آخرین خبرها
خانه / بایگانی/آرشیو برچسب ها : دانش آموز

بایگانی/آرشیو برچسب ها : دانش آموز

اشتراک به خبردهی

صداي شکستن خانواده مي آيد

25هزار تماس در ماه، میانگین تعداد تماس‌هایی است که با خط ملی اعتیاد گرفته می‌شود؛ سامانه‌ای با شماره09628 که حدود هشت سال است پلی شده میان مشاوران سازمان بهزیستی و آنها که از اعتیاد آسیب دیده‌اند یا احساس می‌کنند در معرض خطر این آسیب اجتماعی قرار دارند. به همین دلیل به دنبال اطلاعات درست می‌گردند. بیشتر افرادی که با این سامانه تماس می‌گیرند زنانی هستند که نگران همسرشان هستند یا می‌ترسند کودک‌شان گرفتار اعتیاد شود.

در این گفت‌وگو ماریت قازاریان، رئیس گروه پیشگیری از اعتیاد معاونت پیشگیری بهزیستی و مسئول خط ملی اعتیاد از تماس‌هایی می‌گوید که با این سامانه گرفته می‌شود؛ تماس‌هایی که می‌شود آنها را صدای شکستن خانواده دانست.

موضوع بیشترین تماس‌هایی که با خط ملی اعتیاد گرفته می‌شود چیست؟

تماس‌هایی که با این خط گرفته می‌شود کلکسیونی از مشکلات حوزه پیشگیری و درمان اعتیاد است. تماس‌های متنوعی از تمام روستاها، شهرها و استان‌های کشور به این مرکز وصل می‌شود، چون متمرکز است.

افرادی که تماس می‌گیرند بیشتر درباره چه نوع مواد مخدری کنجکاوند؟

می‌شود گفت درباره همه نوع مواد مخدری می‌پرسند. اما براساس آنچه در جامعه اتفاق می‌افتد سوال‌ها نیز تغییر می‌کند، مثلا اگر رسانه‌ها مدتی درباره نوع بخصوصی از مخدر هشدار بدهند مردم نیز درباره آن تماس می‌گیرند.

دغدغه این روزهای تماس‌گیرندگان با خط ملی اعتیاد از چه جنسی است‌؟

خیلی دقیق نمی‌توان گفت، چون متعدد و متنوع است، اما درباره مواد محرک مثل شیشه یا ماری جوانا و حشیش تماس‌های بیشتری با ما گرفته می‌شود، اما از این نمی‌شود نتیجه گرفت که درباره مواد دیگری نمی‌پرسند. اما اگر نام مواد جدیدی شایع شود شاید حدود 700 تماس در روز درباره این مواد با خط ملی اعتیاد گرفته شود.

روزانه چند نفر با خط ملی اعتیاد تماس می‌گیرند؟

به شکل میانگین در طول ماه بین 20 تا 25 هزار تماس با خط ملی اعتیاد گرفته می‌شود.

بالا رفتن تماس با خط ملی اعتیاد به چه چیزهایی بستگی دارد؟

شاید به مطرح شدن مسائل در رسانه‌ها مربوط است، برای نمونه اگر کارشناس یا مسئولان درباره نوعی از مواد مخدر و اثرات سوء آن صحبت کنند، تماس‌ها با خط ملی اعتیاد نیز بیشتر می‌شود.

آنها که دغدغه درمان دارند به چه چیزی نیاز دارند؟

می‌پرسند برای درمان کجا برویم یا یکی از سوال‌هایی که زیاد مطرح می‌شود این است فردی که به درمان نیاز دارد را چطور می‌توان تشویق به درمان کرد. علاوه بر این درباره اتفاقات خشونت‌آمیزی که در خانواده اتفاق می‌افتد نیز از ما می‌پرسند، مثلا پدر و مادرانی که جوانان پرخاشگر دارند.

اما رسیدگی به این موارد وظیفه خط ملی اعتیاد نیست.

درست است. به همین علت ما از آنها می‌خواهیم با 110 تماس بگیرند.

افرادی که با خط ملی اعتیاد تماس می‌گیرند بیشتر در چه گروه سنی قرار دارند؟

میانگین سن تماس‌گیرندگان حدود 30 تا 35 سال است،اما افرادی با سن‌های کمتر و بیشتر نیز داریم. کم سن و سال‌ها معمولا بین 20 تا 30 سال دارند.

نوع سوال‌های آنها چقدر با یکدیگر متفاوت است؟ جوانان بیشتر درباره چه سوال می‌کنند؟

جوانان درباره خود مواد، عوارض، عواقب و نشانه‌های مصرف می‌پرسند.

میانسال‌ها چطور؟

آنها درباره همسرشان می‌پرسند.

آنها گروهی هستند که بیشترین تماس را با خط ملی اعتیاد برقرار می‌کنند؟

بیشترین افرادی که تماس می‌گیرند خانم‌هایی هستند که نگران همسر یا کودک و خانواده‌‌هایشان هستند. این نشان می‌دهد خانواده بیشتر درگیر مشکل اعتیاد است به همین علت باید به ساختار خانواده توجه بیشتری کرد.

افراد سالخورده چه پرسش‌هایی دارند؟

سالمند زیاد نداریم، یعنی آمارشان زیاد قابل توجه نیست؛ برای نمونه آنها می‌پرسند آیا مصرف برخی مواد برای درمان فشار خون یا کمردرد خوب است؟ درواقع آنها بیشتر به دنبال تایید برخی ادعاها هستند.

این مساله به رواج باورهای نادرست درباره مصرف مواد مخدر در جامعه مربوط می‌شود. افرادی که با خط ملی اعتیاد تماس می‌گیرند درباره چه باورهای اشتباه دیگری سوال می‌کنند؟

مثلا هستند افرادی که می‌پرسند مصرف مواد مخدر برای درمان ناتوانی جنسی مناسب است یا نه. اما نمی‌شود گفت اینها اولویت ماست. کلکسیونی از سوال‌ها مطرح می‌شود. علاوه بر این مردم مطرح می‌کنند مصرف تفننی در آخر هفته خطرناک است یا نه. برخی نیز اطلاع درستی از خدماتی که برای درمان اعتیاد ارائه می‌شود ندارند؛ مثلا می‌پرسند چرا نتیجه نمی‌گیرند‌. در واقع می‌شود گفت اطلاعات مردم دراین حوزه مناسب نیست.

به تماس قابل توجه بانوان اشاره کردید. آیا از این مساله می‌توان نتیجه گرفت اعتیاد جدی‌تر از گذشته زنان را تهدید می‌کند؟

بیشتر خانم‌ها نگران اعتیاد اعضای خانواده خود هستند و می‌خواهند مانع اعتیاد فرزندان‌شان شوند. در واقع میان تماس‌گیرندگانی که مصرف‌کننده هستند تعداد آقایان بیشتر است. تعداد خانم‌هایی که اعتیاد دارند و با ما تماس می‌گیرند در چند سال گذشته تغییر قابل توجهی نکرده است، اما باید توجه داشت خط ملی اعتیاد یکی از خدماتی است که در حوزه درمان و پیشگیری از اعتیاد در کشور ارائه می‌شود.

سوال درباره شیشه هنوز جزو بیشترین سوال‌های تماس‌گیرندگان است؟

سوال‌های زیادی درباره شیشه مطرح می‌شود، اما نمی‌توان گفت همه تماس‌گیرندگان مصرف‌کننده شیشه هستند. شاید خیلی‌ها درباره شیشه اطلاعاتی به دست آورده‌اند و نگران هستند.

در مدت حدود هشت سالی که از افتتاح خط ملی اعتیاد می‌گذرد چه تغییراتی در تماس احساس می‌کنید؟

تعداد تماس‌ها زیاد شده و پشت خطی‌های ما کاهش یافته است.

این موارد به تجهیزات و تلاش‌های شما و همکارانتان مربوط می‌شود. سوال اینجاست که چه تغییراتی در مشکلات تماس‌گیرندگان اتفاق افتاده؟

تا مدتی پیش سوال‌ها درباره حوزه پیشگیری کمتر بود، یعنی آدم‌های سالمی که نگران اعتیاد بودند کمتر تماس می‌گرفتند. الان سوال‌های پیشگیری بیشتر شده مثلا قبلا افراد از کارشناسان ما می‌خواستند مرکز درمان معرفی کنند، اما اکنون مردم با مقوله پیشگیری آشناتر شده‌اند.

برای نمونه برخی مدیران مدارس تماس می‌گیرند و به دنبال اطلاعات مناسبی از اعتیاد و مواد مخدر و محرک هستند و از ما می‌خواهند به آنها کتاب معرفی کنیم. اما چند سال قبل چنین کمبود‌هایی احساس نمی‌شد، چون این مسائل دغدغه مردم نبود.

آیا دانش‌آموزان نیز با خط ملی اعتیاد تماس می‌گیرند؟

آمار تماس آنها قابل ملاحظه نیست، یعنی می‌شود گفت تماس دانش‌آموزی نداریم.

کم سن و سال‌ترین تماس گیرنده خط ملی اعتیاد که بوده است؟

در یک سال اخیر فقط یک مورد داشته‌ایم که پسر 14 ساله‌ای تماس گرفته و نگران اعتیاد پدرش بود.

آمار تماس دانشجویان با خط ملی اعتیاد زیاد است؟

تماس دانشجویی داریم، اما به این معنی نیست که سن همه آنها حدود 20 سال است، چون دانشجویان میانسال نیز داریم.

آنها چه دغدغه‌هایی دارند؟

دانشجویان نیز بیشتر درباره عوارض مصرف مواد مخدر می‌پرسند. برخی می‌خواهند بدانند اگر برای شب امتحان ریتالین بخورند تمرکزشان زیاد می‌شود یا نه؟ در چنین مواقعی مشاوران ما به آنها توضیح می‌دهند مصرف چنین داروهایی چه عواقبی برای آنها دارد.

آیا در فصل امتحانات چنین پرسش‌هایی بیشتر مطرح می‌شود؟

درست است در زمان نزدیک امتحانات بیشتر از ما در این باره می‌پرسند، آنها چیزهایی شنیده‌اند و می‌خواهند مطمئن شوند، اما ما اطلاعات درست را در اختیار آنها می‌گذاریم.

باور نادرست دیگری وجود دارد که شیشه باعث لاغری می‌شود. آیا دراین باره نیز از خط ملی اعتیاد سوال می‌کنند؟

به شکل مستقیم نمی‌پرسند.

شایع‌ترین باور اشتباهی که میان مردم وجود دارد، چیست؟

اثرات مصرف تفننی بیشترین چیزی است که تماس‌گیرندگان می‌پرسند؛ اما خیلی از سوال‌هایی که افراد مطرح می‌کنند به دلیل باور نادرست اطلاعات کم آنهاست.

سیر تحول مصرف مواد از سنتی به محرک نیز در تماس‌های شما مشهود است؟

این که بتازگی سوال‌ها بیشتر درباره مواد محرک است، این ماجرا را تایید می‌کند، چون تا چندسال پیش اصلا سوالی درباره شیشه مطرح نمی‌شد. قبلا سوال درباره مصرف تریاک زیاد بود، اما اکنون درباره محرک و داروهایی مانند ترامادول بیشتر شده است.

برخی شهروندان ازاین گلایه دارند که هنگام تماس با خط ملی اعتیاد، زمان زیادی پشت خط می‌مانند.

خیلی این انتقاد را نشنیده‌ایم. ما باید به مشکلات افراد توجه کنیم. اکنون در مطب پزشکان نیز افراد معطل می‌شوند.

به نظرشما آیا تعداد خطوط تلفن یا تعداد مشاوران شما با نیاز جامعه تناسب دارد؟

خدمات ما باید گسترش پیدا کند، هرچند اکنون نیز درحال گسترش زیرساخت‌های خود هستیم، اما این روند زمانبراست و به اعتبار و تجهیزات مناسبی نیاز است. اما تلاش می‌کنیم مردم کمتر پشت خط بمانند.

به شکل میانگین، افراد چقدر پشت خط منتظر می‌مانند؟

میانگین صف انتظار در خط ملی اعتیاد در طول ماه یک تا دو دقیقه است.

مشاوران شما برای هر تماس‌گیرنده چقدر زمان می‌گذارند؟

میانگین تماس تلفنی حدود هفت دقیقه است. اما اگر تماس‌گیرنده در معرض خطر باشد تا یک ساعت نیز برای مشاوره با او وقت داده می‌شود.

از کدام استان‌ها بیشتر با این سامانه تماس گرفته می‌شود؟

از همه استان‌ها با خط ملی اعتیاد تماس گرفته می‌شود و نمی‌توان آمار دقیقی دراین باره داد، چون هر ماه تغییر می‌کند.

با شماره 09628 مشاوره رایگان بگیرید

مشاوران و مددکاران خط ملی اعتیاد هر روز از ساعت 8 صبح تا 8 شب آماده‌اند به افرادی که در خصوص اعتیاد نیاز به مشاوره دارند، خدمات رایگان ارائه کنند. پس چنانچه نیاز به مشاوره داشتید می‌توانید براحتی مشکلاتتان را با مشاوران بهزیستی درمیان بگذارید. فقط به یاد داشته باشید بیشترین تماس‌ها با خط ملی اعتیاد بین ساعات 10 تا 11 صبح و 16 تا 20 گرفته می‌شود؛ بنابراین اگر در ساعات غیر پیک تماس بگیرید می‌توانید راحت‌تر از نظرات مشاوران این سامانه بهره ببرید.

مهدی آیینی

قهر مدارس با محیط زیست

635646823685917009 (1)مدرسه‌ها قرار است سبز شوند پای محیط‌بانان به مدارس باز شود معلمان بیشتر از محیط زیست بگویند و دانش‌آموزان مشق محیط زیست کنند این اتفاق خوبی است که مسئولان بارها درباره آن وعده داده‌اند و در سخنرانی‌هایشان از این گفته‌اند که قرار است 33 موضوع محیط زیستی وارد کتاب‌های درسی شود تا به این شکل دانش‌آموزان با محیط زیست آشنا شوند و بسیاری از مشکلات زیست‌محیطی ما که ناشی از ناآگاهی است بر طرف می‌شود.
این اتفاق خوبی است، اما هنوز مقدماتش فراهم نشده چراکه بجز دانش‌آموزان هنوز بسیاری از اولیای مدارس آن طور که باید با محیط زیست و لزوم حفظ آن آشنا نیستند، هنوز بسیاری از آنها اهمیت تولید کم‌زباله را نمی‌دانند بسیاری از آنها هنوز به این باور نرسیده‌اند که کاغذ، زباله نیست؛ به همین خاطر سطل‌های زباله مدارس پر است از کاغذ‌هایی که با سایر زباله‌ها همنشین می‌شود و بازیافت آنها کاری است دشوار.
این درحالی است که این حداقل‌ها بدون کتاب و دفتر نیز باید در مدارس رعایت شود. در چنین شرایطی صحبت از مطرح شدن مسائل زیست‌محیطی در کتاب‌های درسی به نظر کمی دست‌نیافتنی است، چراکه اولیای مدارس هنوز آن طور که باید به مسائل زیست‌محیطی اهمیت نمی‌دهند، که اگر جز این بود، بدیهی‌ترین مسائل زیست‌محیطی در مدارس رعایت می‌شد.
پس باید از مسئولان محیط زیست و آموزش و پرورش خواست به دور از هرگونه شعار برای آموزش‌های زیست‌محیطی به اولیای مدارس نیز وقت بگذارند، زیرا تا زمانی که معلمان دغدغه‌های زیست‌محیطی نداشته باشند نمی‌توان به این مساله امیدوار بود که آموزش‌های زیست‌محیطی آنها تاثیرگذار باشد و مطرح شدن بحث‌های زیست‌محیطی در کتاب‌های درسی گرهی از مشکلات زیست‌محیطی کشور باز کند.

مهدی آیینی

ايمني دانش آموزان زير چرخ​ سرويس مدارس

مهر فقط ماه شروع مدارس، ترافیک و آلودگی هوا نیست، آغاز سال تحصیلی همواره به دغدغه‌های والدین دامن می‌زند. یکی از این دغدغه‌ها سرویس مدارس است، سازوکاری که اساسش بر کاهش نگرانی‌های والدین است، اما در چندسال گذشته سوء‌مدیریت و نبود نظارت مناسب سبب شده نام سرویس مدارس با حادثه گره بخورد؛ حادثه‌هایی از جنس سوانح ترافیکی یا اذیت و آزار دانش‌آموزان از سوی تبهکاران.
سرویس مدارس قرار نیست سر و سامان بگیرد. این را از اخباری که از نهادهای مسئول مخابره می‌شود می‌توان نتیجه گرفت. این درحالی است که کارشناسان معتقدند با ساماندهی سرویس مدارس می‌توان تا حد قابل‌توجهی از بار ترافیک و سوانح ترافیکی کم کرد، اتفاق مثبتی که برای مسئولان در اولویت نیست.

برای نمونه در چندسال اخیر بارها اتفاق افتاده که رانندگان سرویس مدارس چند برابر حد مجاز دانش‌آموزان را سوار خودرو کرده یا کم نبوده حوادثی که به دلیل نقص فنی سرویس‌های مدارس اتفاق افتاده است. البته باید به این اتفاق‌ها حوادث تلخ‌تری را که در آن تبهکاران در پوشش رانندگان سرویس مدارس به آزار و اذیت دانش‌آموزان پرداخته‌اند اضافه کرد.

وقتی لزوم نظارت بیشتر بر سرویس مدارس را با علی‌اصغر احمدی، مدیرکل انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش در میان می‌گذاریم او با صراحت می‌گوید قرار نیست امسال در این حوزه اتفاق خاصی بیفتد، احمدی خیلی خلاصه می‌گوید: برای توسعه سرویس مدارس، نظارت بر آنها و نظام‌مند کردن‌شان تلاش می‌کنیم.

باید یادآور شد در کشورهای موفق سرویس مدارس جایگاهی ویژه دارد این را از خودروهای یک شکل و استانداردی که به این مهم اختصاص داده می‌شود، می‌توان فهمید؛ زیرا صندلی خودروها نیز با توجه به جثه دانش‌آموزان طراحی و ساخته می‌شوند؛ به همین دلیل اگر حادثه‌ای نیز اتفاق بیفتد دانش‌آموزان کمترین آسیب را خواهند دید.

این درحالی است که در کشورمان نبود نظارت سبب شده از خودروهایی که دیگر تولید نمی‌شوند نیز به عنوان سرویس مدرسه استفاده شود.

حداقل شرایط

پلیس همواره تاکید داشته که رانندگان سرویس مدارس باید شرایط خاصی داشته باشند و مدیران مدارس نیز وظیفه دارند هنگام قرارداد بستن با آنها به این نکات توجه کنند؛ اما حوادثی که سال گذشته رخ داد بیانگر این نکته است که این حداقل‌ها از سوی اولیای مدارس جدی گرفته نمی‌شود، زیرا اگر غیر از این بود ماجرای تعرض راننده سرویس مدارس به دانش‌آموزان خبرساز نمی‌شد.

سرهنگ داوود قاسمیان، رئیس پلیس ترافیک شهری پلیس راهور ناجا در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: رانندگان سرویس مدارس باید دست‌کم 23 سال سن داشته باشند، داشتن گواهی سلامت جسمی و روانی و نداشتن سوء‌پیشینه برخی از ویژگی‌هایی است که یک راننده سرویس مدرسه باید آنها را داشته باشد. آن‌طور که او تاکید می‌کند مدیران مدارس باید به اخلاق و ظاهر رانندگان نیز توجه کنند، زیرا ممکن است دانش‌آموزان از آنها الگوبرداری کنند. برای مثال اگر راننده‌ای به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام نگذارد این رفتار به دانش‌آموزان نیز منتقل می‌شود و این مغایر با هدف آموزش و پرورش است.

ضعف در نظارت

هرسال با آغاز سال تحصیلی هشدارهایی در خصوص لزوم توجه به سرویس مدارس و ایمن‌سازی آنها مطرح می‌شود،اما این هشدارها خیلی زود به فراموشی سپرده می‌شود و نظارت مداوم بر فعالیت اولیای مدارس در مشغله مدیران مدارس گم می‌شود.

به همین دلیل کارشناسان تاکید می‌کنند والدین باید از طریق انجمن اولیا و مربیان بر نحوه فعالیت سرویس‌های مدارس نظارت کنند. چراکه مدیران مدارس موظف هستند خودرو و راننده‌ای را برای جا‌به‌جایی دانش‌آموزان انتخاب کنند که از حداقل‌هایی برخوردار باشد.

صلاحیت خودرو و راننده

به نظر می‌رسد مشکلات اصلی والدین در استفاده از سرویس مدارس را می‌توان به سه مساله نظارت، ایمنی و قیمت تقسیم کرد. این درحالی است که آموزش و پرورش با در نظر گرفتن قوانین می‌تواند این مشکلات را حل و فصل کند. در این بین کارشناسان تاکید دارند اگر صلاحیت خودرو و راننده سرویس مدارس جدی گرفته شود، بسیاری از مشکلات در این حوزه برطرف می‌شود. دکتر رضا غنی‌لو، عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی در این باره می‌گوید: با نظارت مناسب می‌توان خودرو و راننده مناسبی برای سرویس مدارس در نظر گرفت و به این شکل از دغدغه والدین کم کرد. او معتقداست در این بین مدیران مدارس مسئولیت سنگین‌تری دارند، زیرا مدیریت و نظارت ادارات آموزش و پرورش از راه دور تشریفاتی است و نمی‌تواند تاثیر زیادی در این بین داشته باشد.

غنی‌لو ادامه می‌دهد: مدیر مدرسه با رانندگان سرویس یا شرکت‌هایی که در این خصوص فعالیت می‌کنند قرار داد بسته و با آنها بر سر قیمت به توافق می‌رسد؛ بنابراین بیشترین مسئولیت در این بین متوجه آنهاست. بنابراین مدیران مدارس باید توجه کنند خودرویی را به عنوان سرویس انتخاب کنند که معاینه فنی داشته و حداقل ده سال بیشتر از تولیدش نگذشته باشد. افزون براین آنها باید با افرادی به عنوان راننده سرویس مدارس قرارداد ببندند که سوء‌سابقه موثر کیفری نداشته و از نظر ظاهری نیز با ارزش‌های جامعه همخوانی داشته باشند.

سلامت مالی

هزینه سرویس مدارس نیز یکی از مشکلات والدین است و آنها از این گله دارند که قیمت‌های در نظر گرفته شده براساس تعرفه‌ای مشخص نیست و هر مدرسه قیمت‌های متفاوتی در این زمینه ارائه می‌کند.

به همین دلیل کارشناسان تاکید می‌کنند ادارات آموزش و پرورش با نظارت مناسب می‌توانند در مشخص کردن تعرفه‌ای مناسب تاثیرگذار باشند، زیرا درنظر گرفتن قیمت‌های متفاوت در یک منطقه زمینه‌ساز هرج و مرج شده و والدین را تشویق می‌کند به جای استفاده از سرویس مدارس از خودروی شخصی برای جا‌به‌جایی فرزندشان استفاده کنند؛ به همین خاطر به ترافیک و آلودگی هوا دامن می‌زنند.

با توجه به نظر کارشناسان باید از مسئولان آموزش و پرورش خواست با کمک گرفتن از سایر ارگان‌ها مانند نیروی انتظامی، سازمان تاکسیرانی و شهرداری‌ها برای هویت‌بخشیدن به سرویس‌های مدارس تلاش کرده و به این شکل اندکی از بار دغدغه‌های والدین و مشکلات زیست‌محیطی کلانشهرها کم کنند.

مهدی آیینی

ایست! دانش‌آموزان در خطرند

نه سیاه‌نمایی باید کرد و نه می‌شود بیخیال شد. حقیقت کتمان نشدنی است. سه‌شنبه 18 خرداد امسال، پرونده امتحانات سال 95، با مرگ خودخواسته دانش‌آموزی 16 ساله در سرویس بهداشتی مدرسه بسته شد و اکنون همه می‌دانند که او نه اولین نوجوانی است که به این ترتیب دفتر زندگی‌اش بسته می‌شود و نه آخری اما هنوز امید هست که با تحلیل علل گرایش برخی دانش‌آموزان به مرگ خودخواسته و اعمال روش‌های پیشگیرانه اجتماعی، حوادثی از این دست در کشور متوقف شود.

 محکم‌تر از این آمار دلیلی نمی‌توان یافت؛ جمعیت13میلیون نفری دانش‌آموزان به تنهایی برای مهم دانستن مسائل اجتماعی کودکان و نوجوانان کافی است، زیرا اگر آنها مشق زندگی را بدرستی نیاموزند و نتوانند مسائل مربوط به سنین نوجوانی خود را حل و فصل کنند، در آینده نزدیک زیر بار مشکلات جامعه خرد خواهند شد و در نتیجه چرخ‌های جامعه از حرکت خواهد ایستاد، گواه جدی بودن این احساس خطر نیز خودکشی 17دانش‌آموز در سال تحصیلی 95_94 است.

غفلتی مرگبار

50 درصد از اختلالات روانی در کمتر از 14 سالگی شروع می‌شود، این آماری است که باید مورد توجه مسئولان و مدیران نظام آموزشی کشور باشد، اما پرواضح است که به فراموشی سپرده شده، این را از نبود مشاوران روان‌شناسی در مدارس می‌توان نتیجه گرفت، زیرا این روزها مدارس و دانش‌آموزان گرفتار دور باطل رقابتی شده‌اند که در آن همه چیز با نمره سنجیده می‌شود.

حبیب‌الله مسعودی‌فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز این غفلت را تائید می‌کند و از این می‌گوید که در نظام آموزشی کشور جای مشاوران و مددکاران خالی است.

اغلب کارشناسان از این گله می‌کنند که اولیای مدارس فقط از مشاوران تحصیلی استفاده می‌کنند به همین خاطر مشکلات روحی و روانی دانش‌آموزان زمانی فاش می‌شود که کار از کار گذشته و پیکر بی‌جان آنها در جایی مانند سرویس بهداشتی مدرسه پیدا می‌شود.

لزوم تقویت باورهای دینی

مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران نیز در گفت‌وگو با جام‌جم از این می‌گوید که مقوله خودکشی مساله بسیار پیچیده روان‌شناسی است و به عوامل متعددی بستگی دارد؛ چراکه به نظر کارشناسان حتی مساله ژنتیک نیز در آن نقش دارد، بنابراین درخصوص دلایل خودکشی‌های اخیر نمی‌توان به شکل دقیق نظر داد. او البته به خانواده‌ها یادآور می‌شود که باید مراقب باشند تا فرزندان‌شان جذب گروه‌های آسیب‌زا مانند فرقه‌های مربوط به عرفان‌های کاذب و نوظهور نشوند، علاوه بر این به نظر ثقفی مهم‌ترین عامل بازدارنده از تمایل به خودکشی، تقویت باورهای دینی در نوجوانان است؛ زیرا انسانی که به خدا و معاد اعتقاد داشته باشد، هرگز چنین انتخابی نخواهد کرد.

معلمان احوال نمی‌پرسند

کارشناسان از مدارس به عنوان گلوگاهی برای شناسایی مشکلات روحی و روانی دانش‌آموزان یاد می‌کنند. آن طور که مسعودی فرید توضیح می‌دهد، دانش‌آموزی که قصد خودکشی دارد از حدود سه ماه پیش از عملی کردن تصمیم خود نشانه‌هایی را از خود بروز می‌دهد که می‌توان از روی آنها به مشکل نوجوان پی برد، این درحالی است که در مدارس کشورمان چنین متخصصی وجود ندارد. به نظر می‌رسد برای کنترل مسائل روحی و روانی دانش‌آموزان باید برای هر دانش‌آموز پرونده سلامت روان تشکیل داد.

خوراک مغز بچه‌ها چیست؟

روان‌شناسان اعتقاد دارند بسته فرهنگی که هر نوجوان استفاده می‌کند، بر تصمیمات مهمش در زندگی اثر دارد. منظور از بسته فرهنگی، مجموعه کتاب‌ها، متن‌های فضای مجازی، تصاویر و فیلم‌های کوتاه و بلندی است که از آنها استفاده می‌کند. افرادی مثل فریده دو‌کانه‌ای فرد، استاد دانشگاه و مشاور که در گفت‌وگو با ما هشدار می‌دهد خانواده‌ها باید بدانند فرزندانشان چه کتاب‌هایی می‌خوانند، در فضای مجازی با چه جور آدم‌هایی در ارتباط هستند، در چه گروه‌هایی عضویت دارند و چه فیلم‌هایی می‌بینند.

او تاکید می‌کند که برخی فیلم‌های کوتاه و متون که اخیرا در فضای مجازی منتشر می‌شود، نحوه خودکشی را به نوجوان‌ها و جوان‌ها آموزش می‌دهد و حتی کتاب‌هایی در بازار وجود دارد که در ذهن مخاطبش زندگی را بی‌ارزش و خودکشی را عملی عادی جلوه می‌دهد. علاوه بر این چیزی که این روان‌شناس را نگران می‌کند، فرقه‌هایی با آموزه‌های پوچ‌گرایانه است که نشاط را از نوجوان‌ها می‌گیرد و اخیرا برخی دانش‌آموزان پنهانی به عضویت آنها درمی‌آیند چون نوجوان‌ها هنوز تجربه اجتماعی کاملی ندارند و گرایش به گروه‌ها و فرقه‌های عجیب و غریب ممکن است برای آنها لذتبخش باشد در حالی که زندگی‌شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

والدین غافلند

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور از غفلت والدین نیز به عنوان علت دیگر بحرانی شدن مشکلات روحی و روانی دانش‌آموزان یاد می‌کند. او می‌گوید: در خانواده‌هایی که نوجوان تحقیر شده و مورد تبعیض قرار می‌گیرد، دچار اضطراب و افسردگی شده و ارتباط خود را با والدین قطع می‌کند به همین خاطر در معرض آسیب بیشتری قرار می‌گیرد. بنابراین به نظر می‌رسد برای رفع این مشکل باید شیوه درست فرزند‌پروری را نیز به والدین آموزش داد.

اقدام مشابه و مرگبار

مساله دیگری که در این بین نباید از یاد برد، یادگیری اجتماعی از سوی نوجوانان و کودکان است به همین دلیل کارشناسان هشدار می‌دهند مسائلی مانند خودکشی را نباید به شکلی مطرح کرد که برخی نوجوانان که زمینه اقدام به خودکشی را دارند در تصمیم خود جدی‌تر شوند. در این بین رسانه‌ها نیز نباید این مساله را به شکلی انعکاس دهند که نتیجه معکوس داشته باشد.

آن طور که مسعودی‌فرید می‌گوید، در چنین مواردی بهتر است خانواده‌هایی که فرزندشان را از دست داده‌اند از برگزاری مراسم مجلل خودداری کنند؛ چراکه ممکن است نوجوانی که از سوی خانواده‌اش حمایت نمی‌شود به این فکر بیفتد که با اقدامی مشابه نظر افراد دیگر را به خود جلب کند.

جدایی فرد از جامعه

اغلب جامعه‌شناسان معتقدند در افرادی که ارتباط تنگاتنگی با قومیت، جامعه یا مذهب دارند خودکشی کمتر دیده می‌شود،اما در مقابل افرادی که خود را رها شده می‌دانند، تمایل بیشتری به خودکشی دارند.

علیرضا کرمانی، پژوهشگر جامعه شناسی کودک توضیح می‌دهد: جوامع کودکان و نوجوانان محدود به مدرسه و خانواده می‌شود به همین دلیل کودکانی که خانواده نابسامانی دارند یا نظام مدرسه شان از هم گسیخته است آسیب‌پذیرتر هستند،زیرا اگر مدارس اجتماع‌محور نباشد دانش‌آموزان در آن احساس می‌کنند شان و حرمت شان حفظ نمی‌شود به همین دلیل احساس تنهایی می‌کنند.

کرمانی تصریح می‌کند: نظام آموزشی اکنون یکطرفه و اقتدار گراست و قدرت در آن بدرستی تقسیم نشده به شکلی که اکنون معلم در بالای کلاس می‌ایستد و تمامی دانش‌آموزان در طرف دیگر قرار می‌گیرند.

با توجه به اظهارنظرهای کارشناسان باید هشدار داد برای کاهش تمایل نوجوان به خودکشی باید تغییر بنیادین در نظام آموزشی کشور ایجاد کرد و همراه با آن برای ارائه آموزش فرزندپروری به والدین کوشید.

مشق اعتياد نوجوانان

اعتياد به آنها به ارث مي رسد، اما سازوکاري براي درمانشان تعريف نشده است، يا خمار يا نشئه سرکلاس درس حاضر مي شوند يا قيد درس و مشق را زده و براي تامين مواد مخدر مصرفي خود به هر بزهي دست مي زنند، اما چشم بينايي شاهد دردهايشان نيست، اين حکايت مشق اعتياد ميان کودکان و نوجوانان است که هر روز قربانيان بيشتري مي گيرد، اما با اين حال هنوز برخي مسئولان در انتظار شواهد بيشتري هستند تا پژوهش هايشان را از مرحله آزمايش به اجرا برسانند.
اعتياد در نوجوانان و کودکان جدي شده است و به قول معروف مساله اي نيست که بتوان «زير فرش» پنهانش کرد، به همين علت انوشيروان محسني بندپي، رئيس سازمان بهزيستي کشور نيز در گفت وگو با جام جم از اين واقعيت تلخ پرده برمي دارد و مي گويد: کاهش سن اعتياد در کشور، يک واقعيت است.
اگر از رئيس سازمان بهزيستي کشور درباره راهکارهاي مبارزه با اعتياد کودکان و نوجوانان بپرسيد، او بر اين نکته تاکيد مي کند که بايد ساز و کاري مناسب را با توجه به سن و سال و نياز هاي اين افراد در نظر گرفت.
محسني بندپي با اشاره به اين که براي همه گروه هاي سني نمي توان روش درمان يکساني را دنبال کرد، درباره اقدامات بهزيستي در اين خصوص اظهار مي کند: به شکل پايلوت اقداماتي درحال انجام است تا مشخص شود جداکردن و نگهداري از کودکان و نوجوانان معتاد به چه تدابيري نياز دارد تا به اين ترتيب، راهکارهاي مناسبي براي برخورد با اين مشکل به دست بياوريم.
محسن روشن پژوه، معاون پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور نيز در گفت وگو با جام جم فاش مي کند: تعداد اشخاصي که براي درمان اعتياد خود اقدام کرده و زير 18 سال دارند،نسبت به گذشته افزايش يافته به همين دليل بايد براي اين گروه سني نيز برنامه درماني مناسبي اجرا کرد.

    جاي خالي بانک اطلاعاتي
يکي ديگر از مسائلي که سبب شده اعتياد در بين نوجوانان و کودکان رخنه کند، نبود برنامه و بانک اطلاعاتي مشخص است، اما آمارهايي نيز تا کنون منتشر شده که براساس آنها مي توان به شرايط نامناسب اين حوزه پي برد، براي نمونه سخنگوي ستاد مبارزه با موادمخدر بتازگي با اشاره به آمار يک درصدي اعتياد در ميان دانش آموزان به ايرنا گفت: 130 هزار نفر از دانش آموزان کشور از يک تا چند بار سابقه مصرف موادمخدر دارند.
اين در حالي است که اين آمار دانش آموزاني را که ترک تحصيل کرده يا اجازه تحصيل ندارند، پوشش نمي دهد، افزون بر اين آمار معتادان کشور نيز حدود يک ميليون و 250 هزار نفر برآورد مي شود و براساس آمارهاي منتشر شده نيمي از آنها متاهل هستند به همين سبب اگر اين افراد صاحب دست کم دو فرزند باشند، مي توان نتيجه گرفت به اندازه جمعيت معتادان کشور نيز کودک در شرف اعتياد قرار دارد يا معتاد شده است.
نبود آمار مناسب در اين حوزه سبب شده برخي مسئولان براي کنترل چنين مسائلي قدم از قدم بر ندارند، به همين خاطر اندک اطلاعات کارشناسان از اعتياد نوجوانان و کودکان براساس مستنداتي است که از مراکز درمان يا مشاوره به دست مي آيد.

روشن پژوه درباره نوع مواد مخدري که اين گروه سني مصرف مي کند، يادآور مي شود:براساس گزارش هاي ما ترکيبي از مواد در بين کودکان و نوجوانان استفاده مي شود، اما بيشتر از مواد محرک مانند شيشه يا مخدري مانند ترياک استفاده مي کنند، مصرف هروئين نيز ديده شده، اما کم است.
معاون پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور درباره راهکار بهزيستي براي درمان کودکان و نوجوانان معتاد خاطرنشان مي کند: درمان کودکان و نوجوانان بويژه افراد زير 12 سال جنبه طبي و پزشکي بيشتري دارد و معمولابراي آنها درمان هاي جايگزين مانند تجويز متادون توصيه نمي شود.
در واقع کارشناسان معتقدند درمان چنين افرادي بايد در فضاهاي بيمارستاني دنبال شود نه کمپ هاي ترک اعتياد.

    ايجاد مراکزخاص در کلانشهرها
سازمان بهزيستي حدود دو سال است که اجراي پروژه اي را براي درمان کودکان و نوجوانان معتاد در استان سيستان و بلوچستان به شکل پايلوت (آزمايشي) دنبال مي کند، روشن پژوه دراين باره توضيح مي دهد: با کمک ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت دو مرکز دخترانه و پسرانه براي معتادان زير 18 سال طراحي کرده ايم. در اين مراکز افراد غربالگري شده و براي ادامه درمان به بيمارستان فرستاده مي شوند تا مرحله سم زدايي را پشت سر بگذارند.
به گفته او، پس از اين که شخص سه ماه در اين مراکز نگهداري شد، مددکاران شرايط خانواده اش را بررسي مي کنند و اگر امکان برگشت فرد به خانواده ميسر نبود، او به مراکز شبانه روزي بهزيستي منتقل مي شود.
اين درحالي است که مسئولان بهزيستي در حال برنامه ريزي هستند تا چنين مراکزي را در تمامي کلانشهرهاي کشور ايجاد کنند، زيرا شرايط اجتماعي در کلانشهرهايي مانند تهران به شکلي است که کارشناسان تاکيد مي کنند مساله درمان اعتياد کودکان و نوجوانان بايد با جديت پيگيري شود.
از سوي ديگر بايد به اين موضوع توجه کرد که هم اکنون در کلانشهرها برخي نوجوانان به علت ناآشنايي با کمپ هاي ترک اعتياد مناسب نوجوان ها يا کمبود آنها، رقم واقعي سن شان را کتمان مي کنند و به کمپ هاي ترک اعتياد بزرگسالان مي روند و در اين مکان ها نه تنها اعتيادشان ريشه اي درمان نمي شود؛ بلکه انواع بزه را نيز از معتادان حرفه اي بزرگسال که خيلي هايشان هم سال هايي از عمر خود را در زندان گذرانده اند، ياد مي گيرند.

    تاکيد بر توانمندي خانواده ها
برخي کارشناسان حوزه اعتياد معتقدند براي درمان کودکان و نوجوانان معتاد بايد برنامه هاي سرپايي و اقامتي را دنبال کرد، عباس ديلمي زاده، مديرعامل جمعيت خيريه تولد دوباره نيز با اين روش موافق است، او به ما توضيح مي دهد: هرچند آمار قابل استنادي در اين حوزه وجود ندارد، اما شواهد، نشانگر وجود کودکان و نوزادان معتاد در جامعه است، بنابراين براي درمان اين گروه نيز بايد برنامه هايي داشت.
اين پژوهشگر اعتياد با بيان اين که بهتر است اين گروه در محل زندگي خود روند درماني را پشت سر بگذارند، عنوان مي کند: چنانچه فرد، خانواده نابساماني داشته باشد، بايد او را در مرکز اقامتي بستري کرد.
کارشناساني مانند او معتقدند براي پيشگيري از اعتياد در کودکان و نوجوانان و درمان اين مساله بايد حمايت هاي اجتماعي بيشتري از خانواده به عمل بيايد و براي کودکان بي سرپرست يا بدسرپرست نيز از گروه هاي شبه خانواده استفاده شود.

    اعتياد به ارث مي رسد
درباره اين که چرا کودکان و نوجوانان گرفتار اعتياد مي شوند، ايده هاي گوناگوني مطرح است، اما بسياري از کارشناسان مي گويند چنين افرادي بيشتر از هر چيز از وضع نابسامان خانواده آسيب مي بينند، يعني پدر، مادر يا يکي از اعضاي خانواده آنها را به گرداب اعتياد پرتاب مي کند.
احمد کاهه، معاون اجتماعي پليس مبارزه با مواد مخدر ناجا در اين باره به جام جم مي گويد: معمولاکودکان از طريق خانواده و تحت شرايط دچار اعتياد مي شوند به همين دليل نوع مواد مخدري که آنها به مصرف مي رسانند، به موادي که والدين شان مصرف مي کنند، بستگي دارد. علاوه بر اين بايد تاکيد کرد مادر معتاد، بچه معتاد به دنيا مي آورد يا کودکان در خانواده هايي که گرفتار اعتياد هستند، آسان تر به مواد مخدر دسترسي پيدا مي کنند. کاهه اظهار مي کند: در اين حوزه بايد به پيشگيري توجه ويژه اي کرد، زيرا هرچه سطح آگاهي اعضاي خانواده بالاتر برود، افراد کمتر دچار آسيب خواهند شد، اين درحالي است که پس از درمان نيز شخص بايد مورد حمايت قرار بگيرد تا دوباره گرفتار اعتياد نشود.
با توجه به گفته هاي کارشناسان، هرچند آمار قابل توجهي دراين حوزه استخراج نشده، اما شواهد بسياري وجود دارد که مساله اعتياد در کودکان و نوجوانان جدي است به همين خاطر بايد سازمان هاي مسئول دراين امر آزمون و خطا را کنار گذاشته و هرچه زودتر برنامه مناسبي را براي پيشگيري و درمان اين گروه سني اجرا کنند.

امروز‌ ناشنوایان را بشنویم

تقویت تفاوت‌های انسانی، شعاری است که امسال برای روز جهانی ناشنوایان در نظر گرفته شده است؛ افرادی که در جامعه حضور دارند، اما چون ما برای ارتباط برقرار کردن با آنها پیشقدم نمی‌شویم، درک درستی از شرایط آنها نداریم. گاهی ناشنوایان برای رسیدن به ابتدایی‌‌ترین حق خود نیز با مشکل روبه‌رو هستند.ناشنوایان برای آموزش، این روزها با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند؛ از هزینه استفاده از رابط (اشخاص مسلط به زبان اشاره) بگیرید تا تصمیم هایی که آنها را در به کار بردن زبان اشاره محدود می کند . دراین مصاحبه اکرم سلیمی مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان ایران از مشکلات آموزشی به عنوان عمده ترین مشکل ناشنوایان صحبت می کند.

ناشنوایان جامعه با مشکلات زیادی رو به رو هستند. شما به عنوان مدیرعامل انجمن خانواده ناشنوایان، مشکل اصلی این افراد را چه می دانید ؟

بزرگ ترین مشکل به آموزش این افراد مربوط می شود، زیرا سطح آموزشی ناشنوایان اصلا مناسب نیست.

یعنی امکانات مناسبی در اختیار ندارند؟

درست است. امکاناتی که برای آموزش اشخاص عادی در کشور در نظر گرفته می شود، برای افراد ناشنوا چند سطح پایین تر است.

یکی از نیازهای اصلی آموزشی ناشنوایان را می توان افرادی دانست که نقش رابط را ایفا می کنند؟

بله، اولین نیاز آموزشی این افراد را می توان رابط دانست، مساله اینجاست که داشتن رابط به طور طبیعی هزینه بر است.

هزینه رابط چقدر است؟

این افراد، ساعتی 20 هزار تومان دریافت می کنند.

این مبلغ بالا نیست؟

خیلی ها این تصور را دارند، اما رابط باید زمانی که همراه فرد ناشنوا در کلاس درس حاضر می شود، به جای تمام افرادی که در آن جمع حضور دارند، صحبت و گفته های آنها را برای شخص ناشنوا ترجمه کند. بنابراین کار مشکلی انجام می دهد.

کشورهای دیگر، این مشکل را چگونه بر طرف کرده اند؟

در بیشتر کشورها، هزینه رابط از سوی آموزشگاه یا وزارت آموزش و پرورش تامین می شود، اما متاسفانه در کشورمان، هزینه رابط به عهده فرد ناشنواست و خیلی از آنها قادر به تامین چنین هزینه ای نیستند.

مشکل دیگری که برخی خانواده های افراد ناشنوا از آن گله دارند، حذف زبان اشاره است. این مساله به کجا رسید؟

زبان اشاره در حال حذف شدن است. این طرحی است که برخی کشورها آن را اجرا کرده، اما به نتیجه نرسیده اند. متاسفانه در کشورمان نیز قصد دارند طرح سوخته برخی کشورها را اجرا کنند.

دلیل مسئولان برای اجرای چنین طرحی چیست؟

آنها بر این باورند که شخص باید از باقیمانده شنوایی خود استفاده کند، اما به هرحال شخص ناشنوا در این زمینه ضعف دارد و هرچه بخواهد از اندک توان خود استفاده کند، برایش کافی نیست تا بتواند مطالب را درک کند .بنابراین لب خوانی تمام و کمال نمی تواند مطلب را منتقل کند و ناشنوا ها برای درک بهتر موضوع باید از لب خوانی و زبان اشاره همزمان استفاده کنند.

یعنی اکنون اجازه استفاده همزمان از لب خوانی و زبان اشاره به ناشنوایان داده نمی شود؟

در کشور ما تاکید بر لب خوانی است.

چرا لب خوانی کافی نیست؟

برای انتقال مطالب از طریق لب خوانی چند فاکتور باید به درستی رعایت شود. برای نمونه معلم باید به درستی کلمات را ادا کند و تلفظ را درست انجام دهد. علاوه بر این کلمات مشابه نیز در فارسی زیاد است و افراد ناشنوا دچار مشکل می شوند. درک اصطلاحات جدید نیز برای ناشنوایان سخت است. با این حال آموزش و پرورش استثنایی به ناشنواها می گوید از دست هایشان استفاده نکنند.

سلیمی:

حذف زبان اشاره طرح سوخته کشورهای دیگر است، اما متاسفانه در کشورمان سعی دارند آن را اجرایی کنند

در مدارس باغچه بان نیز همین مقررات حاکم است؟

مدارس باغچه بان نیز کماکان دایر است، ولی از زبان اشاره در آنها استفاده نمی شود.

از چه زمانی در کشور تصمیم به حذف زبان اشاره گرفته شده است؟

بیش از ده سال است که ممنوع شده.

با توجه به گذشت این همه سال، آیا مسئولان آموزش و پرورش استثنایی هنوز به این نتیجه نرسیده اند که افراد ناشنوا آسیب می بینند؟

به نظر می رسد هنوز برایشان مشخص نشده است. اکنون کنوانسیون جهانی ناشنوایان که ایران در آن عضو است، تاکید دارد شخص ناشنوا باید خودش شیوه آموزشی را انتخاب کند، اما درکشورمان به زور می خواهند افراد ناشنوا را مجبور کنند از دستان خود استفاده نکنند، در حالی که این کار از سوی آنها ناخودآگاه صورت می گیرد تا بتوانند مطلب خود را بهتر منتقل کنند.

ناشنوایانی که در مدارس عادی درس می خوانند، هنوز با کمبود معلم تلفیقی (معلم آشنا به زبان اشاره) رو به رو هستند؟

یک معلم تلفیقی هفته ای یکبار به دانش آموزان ناشنوایی که در مدارس عادی تحصیل می کنند، سر می زند تا مشکل آنها را بر طرف کند، چون چنین معلمی باید حدود 9 مدرسه را پوشش دهد. به همین دلیل زمان زیادی برای دانش آموزان ناشنوا در اختیار ندارد.

این مساله تاکنون چه مشکلاتی برای ناشنوایان ایجاد کرده است؟

برخی ناشنوایان که اکنون وارد دانشگاه شده اند، تازه متوجه این نکته می شوند که اندوخته علمی شان کافی نیست.

ناشنوایان دانشجو در دانشگاه ها با چه مشکلاتی رو به رو هستند؟

استادان برخی دانشگاه ها تاکید دارند که ناشنواها صدای آنها را در کلاس درس ضبط نکنند. به همین دلیل دانشجویان ناشنوا زمان زیادی از درس را از دست می دهند، چون استادان سریع صحبت می کنند و در بیشتر مواقع بحث های درسی نیز به حاشیه کشیده می شود و ناشنوایان متوجه موضوع نمی شوند یا اگر استاد یک لحظه پشت به دانشجویان حرف بزند، دانشجوی ناشنوا متوجه موضوع نمی شود. این درحالی است که برخی استادان اجازه حضور رابط را در کلاس درس نمی دهند و تاکید دارند فقط شاگردانشان در کلاس حضور داشته باشند.

برای ناشنوایان بازمانده از تحصیل نیز برنامه ای دارید؟

چون آموزش و پرورش استثنایی برنامه ای برای ادامه تحصیل این افراد ندارد، ما برای آنها در 17 شعبه انجمن در کشور کلاس برگزار می کنیم، اما این شعب جوابگوی نیاز آنها نیست.

مهدی آیینی

دانش‌آموزان نیازمند، چشم به‌راه جشن عاطفه‌ها

12 روز از آغاز سال تحصیلی و ماه مهر می‌گذرد، اما هنوز مهر نیکوکاران آن طور که باید و شاید شامل حال دانش‌آموزان نیازمند کشور نشده و باری از روی دوش خانواده‌های نیازمند برنداشته است، به همین علت دانش‌آموزان بی‌بضاعت برای حاضر شدن در کلاس درس هنوز مشکلاتی دارند که برای خیلی‌ها شاید قابل درک نباشد.

برای نمونه در روزهایی که لباس و دفتر بیشتر دانش آموزان از نو بودن برق می زند، دانش آموزان نیازمند باید با لباس های نیم دار و نوشت افزار نامناسبی به مدرسه رفته و درس هایشان را در برگه های چرکنویس باقی مانده از سال گذشته یادداشت کنند به این امید که روزی دفتر نو به دستشان می رسد.

این درحالی است که تعداد کودکان نیازمند کشور نیز قابل توجه است، زیرا براساس آماری که سال گذشته کمیته امداد امام خمینی منتشر کرد بیش از یک میلیون و400 هزار دانش آموز نیازمند در کشور شناسایی شده اند، نکته اینجاست که فقط نیمی از آنها تحت پوشش کمیته امداد قرار دارند و می توانند از کمک های این سازمان بهره ببرند، از وضع کودکان نیازمندی که تاکنون شناسایی نشده اند و دلایل آن که بگذریم باید گفت سیاست های وزارتخانه هایی مانند آموزش و پرورش نیز در قبال کودکان نیازمند آنقدر جدی نیست که آنها بتوانند بموقع از کمک های نیکوکاران استفاده کنند،زیرا برخلاف سال های گذشته که جشن عاطفه ها تا دهم مهرماه برگزار می شد، امسال تاکنون این جشن برگزار نشده و مسئولان کمیته امداد علت به تاخیر افتادن آن را آماده نبودن آموزش و پرورش اعلام کرده و خبر داده اند که این جشن در شانزدهم و هجدهم مهر در سراسر کشور برگزار می شود.

نکته اینجاست که آمادگی برای جشنی که صدها هزار نفر از نیازمندان به آن چشم امید دوخته اند، باید از اولویت های وزارت آموزش و پرورش و کمیته امداد امام خمینی باشد، زیرا زمانی که این جشن اواخر مهرماه به پایان برسد در خوشبینانه ترین حالت کمک های مردمی زمانی به دست کودکان نیازمند می رسد که یک ماه از شروع سال تحصیلی گذشته است، این درحالی است که چنانچه مسئولان نمی توانند این جشن را قبل از سال تحصیلی برگزار کنند، دست کم با برنامه ریزی دقیق و بهره بردن از توان سازمان های مردم نهاد می توانند آن را همزمان با آغاز سال تحصیلی برگزار کرده و از شور و حال خانواده ها نیز برای کمک به افراد نیازمند بیشترین بهره را ببرند.

مهدی آیینی – گروه جامعه

به دانش آموزان سخت نگيريد

قرباني هستند؛ قرباني ايرادهاي نظام آموزشي کشور و باورهاي غلط خانواده هايشان تا آنجا که همه چيز دست به دست همه داده تا خلاقيت و شادابي در آنها هر روز کمرنگ تر شود؛ از دانش آموزان و دانشجويان حرف مي زنيم، گروهي که سرمايه هاي واقعي و گرانبهاي هر کشوري هستند و بايد براي حمايت، پرورش و نگهداري از آنها شرايط ايده آلي به وجود آورد.
اين روزها که فصل امتحانات است، خانواده هايي که فرزند دانش آموز دارند شرايط خاصي را براي آنها ايجاد کرده اند که در برخي مواقع بي شباهت به قوانين سفت و سخت مراکز نظامي نيست. دراين که خانواده ها بهترين ها را براي فرزندانشان مي خواهند، هيچ شکي نيست، اما نکته اينجاست که چنين شرايطي در کنار ايراد هاي نظام آموزشي مانند نتيجه محور بودن آن صدمات زيادي به دانش آموزان مي زند.
براي نمونه اين وضع آن قدر در کشور بحراني شده که مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر هشدار داده اند که درايام امتحانات مصرف ريتالين بين دانش آموزان و دانشجويان رشد 50 درصدي دارد. بايد يادآور شد که دانش آموزان هميشه از حجم بالاي کتاب هاي درسي گله داشته اند، افزون براين سيستم آموزشي و تعداد زياد دانش آموزان در کلاس هاي درس سبب شده معلمان نتوانند هر روز از وضع تحصيلي دانش آموزان مطلع شوند به همين دليل برخي دانش آموزان همه چيز را به شب امتحان موکول کرده و به جاي يادگيري مطالب، سعي در حفظ کردن آنها دارند. درچنين شرايطي وقتي در بين دانشجويان و دانش آموزان به اشتباه شايعه مي شود مصرف ريتالين مي تواند به تمرکز آنها کمک کند، اين افراد براي حفظ بهتر مطالب به مصرف اين دارو که شباهت زيادي به مخدر شيشه دارد، روي مي آورند.

هرچند نبود نظارت کافي و دقيق به فعاليت داروخانه ها و عطاري ها يکي از دلايل مصرف ريتالين بين دانش آموزان و دانشجويان است، اما نبايد از کنار ضعف هاي سيستم آموزشي کشور و بي اطلاعي خانواده ها که به اين وضع دامن مي زنند، نيز آسان گذشت، زيرا اين شرايط شايد سبب شود دانش آموزان و دانشجويان با نمرات ممتاز از دانشگاه ها و مدارس فارغ التحصيل شوند، اما نکته اينجاست که اين افراد دير يا زود به مديراني تبديل خواهند شد که قادر نيستند گره اي از مشکلات کشور باز کنند. پس شب امتحان به بچه سخت نگيريد.

مهدي آييني/گروه جامعه

تب تند «ریتالین» در شب‌های امتحان

هرچه به فصل داغ امتحانات نزدیک‌تر می‌شویم، هشدارهای کارشناسان مواد مخدر کشور نیز داغ‌تر از همیشه در صدر اخبار قرار می‌گیرد. برای نمونه درحالی که دوشنبه گذشته آمار 0.4 درصدی دانش‌آموزانی که یک بار شیشه مصرف کرده‌اند منتشر شد، روز گذشته قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر کشور با اشاره به نزدیک شدن به روزهای امتحانات دانش‌آموزان و دانشجویان از افزایش ۵۰ درصدی فروش ریتالین در بین این گروه خبر داد.

نکته اینجاست که نباید فقط انگشت اتهام را به سمت این افراد گرفت، زیرا ساختار نامناسب نظام آموزشی و نتیجه محور بودن آن سبب شده دانش آموزان و خانواده ها برای به دست آوردن رتبه و نمره دست به هر کاری بزنند.

دیروز علیرضا جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در نشست صیانت و توانمندسازی زنان و خانواده در برابر آسیب های اجتماعی که به مناسبت هفته بزرگداشت مقام زن برگزار شد، از افزایش ۵۰ درصدی فروش ریتالین در شب های امتحان حرف زد و ادعا کرد برخی دانش آموزان و دانشجویان به دلیل تبلیغات غلط و از روی ناآگاهی برای تقویت حافظه و شب بیداری از ریتالین استفاده می کنند و به همین دلیل در شب های امتحان فروش ریتالین افزایش پیدا می کند.

جزینی ادامه داد: براساس شیوع شناسی صورت گرفته در سال 90، 0.4 درصد از دانش آموزان در سنین شانزدهم و هفدهم سالگی یک بار ماده محرک شیشه را برای موفقیت در امتحانات خود استفاده کرده اند و امسال نیز شیوع شناسی در بین دانش آموزان انجام خواهد شد.

ریتالین جزو داروهایی است که درموارد خاصی کاربرد درمانی دارد بویژه در کودکانی که کاهش توجه داشته و بیش فعالند.

نکته اینجاست که این دارو مشتری های دیگری دارد به این شکل که برخی ها از این دارو سوءمصرف می کنند. برای نمونه می توان به دانش آموزان و دانشجویان اشاره کرد. این افراد تحت تاثیر باوری غلط در مواقعی که امتحان سختی در پیش دارند به این امید که این دارو تمرکز و توانایی شان را بیشتر کرده و خواب آنها را کاهش دهد به مصرف این دارو روی می آورند.

محمدباقر صابری زفرقندی، عضو هیات علمی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره این دارو به جام جم می گوید: ریتالین جزو گروه آمفتامین هاست و تمام ویژگی های مخدر شیشه را دارد به همین دلیل نباید این دارو براحتی در همه داروخانه ها توزیع شود و حتما این دارو باید با نسخه پزشک و برای موارد بیماری تجویز شود.

وی تاکید می کند: البته نباید جنبه های پزشکی این دارو را نادیده گرفت، زیرا خانواده هایی که بچه بیش فعال داشته و تحت نظر پزشک دارو مصرف می کنند، نباید نگران باشند.

عوارض؛ روان پریشی و اضطراب

ماجرایی که سبب می شود دانشجویان و دانش آموزان به مصرف ریتالین رو بیاورند، توصیه نادرست برخی از افراد مانند همکلاسی ها و افراد سودجویی است که اطراف آنها زندگی می کنند.

صابری زفرقندی درباره عوارض این دارو تصریح می کند: ریتالین چون جزو داروهای محرک مغزی است می تواند عوارض جبران ناپذیری داشته باشد بخصوص در مرحله حاد مصرف علائم روان پریشی، اضطراب های غیرقابل کنترل، به هم ریختگی تمرکز و بی قراری های شدید را می توان شاهد بود.

این درحالی است که چنانچه فردی سابقه مصرف قبلی نداشته باشد، این دارو نمی تواند در درمان به او کمک کند.

بازار آشفته دارو

نکته دیگری که باید به آن توجه کرد این است که وقتی قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر از افزایش ۵۰ درصدی مصرف ریتالین در بین دانش آموزان و دانشجویان حرف می زند می توان چنین استنباط کرد که بازار توزیع و نظارت بر این گونه داروها در کشورمان چندان مطلوب نیست.

برای نمونه مدتی قبل رئیس سازمان غذا و دارو با انتقاد از فروش خارج از فهرست دارویی و بدون نسخه دارو از سوی برخی داروخانه ها گفته بود روش جدید نظارت بر سطح داروخانه ها را اجرا خواهیم کرد.

رسول دیناروند همچنین در مورد نظارت بر داروخانه ها و فروش ریتالین و الکل سخن به میان آورده و عنوان کرده بود متاسفانه برخی داروخانه ها خارج از فهرست دارویی و نسخه پزشک دارو به فروش می رسانند.

این در حالی است که با بالارفتن 50 درصدی میزان مصرف ریتالین در بین دانشجویان و دانش آموزان می توان نتیجه گرفت، مسئولان سازمان غذا و دارو تاکنون در اجرای سیاست های جدید خود موفق نبوده اند.

صابری زفرقندی عنوان می کند: ریتالین دارویی است که باید فقط در قبال نسخه به بیماران داده شود اصولا توزیع همگانی این دارو در داروخانه ها نادرست است و مغایر با سیاست های کلی مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از سوءمصرف مواد است.

به گفته وی، ممکن است این دارو در برخی افراد بندرت اثرات مفیدی داشته باشد، اما شامل همه نمی شود. این در حالی است که بدن نسبت به اثرات سودبخش آن مقاوم شده و به دارو معتاد می شود.

زفرقندی با بیان این که عدد و رقم فروش ریتالین در کشور را باید مسئولان وزارت بهداشت تائید کنند، عنوان می کند: به نظرم آنهایی که سوءمصرف می کنند از بازار غیرقانونی دارو را تهیه می کنند، البته نمی توان انکار کرد که مصرف این دارو در ایام امتحانات در بین بخشی از دانش آموزان، دانشجویان و دستیاران پزشکی افزایش پیدا می کند.

وی ادامه می دهد: درصورت درست بودن آمار افزایش 50 درصدی فروش ریتالین باید گفت قطعا سیستم توزیع دارو در کشور ایراد دارد و معیارهای پزشکی تجویز دارو در کشور رعایت نمی شود.

توصیه به خانواده ها

باید تاکید کرد که از ظاهر شخصی که ریتالین مصرف می کند نمی توان متوجه شد که او چنین دارویی را مصرف کرده و می کند به همین دلیل خانواده ها باید طوری رفتار کنند که جوانان و نوجوانان آنها به مصرف این دارو تشویق نشوند.

صابری زفرقندی دراین باره یادآور می شود: خانواده ها اگر خیلی روی فرزندان خود فشار آورده و برای قبولی در امتحانات استرس بیش از حدی به آنها وارد کنند، زمینه ساز مصرف این دارو خواهند شد.

افزون براین متاسفانه ساختار و نظام آموزشی در دانشگاه و مدارس ایجاب می کند بخشی از جوانان مجبور شوند که از این مواد استفاده کنند و این درحالی است که محیط برای دانش آموزان و دانشجویان باید کاملا آرام بوده و هدف قبولی و نفر اول شدن برای آنها مطرح نباشد.

مهدی آیینی – گروه جامعه

چهارشنبه‌سوری، فرصتی برای با هم بودن

بازار خرید و فروش لوازم آتش‌بازی این روزها داغ داغ است.اغلب نوجوانان از چند هفته پیش دست به پول توجیبی های خود نزده اند تا بتوانند لوازم آتش بازی بیشتری بخرند؛ از ترقه، کپسول و بالن های ساخت چین تا ترقه های دست سازی که بازی با آنها خالی از خطر نیست؛ این ماجرا حال و هوای این روزهای خیلی از شهرهای بزرگ و کوچک کشورمان است، اما آن گونه که سایت «جام جم سرا» خبر داده است در شهر کوچکی در شمال غرب کشورمان عده ای از نوجوانان تصمیم متفاوتی گرفته اند، آن قدر متفاوت که می توان آن را یکی از خبرهای دوست داشتنی آخرین روزهای سال92 دانست، زیرا دانش آموزان دبیرستان پسرانه امیرکبیر ماکو تصمیم گرفته اند با بخشی از پول توجیبی شان که معمولا صرف هزینه های چهارشنبه سوری می شد به کمک دانش آموزان نیازمند مدرسه و شهرشان بشتابند و به معنی واقعی چهارشنبه آخر سال را جشن بگیرند، زیرا آنها بر این باورند که می توان با روشن کردن آتشی کوچک نیز آخرین چهارشنبه سال را جشن گرفت و به پیشواز سال جدید رفت، در واقع آنها دوست دارند صدای خنده های همکاسی هایشان به جای صدای گوشخراش ترقه ها در شهر بپیچد.

واقعیت چهارشنبه سوری هم همین کاری است که عده ای از دانش آموزان ماکویی تصمیم به اجرای آن گرفته اند، چون جشن گرفتن آخرین چهارشنبه سال با خرید لوازم آتش بازی که این روزها به وفور در کوچه و خیابان یافت می شود، هیچ شباهتی با مراسمی که نیاکان ما از دیرباز برگزار می کرده اند، ندارد در واقع آنها چهارشنبه آخر سال را فرصتی می دانستند برای تقسیم شادی هایشان با دیگران.

آنها به دنبال این بودند تا اگر شخص غمگینی در همسایگی آنها زندگی می کند به میان جمع بیاید و از شاد بودن دیگران مقداری از غم و غصه اش را فراموش کند یا با حضور در جمع دوستان و آشنایان و کمک گرفتن از آنها بتواند گره ای از کارش باز کند.

درست مانند حرکت زیبای دانش آموزان ماکویی که با شاد کردن دل همکلاسی هایشان تصمیم دارند به پیشواز سال جدید بروند.

نکته اینجاست که آنها رسم آخرین چهارشنبه سال را فراموش نکرده یا به آن بی توجه نیستند، بلکه دوست دارند آن را مانند نیاکانشان برگزار کرده و کاری کنند که همکلاسی هایشان در آخرین چهارشنبه سال غمگین نباشند.

مهدی آیینی – گروه جامعه

بالا