گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

هرچه به فصل داغ امتحانات نزدیک‌تر می‌شویم، هشدارهای کارشناسان مواد مخدر کشور نیز داغ‌تر از همیشه در صدر اخبار قرار می‌گیرد. برای نمونه درحالی که دوشنبه گذشته آمار 0.4 درصدی دانش‌آموزانی که یک بار شیشه مصرف کرده‌اند منتشر شد، روز گذشته قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور با اشاره به نزدیک شدن به روزهای امتحانات دانش‌آموزان و دانشجویان از افزایش ۵۰ درصدی فروش ریتالین در بین این گروه خبر داد.

نکته اینجاست که نباید فقط انگشت اتهام را به سمت این افراد گرفت، زیرا ساختار نامناسب نظام آموزشی و نتیجه محور بودن آن سبب شده دانش آموزان و خانواده ها برای به دست آوردن رتبه و نمره دست به هر کاری بزنند.

دیروز علیرضا جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در نشست صیانت و توانمندسازی زنان و خانواده در برابر آسیب های اجتماعی که به مناسبت هفته بزرگداشت مقام زن برگزار شد، از افزایش ۵۰ درصدی فروش ریتالین در شب های امتحان حرف زد و ادعا کرد برخی دانش آموزان و دانشجویان به دلیل تبلیغات غلط و از روی ناآگاهی برای تقویت حافظه و شب بیداری از ریتالین استفاده می کنند و به همین دلیل در شب های امتحان فروش ریتالین افزایش پیدا می کند.

جزینی ادامه داد: براساس شیوع شناسی صورت گرفته در سال 90، 0.4 درصد از دانش آموزان در سنین شانزدهم و هفدهم سالگی یک بار ماده محرک شیشه را برای موفقیت در امتحانات خود استفاده کرده اند و امسال نیز شیوع شناسی در بین دانش آموزان انجام خواهد شد.

ریتالین جزو داروهایی است که درموارد خاصی کاربرد درمانی دارد بویژه در کودکانی که کاهش توجه داشته و بیش فعالند.

نکته اینجاست که این دارو مشتری های دیگری دارد به این شکل که برخی ها از این دارو سوءمصرف می کنند. برای نمونه می توان به دانش آموزان و دانشجویان اشاره کرد. این افراد تحت تاثیر باوری غلط در مواقعی که امتحان سختی در پیش دارند به این امید که این دارو تمرکز و توانایی شان را بیشتر کرده و خواب آنها را کاهش دهد به مصرف این دارو روی می آورند.

محمدباقر صابری زفرقندی، عضو هیات علمی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره این دارو به جام جم می گوید: ریتالین جزو گروه آمفتامین هاست و تمام ویژگی های مخدر شیشه را دارد به همین دلیل نباید این دارو براحتی در همه داروخانه ها توزیع شود و حتما این دارو باید با نسخه پزشک و برای موارد بیماری تجویز شود.

وی تاکید می کند: البته نباید جنبه های پزشکی این دارو را نادیده گرفت، زیرا خانواده هایی که بچه بیش فعال داشته و تحت نظر پزشک دارو مصرف می کنند، نباید نگران باشند.

عوارض؛ روان پریشی و اضطراب

ماجرایی که سبب می شود دانشجویان و دانش آموزان به مصرف ریتالین رو بیاورند، توصیه نادرست برخی از افراد مانند همکلاسی ها و افراد سودجویی است که اطراف آنها زندگی می کنند.

صابری زفرقندی درباره عوارض این دارو تصریح می کند: ریتالین چون جزو داروهای محرک مغزی است می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد بخصوص در مرحله حاد مصرف علائم روان پریشی، اضطراب های غیرقابل کنترل، به هم ریختگی تمرکز و بی قراری های شدید را می توان شاهد بود.

این درحالی است که چنانچه فردی سابقه مصرف قبلی نداشته باشد، این دارو نمی تواند در درمان به او کمک کند.

بازار آشفته دارو

نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که وقتی قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر از افزایش ۵۰ درصدی مصرف ریتالین در بین دانش آموزان و دانشجویان حرف می زند می توان چنین استنباط کرد که بازار توزیع و نظارت بر این گونه داروها در کشورمان چندان مطلوب نیست.

برای نمونه مدتی قبل رئیس سازمان غذا و دارو با انتقاد از فروش خارج از فهرست دارویی و بدون نسخه دارو از سوی برخی داروخانه ها گفته بود روش جدید نظارت بر سطح داروخانه ها را اجرا خواهیم کرد.

رسول دیناروند همچنین در مورد نظارت بر داروخانه ها و فروش ریتالین و الکل سخن به میان آورده و عنوان کرده بود متاسفانه برخی داروخانه ها خارج از فهرست دارویی و نسخه پزشک دارو به فروش می رسانند.

این در حالی است که با بالارفتن 50 درصدی میزان مصرف ریتالین در بین دانشجویان و دانش آموزان می توان نتیجه گرفت، مسئولان سازمان غذا و دارو تاکنون در اجرای سیاست های جدید خود موفق نبوده اند.

صابری زفرقندی عنوان می کند: ریتالین دارویی است که باید فقط در قبال نسخه به بیماران داده شود اصولا توزیع همگانی این دارو در داروخانه ها نادرست است و مغایر با سیاست های کلی مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از سوءمصرف مواد است.

به گفته وی، ممکن است این دارو در برخی افراد بندرت اثرات مفیدی داشته باشد، اما شامل همه نمی شود. این در حالی است که بدن نسبت به اثرات سودبخش آن مقاوم شده و به دارو معتاد می شود.

زفرقندی با بیان این که عدد و رقم فروش ریتالین در کشور را باید مسئولان وزارت بهداشت تائید کنند، عنوان می کند: به نظرم آنهایی که سوءمصرف می کنند از بازار غیرقانونی دارو را تهیه می کنند، البته نمی توان انکار کرد که مصرف این دارو در ایام امتحانات در بین بخشی از دانش آموزان، دانشجویان و دستیاران پزشکی افزایش پیدا می کند.

وی ادامه می دهد: درصورت درست بودن آمار افزایش 50 درصدی فروش ریتالین باید گفت قطعا سیستم توزیع دارو در کشور ایراد دارد و معیارهای پزشکی تجویز دارو در کشور رعایت نمی شود.

توصیه به خانواده ها

باید تاکید کرد که از ظاهر شخصی که ریتالین مصرف می کند نمی توان متوجه شد که او چنین دارویی را مصرف کرده و می کند به همین دلیل خانواده ها باید طوری رفتار کنند که جوانان و نوجوانان آنها به مصرف این دارو تشویق نشوند.

صابری زفرقندی دراین باره یادآور می شود: خانواده ها اگر خیلی روی فرزندان خود فشار آورده و برای قبولی در امتحانات استرس بیش از حدی به آنها وارد کنند، زمینه ساز مصرف این دارو خواهند شد.

افزون براین متاسفانه ساختار و نظام آموزشی در دانشگاه و مدارس ایجاب می کند بخشی از جوانان مجبور شوند که از این مواد استفاده کنند و این درحالی است که محیط برای دانش آموزان و دانشجویان باید کاملا آرام بوده و هدف قبولی و نفر اول شدن برای آنها مطرح نباشد.

مهدی آیینی – گروه جامعه

روز گذشته پروین فرشچی، معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در نشستی خبری در این باره تصریح کرد: این یکی از چالش های ما در حوزه خلیج فارس است و سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان یک دستگاه نظارتی به تنهایی نمی تواند مانع این مساله شود. البته استانداران در این خصوص مسئولیت سنگین تری دارند.

این در حالی است که از پیوستن جزیره هندورابی به کیش به عنوان منطقه آزاد تجاری نیز می توان جزو یکی دیگر از چالش های زیست محیطی در خلیج فارس نام برد؛ زیرا ساخت و سازهایی که در این منطقه بدون ارزیابی زیست محیطی انجام می شود، تهدیدی برای زندگی آبزیان و مرجان های این جزیره است.

فرشچی در این باره بیان کرد: ما با ساخت و سازهایی که بدون ارزیابی زیست محیطی انجام می شود، مخالف هستیم.

افزون بر این، وی بروز چنین مشکل هایی را نتیجه دوگانگی مسئولیت ها میان مناطق آزاد و سازمان حفاظت محیط زیست دانست و ادامه داد: مدیریت یکپارچه ای در این مناطق وجود ندارد، اما قرار شده در جلسه ای که بزودی بین سازمان حفاظت محیط زیست و مدیریت مناطق آزاد تشکیل خواهد شد، دراین باره تصمیم هایی گرفته شود.

تعداد محیط بانان دریایی مشخص نیست

فرشچی با بیان این که کمبود محیط بان در سواحل کشور یکی از مشکلات اصلی دراین مناطق است، ابراز کرد: باید محیط بانان بیشتری در این مناطق داشته باشیم البته ارائه آموزش های لازم به این افراد ضروری است. اکنون یگان حفاظتی در مناطق ساحلی وجود دارد، اما این مناطق باید گارد ساحلی داشته باشند.

معاون سازمان محیط زیست با بیان این که برخی کارشناسان محیط زیست داوطلبانه به عنوان محیط بان نیز عمل می کنند، عنوان کرد: به همین دلیل نمی توان آمار دقیقی از محیط بانان دریایی کشور داد.

به گفته وی، تفاهم نامه ای با نیروی دریایی در حال تنظیم است که بر اساس آن تعداد نیروهای محیط بان در مناطق ساحلی افزایش می یابد.

آلودگی و قاچاق سوخت

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که معضلات زیست میحطی در خلیج فارس و دریای عمان طی دو سال اخیر افزایش یافته است، گفت: آلودگی هایی که قاچاق سوخت به وجود می آورد، یکی از چالش های اصلی در این حوزه است؛ زیرا بر اساس آماری که نیروی دریایی کشور منتشر کرده قاچاقچیان سوخت فقط هنگام تعقیب و گریز با ماموران پنج میلیون لیتر سوخت را در آب رها کرده اند.

فرشچی با اشاره به این که این میزان سوخت قاچاق فقط از عهده باندهای حرفه ای قاچاق بر می آید، اظهار کرد: برای مهار این معضل باید تعامل و هماهنگی میان دستگاه ها، نهادهای دولتی و اجرایی ایجاد شود.

به گفته وی، امسال معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست توجه ویژه ای به این موضوع دارد به همین دلیل کمیته ای ملی دراین باره تشکیل شده که سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان های دریایی، نیروی انتظامی و استانداری ها برخی از اعضای آن هستند.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به این که اکتشاف و استخراج نفت خلیج فارس و دریای عمان از سوی کشورهای منطقه با آسیب های زیست میحطی زیادی همراه است، عنوان کرد: رفع این مشکل نیز در قالب همکاری های ملی و منطقه ای باید پیگیری شود.

مشکل گونه های غیربومی

یکی دیگر از مشکلاتی که در حوزه محیط زیستی خلیج فارس با آن روبه رو هستیم، ورود گونه های غیربومی به آب های منطقه است که بیشتر از طریق آب توازن کشتی ها (آبی که برای حفظ ثبات کشتی در مخازن کشتی نگه داشته می شود) است.

این در حالی است که ایران تنها کشور عضو کنوانسیون کنترل و مدیریت آب توازن کشتی ها در منطقه است، به همین دلیل سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع این کنوانسیون در ایران تلاش می کند تا نظر دیگر کشورهای منطقه را جلب و آنها را به عضو شدن در این کنوانسیون تشویق کند.

به گفته فرشچی، بررسی و مقابله با کشند قرمز و برنامه ریزی حفاظت از گونه های جانوری خلیج فارس مانند دلفین ها، لاک پشت ها، مرجان ها و دیگر گونه های دارای اهمیت اقتصادی و غیراقتصادی، یکی دیگر از برنامه های آینده معاونت محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست است.

علاوه بر این، وی با اشاره به این که هر پنج نوع ماهی خاویاری ایران در خطر انقراض هستند، عنوان کرد: آلودگی دریای خزر، صید قاچاق و سدسازی، از دلایل اصلی انقراض ماهیان خاویاری است.

وی ادامه داد: برای نمونه در دهه 90 هر سال 3000 تن خاویار از خزر به دست می آمد، اما در سال 2011 با این که مجوز برداشت 250 تن ماهی خاویار از سوی پنج کشور حاشیه دریای خزر داده شد، اما هیچ وقت برداشت این مقدار ماهی خاویاری ممکن نشد.

بگذارید رافائل آرام بگیرد

در این نشست خبری، معاون سازمان حفاظت محیط زیست درباره برنامه سازمان برای خارج کردن کشتی رافائل که حدود 30 سال پیش در بوشهر غرق شد، عنوان کرد: این کشتی اکنون به زیستگاهی مصنوعی برای آبزیان منطقه تبدیل شده است، از طرفی خارج کردن این کشتی از آب، سبب ایجاد کدورت در آب و نابود شدن زیستگاه آبزیان می شود بنابراین عواقب زیست محیطی خارج کردن این کشتی از آب، بیشتر از ماندن آن در آب است.

به گفته فرشچی، با توجه به این دلایل، سازمان حفاظت محیط زیست از نیروی دریایی خواسته فعالیت های تحقیقاتی و غواصی خود را در این باره متوقف کند.

فاجعه ای به نام انتقال آب خزر

انتقال آب خزر به سمنان طرحی است که براساس مصوبه دور سوم سفرهای استانی رییس دولت دهم در اواخر فروردین 91 کلید خورد و تاکنون کارشناسان محیط زیست نسبت به عواقب اجرایی شدن این طرح هشدارهای زیادی داده اند.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که به نظرم این طرح «گریه آور» است، یادآور شد: این طرح تبعات زیادی روی اکوسیستم خزر خواهد داشت، به همین دلیل با آن مخالف هستم، این در حالی است که ضمانتی نیز برای پایدار ماندن آب انتقالی در مقصد وجود ندارد. افزون بر این باید تاکید کرد که اجرایی شدن این طرح با تعهدات بین المللی کشورمان نیز همخوانی ندارد.

نامه نگاری با وزارت نیرو

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که وزارت نیرو برای ایجاد سیستم تصفیه فاضلاب در شهرهایی با جمعیت بالای 30 هزار نفر به تعهدات خود عمل نکرده است، یادآور شد: رییس سازمان حفاظت محیط زیست با ارسال سومین نامه تذکر به وزارت نیرو، خواستار مسئولیت پذیری بیشتر این وزارتخانه شد.

فرشچی درباره برنامه های سازمان حفاظت محیط زیست در روز جهانی زمین پاک عنوان کرد: فاز دوم مسیر سبز، ساحل پاک در سواحل استان های جنوبی کشور اجرا خواهد شد.

مهدی آیینی – گروه جامعه

بررسی کارشناسان سازمان مخابرات نشان داده که مزاحمت های تلفنی بیشتر خانوادگی است و اغلب از سوی افرادی اتفاق می افتد که خواستگاری ناموفقی را تجربه کرده اند. در این بین می توان گفت بیشتر مزاحمان تلفنی کم حرف هستند، زیرا آمار ها نشان می دهد اغلب این مزاحمان ترجیح می دهند پشت خط تلفن سکوت کنند.

گذشت زمان نشان داده که پیشرفت تکنولوژی توانسته تا حد زیادی از تعداد مزاحمان تلفنی کم کند، زیرا با آمدن آیدی کالر یا همان شماره انداز به بازار و مجهز شدن تلفن ها به این تکنولوژی دیگر کمتر شخصی جرات ایجاد مزاحمت تلفنی دارد ، چون وجهه مشترک این افراد ترسو بودن است و آنها همیشه از شناسایی شدن واهمه دارند. به همین دلیل این روزها بیشتر مزاحمت های تلفنی از طریق تلفن های همگانی یا اعتباری صورت می گیرد. جالب است بدانید از حدود ده سال پیش که تلفن ها به شماره انداز مجهز شده، مزاحمت های تلفنی حدود صد درصد کاهش داشته است.

مصطفی کاظم ستوده، مدیر کل بازرسی و ارزشیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات مخابرات استان تهران درباره مزاحمان تلفنی به جام جم می گوید: مزاحمان تلفنی کماکان وجود دارند، اما نسبت به گذشته خیلی کمتر شده اند، بیشتر مزاحمت ها از تلفن های همگانی یا تلفن افراد دیگری غیر از مالک اتفاق می افتد. برای نمونه سال 91 درخواست کشف مزاحم های تلفن ثابت در استان تهران و البرز 4440 مورد بود و سال گذشته این آمار به 3900 درخواست رسیده است.

به گفته ستوده، آمار مزاحمت های تلفنی قبل از آمدن تلفن های شماره انداز صدبرابر آمار های ا مروزی بوده است.

هرچند امروزه بیشتر مزاحمت های تلفنی از طریق تلفن های همگانی انجام می شود، اما آمار چنین تماس هایی نیز کاهش داشته. ستوده اظهار می کند: اکنون تلفن های همگانی را نیز می توان ردیابی کرد، به همین دلیل تعداد مزاحمت های تلفنی که از طریق این تلفن ها انجام شده سال 91 برابر 566 مورد بوده و سال گذشته به 240 مورد رسیده است.

قطع تلفن مزاحمان

چنانچه از یک خط تلفن برای شخصی ایجاد مزاحمت شود، آن شخص می تواند با مراجعه به دفتر امور مشترکین محل زندگی خود یا مراجعه به دفتر بازرسی شرکت مخابرات برای برخورد با شخص مزاحم اقدام کند، اما در این بین با توجه به سابقه مزاحمت های ایجاد شده برای مالک خط تلفن تصمیم گیری می شود. مدیر کل بازرسی و ارزشیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات مخابرات استان تهران عنوان می کند:اگر از یک خط تلفن برای اولین، دومین یا سومین بار تماس مزاحمتی گرفته شود، براساس قانون برخورد های متفاوتی با مالک تلفن خواهد شد، به این شکل که چنانچه بار اول باشد خط تلفن تا یک هفته قطع و از مالک خط تعهد گرفته می شود، برای بار دوم سه ماه تلفن قطع و تعهد کتبی تهیه می شود، ولی اگر از یک خط تلفن سه بار تماس مزاحمت آمیز برقرار شود، امتیاز خط تلفن از مشترک گرفته می شود.

بر اساس آمارهای شرکت مخابرات استان تهران، تعداد مزاحمت هایی که سال 91 برای اولین بار به ثبت رسید ه، 342 و سال گذشته 166 مورد بوده است، به همین دلیل کارشناسان می گویند آمار مزاحمت های تلفنی رو به کاهش است.

برخورد قضایی با مزاحمان تلفنی

علاوه بر سازمان مخابرات، شهروندان از طریق قوه قضاییه و دادسرا ها نیز می توانند برای برخورد با مزاحمان تلفنی اقدام کنند. زیرا قانون برای مزاحمان تلفنی جریمه زندان در نظر گرفته است. ستوده ادامه می دهد: جریمه مزاحمان تلفنی براساس قانون شش ماه تا دو سال حبس است. وقتی شهروندی برای پیگیری مزاحم تلفنی به مخابرات مراجعه می کند، ما براساس رویه خودمان با مالک خط تلفن برخورد می کنیم و هیچ وقت شخص مزاحم را به شاکی معرفی نمی کنیم، اما اگر قاضی مشخصات مزاحم را بخواهد ما کتبا مشخصات فرد خاطی را اعلام می کنیم.

این در حالی است که مزاحمان تلفنی بیشتر از سیمکارت های اعتباری و تلفن های همگانی استفاده می کنند. به همین دلیل به نظر می آید راهی وجود ندارد تا تمامی دسترسی های شخص مزاحم را محدود کرد، زیرا اگر سیمکارت او غیرفعال شود، مزاحم تلفنی می تواند براحتی از یک اپراتور دیگر سیمکارت تهیه کند. ستوده درباره راهکار موجود برای رفع این مشکل عنوان می کند: اکنون چارچوب هایی برای تمامی اپراتور ها تهیه شده که براساس آن می توانند با یکدیگر همکاری و مزاحم گیری کنند، اما نمی توان گفت با چنین طرح هایی این معضل صد درصد از بین می رود، زیرا این مشکل نیاز به کار فرهنگی و اجتماعی دارد.

اختلافات خانوادگی و سکوت

بیشترین مزاحمت های تلفنی در شب و زمانی اتفاق می افتد که همه اعضای خانواده دور هم جمع هستند. با تعطیل شدن مدارس و دانشگاه ها در تابستان نیز تعداد مزاحمان تلفنی بیشتر از هر زمانی می شود. ستوده دراین باره توضیح می دهد: معمولا در جامعه امروزی بیشتر مزاحمت های تلفنی به دلیل اختلافات خانوادگی است. البته جوانانی که به خواستگاری رفته و جواب منفی می گیرند در این میان بیشتر به چشم می آیند.

به گفته وی، روزهای تعطیل چون جمع خانواده جمع است، تعداد مزاحمت های تلفنی بیشتر می شود.

ستوده با اشاره به این که بیشتر مزاحمان تلفنی را جوانان و میانسالان تشکیل می دهند، درباره جنسیت و نحوه مزاحمت مزاحمان تلفنی اظهار می کند: مزاحمان از نظر جنسیت باهم برابر هستند، اما اگر عمده مزاحمت ها را بررسی کنید متوجه می شوید بیشتر مزاحمان تلفنی پشت خط تلفن سکوت می کنند.

نکته دیگری که می توان به آن اشاره کرد، هزینه ای است که برای شناسایی مزاحمان تلفنی و برخورد با آنها در کشور می شود، زیرا بخشی از پرونده های دادسراها به مزاحمان تلفنی اختصاص دارد و در سازمان مخابرات نیز برای رفع این معضل چارت سازمانی وجود دارد. طبیعی است اگر این مشکل از بین برود، هزینه ها کاهش پیدا می کند و می توان این بودجه را برای سرویس دادن بهتر به شهروندان به کار گرفت.

این در حالی است که مزاحمان تلفنی برای سایر سازمان ها نیز مشکل ایجاد می کنند. برای نمونه اورژانس، آتش نشانی و پلیس همیشه از تماس های مزاحمان تلفنی با سامانه تلفنی سازمان خود گله داشته و دارند.

 

داستان ریزگردها در کشور ماجرای تازه‌ای نیست، از حدود 15 سال پیش پدیده گرد و خاک برای شهروندان کشورمان مشکل ایجاد کرده و می‌کند.

این ریزگردها که منشأ آن بیشتر کشورهای عراق، سوریه و اردن است همراه با باد به کشورمان سفر کرده و مهمان ناخوانده غرب و جنوب غرب کشورمان می شود، البته مدتی است ریزگردها پا را فراتر از رشته کوه های زاگرس و البرز گذاشته و به پایتخت نیز رسیده است، نکته اینجاست که با گذشت این همه سال هنوز راهکار مناسبی برای برخورد با این پدیده اجرایی نشده و مسئولان کماکان از راهکارهای بلندمدتی حرف می زنند که با اجرایی شدن فاصله زیادی دارد.

درست مانند آلودگی هوای کلانشهرها که در دست باد و باران است، ریزگردها را نیز باد و باران مدیریت می کند، چون مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست ادعا کرده شدت بروز ریزگردها امسال نسبت به سال گذشته به علت افزایش 70 تا 73 درصدی بارش در کشور عراق کمتر خواهد شد.

ضیاالدین شعاعی با بیان این که نمی توان با پدیده های طبیعی جنگید، درباره ریزگردها می گوید: پدیده گرد و غبار پدیده ای جهانی است و دنیا با آن مانند یکی از حوادث طبیعی مانند زلزله و توفان برخورد می کند، به همین دلیل به نظر می رسد مناسب ترین راه، کاهش اثرات این معضل است.

به گفته وی باید با اطلاع رسانی مردم را برای حفظ سلامتی شان در برابر ریزگردها آماده کرد.

محمدطالب حیدری، مدیر هواشناسی کردستان نیز در این باره به جام جم می گوید: بادی که تا مدتی قبل از سمت عراق به کشور می وزید با خود باران به همراه می آورد، اما اکنون ریزگردها را می آورد، برخی ها ادعا می کنند امسال به دلیل بارش هایی که داشته ایم بحران ریزگردها کمتر می شود، اما من مخالفم چون مشکلی که در عراق ایجاد شده هنوز حل نشده باقی مانده است. به گفته حیدری در عراق بارندگی زیاد نبوده، افزون بر این، نکته اینجاست که رطوبت عراق به دلیل بارش نیست بلکه به دلیل رودهای دجله و فرات است.

وی عنوان می کند: شرایط جوی در روزهای اخیر نشان داد چشمه های گرد و غبار فعلا فعال هستند. در این مواقع چون وزش باد در عراق و کشور ما زیاد است این گرد و غبار زیاد مشکل ساز نمی شود، اما در فصل هایی که در کشورمان باد کمی می وزد این غبار روی استان های مختلف ته نشین شده و مشکلات زیادی را برای شهروندان ایجاد می کند.

به نظر می رسد برخی از مسئولان هنوز آن طور که باید و شاید از مشکلاتی که ریزگردها ایجاد می کنند باخبر نیستند، چون منشأ ریزگردها در عراق هنوز وجود دارد و باید گفت بیشتر از قبل هم شده است. نکته اینجاست که گرد و غبار فقط در برخی مواقع به دلیل شرایط جوی فروکش می کند.

حیدری اظهار می کند: هنوز تهدید جدی در غرب و جنوب غرب کشور پابرجاست، این مشکل در کوتاه مدت قابل حل نیست، مسئولان کشورمان باید با ترکیه، سوریه و عراق برای برطرف شدن مشکلات مذاکره کنند تا حقابه دشت عراق تامین شود و زمین های رها شده دوباره زیرکشت قرار گیرند.

ریزگردهای خارجی

در این مدتی که بحث ریزگردها در کشور مطرح بوده مسئولان همیشه انگشت اتهام را به سوی کشورهای همسایه نشانه رفته و تاکید کرده و دارند که ریزگردها منشأ خارجی دارند، اما نباید فراموش کرد بخشی از ریزگرد ها نیز منشأ داخلی دارند.

مدیر ملی مقابله با پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این که بررسی عکس های ماهواره ای از این حکایت دارد که منشأ اصلی ریزگردها خارجی است و از کشورهای اردن، سوریه و عراق وارد کشور می شود، عنوان می کند: بین 15 تا 20 درصد گرد و غبار منشأ داخلی دارد، مدیریت غلط منابع آب از جمله کنترل آب در دجله و فرات از سوی ترکیه باعث خشک شدن تالاب های بین النهرین شده و در نتیجه کانون هایی برای ایجاد ریزگرد به وجود آمده است.

این در حالی است که باید نبود امنیت در عراق، رها شدن زمین های کشاورزی و خشک شدن سدهای این کشور را نیز از دلایل ایجاد ریزگرد ها به حساب آورد.

قاسم حقانی، رئیس گروه حفاظت خاک دفتر امور بیابان سازمان جنگل ها درباره منشأ داخلی ریزگردها نیز به جام جم می گوید: برآورد دقیقی در این باره نشده است، منشأ عمده ریزگردها کشور عراق است، درباره منشأ داخلی نیز باید بگویم هنوز برآورد مساحتی نشده، اما مناطقی مانند هامون در سیستان و بلوچستان جزو منشأ های داخلی ریزگردها به حساب می آید.

این در حالی است که در کشورمان اراضی بیابانی زیادی وجود دارد تا آنجا که مساحت این اراضی به 32 میلیون هکتار می رسد. در این میان بیش از 20 میلیون هکتار ازاین اراضی تحت تاثیر فرسایش بادی است و 7.6 میلیون هکتار را نیز باید جزو کانون های بحرانی فرسایش بادی دانست.

راهکاری دیپلماتیک

کارشناسان بر این باورند که فقط از طریق برقراری دیپلماسی قوی می توان مشکل ریزگردها را برطرف کرد، زیرا کشورهای درگیر در این مشکل باید هماهنگ قدم بردارند. شعاعی عنوان می کند: باید پیگیر تفاهم نامه و توافقات بین المللی بین کشورمان با عراق، سوریه، عربستان، اردن و قطر باشیم، هر چه بیشتر این کشورها را برای رفع مشکل بایکدیگر همراه کنیم موفقیت بیشتری به دست می آوریم. برای نمونه تفاهم نامه ای با کشور ترکیه در این رابطه امضا شده چون مهار حدود 30 میلیارد مترمکعب آب دجله و فرات از سوی ترکیه سبب خشک شدن بین النهرین و تشکیل کانون های گرد و غبار شده است.

رئیس گروه حفاظت خاک دفتر امور بیابان سازمان جنگل ها ابراز می کند: دو سال پیش برای کارشناسان عراقی برنامه آموزشی برگزار کردیم، اما در بین آنها عملا اراده ای وجود ندارد، زیرا دغدغه اصلی آنها برقراری امنیت در کشورشان است. افزون بر این کشور عراق برای تامین زیرساخت های خود نیز با مشکل روبه روست، به همین دلیل وزارت خارجه کشورمان باید قوی تر از گذشته عمل کرده و با هماهنگ کردن کشورهای درگیر در این حوزه از بار مشکلاتی که ریزگردها به کشور تحمیل می کند، کم کند.

به گفته مدیر هواشناسی کردستان، عراقی ها آنقدر مشکل دارند که گرد و غبار را مشکل نمی دانند به همین دلیل باید ابتدا کاری کرد که آنها ریزگرد ها را به عنوان مشکل بشناسند.

مالچ پاشی و بادشکن

تا مدتی قبل در کشورمان برای مقابله با کانون های گرد و غبار، مالچ پاشی صورت می گرفت تا آنجا که حدود 50 سال گذشته حدود 240 هزار هکتار از اراضی بیابانی کشور مالچ پاشی شده است. حقانی در این باره می گوید: اکنون با توجه به قیمت مالچ این کار مقرون به صرفه نیست. تا مدتی قبل مالچ پاشی رایگان بود، اما اکنون قیمت آن لیتری حدود 1440 تومان است. به همین دلیل اکنون کارشناسان راهکار ایجاد بادشکن های زنده و غیرزنده را در پیش گرفته اند و با کاشت نهال برای کاهش فرسایش بادی اراضی تلاش می کنند. وی یادآور می شود: تاثیر آنی مالچ پاشی بیشتر است، اما بادشکن زمانبر بوده و حدود دو سال زمان می برد تا نتیجه بدهد.

حیدری درباره مالچ پاشی خاطرنشان می کند: نمی توان با مالچ پاشی مشکل را حل کرد، زیرا برای چنین وسعتی جوابگو نیست، افزون بر این مالچ نیز به مرور زمان تجزیه شده و در هوا پخش می شود.

هر چند شرایط جوی مانند بارندگی و وزش باد روی بحران گرد و غبار تاثیرگذار است، اما نباید به امید باد و باران دست روی دست گذاشت تا ریزگردها زندگی شهروندان را در غرب، جنوب غرب و حتی مرکز کشور فلج کند، نکته اینجاست که با فعال تر کردن روابط خارجی کشور یا حداقل با کاشت درخت می توان تا حدی از بار مشکلات ریزگردها کاست، زیرا هر هکتار از جنگل به طور متوسط سالانه حدود60 تن ریزگرد را در خود رسوب می کند، اما مسئولان از این نکته غافلند، چون اگر غیر از این بود دستور قطع 19 میلیون اصله از درختان بلوط زاگرس به دلیل شیوع آفت زغالی بلوط هرگز صادر نمی شد.

 

افزون بر این در کشورمان همه طرفدار گردشگری هستند، از مردم گرفته تا مسئولان، اما هیچ گروه از این افراد از شرایط صنعت گردشگری رضایت ندارد؛ دست اندرکاران صنعت گردشگری به همخوانی نداشتن درآمدها با خدماتی که ارائه می شود اشاره و ادعا می کنند حاکمیت باید زیرساخت ها را برای رونق گرفتن این صنعت آماده کند.

نکته اینجاست که فرهنگ سفر نیز در کشورمان آن طور که باید و شاید مناسب نیست، زیرا بیشتر مردم بی برنامه سفر می کنند و به جای بازدید از اماکن دیدنی به محیط زیست کشور آسیب می زنند، به همین دلیل کارشناسان تاکید می کنند تا زمانی که زیرساخت های ذهنی در کشور اصلاح و آماده نشود نباید انتظار داشت گردشگری داخلی و خارجی در کشور رونق بگیرد.

اولین برنامه مناظره در سال 93، روز گذشته با موضوع گردشگری روی آنتن رفت. مسئولان این برنامه پرسش نظرسنجی برنامه را به گونه ای طرح کرده بودند تا شرکت کنندگان مهم ترین وظیفه دولت در صنعت گردشگری را از بین دو گزینه «توسعه زیرساخت ها و شفاف سازی نرخ ها» و «قیمت گذاری و نظارت بر نرخ خدمات گردشگری» انتخاب کنند. در پایان برنامه نیز بیش از 70 درصد شرکت کنندگان به توسعه زیرساخت ها و شفاف سازی نرخ ها رای دادند.

شاخص های گردشگری یکی از شاخصه های توسعه یافتگی در هر کشور است، اما نکته مهم کیفیت و چگونگی سفر است، زیرا سفر و گردشگری در ایران گران است و مردم ناچار باید از کیفیت آن کم کنند. شرکت هایی که در این زمینه خدمات می دهند می گویند با هزینه های موجود امکان کاهش قیمت ها وجود ندارد. این شرایط سبب شد تا در تعطیلات نوروزی امسال از 55 میلیون شب اقامت در کشور، کمتر از 5 درصد آنها در هتل ها ثبت شود، یعنی بیش از 95 درصد مسافران ترجیح دادند در کمپ ها، منازل استیجاری و مدارس ساکن شوند. این در حالی است که مسئولان از یک هفته قبل از تعطیلات اعلام کرده بودند چادر زدن ممنوع است، اما این تصمیم مسئولان با اعتراض مردم تغییر کرد.

برخی از کارشناسان بر این باورند که راهکار حل این مشکل، نظارت و قیمت گذاری از سوی دولت است، اما برخی دیگر ادعا می کنند قیمت گذاری از سوی دولت، انگیزه ساخت مراکز اقامتی را کاهش می دهد. آنها معتقدند دولت باید به جای نرخ گذاری در زمینه کیفیت خدمات و قیمت ها شفاف سازی کند تا در این بخش رقابت ایجاد شود. علاوه بر این به نظر می رسد یکی از مشکلات دیگر در این میان بی ثباتی شدید در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور است، زیرا در پنج سال گذشته این سازمان هفت و در یک سال اخیر سه تغییر ریاست را تجربه کرده است.

مهمان برنامه مناظره روز گذشته را محمد بهشتی مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، امیرحسین جعفری استاد دانشگاه جهانگردی، جمشید حمزه زاده رییس جامعه هتلداران ایران، احمدرضا عامری مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی مسافربری کشور و محمدحسن کرمانی رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تشکیل می دادند.

سفرهای ماجراجویانه

در ابتدای این برنامه، محمد بهشتی، مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با این که در این عرصه در هیچ زمینه ای وضع مطلوب نداریم، گفت: در آسیب شناسی نظری باید گفت مشکل اصلی ما مشکلات زیرساخت های ذهنی است؛ زیرا ما فراموش کردیم که چرا سفر می کنیم؛ به همین دلیل دچار مشکل می شویم و کار به جایی رسیده که بیشتر سفرهای ما ماجراجویانه است.

به گفته وی، مسافران ما از قبل برنامه ای برای محل اقامت و نحوه سفر خود ندارند، به همین دلیل با آرامش خاطر سفر نمی کنند.

بهشتی تاکید کرد: حاکمیت باید مشکلات زیرساخت های ذهنی را برطرف کند. گردشگر خارجی در کشور به این دلیل رونق نمی گیرد که برخی ها تصور می کنند امنیت ملی و اخلاقیت به خطر می افتد. این سوءتفاهم بزرگی است که باید برطرف شود و تا زمانی که این مشکل برطرف نشود، ما هرچه آژانس یا هتل بسازیم، کاری درست نمی شود.

او ادامه داد: سفرهای نوروزی کیفیت مطلوبی در کشور ندارد، برای نمونه خیلی ها برای سفر به شمال می روند، اما آنها هدف مشخصی از سفر ندارند تا آنجا که می توان گفت، این مسافران به دیدار جوجه کباب می روند. چنین سفرهایی فقط برای استان های مقصد مشکل ایجاد می کند و نمی توان از چنین سفرهایی توقع اشتغالزایی یا درآمد داشت. به عنوان مثال کلاردشت قطعه ای از بهشت بود، اما به دلیل رفتارهای نامناسب برخی از مسافران اکنون دارد به جهنم تبدیل می شود. به همین دلیل چنانچه چنین سفرهایی در کشور رونق بگیرد، جز زیان چیزی برای کشور به همراه ندارد.

مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره هزینه های بالای سفر در ایران یادآور شد: معدل هزینه های سفر در کشورمان خیلی بالا نیست، البته کشورهایی هستندکه از ما ارزان تر یا گران تر است.

گردشگری در تمام طول سال

امیرحسین جعفری، استاد دانشگاه جهانگردی نیز در این برنامه اظهار کرد: نمی توان شرایط کشورمان را با دیگر کشورها مقایسه کرد، زیرا با توجه به نوع درآمد شهروندان باید بین آنها تفاوت قائل شد. بیشتر سفرهای ما در نوروز و تعطیلات تابستانی اتفاق می افتد به همین دلیل در مواقع دیگر صنعت گردشگری رونقی ندارد، بنابراین نمی توان توقع داشت سرمایه گذار ها در ایام شلوغ قیمت را پایین نگه دارند. نکته دیگر این است که تورها در زمان غیر از تعطیلات قیمت کمتری دارند، اما از آنها استقبال نمی شود.

جعفری تصریح کرد: زیرساخت ها در کشور باید آماده شود، برای نمونه باید با ایجاد جشنواره در دیگر فصل ها نیز گردشگری را رونق داد.

جمشید حمزه زاده، رییس جامعه هتلداران ایران یکی دیگر از مهمانان برنامه مناظره بود. وی با بیان این که وضع گردشگری در ایران از استراتژی و برنامه کاملی برخوردار نیست، ابراز کرد: نگاه های سلیقه ای و جزیره ای سبب شده، تلاش مدیران متحمل سختی زیادی شود.

به گفته وی چنانچه بخواهیم نرخ سفر در کشور واقعی شود باید ابتدا برنامه جامع کاربردی و بلندمدتی تهیه کنیم.

حمزه زاده یادآور شد: دخالت های غیرکارشناسی برخی از ارگان های دولت سبب شده قیمت تمام شده در این حوزه به صورت میانگین 35 درصد افزایش پیدا کند، اما در این میان دولت می تواند با معاف کردن هتلداران از مالیات و گمرگ، زمینه را برای فعالیت سرمایه گذاران آماده کند. به گفته وی دولت باید تسهیلاتی برای سفر قائل شود.

سفر جایی در سبد خانوار ندارد

احمدرضا عامری، مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی مسافربری کشور نیز با اشاره به این که یکی از شاخص های کشور رشد حمل و نقل است، خاطرنشان کرد: در کشور 2000 شرکت حمل و نقل داریم که سال گذشته 450 میلیون مسافر از خدمات آنها استفاده کردند. خوشبختانه در حوادث جاده ای نیز کاهش زیادی داشتیم تا آنجا که نسبت به سال گذشته بیش از 50 درصد کاهش داشته ایم.وی عنوان کرد: سفر و تفریح جزو هزینه های اضافه خانواده است، یعنی در سبد خانواده چنین هزینه ای نیست، بخشی از آن به این دلیل است که زیرساخت ها در کشور جوابگوی نیاز ها نیست.

به گفته وی، سفرهای تفریحی در کشورمان کم است و بیشتر سفرها اجباری است تا آنجا که اگر دانشگاه آزاد تعطیل شود، روی کار ما اثر می گذارد.

محمدحسن کرمانی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی هوایی و جهانگردی نیز با تاکید بر این که مشکل عمده این است که دولت برای حل مشکلات این حوزه برنامه ای ندارد، تصریح کرد: در ایام خاصی مانند نوروز نباید به این موضوع پرداخت، چون سفر باید برنامه ریزی داشته و در طول سال توزیع شود. در برخی فصول بلیت ها با قمیت های خیلی پایین تر به فروش می رود. دولت باید آمادگی بالانس کردن این ماجرا را داشته باشد تا در دوره ارزانی سرمایه گذار ها را حمایت کند.کرمانی ابراز کرد: اشتغال موجود در این صنعت نیز خوب نیست، دولت باید صنعت گردشگری را نیز مانند دیگر صنایع جدی بگیرد.

به گفته وی، استراتژی و تاکتیک دولت برای ورود گردشگر خارجی باید مشخص باشد.

 

خیلی‌ها فریب خوردند، عده‌ای فریب دادند، خیلی‌ها مالباخته لقب گرفتند، عده‌ای پول روی پول گذاشتند، صفحه حوادث روزنامه‌ها درسالی که گذشت پر بود از شرح ماجرای ندانمکاری این افراد. اگر جزو طرفداران پر و پا قرص صفحه حوادث روزنامه‌ها باشید حتما از زیر و بم این خبرها اطلاع دارید؛ ماجراهایی که در آنها آدم‌های شیاد با سوءاستفاده از طمع، سادگی و مهربانی طعمه‌هایشان نقشه‌های خود را اجرا کردند.

در این گزارش، نمونه هایی از جنجالی ترین کلاهبرداری های سال 92 را مرور کردیم تا درس عبرتی بشود برای آنهایی که سال آینده قرار است در مقابل پیشنهاد های وسوسه انگیز کلاهبردارها محک بخورند، زیرا عده ای از کلاهبردارها از همین امروز مشغول طراحی نقشه هایی هستند که بر پایه قلقلک دادن حرص و طمع و سوءاستفاده از ساده لوحی طعمه ها طراحی شده و هیچ بعید نیست در سال جدید شما از اولین قربانی های شگرد های جدید کلاهبرداران لقب بگیرید.

کلاهبرداری از آن سوی میله ها

زندان خانه اول و دومش بود، به قول هم سلولی هایش نافش را در زندان بریده بودند، سابقه نداشت بیشتر از یک سال خارج از زندان دوام بیاورد. به همین دلیل وقتی دوباره وارد زندان شد، زندانی های قدیمی از دیدنش زیاد جا نخوردند، فقط برخی به کنایه گفتند: «هوشنگ اگر چند روز دیگه دوام آورده بودی رکورد یک سال آزادی را زده بودی» هوشنگ بعد از شنیدن این کنایه ها لبخندی زد و با خودش گفت اتفاقا این بار خودم خواستم برگردم زندان.

چند روزی از برگشتن هوشنگ به زندان نگذشته بود که زندانی های قدیمی به رفتار او مشکوک شدند زیرا آنهایی که از قبل هوشنگ را می شناختند، می گفتند او در دنیا هیچ کس را ندارد و بجز میله های زندان و زندانبان هیچ کس دلش برایش تنگ نمی شود؛ اما این بار هوشنگ همان هوشنگی نبود که سال تا ماه ملاقاتی و تماس تلفنی نداشته باشد. رفتارش تغییر کرده بود و هرازگاهی از بلندگوهای زندان نامش را صدا می زدند، چون ملاقاتی داشت، عجیب تر این که هوشنگ بیشتر وقتش را پای تلفنی که در زندان وجود داشت، می گذراند و هر فرصتی را برای استفاده از آن غنیمت می شمرد. رفتار جدید هوشنگ برای دیگر زندانی ها آنقدر عجیب بود که برخی می گفتند هوشنگ عاشق شده، ولی صدایش را در نمی آورد.

عده ای هم که نصفه و نیمه قسمتی از مکالمات تلفنی او را شنیده بودند، ادعا می کردند، هوشنگ کارش بالا گرفته و با دکتر ها و وکیل ها صحبت می کند. برخی هم می گفتند او با رادیو یا تلویزیون همکاری دارد. مدتی به این شکل گذشت تا این که یک روز هوشنگ را به دادسرا احضار کردند. او که تصور می کرد، شاکی پرونده اش رضایت داده با خیال راحت به دادگاه رفت، اما قاضی پرونده چیزی به هوشنگ گفت که برای یک لحظه دنیا روی سر او آوار شد.

صفحه حوادث روزنامه ها درسالی که گذشت پر بود از شرح ماجرای ندانم کاری افرادی که طعمه کلاهبرداران شده اند. اگر جزو طرفداران صفحه حوادث باشید حتما از زیر و بم این خبرها اطلاع دارید

این بار هوشنگ به کلاهبرداری تلفنی و برداشت از عابربانک های چند نفر متهم شده بود که بین آنها از پزشک و وکیل گرفته تا اشخاصی با شغل های معمولی به چشم می خوردند.

هوشنگ ابتدا ادعا کرد روحش از ماجرا خبر ندارد، اما وقتی متوجه شد سه زنی که با او در عملی کردن نقشه هایش همکاری می کرده اند، دستگیر شده اند، ناچار لب به اعتراف گشود و گفت: برای عملی کردن نقشه کلاهبرداری جدیدم طعمه هایم را به بهانه های مختلف پشت دستگاه عابر بانک می کشاندم و بعد از آنها می خواستم زبان دستگاه را به انگلیسی تغییر دهند تا بهتر بتوانیم کار کنیم.

ماجرا از این قرار است که او با پزشکان تماس می گرفت و خود را نماینده نظام وظیفه معرفی می کرد و می گفت به دنبال پزشکی هستند تا بیش از هزار سرباز را معاینه کند، به این ترتیب او از طعمه اش می خواست جلوی دستگاه عابربانک برود تا مبلغی را به عنوان پیش پرداخت به حسابش واریز کند، اما نکته اینجا بود که او با تغییر زبان دستگاه طعمه اش را بازی می داد تا موجودی حسابش را به جیب بزند.

او در ادامه بازجویی ها به قاضی پرونده گفت: خیلی ها با این شگرد از مردم عادی کلاهبرداری می کنند. آنها با این بهانه که در قرعه کشی برنامه تلویزیونی یا رادیویی برنده شده اند طعمه های خود را پای دستگاه خودپرداز کشانده، به این شکل حساب آنها را خالی می کنند، اما من بجز افراد معمولی به سراغ پزشکان و وکلا هم می رفتم، زیرا آنها نیز وقتی پای قراردادهای بزرگ درمیان باشد، طمع کار می شوند و این بهترین فرصت برای کلاهبرداران است.

هوشنگ برای این که ردی از خود به جا نگذارد از شماره حساب و شماره عابربانک چند زن سالخورده که آشنایی زیادی با نحوه کار عابربانک نداشتند، استفاده کرده بود، اما ماموران پلیس بعد از بررسی حساب مالباختگان رد این شماره حساب ها را گرفتند و با شناسایی صاحب حساب ها پی به راز مرد کلاهبردار بردند.

کلاهبرداری در کلاهبرداری

کرکره مغازه اش را پایین کشید و به طرف محلی که خودرویش را پارک کرده بود حرکت کرد، اما ماشین آنجا نبود، فکر کرد شاید جای دیگری خودرویش را پارک کرده، چون سابقه چنین فراموشی هایی را داشت. احمد با خودش گفت: «دکترها دروغ نمی گویند. یکی از عوارض آلودگی هوا فراموشی است، خدا می داند تا چند سال دیگر چقدر درد و مرض بگیریم.» بعد نگاهی به پایین خیابان انداخت، ولی در سراسر خیابان هیچ سانتافه سفید رنگی پارک نشده بود. آنقدر از ایمنی خودرویش اطمینان داشت که برای لحظاتی مردد شد که شاید اصلا امروز با مترو به سر کار آمده، ولی یادش آمد برای این که ماشین جدیدش را به رخ همسایه هایش بکشد، تمام شب گذشته را نقشه کشیده و ترافیک سنگین صبح را به جان خریده بود. یک آن چشمانش سیاهی رفت، زانوانش سست شد به دیوار تکیه داد و آرام نشست. عرق سردی روی پیشانی اش نشسته بود، ذهنش پر از سوال بود، شاید ماجرا یک شوخی باشد، چطور خودرویش را دزدیده بودند، سرمایه اش به باد رفته بود، جواب همسر و فرزندانش را چه می داد. دو هفته بیشتر از زمانی که احمد خودرو را خریده بود، نگذشته بود. در همین فکر ها بود که به ذهنش رسید نگاهی به فیلم های دوربین مداربسته جلوی مغازه اش بیندازد، شاید بتواند سرنخی از سارق خودرویش پیدا کند.

دزد آشنا

باورش نمی شد، اما شخصی که ماشین او را دزدیده بود صاحب قبلی خودرو بود؛ بازبینی فیلم دوربین مداربسته جلوی مغازه اش جای هیچ شکی باقی نمی گذاشت. همین چند روز پیش بود که 35 میلیون تومان ناقابل را به دست شخصی به نام حمید داده بود تا بالاخره ماشین شاسی بلند سوار شود، البته قرار بود بقیه پول را همزمان با انتقال سند به فروشنده بدهد، اما گویا قبل از رسیدن موعد مقرر صاحب خودرو دلش برای خودرو تنگ شده بود و با سوئیچ یدک ماشینش را پس گرفته بود.

به این ترتیب احمد بلافاصله نسخه ای از فیلم دوربین مدار بسته را برداشت و به اداره پلیس رفت تا از مرد فروشنده شکایت کند.

 

 

با شکایت احمد، پرونده ای در این باره تشکیل شد و ماموران پلیس هویت مردی به نام حمید را بررسی کردند، ولی جالب آنجا بود که چنین شخصی اصلا وجود خارجی نداشت. در مرحله بعد پلیس مشخصات خودرو را بررسی کرد و مشخص شد خودروی سانتافه متعلق به شرکتی است که در زمینه کرایه خودروهای مدل بالا فعالیت می کند. به این ترتیب ماموران پلیس تحقیق از شرکت کرایه خودرو را آغاز کرده و از بخش دیگری از کلاهبرداری های حمید پرده برداشتند. مسئولان شرکت ادعا کردند حمید با معرفی خود به عنوان تاجری خوشنام و ارائه اسناد جعلی و چک های مسروقه، خودرو را از آنها کرایه کرده و ناپدید شده است. جای شکی باقی نمانده بود که حمید کلاهبرداری حرفه ای است که با چک های مسروقه و اسناد جعلی به شرکت های کرایه خودرو مراجعه می کرده و بعد از تحویل گرفتن خودرو آن را با اسناد جعلی به طعمه هایش می فروخته و در مرحله بعد آنها را می دزدیده تا به شخص دیگری بفروشد. البته این تنها گوشه ای از فعالیت های مجرمانه حمید بود که اوایل بهمن منتشر شد، زیرا او با کرایه خودرو های مدل بالا و پوشیدن لباس های شیک به سراغ تاجران نیز می رفت و با استفاده از چک های مسروقه سر آنها کلاه می گذاشت. برای نمونه او به سراغ فردی که در زمینه پرورش بوقلمون فعالیت می کرد، رفت و با معرفی خود به عنوان نماینده یکی از شرکت های معتبر تولید محصولات پروتئینی و ارائه چک های مسروقه 48 میلیون تومان خرید کرده بود، افزون بر این فعالیت های مجرمانه او به پایتخت نیز محدود نبود، زیرا یکی از شاکیان او به ماموران پلیس گفت: در شمال کشور در زمینه خرید و فروش برنج کار می کنم، مدتی قبل شخصی که خود را تاجری سرشناس معرفی کرده بود 120 میلیون تومان از من برنج خرید، اما وقتی برای نقد کردن چک هایش به بانک رفتم پلیس مرا دستگیر کرد، زیرا چک ها مسروقه بودند. با به دست آمدن این اطلاعات گروهی از کارآگاهان پایگاه هفتم پلیس آگاهی تهران مامور شدند مرد کلاهبردار را شناسایی و دستگیر کنند. ماموران پلیس ابتدا به تحقیق از مالباختگان پرداخته و با اطلاعاتی که آنها در اختیارشان قرار دادند، توانستند تصویرمتهم را ترسیم کنند. به این شکل مشخص شد متهم یکی از کلاهبرداران باسابقه به نام امیر است که مدتی قبل به جرم کلاهبرداری به زندان محکوم شده بود؛ اما او بعد از آزادی از زندان دوباره فعالیت های مجرمانه اش را از سرگرفته و با چک های مسروقه و اسناد جعلی نقشه های کلاهبرداری جدیدش را اجرا می کرد. هر روز به شاکی های این پرونده اضافه می شد تا این که ماموران پلیس با استفاده از منابع خبری خود توانستند مخفیگاه امیر را در یوسف آباد تهران شناسایی کرده و وی را دستگیر کنند. امیر در بازجویی های فنی پلیس لب به اعتراف گشود و گفت: «بعد از آزادی از زندان چک های مسروقه را از کیف قاپ هایی که در زندان با آنها آشنا شده بودم به قیمت50 تا صد هزار تومان می خریدم و چون می دانستم خیلی ها به ظاهر انسان توجه می کنند، لباس های شیک و فاخر تهیه کرده و وانمود می کردم یکی از تاجران سرشناس کشور هستم به این شکل طعمه هایم حرف هایم را قبول کرده و فریب می خوردند.»

بازی با کلاه نمایندگان مجلس

ظاهرش آشفته بود، آن قدر که هر شخصی که با او برخورد می کرد در نگاه اول می فهمید حادثه ناگواری برایش اتفاق افتاده است. چند روز بود که در یکی از هتل های شمال کشور اقامت داشت، به هر دری می زد تا پول جور کند، موقع تسویه حساب که شد به کارمند هتل گفت شماره حسابی به او بدهد تا یکی از آشنایانش هزینه هتل را به حساب آنها واریز کند. مرد میانسال بعد از گرفتن شماره حساب به اتاقش رفت، در را بست و وقتی مطمئن شد شخصی آن اطراف نیست که صدایش را بشوند، تلفن همراهش را در دست گرفت و شماره ای را گرفت. «الو… الو آقای نماینده بیچاره شدم… همسرم… کشته شد دخترم.. مجروح شده به دادمان برسید» غصه از صدای مرد می بارید، آن طرف خط تلفن هم یکی از نمایندگان مجلس سرا پاگوش بود، مردمیانسال وقتی مطمئن شد آقای نماینده به حرف هایش گوش می دهد و از آن مسئولانی نیست که به وضع مردم بی تفاوت باشد، ادامه داد: «با زن و بچه ام داشتیم از حوزه انتخابی شما عبور می کردیم که تصادف کردیم حالا هم چیزی در بساط ندارم تا هزینه بیمارستان را بدهیم، لطفا کمک مان کنید.» صدای بغض آلود مرد میانسال آنقدر تاثیرگذار بود که آقای نماینده خیلی زود تحت تاثیر قرار گرفت و نتوانست چیزی جز جواب مثبت به مرد میانسال بدهد، به همین دلیل به او گفت هر طور شده کمک تان می کنم، فعلا شماره حساب یا شماره عابربانک تان را بدهید تا برایتان پول بفرستم. مرد میانسال هم بعد از تشکر و دعا در حق آقای نماینده و خانواده اش تلفن را قطع کرد. چند دقیقه بعد شماره عابر بانکی به تلفن همراه آقای نماینده پیامک شد و او به یکی از کارمندانش گفت حدود دو میلیون تومان به حساب مرد میانسال واریز کند.

 

 

 

چند روز از این ماجرا گذشته بود که آقای نماینده تصمیم گرفت سراغی از مرد میانسال بگیرد تا اگر مشکل دیگری دارد به او کمک کند، با شماره همراه او تماس گرفت، اما هیچ کس پاسخگو نبود به همین دلیل با بیمارستانی که مرد میانسال گفته بود دخترش آنجا بستری است تماس گرفت، اما مسئولان بیمارستان گفتند چنین مجروحی در بیمارستان آنها بستری نشده است. آقای نماینده باز هم قانع نشد و ماجرا را از پلیس پیگیری کرد، وقتی ماموران پلیس هم تائید کردند از وقوع چنین تصادفی بی اطلاع هستند، آقای نماینده متوجه شد کاسه ای زیر نیم کاسه است، بنابراین ماجرا را با حراست مجلس شورای اسلامی در میان گذاشت. آنجا بود که فاش شد آقای نماینده به دام کلاهبرداری حرفه ای افتاده، زیرا بجز او 14 نماینده دیگر ماجرایی مشابه با او را تجربه کرده بودند. به این شکل تیم ویژه ای از کارآگاهان پلیس آگاهی ماموریت پیدا کردند پرده از راز کلاهبرداری های مرد شیاد بردارند. در تحقیقات اولیه پلیسی مشخص شد شماره حساب هایی که مرد کلاهبردار در اختیار نمایندگان قرار داده به اشخاصی تعلق دارد که کارمند هتل یا افرادی هستند که در شمال کشور ویلای اجاره ای دارند. این افراد به ماموران پلیس گفتند مردمیانسال هنگام تسویه حساب با آنها به بهانه همراه نداشتن عابر بانک، شماره حساب یا شماره عابربانک آنها را می گرفته تا اقوامش هزینه اقامت او را به حساب آنها واریز کنند.

با به دست آمدن این اطلاعات کارآگاهان سرانجام مرد میانسال را در مخفیگاهش در شمال کشور شناسایی و دستگیر کردند، او که 55 سال دارد و با این شگرد از طعمه های خود بیش از 30 میلیون تومان کلاهبرداری کرده، در بازجویی ها لب به اعتراف گشود و گفت:برای اجرای نقشه ام به دفتر نمایندگان مجلس یا مسئولان اداری و شهرداری شهرهای مختلف می رفتم. هر طور که می شد شماره تلفن همراه آنها را به دست می آوردم. بعد به حوزه انتخابی آنها رفته و در هتل یا خانه ای اجاره ای ساکن می شدم، سپس به آنها زنگ می زدم و آنها را با داستان ساختگی ام فریب می دادم، وقتی هم پول به حساب صاحبان ویلا واریز می شد، آنها کرایه خود را برداشته و بقیه پول را به من برمی گرداندند.

تعطیلات نوروزی زمانی برای طغیان مسافرت‌های بین‌شهری است، مسافرت‌هایی که به علت‌های مختلف مانند غیراستاندارد بودن خودرو، جاده و خطا‌های انسانی همیشه برای مسافران نوروزی با خاطراتی خوش به پایان نمی‌رسد، زیرا آمار منتشر شده از سوی پزشکی قانونی کشور گواهی است بر طغیان مرگ و میر در تعطیلات نوروزی و به مقصد نرسیدن بیش از شش درصد از مسافران نوروزی کشور. نکته اینجاست که این مسافران در مدتی کمتر از 20 روز جان خود را از دست می‌دهند.

این روزها تب مسافرت در کشورمان بالاست، بیشتر خانواده ها کوله بارشان را بسته اند و در انتظار به پایان رسیدن روزهای کاری سال هستند تا به جاده بزنند، عده ای نیز چند روز مانده به آخر سال مرخصی گرفته اند تا زودتر به مقصد برسند، اما نکته اینجاست که با توجه به شرایط جاده، خودرو و فرهنگ رانندگی در کشور به جاده زدن در این روزها کم از به خطر زدن ندارد.

گواه این ادعا نیز آماری است که روز گذشته سازمان پزشکی قانونی منتشر کرده و براساس آن می توان گفت در تعطیلات نوروزی سال های 1388 تا 1392، 6445 نفر در کشور جان خود را از دست دادند.

این در حالی است که در این مدت، سال 89 با 1391 مورد تلفات رکورددار مرگ و میر مسافران نوروزی است، چون در این سال به طور متوسط روزانه 69.6 نفر در حوادث رانندگی جان باخته اند و سال 91 نیز با 1141 نفر کمترین آمار را در مدت این پنج سال به خود اختصاص داده است.

افزون بر این می توان گفت روزانه در سال 1390 تعداد کشته ها برابر با 65.9، سال 1388 برابر با 65.1، سال 1392 برابر با 58.4 و سال 1391 برابر با 57.1 نفر بوده است.

نکته اینجاست که با توجه به این که در حوادث رانندگی نوروز سال 1392، 1227 نفر جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل(1390) که تعداد تلفات حوادث رانندگی 1141 نفر بوده،2.4 درصد بیشتر شده است.

علاوه بر این با توجه به این که به طور میانگین در مدت این پنج سال سالانه حدود 1289 نفر جان خود را از دست داده اند و کارشناسان پزشکی قانونی آمار کشته شدگان را در محدوده زمانی بیست و پنجم اسفند هر سال تا پانزدهم فروردین سال بعد از آن در نظر گرفته اند، می توان نتیجه گرفت روزانه در تعطیلات نوروزی 68 نفر قربانی می شوند و پنج تا هفت برابر آن نیز یعنی 476 نفر دچار معلولیت می شوند.

محورهای برون شهری یا قربانگاه

این در حالی است که در تعطیلات نوروزی امسال که نفس هایش به شماره افتاده 873 مرد و 354 زن در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده اند، در این میان بیشترین تلفات با850 مورد در جاده های برون شهری ثبت شده و بعد از آن مسیرهای درون شهری با 252 مورد، مسیر روستایی با 117 مورد و مسیرهای نامعلوم با هشت مورد در جایگاه های بعدی محل وقوع مرگ و میر قرار دارد. افزون بر این در تعطیلات نوروزی سال 91 نیز بیشترین کشته های حوادث رانندگی با 762 مورد در محورهای برون شهری ثبت شده است.

براساس گزارش پزشکی قانونی به صورت میانگین مرگ های تصادفات نوروزی، بین شش تا 6.5 درصد کل مرگ های تصادفات هر سال را به خود اختصاص می دهد. برای نمونه سال گذشته آمار تلفات حوادث رانندگی 19 هزار و 89 نفر بوده که شش درصد تلفات یعنی 1141 نفر در تعطیلات نوروزی ثبت شده است.

خطر رانندگان بی تجربه

کارشناسان، بی تجربگی رانندگان را یکی از عوامل تصادفات می دانند. محمدرضا مهماندار، رییس پلیس راه کشور در این باره به جام جم می گوید: رانندگانی که تجربه کافی ندارند، تصور می کنند رانندگی در شهر و جاده مانند هم است، اما نکته اینجاست که بی احتیاطی این افرد در داخل شهر سبب تصادفات خسارتی می شود، اما در خارج از شهر بی احتیاطی آنها به احتمال زیاد سبب تصادفات فوتی خواهد شد.این در حالی است که براساس قانون، شخصی که یک سال از صدور گواهینامه اش گذشته، می تواند در خارج از شهر رانندگی کند. چنانچه راننده ای این قانون را رعایت نکند براساس قانون علاوه بر جریمه های معمول، پلیس گواهینامه او را ضبط کرده و گرفتن گواهینامه برای راننده خاطی حدود یک سال به تعویق می افتد.

علیرضا اسماعیلی، فرمانده سابق پلیس راه کشور در گفت وگو با جام جم می افزاید: گروه دوم افرادی هستند که قرار است اولین بار در مسیری جدید رانندگی کنند، چون این افراد نقشه راه درستی ندارند احتمال خطرشان بالا می رود.

به گفته وی، گروه سوم نیز افرادی هستند که اولین بار خودرویی را خریده و به قول معروف قلق خودرو را ندارند. این در حالی است که باید گروه چهارم از رانندگان پرخطر را افرادی دانست که رانندگی های طولانی انجام می دهند.

کارشناسان بر این باورند که انسان می تواند دو ساعت رانندگی بی خطر داشته باشد، زیرا هر راننده باید بعد از هر دو ساعت رانندگی حدود 20 دقیقه توقف و استراحت کند.

اسماعیلی ادامه می دهد: آنالیز تصادفات نشان می دهد که بیشتر تصادفات در انتهای سفر و هنگام خستگی و خواب آلودگی راننده رخ می دهد، زیرا عمده تصادفات در 30 کیلومتری نزدیک شهرها اتفاق می افتد.نکته دیگری که دراین میان رانندگان باید به آن توجه کنند مصرف موادغذایی پیش از رانندگی است، چون مصرف دوغ، ماست و غذا های پرچرب می تواند در خواب آلودگی آنها تاثیر بگذارد.

محورهای پر رفت و آمد

در این بین نباید از مسیرهای پرتردد نیز غافل شد، زیرا این عامل نیز در بروز حوادث نقش پررنگی دارد.

رییس پلیس راه کشور عنوان می کند: محورهای تهران ـ مشهد، هراز ـ فیروزکوه، کرج ـ چالوس، کناره دریای خزر تهران ـ تبریز، تهران ـ قم و محورهایی که به جنوب کشور مانند بندرعباس بوشهر و خوزستان منتهی می شود از محورهای پرتردد کشور است.

در کنار ترافیک بالا در جاده های کشور، اسماعیلی، غیراستاندارد بودن جاده ها را نیز عامل دیگر بالا رفتن آمار تصادفات دانسته و ادامه می دهد: نقص بزرگی که داریم، کمبود تابلو و علائم رانندگی است یا مشکل روشنایی را باید در نظر گرفت. پیچ و شیب های بیشتر جاده های ما براساس خودروهایی با 60 کیلومتر سرعت در ساعت ساخته شده، بنابراین راننده باید خود را برای رانندگی مطمئن آماده کند، زیرا وقتی پیچ ها استاندارد نیست یا تقاطع های فرعی به اصلی ایمن سازی نشده است، باید هر لحظه امکان بروز خطر را در نظر گرفت.

به گفته مهماندار، بهترین زمان برای رانندگی ساعت هفت صبح تا یک بعدازظهر است، زیرا مرور آمار تصادفات بیانگر این است که بیشترین تصادفات بین 12 بعدازظهر تا هشت شب اتفاق می افتد.

رییس پلیس راه کشور درباره آمار کشته های حوادث رانندگی در امسال می گوید: امیدواریم در پایان سال 92 این آمار به 18 هزار نفر کاهش پیدا کند.

باورهای غلط

در این میان، باورهای غلطی نیز وجود دارد که به افزایش مرگ و میر در تصادفات کشور دامن می زند. برای نمونه خیلی از رانندگان وقتی خواب آلود می شوند، تصور می کنند می توانند خود را بیدار نگه دارند، اما خواب آلودگی را نمی توان کنترل کرد.

مهماندار یادآور می شود: برخی نیز تصور می کنند در سرعت های بالا نیز می توانند خودروی خود را کنترل کنند، اما سرعت گرفتن با راننده است و توقف خیلی در اختیار او نیست.

اسماعیلی تاکید می کند: برای سفرهای بین شهری باید خودرویی را انتخاب کرد که ایمن باشد، در غیر این صورت باید از حمل و نقل عمومی استفاده کنیم.

مهدی آیینی – گروه جامعه