آخرین خبرها
خانه / بایگانی/آرشیو برچسب ها : محيط زيست (برگ 18)

بایگانی/آرشیو برچسب ها : محيط زيست

اشتراک به خبردهی

برخورد با رستوران‌های طبخ‌کننده پرندگان مهاجر

چند ماهی از مهاجرت پرندگان وحشی به شهرهای شمالی کشور مانند فریدونکنار و سرخرود می‌گذرد، اما در این مدت خبرهای تلخی از کشتار این پرندگان که برای یافتن شرایطی بهتر رنج کیلومترها سفر را تحمل می‌کنند، به گوش می‌رسد؛ از صید بی‌برنامه و افراطی آنها در دامگاه‌هایی که در زمین‌های شخصی برپا می‌شود بگیرید تا خرید و فروش آنها در بازارچه‌های محلی و طبخ آنها در رستوران‌های شمال کشور. نکته اینجاست که در بازارچه های محلی روزانه بیش از هزار قطعه از این پرندگان حلال گوشت و حرام گوشت خرید و فروش می شود؛ این در حالی است که برخی از آنها در خطر انقراض قرار دارند. هرچند مسئولان استانی تا مدتی قبل کشتار پرندگان مهاجر و خرید و فروش آنها را در بازارچه های محلی انکار می کردند، اما روز گذشته معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست این ماجرا را تائید کرد و از برخورد سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری نیروی انتظامی با فروشندگان و رستوران هایی که این پرندگان را طبخ می کنند، خبر داد.

کوچک یا بزرگ، حلال گوشت یا حرام گوشت برای صیادان محلی هیچ فرقی نمی کند، دامگاه های آنها آن قدر بزرگ است که کمتر پرنده مهاجری توان رهایی از آن را دارد.

به همین دلیل این روز ها در بازارچه های محلی شمال کشور می توان پرنده هایی مانند بوتیمار، اردک بلوطی، اردک سرسفید، اردک چشم طلایی، چنگر، طاووسک و باکلان را دید که مرده و زنده شان خرید و فروش می شود.

به گزارش جام جم، احمدعلی کیخا، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست دیروز در نشست خبری خود در سازمان محیط زیست درباره صید غیرقانونی پرندگان وحشی و مهاجر در شهرهای شمالی کشور گفت: ما از سوی سازمان های مردم نهاد از این ماجرا باخبر شدیم. برخی از ساکنان شهرهای شمال کشور در ملک خصوصی خود دام هایی گذاشته و دست به شکار پرندگان می زنند.

این در حالی است که این روش صید از گذشته به صورت سنتی وجود داشته و انجام می شده است، اما آنچه که سبب نگرانی دوستداران محیط زیست شده، افراط و نبود برنامه ای مشخص برای صید این پرندگان است، زیرا اکنون کار به جایی رسیده که صیادان با خیال راحت روزانه صدها پرنده مهاجر را بدون این که مشخص باشد حلال گوشت هستند یا حرام گوشت در دام های خود گرفتار کرده و می کشند. افزون بر این، پرندگان در خطر انقراضی مانند باکلان کوچک که حرام گوشت نیز هست در دام صیادان محلی جان می دهند.

کیخا اظهار کرد: در گذشته صیادان به شکلی عمل می کردند که به محیط زیست آسیب کمتری می رسید، اما اکنون به پرندگان آسیب جدی وارد می شود، به همین دلیل ما حق نداریم بپذیریم که عده ای خلاف قانون عمل می کنند. در این خصوص دستورالعمل هایی به مدیرکل استان های شمالی ابلاغ کرده ایم.

به گفته کیخا، تاکنون فهرست بسیاری از رستوران هایی که حیات وحش قاچاق را طبخ می کنند، مشخص شده و سازمان محیط زیست با آنها مکاتبه کرده است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: برخورد با این رستوران ها نیازمند همراهی و همکاری نیروی انتظامی بود، به همین دلیل هماهنگی های لازم برای برخورد با این رستواران ها انجام شده است.

افزون بر این، با استاندارهای مربوط نیز مکاتبه شده تا با سودجویانی که در بازارچه های کوچک محلی اقدام به خرید و فروش غیرقانونی پرندگان وحشی می کنند، برخورد شود. کیخا ادعا می کند مجموعه این کارها در حال اقدام است.

دامگاه هایی که به ارث می رسد

افشین کرمی راد سرپرست اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست در این باره ادامه داد: افرادی که این دامگاه ها را به پا کرده اند، ادعا می کنند اراضی مال خودشان است، بحث اینجاست که پرنده ای که در این محل ها صید می شود نیز به آنها تعلق دارد یا نه!

صیادان محلی ادعا می کنند اجداد آنها به این شکل پرندگان را صید می کرده اند، برخی دیگر نیز می گویند شش ماه از سال را بیکار هستند و برای گذران زندگی مجبور به صید پرندگان هستند.

جالب تر این که گروهی نیز عنوان می کنند دامگاه خود را به ارث برده اند به این شکل که بعد از مرگ سرپرست خانواده، اموال او بین افراد خانواده تقسیم شده و در این بین دامگاه به عنوان ارث به یکی از افراد خانواده رسیده است. به نظر می رسد برای رفع مشکل صید پرندگان وحشی در شمال کشور سازمان های درگیر در این حوزه باید روی مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی صیادان سرمایه گذاری کنند.

کرمی راد تصریح می کند: یکی دیگر از مشکلات افرادی هستند که پرندگان صید شده را از صیادها خریده و در آنها انگیزه ایجاد می کنند.

کمیته بحران پلنگ

کیخا درباره این که سازمان حفاظت محیط زیست چه برنامه ویژه ای برای حمایت از پلنگ ایرانی دارد تا این گونه به سرنوشتی مشابه یوزپلنگ آسیایی دچار نشود، بیان کرد: یکی از وظایف ما، حمایت از حیات وحش است. قطعا باید برنامه هایی داشته باشیم، به نظرم نباید به این مساله مقطعی نگاه کرد.

وی خاطرنشان کرد: دلایل مختلفی سبب مرگ پلنگ ها شده که بخشی از آنها نیاز به کار آموزشی دارد که به عهده واحد آموزش سازمان حفاظت محیط زیست است.

کیخا درباره وظایف خود و همکارانش در معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در قبال جلوگیری از کشتار پلنگ ها ابراز کرد: ما با همکاری یگان حفاظت و دفتر زیستگاه ها و امور مناطق به سازمان های درگیر در این حوزه تذکر داده ایم، برای نمونه با وزارت راه و ترابری و پلیس راهنمایی و رانندگی مکاتبه کرده ایم تا حداقل امکاناتی مانند علائم هشداردهنده و تابلو در جاده هایی که از زیستگاه پلنگ عبور می کند، نصب شده و حداکثر سرعت در این جاده ها کاهش پیدا کند.

وی در ادامه از تشکیل کمیته بحران پلنگ خبر داد و درخصوص برنامه های بلندمدت سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: علاوه بر این نقشه راه جامع برای حفاظت از گربه سانان بویژه پلنگ نیز در حال تدوین است.

این در حالی است که ساخت جاده در زیستگاه های پلنگ، گسترش کشاورزی و تخریب زیستگاه ها سبب شده سالانه حدود 15 پلنگ جان خود را از دست بدهند.

استفاده 3.6 برابری از منابع طبیعی در ایران

همه کارشناسان حوزه محیط زیست بر این باورند که شرایط محیط زیست کشور بحرانی است. برای نمونه بهره برداری از منابع طبیعی که در قالب شاخصی به عنوان رد پای اکولوژیک مطرح می شود، در کشورمان برابر 3.6 است، یعنی ما از ظرفیت منابع طبیعی خود 3.6 برابر بیشتر استفاده می کنیم، درواقع اگر با همین شیوه مصرف و بهره برداری از منابع طبیعی در کشور ادامه پیدا کند، باید وسعتی برابر با 3.6 برابر ایران در اختیار داشته باشیم تا وضع محیط زیست در شرایط ایده آل قرار گیرد. کیخا در این باره بیان کرد: در حوزه منابع آب، شرایط بسیار نگران کننده است. بسیاری از شهرهای ما تنش آبی دارند. وزیر نیرو اعلام کرد که 290 سفره زیرزمینی که وسیع تر از دریاچه ارومیه هستند، شرایط بحرانی دارند، اما چون دیده نمی شوند، کسی به آنها توجه نمی کند. وی ادامه داد: افزون بر این در ابتدای انقلاب برداشت مازاد ما از سفره های آب زیرزمینی حدود 50 میلیون مترمکعب بود، در حالی که در کل این چند سال ما بالغ بر 150 میلیارد متر مکعب برداشت آب زیرزمینی داشته ایم، یعنی سالانه چیزی بیش از 10 میلیارد متر مکعب. بنابراین اگر ما از اکنون صرفه جویی را شروع کنیم، شاید بیش از چهار دهه زمان ببرد که به 30 سال قبل برگردیم. به همین دلیل حل بحران های محیط زیستی کشور باید در اولویت دولت قرار بگیرد.

مهدي آييني/گروه جامعه

 

حال هواي تهران دوباره بد شد

هوا در شرايط ناسالم است، اما کارشناسان مي گويند باز هم تعطيلي به داد تهراني ها رسيد و باعث شد حداقل نفس در سينه شان حبس نشود، زيرا اگر تعطيلي ديروز نبود امروز هواي پايتخت در شرايط هشدار قرار مي گرفت. با اين حال نمي توان اميدوار بود که امروز وضع هوا در شرايط ناسالم بماند و به هشدار نزديک نشود، چون با شروع به کار اداره ها و هجوم سيل خودرو ها به خيابان هاي پايتخت شاخص ها نيز با سرعت بيشتري به سمت بحراني شدن وضع هوا حرکت مي کنند. با اين حال امروز ساعت 11 صبح کارشناسان بعد از بررسي گزارش ايستگاه هاي سنجش آلودگي براي فردا و پس فرداي شهروندان تصميم گيري مي کنند.
ديروز منطقه ري آلوده ترين نقطه پايتخت بود و براي امروز هم کارشناسان پيش بيني مي کنند در بيشتر مناطق تهران آلودگي به مرز هشدار برسد.
هادي حيدرزاده، مديرکل محيط زيست استان تهران درباره آخرين وضع آلودگي هواي پايتخت به جام جم مي گويد: براساس آخرين گزارش ايستگاه هاي سنجش آلودگي هوا ديروز وضع آلودگي هوا، در شرايط ناسالم بود، زيرا حجم ذرات معلق کمتر از 5/2 ميکرون از 156 به 134 واحد کاهش پيدا کرد.
روز گذشته شهروندان تهراني در شرايط ناسالم نفس کشيدند، اين در حالي است که به گفته کارشناسان، آلودگي هوا فقط به دليل وجود ذرات معلق کمتر از 5/2 ميکرون بوده و در زمينه ديگر آلاينده ها مانند منواکسيد کربن، دي اکسيد گوگرد و ذرات معلق کمتر از ده ميکرون هواي تهران در وضع سالم قرار داشته است.
اما نکته اينجاست دليل اين که هواي پايتخت به شرايط هشدار نرسيد، فقط تعطيل بودن روز گذشته بوده است، به همين دليل کارشناسان پيش بيني مي کنند شرايط هواي پايتخت امروز به دليل انباشت آلودگي به شرايط هشدار برسد.
حشمت الله بسطامي، کارشناس شرکت کنترل کيفيت هواي تهران در اين باره به جام جم مي گويد: به احتمال قوي ميزان آلودگي براي فردا بيشتر خواهد شد و وضع در شرايط هشدار قرار خواهد گرفت، به همين دليل پيش بيني مي کنيم هواي پايتخت در روز هاي چهارشنبه و پنجشنبه در شرايط هشدار قرار گيرد.

زنگ ورزش و مسابقات، تعطيل
مسئولان محيط زيست استان تهران جهت مديريت وضع هوا از يکشنبه گذشته براي صنايع آلاينده محدوديت هايي ايجاد کرده اند. حيدرزاده اظهار مي کند: از مهم ترين اقدا مات ما مي توان به فعاليت 11 واحد سيار پايش آلودگي هوا براي صنايع آلاينده اشاره کرد.
واحد هاي سيار پايش آلودگي هوا فعاليت صنايع مختلف را رصد کرده و به اين شکل در صورت آلاينده بودن دستور پلمب واحد آلاينده با هماهنگي مقام قضايي صادر مي شود.
افزون بر اين، فعاليت همه کارخانه هاي شن، ماسه، آسفالت و سيمان نيز در استان تهران تا اطلاع ثانوي ممنوع اعلام شده است.
مسئولان پيش بيني مي کنند که وضع هوا در امروز و فردا به شرايط هشدار برسد، به همين دليل با هماهنگي وزارت آموزش و پرورش زنگ ورزش همه مقاطع تحصيلي امروز و فردا برگزار نمي شود. اين درحالي است که همه مسابقات ورزشي نيز که قرار بود در سطح تهران در فضاي باز برگزار شود تا اطلاع ثانوي برگزار نمي شود.

زوج و فرد، شايد از فردا
روز گذشته ري آلوده ترين منطقه تهران بود و اگر امروز آلودگي در نقاط ديگر شهر نيز به نقطه هشدار برسد مسئولان کمتيه کاهش آلودگي هوا تشکيل جلسه خواهند داد.
کارشناسان امروز ساعت 11 صبح گزارش ايستگاه هاي سنجش آلودگي هوا را بررسي کرده و بر اساس آن براي فردا محدوديت هايي در نظر خواهند گرفت.

در خانه بمانيد
اين بار اول و آخري نيست که شرايط هواي تهران به نقطه هشدار مي رسد، به همين دليل افراد بيمار يا سالخورده بايد بيشتر از قبل مراقب خود باشند. براساس توصيه پزشکان، با توجه به تعطيل بودن پنجشنبه و جمعه بهتر است بيماران قلبي و ريوي از تهران خارج شوند يا حداقل از تردد در شهر خودداري کنند. افزون بر اين ساير شهروندان نيز در صورت بروز مشکل مي توانند از 143 واحد ثابت و ده واحد سيار اورژانس کمک بگيرند؛ زيرا اين واحدها براي کمک به شهروندان تا جمعه در حالت آماده باش خواهند بود.

مرگ بيش از 200 شهروند
رحمت الله حافظي، رئيس کميسيون سلامت، محيط زيست و خدمات شهري شوراي اسلامي شهر تهران نيز با اشاره به اين که رسيدگي به معضل آلودگي هوا همواره يکي از اولويت هاي کاري در شورا بوده، مي گويد: آمارها نشان مي دهد تعداد 227 شهروند تهراني جانشان را به اين دليل از دست داده اند.
به گزارش ايسنا، وي ادامه مي دهد: بستري شدن تعداد 2500 نفر از شهروندان تهراني در مراکز درماني نيز از ديگر معضلات ناشي از آلودگي هوا و تخريب محيط زيست بوده که مي بايد بخش حاکميتي کشور، يعني قواي سه گانه (مجريه، مقننه و قضاييه) وارد عمل شده تا براي رفع اين دغدغه، تدبيري اساسي انديشيده شود.
رئيس کميسيون سلامت، محيط زيست و خدمات شهري شوراي اسلامي شهر تهران اظهار کرد: براي رفع آلودگي هاي زيست محيطي و حفاظت از آن، فقط يک سازمان نمي تواند تمام بار مسئوليت ها را به دوش بکشد.

صرفه جويي کنيم
سعيد متصدي، معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست ابراز کرد: اگر بتوانيم مصرف خانگي گاز را 15 تا 20 درصد کاهش دهيم، گاز مورد نياز نيروگاه ها نيز تامين خواهد شد.
وي ادامه داد: ميزان مصرف گاز در بخش خانگي چند برابر نيروگاه هاست که با صرفه جويي 15 تا 20 درصدي گاز در بخش خانگي کمبود سوخت نيروگاه ها جبران خواهد شد.
وي با بيان اين که هميشه تامين سوخت بخش خانگي اولويت اول است، خاطرنشان کرد: در ايران به ازاي هر مترمربع منازل مسکوني 500 کيلووات ساعت انرژي مصرف مي شود که در ديگر کشورهاي دنيا در بدترين شرايط اين رقم صد تا 120 کيلووات ساعت است؛ يعني 400 کيلووات ساعت بيشتر از دنيا انرژي مصرف مي کنيم.
معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست تصريح کرد: با خاموش کردن شومينه ها در منازل، پوشيدن لباس بيشتر، پايين نگه داشتن دماي خانه، استفاده از موتورخانه هاي هوشمند و عايق بندي ساختمان ها مي توان از هدررفت انرژي جلوگيري کرد و موجب کاهش مصرف سوخت شد. متصدي بيان کرد: استفاده از سوخت مازوت در نيروگاه ها در شرايطي که فشار گاز کاهش مي يابد، موجب افزايش ميزان آلاينده دي اکسيد گوگرد در هوا مي شود، در صورتي که سوخت گاز ميزان گوگردش صفر است.
وي يادآور شد: اين يک واقعيت است که در فصل زمستان، امکان تامين گاز براي نيروگاه ها وجود ندارد و آن هم به دليل افزايش ميزان مصرف گاز در بخش خانگي، کاهش ميزان فشار گاز و نبود برنامه ريزي مناسب طي سال هاي گذشته است که الزام استفاده از مازوت در نيروگاه ها و صنايع بزرگ کشور را دوچندان نموده است.
معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست با بيان اين که اکنون تقريبا تمام نيروگاه هاي کشور توان استفاده از سوخت گاز را دارند، خاطرنشان کرد: نيروگاه هاي کشور همگي دوگانه سوزند و علاوه بر آنها صنايع بزرگ نيز تقريبا دوگانه سوز است که در نتيجه با استفاده از سوخت مناسب ديگر آلودگي هواي ناشي از صنايع و نيروگاه ها را نخواهيم داشت.
جلسه کميته مواقع اضطرار آلودگي هوا که ديشب تشکيل شد، مهد کودک ها، مراکز پيش دبستاني و دبستان هاي شهر تهران و ري را امروز تعطيل کرد.

مازوت بلاي جان هواي کلانشهرها
هر سال در فصل هاي سرد سال مصرف گاز در کشور افزايش پيدا کرده و در نتيجه منابع گازي کشور با محدوديت روبه رو مي شود. در اين مواقع بيشتر نيروگاه ها براي جبران کمبود گاز به استفاده از سوخت مازوت رو مي آورند، اما مصرف سوخت مازوت سبب آلودگي بيشتر هوا مي شود.
به گفته رئيس سازمان حفاظت محيط زيست استفاده نيروگاه ها از سوخت مازوت هواي بسياري از شهرهاي بزرگ مانند اراک، اصفهان و تهران را آلوده کرده است، اين در حالي است که نيروگاه ها نيز در اين بين مقصر اصلي نيستند، زيرا مشکلات زيرساختي سبب مي شود که آنها براي جبران کمبودهاي خود از مازوت استفاده کنند، تا جايي که آلودگي هواي اراک و مصرف مازوت از سوي نيروگاه شازند سبب شد، اواخر هفته گذشته سه چهارم از ظرفيت نيروگاه شازند اراک به دليل استفاده بيش از اندازه از سوخت مازوت تعطيل شود.
اين تصميم در جلسه اي با حضور معاون توسعه، حقوقي و امور مجلس سازمان حفاظت محيط زيست، رئيس کميسيون کشاورزي، آب و منابع طبيعي مجلس و مسئولان محلي گرفته شد.
اين مسئولان در اين جلسه به اين نتيجه رسيدند که نيروگاه شازند اراک بايد مصرف گاز خود را افزايش دهد يا تعطيل شود. بنابر اين نيروگاه شازند سه واحد توليد برق خود را از مدار خارج کرد.

کسی از پلنگ‌های ایرانی خبر ندارد

مهدی آیینی

مهدی آیینی

برخلاف نام پرابهتی که دارند، این روزها برای زنده ماندن باید از هفت خان رستم بگذرند. اگر شانس بیاورند و گلوله شکارچی‌ها خطا برود، اگر طعمه‌های مسموم گله‌داران زمینگیرشان نکند، اگر گرفتار سگ‌های گله نشوند و اگر به دلیل ساخت جاده در زیستگاه‌هایشان با خودروها تصادف نکنند؛ به طور حتم نبود طعمه و منابع غذایی سبب سوءتغذیه آنها شده و جانشان را خواهد گرفت. این ماجرای تاسف بر انگیز پلنگ های ایران است؛ گربه سانی که بعد از منقرض شدن شیر و ببر ایرانی حالا لقب بزرگ ترین گربه سان ایران را یدک می کشد و برخلاف انتظار، این روزها برای بقا با خطرات زیادی دست و پنجه نرم می کند.

 

روز گذشته مدیرکل محیط زیست فارس درخصوص پیدا شدن یک لاشه پلنگ در استهبان به ایسنا گفت: برخلاف آنچه رسانه ها اعلام کردند، مطالعات اولیه نشان می دهد مرگ این پلنگ بر اثر سوءتغذیه بوده، نه طعمه مسموم.

او تاکید کرد که هیچ گونه آثاری از گلوله روی لاشه حیوان دیده نشده و به احتمال قوی این پلنگ به دلیل جدا شدن از قلمرو اصلی و کوچک شدن زیستگاه و ضعف و سوءتغذیه تلف شده است.

نکته اینجاست که همه دلایلی که مدیرکل محیط زیست استان فارس مطرح می کند، جای دفاع برای خود او و هیچ کدام از مقام های مسئول سازمان حفاظت محیط زیست کشور باقی نمی گذارد؛ زیرا به دلیل تصمیم های اشتباهی که تاکنون برای محیط زیست کشور گرفته شده، کار بزرگ ترین گربه سان کشور به جایی رسیده که جانداری مانند او که در راس هرم جانوری قرار دارد، باید به دلیل سوءتغذیه یا اقدام های خصمانه برخی از دامداران به سمت انقراض سوق داده شود.

این در حالی است که باید تاکید کرد که ندانم کاری برخی مسئولان نیز به این وضع نابسامان دامن زده و سبب وخامت شرایط زندگی پلنگ ها در کشور شده است؛ زیرا ساخت وساز در زیستگاه های این پستاندار سبب محدود شدن طعمه ها و منابع غذایی این جاندار شده و پلنگ ها که تا مدتی قبل قوچ و آهو شکار می کردند، اکنون برای شکار خرگوش و گراز نیز با مشکل روبه رو هستند و ناچار می شوند که برای تهیه غذا، خود را به حاشیه شهرها و روستاها برسانند، اما درست در همین موقع به دلیل نبود برنامه آموزشی برای دامداران و مردم محلی، آنها به اشتباه برای دفاع از خود و گله هایشان کمر به کشتن پلنگ یا دیگر حیوانات وحشی می بندند.

افزون بر این ساخت جاده در زیستگاه های پلنگ سبب شده در شش سال گذشته 14 قلاده پلنگ به دلیل تصادف با خودرو تلف شوند.

این در حالی است که سازمان حفاظت محیط زیست با جلوگیری از ساخت وساز در زیستگاه ها، محدود کردن صدور پروانه شکار و جبران بموقع خسارت دامداران می تواند مانع از تلف شدن بزرگ ترین گربه سان کشور و در خطر انقراض گرفتن پلنگ ها شود.

نوروز؛ شبان عاشق

مهدی آیینی

مهدی آیینی

پلنگ به گله‌اش حمله کرد؛ 44 راس از رمه‌اش را درید، اما با این‌که مسلح بود به خودش اجازه نداد اسلحه برنواش را به سمت پلنگ نشانه برود. این حکایت شبان عاشقی است که می‌گوید: اگر عقابی در آسمان پرواز نکند، اگر کل و بزهای وحشی در کوه نباشند، اگر سر هر چشمه کبک‌ها آب نخورند، طبیعت لذت‌بخش نیست.

اگر از او بپرسید چرا به پلنگی که به گله اش حمله کرده شلیک نکرده، پاسخ می دهد: من قبلا پلنگ را در این کوه دیده بودم، خیلی زیباست، تا از نزدیک نبینید متوجه حرفم نمی شوید. به خدا قسم اگر تمام دام هایم را می خورد هرگز به طرفش تیر نمی انداختم. اینها بخشی از حرف های نوروز حیدری یکی از دامدارهای لرستانی است که چند روز پیش 140 راس از دام هایش را برای چرا به منطقه کول پیر در ارتفاعات هشتادپهلو برده بود.

 

آن روز صبح زود نوروز گله اش را به سمت ارتفاعات حرکت داد و مشغول چرای دام هایش شد. همه چیز بخوبی پیش می رفت تا این که با غروب آفتاب مرد جوان تصمیم گرفت رمه اش را جمع کرده و به روستا برگردد. هوا مه آلود شده بود و نوروز باید هر چه سریع تر گوسفند و بزهایی را که پراکنده شده بودند، جمع می کرد.

مرد روستایی چوب دستی اش را در هوا تاب می داد و سعی می کرد با هی هی کردن، رمه اش را به سمت پایین کوه هدایت کند، اما در این گیر و دار سر و صدای غیرعادی تعدادی از گوسفندان توجهش را جلب کرد، هر چند که مه آلود شدن فضا قدرت دیدش را کم کرده بود، ولی وقتی نوروز اطرافش را بخوبی نگاه کرد، متوجه شد تعدادی از بزهایش زخمی شده اند و پلنگی یکی از گوسفندان او را به دندان گرفته است.

به همین دلیل مرد جوان شروع به فریاد زدن کرد و پلنگ هم که متوجه حضور او شده بود، به سمت ارتفاعات فرار کرد. نوروز با این که مسلح بود، اما به پلنگ شلیک نکرد.

او به دیدبان محیط زیست و حیات وحش ایران می گوید: خداوند به ما برکت می دهد، هر سال بزغاله ها و بره های جدید متولد می شوند، اما اگر پلنگ از بین برود دیگر این کوه پلنگ ندارد.

نوروز کشته شدن گله اش را دید، اما به احترام محیط زیست و گونه های جانوری در خطر انقراض آن به پلنگ آسیبی نرساند.

اگر عمل نوروز را در مقابل کار تاسف بار چند گله دار دیگر که مدتی قبل چند سگ گله را به جان پلنگی انداخته و حیوان را به طرز وحشیانه ای کشته بودند قرار دهید، به ارزش کار نوروز پی خواهید برد.

به همین دلیل مسئولان باید اکنون هرچه سریع تر به وظیفه خود عمل کرده و خسارت او را جبران کنند، زیرا اگر پرداخت خسارت به این مرد روستایی به تاخیر بیفتد، دیگر نمی توان از گله داران انتظار داشت که کشته شدن دام هایشان را ببینند و دست روی دست بگذارند.

این در حالی است که مسئولان محیط زیست می توانند برای قدردانی از نوروز مراسمی برگزار کرده و به صورت نمادین هم که شده از او تشکر کنند تا دامداران از جبران خسارتشان در چنین مواقعی مطمئن شده و دیگر شاهد کشته شدن یوزپلنگ یا پلنگی به دست دامداران یا سگ های گله آنها نباشیم.

افزون بر این، مسئولان می توانند با طراحی مدالی با عنوان نوروز از این به بعد از دامدارهایی که مانند نوروز حیدری عاشق محیط زیست هستند، تشکر کرده و قدم هایی برای فرهنگ سازی بین دامداران بردارند.

زیرگرفتن حیوانات جایزه ندارد

مهدی آیینی

مهدی آیینی

هر سال تعداد زیادی از گونه‌های جانوری کشورمان قربانی تصادفات جاده‌ای و ندانم کاری انسان‌ها می‌شود، از جانورانی مانند گربه تا یوزپلنگ، روباه و انواع حیوانات وحشی که در کشورمان زندگی می‌کند. نکته اینجاست که مرگ حیواناتی مانند گربه ها در شهرها به موضوعی عادی بدل شده تا آنجا که برخی انسان های روانپریش برای زیرگرفتن و کشتن حیوانات با یکدیگر رقابت می کنند.

متاسفانه به دلیل این که در کشورمان قانونی برای برخورد با این افراد وجود ندارد و سازمان های مردم نهاد هم آن طور که باید و شاید فعال نیستند، حاشیه امنی برای این افراد به وجود آمده است.

افزون بر این، بیشتر مردمی که به طور اتفاقی با این حیوانات تصادف می کنند، نمی دانند برای کمک به حیوان زخمی چه باید انجام دهند، به همین دلیل جاندار زخمی را کف خیابان رها کرده و راه خود را در پیش می گیرند.

این در حالی است که این افراد حداقل می توانند با تماس با نهادهای مردمی مانند انجمن حمایت از حیوانات برای نجات جان حیوان آسیب دیده تلاش کنند البته این اوضاع در جاده های برون شهری برای حیوانات خطرناک تر است، زیرا انسان با تخریب زیستگاه های حیات وحش و ساخت جاده و معادن در این مناطق سبب کاهش منابع غذایی آنها شده و به همین دلیل گونه های جانوری ناچارند برای تامین غذا به شهر و روستاها نزدیک شده و متاسفانه تعدادی از آنها به دلیل تصادف با خودرو های عبوری تلف شوند.

بر اساس آمارهای منتشر شده در شش سال اخیر دلیل 70 درصد مرگ و میر گونه های جانوری در کشور تصادفات جاده ای اعلام شده است.

برای نمونه در این مدت 16 یوزپلنگ، 14 پلنگ، 9 گربه کاراکال، 104روباه و 21 گرگ به دلیل تصادف با خودرو کشته شده اند.

از این گذشته برخی از این گونه ها در خطر انقراض قرار داشته و هر سال برای حفظ آنها برنامه هایی در کشور اجرا می شود به همین دلیل تلف شدن آنها در جاده ها هزینه جبران نشدنی به کشور تحمیل می کند.

این در حالی است که مسئولان با برنامه ریزی برای حل مشکلاتی مانند تخریب زیستگاه حیات وحش، نبود تابلو و علائم هشداردهنده در جاده ها و ساخت و ساز در مناطق حفاظت شده می توانند برای نجات جان گونه های جانوری قدم بردارند.

 

تابلوها ميانگين آلودگي ها را نشان مي دهد

امسال آلودگي هوا خيلي زودتر و در سطحي بالاتر از سال هاي گذشته نفس کشيدن را براي کلانشهرنشينان مشکل کرده است، هرچند که آلودگي هوا مشکل جديدي نيست و حداقل براي پايتخت به 40 سال پيش برمي گردد، اما در اين مدت مسئولان آن طور که بايد و شايد نتوانسته اند اين مشکل را برطرف کنند، اين درحالي است که ديگر کشورهايي که با اين مشکل روبه رو بوده اند با مديريت و برنامه ريزي مشکل آلودگي هوا را برطرف کرده اند.
در کشورمان هر سال با سرد شدن هوا و تشديد آلودگي، مسئولان شروع به ارائه آمارهاي تکراري کرده و نشان مي دهند که قصد برطرف کردن اين مشکل را دارند، براي نمونه، آنها از مرگ سالانه بيش از چند هزار نفر درکشور به دليل آلودگي هوا و خسارت هاي ميلياردي اين مشکل حرف مي زنند، اما واقعيت اينجاست که به دليل اين که تعامل سازمان هاي درگير در اين باره خوب نيست، جلسات و سخنراني مقام هاي مسئول تاکنون از حد وعده فراتر نرفته است. به همين دليل بايد تاکيد کرد، براي رفع مشکل آلودگي بيش از هر چيز به عمل نياز است تا سخنراني پر آب و تاب.

دست کم درست اطلاع رساني کنيد
حداقل وظيفه اي که مسئولان درقبال شهروندان و بحث آلودگي هوا دارند اطلاع رساني صحيح و بموقع در اين زمينه است، زيرا به اين شکل شهروندان مي توانند از خطراتي که آنها را تهديد مي کند، پيشگيري کنند. براي نمونه تابلوهايي که در سطح شهر تهران نصب شده و ميزان آلودگي هواي تهران را نشان مي دهد به صورت منطقه اي اطلاعات را نشان نداده و داده هاي آن ميانگيني از ميزان آلودگي هوا در کل شهر است.
به همين دليل سالمندان،کودکان، زنان باردار و بيماران قلبي و عروقي با توجه به اطلاعات اين تابلوها و محل زندگي خود نمي توانند عمل پيشگيرانه مناسبي داشته باشند. زيرا آلودگي هوا با توجه به ميزان ترافيک، ازدحام جمعيت و ميزان مصرف سوخت در هر منطقه اي از شهر تهران به طور قطع متفاوت است.
سعيد متصدي، معاون انساني سازمان حفاظت محيط زيست درباره درستي اطلاعاتي که در خصوص آلودگي هوا در اختيار شهروندان قرار مي گيرد به جام جم مي گويد: اين اطلاعات تا مدتي قبل سانسور مي شد اما ما اطلاع رساني شفاف و درست را در دستور کار داريم زيرا مردم بايد بدانند چه روزي آلوده و چه روزي پاک است.
به گفته متصدي، اطلاع رساني درست سبب مي شود مردم مشارکت بهتري با سازمان هاي درگير در اين حوزه داشته باشند.
بنابراين اطلاعات در زمينه آلودگي هوا بايد به وسيله بانک هاي اطلاعاتي در اختيار مردم قرار بگيرد و همه شهروندان به آن دسترسي داشته باشند، اما متاسفانه تاکنون اين اتفاق در کشورمان نيفتاده و بانک اطلاعاتي در اين خصوص وجود ندارد تا شهروندان حداقل بتوانند در برابر آلودگي هوا پيشگيرانه عمل کنند.براي رفع اين مشکل نياز است که سازمان هايي نظير شهرداري ها، سازمان حفاظت محيط زيست و وزارت کشور به وظايف خود بدرستي عمل کنند.

رشوه 100 میلیون توماني عرب ها براي پرندگان شکاري

شیخ‌های حاشیه‌نشین خلیج‌فارس برای به دست آوردن پرنده‌های شکاری کشورمان خیلی دست و دلباز شده‌اند، تا آنجا که قاچاقچیان و افراد سودجویی که محیط‌زیست و گونه‌های جانوری کشور برایشان ارزشی ندارد، برای برآورده کردن خواسته‌های آنها تن به هر کاری می‌دهند. قوش بازهای حاشیه خلیج فارس آن قدر پیشنهاد های وسوسه کننده ای به قاچاقچیان پرنده های شکاری می دهند که آنها حاضرند برای چند شبانه روز در بیابان ها کمین کرده و پرندگان شکاری را به دام انداخته و بعد از زنده گیری بال آنها را بسته و پلک چشمانشان را بدوزند تا راحت تر بتوانند پرندگان شکاری را قاچاق کنند.

این در حالی است که متاسفانه در کشورمان قانون و جریمه بازدارنده ای برای مقابله با این اشخاص وجود ندارد، تا جایی که جریمه شکارچیان پرندگان شکاری که بتازگی افزایش یافته بیشتر از دو میلیون تومان نیست.

به همین دلیل اگر محموله این قاچاقچیان هر از گاهی در کشور لو می رود فقط به این دلیل است که پرندگان خوش شانس بوده اند و مامور وظیفه شناسی پیشنهاد رشوه قاچاقیچان را رد کرده است.

برای نمونه می توان به ماجرای رد پیشنهاد رشوه صد میلیون تومانی از سوی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گناوه اشاره کرد که بتازگی اتفاق افتاده است.

ماجرا از این قرار است که قاچاقچیان برای قاچاق چند بازشکاری به این مقام مسئول پیشنهاد صد میلیون تومان پول نقد و یک دستگاه خودروی زانتیا دادند، اما او قبول نکرد. این ماجرا خبر خوبی است برای دوستداران محیط زیست، زیرا در آشفته بازاری که محیط زیست و گونه های جانوری و گیاهی کشور با آن رو به روست، شنیدن چنین خبرهایی می تواند مردم را اندکی به آینده محیط زیست کشور امیدوار کند.

البته مسئولان محیط زیست باید برای افزایش جریمه های قاچاقچیان قدم های جدی بردارند، زیرا جریمه های ناچیز نمی تواند مانع مناسبی در برابر قوش بازهایی باشد که برای دست یافتن به پرندگان شکاری کشور هزینه های چند صد میلیونی می کنند.

این در حالی است که حقوق پایین محیط بانان نیز می تواند به قاچاق پرندگان شکاری در داخل کشور دامن بزند زیرا وقتی یک محیط بان برای برآورده کردن نیازهای اولیه زندگی خود با مشکل رو به روست ، نمی توان از او انتظار داشت که در برابر پیشنهاد رشوه هایی که چند برابر حقوق سالانه اوست، مقاومت کند.

گنج‌هایی که زیر پا می‌مانند یا خوراک دام می‌شوند

 

مهدی آیینی

مهدی آیینی


صدها گونه از آنها در کشورمان وجود دارد، سرمایه این مملکت هستند، اما کسی باورشان ندارد یا دست‌کم آن‌طور که باید قابلیت‌های آنها جدی گرفته نشده است به همین دلیل این روزها 2405 گونه از آنها در معرض خطر قرار دارند، از 8000 گونه گیاهی کشورمان حرف می‌زنیم؛ گیاهانی که اگر خوب به آنها رسیدگی کنیم و برای رشد و پرورششان بکوشیم، صادراتشان می‌تواند سود سرشاری را به کشور سرازیر کرده و خانواده‌های زیادی را از فقر و جوانان بی‌شماری را از بیکاری نجات دهد، زیرا ارزش تجارت جهانی گیاهان دارویی بیش از 43 میلیارد دلار تخمین زده شده و آمار‌ها از این حکایت دارد که چین، آلمان و کانادا از کشورهای پیشگام در این زمینه به‌شمار می‌آیند.

جالب است بدانید که به گفته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، 8000 گونه گیاهی کشور برابر 80درصد گونه های گیاهی است که در کل اروپا می رویند؛ جالب تر این که 6000 گونه از این گیاهان دارویی است و در این میان 1727 گونه از گیاهان بومی کشور در دنیا بی نظیر محسوب می شود، بنابراین با یک حساب سر انگشتی می توان به سودآوری گونه های گیاهی کشورمان پی برد، اما متاسفانه به دلیل نبود مدیریت کارآمد 431 گونه از گیاهان کشور به مرحله شکنندگی رسیده و 20 گونه دیگر هم در لبه پرتگاه انقراض قرار گرفته اند.

چرای بی رویه دام در مراتع یا فعالیت برخی عشایر و جنگل نشینانی که در نبود شغل و درآمد گیاهان دارویی را به خورد دام هایشان می دهند یا که آنها را چیده و می فروشند، این اوضاع نامناسب را برای گونه های گیاهی کشور رقم زده است، هرچند نبود فناوری فرآوری گیاهان دارویی در کشور هم سبب شده ما در صادرات این گونه ها جایگاه مناسبی نداشته باشیم و مجبور شویم برای رفع نیاز، گیاهان دارویی را که در کشورمان می رویند، آنها را از دیگر کشورها تهیه کنیم البته نباید از نبود نظارت مناسب بر رویشگاه های گیاهان دارویی هم غافل شد، زیرا سازمان جنگل ها نیرو و امکانات لازم را برای نظارت همیشگی و کارآمد در این مناطق در اختیار ندارد به این دلیل به نظر می رسد تا زمانی که مسئولان حداقل ها را برای حفاظت از گونه های گیاهی تامین نکنند، کشورمان نمی تواند از توانمندی هایش استفاده و بخشی از نیازهای خود را از این راه برطرف کند.

مهدی آیینی / جام جم

بالا