از این باید با دیدن پاکت‌های سیگار و ته‌سیگارهایی که به آلودگی محیط زیست دامن می زنند از یوزپلنگ آسیایی یاد کرد.
مهدی آیینی
