گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

توزیع مکانی، زمانی و همگانی کردن سفر دغدغه مسئولان گردشگری کشور نیست و این غفلت آسیب‌های زیادی به جامعه تحمیل کرده و می‌کند؛ از مرگ سالانه بیش ‌از20 هزار نفر در حوادث رانندگی بگیرید تا مغفول ماندن پتانسیل‌هایی که می‌تواند نقش موثری در اشتغالزایی و کسب درآمد جوامع محلی داشته باشد.

با توجه به افزایش جمعیت شهرنشین کشور باید مقدمات سفر برای شهروندان بیش از پیش آماده شود، زیرا سفر با توسعه شهرنشینی رونق بیشتری پیدا کرده است. در واقع فضای شهری با فطرت انسانی خیلی سازگار نیست، به همین علت انسان به حضور در محیط آزاد و طبیعی نیاز دارد تا آرامش بیشتری به دست بیاورد و هر طور شده برای مدتی محیط سنگ، آهن، سیمان و دود را ترک کند. بنابراین چنانچه سیاست‌ها و برنامه ریزی‌های کلان توجهی به این نیاز شهروندان نداشته باشد کیفیت زندگی آنها کاهش می‌یابد و بر اثر آن شهروندان دیگر کارایی لازم را برای ساخت جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، نخواهند داشت.

سفر و بهبود سبک زندگی

نمی‌توان نقش سفر را در آموزش و توانمندی اشخاص نادیده گرفت، به عنوان مثال ضرب‌المثل«بسیار سفر باید تا پخته شود خامی» به این نکته اشاره می‌کند.

علاوه بر این سفر نقش مهمی در آموزش آینده‌سازان کشور نیز ایفا می‌کند، مثلا اگر کودکان فقط در کتاب‌های درسی درباره دماوند، کارون و خلیج فارس بخوانند شناخت واقعی نسبت به آنها پیدا نمی‌کنند؛ اما اگر شرایط گردشگری در کشور تسهیل شود به طور حتم درک شهروندان از دارایی‌های ملی و محیط زیستشان بالا می‌رود و برای حفظ و حراست از آنها تلاش بیشتری خواهند کرد.

باید تاکید کرد اگر خانواده‌ها این روزها سفر را سخت می‌گیرند به این دلیل است که درآمدشان با هزینه سفر همخوانی ندارد. راهکار رفع این مساله نیز ارائه تسهیلات متناسب با درآمد افراد مختلف جامعه است. در واقع با این راهکار می‌توان ترس خانواده‌ها از سفر را از بین برد.

دکتر ناصر رضایی، عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری درگفت‌وگو با جام‌جم تصریح می‌کند: قیمت‌های خدمات گردشگری در کشورمان معقول و منطقی نیست و امکانات مناسبی نیز ارائه نمی‌شود. برای تشویق آنها به سفر باید خدمات مناسبی ارائه کرد که با درآمد آنها همخوانی داشته باشد.

برنامه‌ریزی برای سفر

شهروندان برای این که سفر بهتری را تجربه کنند، باید برای آن برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند. به منظور رسیدن به این هدف، سرپرست خانواده همراه دیگر اعضای باید برنامه کوتاه‌مدت و بلند‌مدت سفر تهیه کند.

در این میان یکی از مسائلی که جلوی برنامه‌ریزی سفر را می‌گیرد سیستم آموزشی کشور است، زیرا به گونه‌ای طراحی شده که خانواده‌ها نمی‌توانند برای سفر در طول سال تحصیلی برنامه‌ریزی کنند.

اما در این میان تعدادی از شهروندان وجود دارند که درگیر مدرسه رفتن فرزندان یا مشغولیت‌های کاری نیستند، مانند بازنشستگان؛ بنابراین باید برای این افراد برنامه‌ریزی کرد تا در فصل پاییز و زمستان سفر کنند.

جای خالی آموزش

برای توزیع مکانی و زمانی سفر می‌توان از آموزش به شکل رسمی از طریق آموزش و پرورش و وزارت علوم استفاده کرد یا به شکل غیررسمی یعنی به کمک رسانه‌ها به آن پرداخت. علاوه براین، بحث تبلیغات نیز مطرح است، زیرا شهروندان از جاذبه‌های گردشگری کشور به خوبی مطلع نیستند.

رضایی یادآور می‌شود: در کنار توزیع زمانی باید به توزیع مکانی سفر نیز پرداخت، زیرا به این شکل از قطبی بودن گردشگری نیز فاصله می‌گیریم. به عبارت دیگر به‌جز مشهد، اصفهان، شیراز و شمال کشور شهروندان به دیگر شهرها نیز سفر خواهند کرد.

تشویق گردشگران

یکی از راهکارهایی که می‌توان با استفاده از آن شهروندان را به سفر تشویق کرد در نظر گرفتن تسهیلات ویژه برای آنهاست، زیرا در بیشتر کشورها وقتی تعداد گردشگران در فصل‌هایی خاص به حداقل می‌رسد مسئولان برای آنها مشوق‌هایی در نظر می‌گیرند؛ مثلا در تابستان گردشگران تمایل ندارند به کیش بروند، اما مسئولان گردشگری جزیره برای تشویق آنها به سفر جشنواره خرید راه می‌اندازند. به این شکل هتل‌های جزیره پر از مسافر می‌شود و مسئولان هتل‌ها نیز در مقابل به عنوان حامی مالی منابع لازم را برای برپایی جشنواره تامین می‌کنند.

آرش نورآقایی، رئیس هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری کشور نیز در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید می‌کند: در کنار در نظر گرفتن تخفیف‌های خاص باید مسائل فصل کم مسافر و پر مسافر رادرک کرد تا بتوان توزیع زمانی و مکانی گردشگری را به درستی مدیریت کرد. در کشورمان نیز برای خانواده‌هایی که قادر به سفر در فصل پاییز و زمستان هستند باید مشوق‌هایی در نظر گرفته شود. در واقع مسئولان گردشگری هر استان باید با توجه به شرایطی که دارند راهکار ارائه کنند.

تبلیغات جدی گرفته نمی‌شود

عامل دیگری که در کاهش سفرهای داخلی در فصل‌های پاییز و زمستان نقش دارد نبود تبلیغات مناسب در حوزه گردشگری داخلی است؛ زیرا شهروندان به درستی از جاذبه‌های گردشگری جنوب کشورمان آگاه نیستند. به همین علت برای محل‌های مشخصی مانند یزد، اصفهان، مشهد و شمال کشور برنامه‌ریزی می‌کنند.

نورآقایی عنوان می‌کند: برای معرفی جاذبه‌های گردشگری تمامی استان‌های کشور تبلیغات مناسبی انجام نمی‌شود، به همین دلیل شهروندان با جاذبه‌های گردشگری کشور آشنا نیستند. علاوه بر این این روزها دیگر سفر از حالت لوکس بودن خارج شده، زیرا در دنیا یک نفر از هر هفت نفر سفر می‌کند.

بنابراین مسئولان گردشگری کشور باید بسته‌های خاص گردشگری داخلی را به شکل جذابی تهیه کنند و آنها را در اختیار شهروندان بگذارند تا گردشگری داخلی در تمامی فصول رونق داشته باشد.

مقصدی به نام مسیر

توزیع مکانی سفر از لازمه های گردشگری کشورمان است که می تواند تا حد قابل توجهی از مشکلات این حوزه مانند،ترافیک و حوادث بکاهد و نکات مثبتی مانند ایجاد شغل و تمرکز زدایی از کلانشهرها را به دنبال داشته باشد برای رسیدن به این مهم علاوه بر تبلیغات جاذبه های گردشگری سراسر کشور این باور را نیز در گردشگران ایجاد که که مسیری که آنها تا مقصد اصلی خود پشت سر می گذارند، جزئی از مقصد سفر است که با برنامه ریزی می تواند سبب تجربه سفرهای خاطره انگیز تری شود.

مهدي آييني

معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور می‌گوید هم‌اکنون ۱۲ میلیون معلول در کشور زندگی می‌کنند و قرار است برای آنها کارت جدید معلولیت صادر شود؛ کارتی که براساس استانداردهای بین‌المللی طراحی شده و قرار است گرهی کوچک از هزاران مشکل معلولان کشور باز کند.

این در حالی است که هر روز به تعداد معلولان کشور اضافه می شود و برخی مسئولان فقط به فکر کارهایی هستند که فقط پر سر و صداست و تا اجرایی شدن فاصله زیادی دارد.

برای نمونه در کشورمان سالانه حدود 20 هزار نفر در تصادفات جاده ای کشته شده و متاسفانه پنج تا هفت برابر این آمار نیز افراد در تصادفات دچار معلولیت می شوند؛ یعنی می توان گفت بر اثر تصادفاتی که بیشتر آنها به دلیل خودرو و جاده های غیراستاندارد رخ می دهد سالانه حدود یکصد هزار نفر به جمعیت معلولان کشور اضافه می شود.

افزون براین بخشی از معلولیت ها نیز به دلیل ازدواج های فامیلی به جامعه تحمیل می شود. علاوه بر این براساس آمارهای جهانی می توان گفت در کشورهای در حال توسعه بین 10 تا 15 درصد افراد جامعه دچار معلولیت می شوند، نکته اینجاست که از این تعداد بین 4 تا 4.5 درصد افرادگرفتار معلولیت هایی می شوند که باید به آنها خدمات ویژه ای ارائه کرد. این درحالی است که با توجه به آمار های جهانی می توان نتیجه گیری کرد در کشورمان حدود سه میلیون و 200 هزار نفر معلول وجود دارد که به خدمات تخصصی نیاز دارند.

ماجرا زمانی قابل تامل تر می شود که بخواهیم به هزینه هایی که معلول شدن شهروندان به جامعه تحمیل می کند، بپردازیم. برای نمونه براساس استانداردهای جهانی هزینه نگهداری هر معلول ضایعه نخاعی در طول زندگی اش حدود 400 هزار دلار است. حال اگر ما حداقل هزینه ها را در نظر گرفته و بگوییم هر فرد معلول در ماه به 500 هزار تومان نیاز دارد می توان گفت هزینه 12 میلیون معلولی که هم اکنون در کشور زندگی می کنند هر ماه حدود 6000 میلیارد تومان است، به همین دلیل چنانچه مسئولان کاری برای مهار علت های معلولیت مانند تصادفات، بیماری های قلبی – عروقی و تولد نوزادان معلول نکنند هر سال به هزینه هایی که در اثر سهل انگاری به کشور وارد می شود، افزوده می شود.

مهدی آيینی / گروه جامعه

نکته اینجاست که فرهنگ سفر نیز در کشورمان آن طور که باید و شاید مناسب نیست، زیرا بیشتر مردم بی برنامه سفر می کنند و به جای بازدید از اماکن دیدنی به محیط زیست کشور آسیب می زنند، به همین دلیل کارشناسان تاکید می کنند تا زمانی که زیرساخت های ذهنی در کشور اصلاح و آماده نشود نباید انتظار داشت گردشگری داخلی و خارجی در کشور رونق بگیرد.

اولین برنامه مناظره در سال 93، روز گذشته با موضوع گردشگری روی آنتن رفت. مسئولان این برنامه پرسش نظرسنجی برنامه را به گونه ای طرح کرده بودند تا شرکت کنندگان مهم ترین وظیفه دولت در صنعت گردشگری را از بین دو گزینه «توسعه زیرساخت ها و شفاف سازی نرخ ها» و «قیمت گذاری و نظارت بر نرخ خدمات گردشگری» انتخاب کنند. در پایان برنامه نیز بیش از 70 درصد شرکت کنندگان به توسعه زیرساخت ها و شفاف سازی نرخ ها رای دادند.

شاخص های گردشگری یکی از شاخصه های توسعه یافتگی در هر کشور است، اما نکته مهم کیفیت و چگونگی سفر است، زیرا سفر و گردشگری در ایران گران است و مردم ناچار باید از کیفیت آن کم کنند. شرکت هایی که در این زمینه خدمات می دهند می گویند با هزینه های موجود امکان کاهش قیمت ها وجود ندارد. این شرایط سبب شد تا در تعطیلات نوروزی امسال از 55 میلیون شب اقامت در کشور، کمتر از 5 درصد آنها در هتل ها ثبت شود، یعنی بیش از 95 درصد مسافران ترجیح دادند در کمپ ها، منازل استیجاری و مدارس ساکن شوند. این در حالی است که مسئولان از یک هفته قبل از تعطیلات اعلام کرده بودند چادر زدن ممنوع است، اما این تصمیم مسئولان با اعتراض مردم تغییر کرد.

برخی از کارشناسان بر این باورند که راهکار حل این مشکل، نظارت و قیمت گذاری از سوی دولت است، اما برخی دیگر ادعا می کنند قیمت گذاری از سوی دولت، انگیزه ساخت مراکز اقامتی را کاهش می دهد. آنها معتقدند دولت باید به جای نرخ گذاری در زمینه کیفیت خدمات و قیمت ها شفاف سازی کند تا در این بخش رقابت ایجاد شود. علاوه بر این به نظر می رسد یکی از مشکلات دیگر در این میان بی ثباتی شدید در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور است، زیرا در پنج سال گذشته این سازمان هفت و در یک سال اخیر سه تغییر ریاست را تجربه کرده است.

مهمان برنامه مناظره روز گذشته را محمد بهشتی مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، امیرحسین جعفری استاد دانشگاه جهانگردی، جمشید حمزه زاده رییس جامعه هتلداران ایران، احمدرضا عامری مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی مسافربری کشور و محمدحسن کرمانی رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تشکیل می دادند.

سفرهای ماجراجویانه

در ابتدای این برنامه، محمد بهشتی، مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با این که در این عرصه در هیچ زمینه ای وضع مطلوب نداریم، گفت: در آسیب شناسی نظری باید گفت مشکل اصلی ما مشکلات زیرساخت های ذهنی است؛ زیرا ما فراموش کردیم که چرا سفر می کنیم؛ به همین دلیل دچار مشکل می شویم و کار به جایی رسیده که بیشتر سفرهای ما ماجراجویانه است.

به گفته وی، مسافران ما از قبل برنامه ای برای محل اقامت و نحوه سفر خود ندارند، به همین دلیل با آرامش خاطر سفر نمی کنند.

بهشتی تاکید کرد: حاکمیت باید مشکلات زیرساخت های ذهنی را برطرف کند. گردشگر خارجی در کشور به این دلیل رونق نمی گیرد که برخی ها تصور می کنند امنیت ملی و اخلاقیت به خطر می افتد. این سوءتفاهم بزرگی است که باید برطرف شود و تا زمانی که این مشکل برطرف نشود، ما هرچه آژانس یا هتل بسازیم، کاری درست نمی شود.

او ادامه داد: سفرهای نوروزی کیفیت مطلوبی در کشور ندارد، برای نمونه خیلی ها برای سفر به شمال می روند، اما آنها هدف مشخصی از سفر ندارند تا آنجا که می توان گفت، این مسافران به دیدار جوجه کباب می روند. چنین سفرهایی فقط برای استان های مقصد مشکل ایجاد می کند و نمی توان از چنین سفرهایی توقع اشتغالزایی یا درآمد داشت. به عنوان مثال کلاردشت قطعه ای از بهشت بود، اما به دلیل رفتارهای نامناسب برخی از مسافران اکنون دارد به جهنم تبدیل می شود. به همین دلیل چنانچه چنین سفرهایی در کشور رونق بگیرد، جز زیان چیزی برای کشور به همراه ندارد.

مشاور رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره هزینه های بالای سفر در ایران یادآور شد: معدل هزینه های سفر در کشورمان خیلی بالا نیست، البته کشورهایی هستندکه از ما ارزان تر یا گران تر است.

گردشگری در تمام طول سال

امیرحسین جعفری، استاد دانشگاه جهانگردی نیز در این برنامه اظهار کرد: نمی توان شرایط کشورمان را با دیگر کشورها مقایسه کرد، زیرا با توجه به نوع درآمد شهروندان باید بین آنها تفاوت قائل شد. بیشتر سفرهای ما در نوروز و تعطیلات تابستانی اتفاق می افتد به همین دلیل در مواقع دیگر صنعت گردشگری رونقی ندارد، بنابراین نمی توان توقع داشت سرمایه گذار ها در ایام شلوغ قیمت را پایین نگه دارند. نکته دیگر این است که تورها در زمان غیر از تعطیلات قیمت کمتری دارند، اما از آنها استقبال نمی شود.

جعفری تصریح کرد: زیرساخت ها در کشور باید آماده شود، برای نمونه باید با ایجاد جشنواره در دیگر فصل ها نیز گردشگری را رونق داد.

جمشید حمزه زاده، رییس جامعه هتلداران ایران یکی دیگر از مهمانان برنامه مناظره بود. وی با بیان این که وضع گردشگری در ایران از استراتژی و برنامه کاملی برخوردار نیست، ابراز کرد: نگاه های سلیقه ای و جزیره ای سبب شده، تلاش مدیران متحمل سختی زیادی شود.

به گفته وی چنانچه بخواهیم نرخ سفر در کشور واقعی شود باید ابتدا برنامه جامع کاربردی و بلندمدتی تهیه کنیم.

حمزه زاده یادآور شد: دخالت های غیرکارشناسی برخی از ارگان های دولت سبب شده قیمت تمام شده در این حوزه به صورت میانگین 35 درصد افزایش پیدا کند، اما در این میان دولت می تواند با معاف کردن هتلداران از مالیات و گمرگ، زمینه را برای فعالیت سرمایه گذاران آماده کند. به گفته وی دولت باید تسهیلاتی برای سفر قائل شود.

سفر جایی در سبد خانوار ندارد

احمدرضا عامری، مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی مسافربری کشور نیز با اشاره به این که یکی از شاخص های کشور رشد حمل و نقل است، خاطرنشان کرد: در کشور 2000 شرکت حمل و نقل داریم که سال گذشته 450 میلیون مسافر از خدمات آنها استفاده کردند. خوشبختانه در حوادث جاده ای نیز کاهش زیادی داشتیم تا آنجا که نسبت به سال گذشته بیش از 50 درصد کاهش داشته ایم.وی عنوان کرد: سفر و تفریح جزو هزینه های اضافه خانواده است، یعنی در سبد خانواده چنین هزینه ای نیست، بخشی از آن به این دلیل است که زیرساخت ها در کشور جوابگوی نیاز ها نیست.

به گفته وی، سفرهای تفریحی در کشورمان کم است و بیشتر سفرها اجباری است تا آنجا که اگر دانشگاه آزاد تعطیل شود، روی کار ما اثر می گذارد.

محمدحسن کرمانی، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی هوایی و جهانگردی نیز با تاکید بر این که مشکل عمده این است که دولت برای حل مشکلات این حوزه برنامه ای ندارد، تصریح کرد: در ایام خاصی مانند نوروز نباید به این موضوع پرداخت، چون سفر باید برنامه ریزی داشته و در طول سال توزیع شود. در برخی فصول بلیت ها با قمیت های خیلی پایین تر به فروش می رود. دولت باید آمادگی بالانس کردن این ماجرا را داشته باشد تا در دوره ارزانی سرمایه گذار ها را حمایت کند.کرمانی ابراز کرد: اشتغال موجود در این صنعت نیز خوب نیست، دولت باید صنعت گردشگری را نیز مانند دیگر صنایع جدی بگیرد.

به گفته وی، استراتژی و تاکتیک دولت برای ورود گردشگر خارجی باید مشخص باشد.

حرف زدن از ازدواج آسان ساده است، اما موقع عمل که می رسد به هیچ وجه نمی توان آن را آسان نامید. زیرا قالب هایی که برای ازدواج آسان در نظر گرفته می شود با سبک زندگی خانواده های امروزی تفاوت دارد. برای نمونه در خیلی از مواردی که به ازدواج آسان ختم نمی شود، پدر و مادر ها نقش پررنگی دارند.

زوج جوانی را در نظر بگیرید که پس از مشورت با یکدیگر تصمیم می گیرند جشن ازدواج خود را در نهایت سادگی برگزار کنند، اما پدر و مادر هر دوی آنها نظر دیگری دارند، برای نمونه پدر داماد می گوید من سال ها در مراسم ازدواج فامیل شرکت کرده و هزینه کرده ام، حالا هم باید برای پسرم جشن بگیرم و دیگران برای او کادو بیاورند!

مادرعروس هم ادعا می کند سال ها انتظار جشن عروسی دخترش را کشیده و محال است تن به جشن مختصری بدهد.

اینجاست که زوج جوان متوجه می شوند اگر نظر اعضای خانواده خود را در ابتدای زندگی شان جدی نگیرند به طور حتم سوءتفاهم های به وجود آمده در آینده زندگی مشترک آنها را تحت تاثیر خواهد گذاشت البته خواسته های پدر و مادرهای زوج جوان اصلا غیرمنطقی نیست، زیرا آنها حق دارند درباره نحوه برگزاری مراسم عروسی فرزندشان تصمیم گیری کنند، اما نکته اینجاست که با توجه به تضاد طبقاتی که در جامعه وجود دارد به قول معروف ریخت و پاش های قشر متمول جامعه ناخودآگاه روی قشر متوسط و ضعیف جامعه نیز تاثیر خواهد گذشت و به طور حتم آنها را در ابتدای زندگی با مشکل مواجه می کند ولی اگر همه خانواده ها با توجه به وضع اقتصادی خود مراسم معقولی برگزار کنند، بسیاری از مشکلات زوج های جوان برای شروع زندگی مشترک از بین می رود.

آسان نمود اول، ولی…

پای حرف های برخی کارشناسان که بنشینید برای ازدواج آسان راهکارهای زیادی می دهند که فقط روی کاغذ درست از آب درمی آید. به عنوان مثال آنها می گویند عروس خانم مهریه کمی در نظر بگیرد یا زوج های جوان مراسم ساده ای برگزار کنند، اما مشکل اینجاست هیچ کدام از این طرح ها هیچ وقت به صورت پایدار اجرا نمی شود، زیرا زیرساخت ها و سبک زندگی خانواده ها تغییر کرده است.

غلامرضا قاسمی کبریا، مدرس دانشگاه در این باره به «جام جم» می گوید: وقتی سبک زندگی تغییر کرده است ، دستکاری آن و ارائه طرح هایی مانند برگزاری مراسم ساده دیگر جوابگو نیست، برای نمونه زندگی آپارتمان نشینی اکنون هزینه های خاص خودش را دارد که در گذشته برای خیلی ها قابل تصور نبوده است؛ مانند پول شارژ، این در حالی است که در گذشته خانه ها شخصی بود و چنین قوانین و هزینه هایی قابل تصور نبود.

با توجه به سخنان این کارشناس می توان نتیجه گرفت اگر مسئولان می خواهند طرحی برای ازدواج آسان ارائه کنند قبل از هر چیز آنها باید سبک کنونی زندگی مردم را بشناسند و با توجه به آن مدل مناسبی را طراحی کنند.

قاسمی کبریا ادامه می دهد: مدل ارائه شده باید با سبک زندگی کنونی مردم سازگار باشد و بتواند مقدمات یک ازدواج آسان را فراهم کند. برای نمونه اکنون محله گرایی در جامعه شهری از بین رفته است، نتیجه هم این شده که خانواده ها برای حفظ زیبایی و جاذبه های زندگی به تنوع طلبی روی آورده اند، این ماجرا هزینه زیادی را به خانواده ها تحمیل می کند.

تغییر سبک زندگی مشکل است

نکته اینجاست که بیشتر کارشناسان از تغییر سبک زندگی خانواده ها حرف می زنند، اما هیچ کدام نمی دانند در برابر تغییر سبک زندگی خانواده ها باید چه راهکاری را در پیش گرفت.

محسن ایمانی، عضو هیات مدیره دانشگاه تربیت مدرس درباره مشکلاتی که مانع ازدواج آسان می شود به جام جم می گوید: مشکل ما فرهنگی است، ولی متاسفانه تغییرات فرهنگی زود اتفاق نمی افتد، سعدی دراین باره این بیت معروف را دارد؛ سعدی به روزگاران مهری نشسته در دل / بیرون نمی توان کرد، الا به روزگاران. با توجه به همین بیت می توان گفت مهر برگزاری ازدواج های پرهزینه طی سال ها به دل خیلی از خانواده ها نشسته بنابراین به آسانی نمی توان آن را از دلشان بیرون کرد.

در واقع در این مدت خیلی از افراد به زندگی تجملی، برگزاری مراسم پرزرق و برق و خریدن افراطی زیورآلات گرایش پیدا کرده اند. البته باید یادآور شد گرایش به زیبایی و راحتی چیز بدی نیست، اما وقتی رنگ و بوی افراطی به خود بگیرد و با چاشنی چشم و هم چشمی همراه شود،به خطر بزرگی برای خانواده ها بدل می شود.

کار فرهنگی همه جانبه

برخی کارشناسان بر این باورند برای رواج ازدواج آسان بین خانواده ها باید شرایطی فراهم شود که سبک زندگی خانواده ها تغییر کرده و مانند گذشته محله محور شود، اما این کار نیاز به کار فرهنگی و اعتبار بالایی دارد.

قاسمی کبریا عنوان می کند: در کشورما برخی رسانه ها در این باره کار فرهنگی انجام می دهند، اما در بعضی از رسانه ها موضوع های ضد و نقیضی مطرح می شود به همین دلیل باید رسانه ها به طور هماهنگ هدف مشترکی را دنبال کنند. تغییر سبک زندگی هزینه بر است و به برنامه کاملی نیاز دارد، مشکل اینجاست کشورهای دیگر زندگی سنتی خود را مدرن کرده اند، اما ما با تفکر شرقی می خواهیم زندگی غربی داشته باشیم. برای نمونه همه از آپارتمان نشینی گله دارند، چون ما الگوی اشتباهی را از آپارتمان نشینی غربی ها برداشته ایم. آنها فضای آپارتمان ها را با توجه به نیازهایشان طراحی می کنند، اما اینجا به این شکل نیست.

اگر برای رفع مشکل نخواهیم سبک زندگی را دستکاری کنیم با مشکل دیگری روبه رو هستیم، زیرا سبک زندگی تغییر کرده و انتظارات سابق در این نوع سبک زندگی به نتیجه نمی رسد، به همین دلیل مسئولان باید با توجه به نیازهای عاطفی افراد جامعه طرح جدیدی را ارائه کنند.

ایمانی عنوان می کند: نسل جوان باید توجیه شود ازدواج پرهزینه چه دشواری هایی دارد، آنها باید کاملا نسبت به عواقب بدهکاری در ابتدای زندگی آگاه شوند، زیرا خیلی دور از ذهن نیست که زوج های جوان در ابتدای زندگی به دلیل بدهکار بودن نسبت به تغذیه خود بی تفاوت شده و دچار سوءتغذیه شوند، این ماجرا روی وضع کودک آنها نیز به طور حتم تاثیر خواهد گذاشت. افزون براین باید جوانان از مزایای ازدواج آسان مانند آرامش روانی بیشتر بدانند.

قاسمی کبریا معتقد است، جوانان باید ازدواج آسان را باور کرده و به سمتی بروند که زندگی پله ای را شروع کنند، نه زندگی قله ای. او می افزاید: نباید به این شکل باشد که جوانان فکر کنند در ابتدای زندگی باید خودرو، خانه و امکانات کامل را یکجا داشته باشند.

این در حالی است که کانون های ازدواج آسان نیز در کشور فعالیت می کنند، اما آن طور که باید و شاید نتیجه نمی گیرند. کبریا درباره کارایی این کانون ها می گوید: کار این کانون ها نتیجه بخش نیست، زیرا آنها با شرکت های ارائه دهنده ، خدمات وارد مذاکره شده و چند درصد تخفیف می گیرند، اما نکته اینجاست که خود خانواده ها هم می توانند این تخفیف ها را از فروشنده ها بگیرند.

متاسفانه امروزه ازدواج آسان نیز پرهزینه است، زیرا بین درآمد و هزینه شهروندان هماهنگی وجود ندارد و دستمزد کارگران و کارمندان بسیار پایین تر از هزینه های زندگی است. به همین دلیل دولت باید با حمایت بیشتر از شهروندان آنها را در راه رفع نیازهایشان یاری کند. نکته دیگری که می توان به آن اشاره کرد مشکل مدیریت فرهنگی هماهنگ در کشور است که با توجه به فاصله طبقاتی در کشور بستر را برای توسعه فرهنگ اشتباه مانند چشم و همچشمی فراهم کرده است.این درحالی است که باید تاکید کرد برای شروع یک زندگی مشترک به حداقل هایی نیز نیاز است که اگر فراهم نشود زندگی مشترک خیلی زود با مشکل روبه رو خواهد شد. برای نمونه، داشتن شغل و درآمد ثابت، رسیدن به بلوغ فکری و با آگاهی کامل ازدواج کردن از حداقل هایی است که زوج های جوان باید به آن توجه کرده و از احساسی تصمیم گرفتن پرهیز کنند.

مشکلات مالی، سد ازدواج

بیشتر جوانان، مشکلات اقتصادی را مانع اصلی ازدواج و تشکیل خانواده می دانند. آنها از نزدیک مشکلات مالی خانواده ها را دیده و از خطراتی که بی پولی می تواند برای آنها به وجود بیاورد، کاملا آگاه هستند به همین دلیل سعی می کنند تا آنجا که برایشان مقدور است تن به ازدواج ندهند، اما مشکل اینجاست هر چه سن جوانان بالا برود آنها کمتر به تشکیل خانواده تمایل پیدا می کنند.

ابراهیم نکو، دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در این باره به جام جم می گوید: جوان می ترسد مشکلاتی که امروزه گریبان خانواده او را گرفته دیر یا زود سراغ او نیز بیاید. او می بیند پدر یا مادر خانواده درآمد کمی داشته وافزون بر این امنیت شغلی نیز ندارند.

به گفته نکو، امروزه بسیاری از شرکت های خصوصی، کارخانه ها و سازمان های دولتی و نیمه دولتی به دلیل مشکلات اقتصادی، کارگران و کارمندان خود را اخراج کرده یا در فکر تعدیل نیرو هستند، بنابراین جوانان حاشیه امنی برای تشکیل خانواده احساس نکرده و روز به روز سعی می کند رویاهای خود را به فراموشی بسپارد.

نکو درباره حداقل ها برای تشکیل یک زندگی مشترک می گوید: به نظرم اگر زوجی بخواهد زندگی متوسطی را شروع کند باید علاوه بر صاحبخانه بودن حدود 50 میلیون تومان نقدینگی داشته باشد، تا حدودا احساس رضایتمندی کند.

بنابراین باید گفت چنانچه مسئولان دغدغه مشکلات جوانان را دارند باید با ایجاد اشتغال و در نظر گرفتن دستمزد های عادلانه جوانان را به ازدواج تشویق کنند. زیرا به گفته نکو براساس آمار حدود سه میلیون جوان بیکار در کشور وجود دارد که بسیاری از آنها تحصیلکرده هستند و باید شغل مناسبی برایشان ایجاد کرد.

دبیرکمیسیون اقتصادی مجلس یادآور می شود: پرداخت وام های بلاعوض می تواند به جوانان کمک کند، او در پاسخ به این مساله که در شرایطی که حدود یک میلیون جوان در انتظار گرفتن وام ازدواج هستند، صحبت از پرداخت وام های بلاعوض دور از ذهن است، تاکید می کند: باید مسئولان دراین خصوص برنامه ریزی کنند، اکنون فقط حدود 11 هزار میلیارد تومان از تسهیلات بانک ها در دست 23 نفر است و جالب اینجاست آنها با این تسهیلات هیچ کار اقتصادی انجام نداده اند. بهتر بود به جای پرداخت وام به این افراد این تسهیلات در اختیار جوانان قرار می گرفت.

مهدی آیینی – گروه جامعه