گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

براساس اخبار منتشر شده شش نفر از بيماراني که براي عمل قلب روانه اتاق عمل بيمارستان مدرس تهران شده بودند بعد از خارج شدن از اتاق عمل به جاي بهبودي، وضعشان رو به وخامت گذاشت، چون مسئولان بيمارستان به دليل مبتلاشدن آنها به عفونت بيمارستاني اکنون بيماران را در بخش مراقبت هاي ويژه بستري کرده اند، به همين علت بخش جراحي قلب اين بيمارستان بسته شده و قرار است تا زماني که علت شيوع عفونت بيمارستاني مشخص و رفع نشود، اين بخش همچنان بسته باقي بماند.
اين بار اولي نيست که شيوع عفونت هاي بيمارستاني در کشور خبرساز مي شود، براي نمونه مدتي قبل نيز ده نفر از بيماران بيمارستان نيمه شعبان ساري پس از جراحي چشم گرفتار عفونت چشم شده و دو نفر از آنها که بيماريشان حادتر بود براي ادامه درمان به تهران منتقل شدند، اين در حالي است که روز گذشته نيز خبر رسيد که شش نفر از بيماران بيمارستان مدرس به دليل عفونت هاي بيمارستاني در بخش مراقبت هاي ويژه اين بيمارستان بستري شده اند.
محمد آقاجاني، معاون درمان وزير بهداشت با تائيد اين خبر به جام جم مي گويد: اين بيماران همگي عمل قلب داشته اند، به همين علت اکنون مسئولان دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در حال تحقيق و بررسي براي يافتن علت حادثه هستند. علاوه بر اين اتاق عمل قلب اين بيمارستان از بيست و دوم شهريور بسته شده و تا زماني که علت عفونت مشخص نشود، امکان شروع به کار اين بخش وجود ندارد.
بنابراين کارشناسان اکنون مشغول بررسي عواملي مانند وضع اتاق عمل و تجهيزات اين بخش هستند تا مشخص شود عامل حادثه خطاي انساني بوده يا نه؟
به گفته آقاجاني اين ماجرا سبب مرگ هيچ بيماري نشده و افرادي که به دليل عفونت بستري شده اند، تحت درمان هستند. فرزند يکي از بيماراني که در اين بيمارستان به دليل عفونت بيمارستاني بستري شده به فارس گفته است: حدود دو هفته پيش مادرم به اين بيمارستان آمد تا عمل جراحي قلب انجام دهد، عمل جراحي قلب خوب بود و مشکلي نداشت، اما بعد از عمل جراحي دچار عفونت بيمارستاني شديد در ناحيه قفسه سينه شده است.
آقاجاني در اين باره عنوان مي کند: علت کم بينا شدن يکي از بيماران اين بيمارستان عفونت بيمارستاني نيست، به احتمال زياد اين بيمار بعد از عمل جراحي به دليل مشکل عروق مغزي دچار اين مشکل شده است.

نبود نظام ثبت عفونت بيمارستاني
نکته اي که سبب شده وضع عفونت هاي بيمارستاني در کشور همچنان حل نشده باقي بماند اين است که تاکنون نظام ثبت عفونت بيمارستاني ايجاد نشده، بنابراين آماري از ميزان شيوع عفونت بيمارستاني در کشور وجود ندارد.
معاون درمان وزير بهداشت با بيان اين که به طور ميانگين در دنيا 3 تا 5 درصد بيماران بستري در بيمارستان به عفونت بيمارستاني مبتلامي شوند، مي افزايد چون در کشورمان نظام ثبت عفونت بيمارستاني وجود ندارد، نمي توان در اين باره آماري ارائه کرد.
عبدالرحمان رستميان، نايب رئيس کميسيون بهداشت و درمان مجلس نيز با بيان اين که 50 درصد اين عفونت ها قابل پيشگيري است، آمار ديگري از ميزان شيوع عفونت ها ارائه کرده و به جام جم مي گويد: در مجامع بين المللي به طور ميانگين ميزان شيوع عفونت بيمارستاني بين 5 تا 25 درصد گزارش شده، اما در کشورمان برخي مسئولان آن را بيشتر از 10 درصد گزارش کرده اند.
رستميان ادامه مي دهد: براي کاهش اين آمار بيمارستان ها بايد سطح مراقبت ها را بالاتر ببرند براي نمونه پرسنل بايد به شست وشوي دست هايشان بيشتر دقت کرده و هنگام کار گذاشتن وسايلي مانند سوند. براي بيمار نکات لازم را رعايت کنند. افزون بر اين کميته کنترل عفونت ها در هر بيمارستاني بايد اين مساله را رصد کرده و در بخشي مانند مراقبت هاي ويژه که بيماران معمولاضعيف تر هستند، کنترل دقيق تري داشته باشند.
افزون بر اين همراه هاي بيمار نيز بايد نکات بهداشتي را رعايت کنند تا بيمار به عفونت بيمارستاني مبتلانشود براي نمونه ملاقات کننده ها نبايد براي هر بيماري گل ببرند.
اين در حالي است که بيمارستان ها با توجه به کمبود نيرويي که دارند بايد شرايط بهتري براي همراهان بيمار مهيا کنند، زيرا در برخي بيمارستان ها همراهان بيماران روي زمين يا در کنار بيمار استراحت مي کنند.
به گفته رستميان، مصرف بي رويه آنتي بيوتيک ها نيز علت ديگر شايع شدن عفونت هاي بيمارستاني است، زيرا بدن برخي بيماران نسبت به آنتي بيوتيک ها مقاوم شده است. اين در حالي است که بايد تاکيد کرد شيوع عفونت هاي بيمارستاني سبب شده طول درمان بيماران بيشتر شده و افراد و دولت ناچارند هزينه بيشتري به بخش درمان اختصاص دهند.
نکته اينجاست که اطلاع رساني درباره مسائلي مانند خطاهاي پزشکي يا شيوع عفونت هاي بيمارستاني نيز مي تواند به ارائه راهکارهاي لازم براي برخورد با اين مشکلات کمک کند، بنابراين مسئولان بايد در اين خصوص با رسانه ها بيشتر همکاري کنند.
احمد آريايي نژاد، عضو کميسيون بهداشت و درمان مجلس نيز در اين باره به جام جم مي گويد: مشکل اساسي ما نبود وجدان کاري در افراد است چون وقتي نظارت بر آنها کم مي شود، خطاهايشان افزايش پيدا مي کند.
مراد هاشم زهي، عضو ديگر کميسيون بهداشت و درمان مجلس نيز در گفت وگو با جام جم مي افزايد: مسائل مختلفي در شيوع عفونت هاي بيمارستاني دخيل است، براي نمونه مسائل بهداشتي بيمارستان و خود بيمار و سهل انگاري پرسنل بي تاثير نيست. البته عفونت در اکثر درمان ها و عمل هاي جراحي به عنوان فاکتوري مزاحم وجود دارد، اما نکته اينجاست که اين فاکتور بايد به حداقل برسد.

عفونت هاي بيمارستاني چيست؟
مسعود مرداني، متخصص بيماري هاي عفوني درباره عفونت هاي بيمارستاني به جام جم مي گويد: عفونت بيمارستاني به عفونت هايي گفته مي شود که بيمار در بدو ورود به بيمارستان به آنها مبتلانيست، اما پس از 24 يا 48 ساعت بعد از ورود به بيمارستان به آن مبتلامي شود.
به گفته وي، عفونت هاي بيمارستاني در بخش مراقبت هاي ويژه مانند آي سي يو براي بيماران خطرناک تر است و معمولادر بيماراني که عفونت با نشانه اي مانند سينه پهلو خود را نشان مي دهد با خطر بالاي مرگ و مير همراه است.
مرداني ادامه مي دهد: در سال تعداد زيادي از بخش هاي بيمارستان ها به دليل شيوع عفونت هاي بيمارستاني تعطيل شده و بعد از رفع مشکل دوباره شروع به کار مي کند.
وي ادامه مي دهد: حدود 2 تا 3 درصد کل عفونت هايي که بيماران در بيمارستان به آن مبتلامي شوند عفونت هاي بيمارستاني است. براي نمونه در آمريکا سالانه 88 هزار نفر به دليل عفونت هاي بيمارستاني جان خود را از دست مي دهند.
به گفته وي، توجه نکردن پرسنل بيمارستان ها به شستشوي مکرر دست ها و ضدعفوني نکردن بخش ها و اتاق هاي عمل و استفاده بي رويه از آنتي بيوتيک ها از عوامل موثر در بالارفتن آمار عفونت هاي بيمارستاني است.

از مقایسه وضع بیماران سوانح سوختگی کشورمان با کشورهای موفق می توان نتیجه گرفت که رسیدگی به سوانح سوختگی در کشور متولی دلسوزی ندارد یا دست کم آن قدر به این حوزه کم توجهی شده که بیمارانی که دچار سوختگی می شوند خیلی زود به آخر خط می رسند.

برای نمونه اتاق ایزوله برای این بیماران در کشورمان بی معناست، زیرا به علت کمبود اعتبار این بیماران در اتاق های مشترک بستری می شوند و این وضع سبب تسریع در عفونی شدن جراحت های بیمار و در نهایت مرگ او می شود.

برای نمونه این روزها مسئولان بیمارستان سوختگی مطهری تهران که آخرین امید بیمارانی است که از شهرستان های دور و نزدیک و حتی کشورهای عراق و افغانستان خود را به آنجا می رسانند، می گویند ظرفیت این بیمارستان پر شده و آنها مجبورند بیماران زن و مرد را در یک بخش جای دهند.

این درحالی است که چند روز بیشتر تا آخرین چهارشنبه سال باقی نمانده و باید به خانواده ها هشدار داد در چنین شرایطی فقط همراهی آنها با فرزندانشان می تواند مانع سردرگم شدن آنها در بیمارستان های سوانح سوختگی کشور شود.

مشکل دیگری که می توان در این بین به آن اشاره کرد، این است که بیمارستان های سوانح سوختگی همیشه به بیمه ها مقروضند، برای نمونه بیمارستان مطهری حدود هفت میلیارد تومان به بیمه ها بدهکار است و از کمبود پرستار رنج می برد، زیرا هزینه درمان سوختگی شدید در بیمارستان های دولتی حدود 40 میلیون تومان و در بیمارستان های خصوصی حدود 150 میلیون تومان است.

نکته اینجاست که بیشتر افرادی که دچار سوختگی شدید می شوند از قشر ضعیف جامعه هستند و در تهیه نیازهای اولیه خود نیز دچار مشکل هستند.

به همین دلیل باید گفت سر و سامان دادن به وضع بیمارانی که دچار سوختگی شدید می شوند، نیاز به عزم ملی دارد، زیرا وزارت بهداشت با کمبود اعتباری که دارد بتنهایی نمی تواند از پس هزینه های این بخش برآید و مسئولان دست کم باید برای حل این مشکل کارگروه ویژه ای تشکیل داده و از نیکوکاران نیز کمک بگیرند.

مهدی آیینی – گروه جامعه

پرستارها بیمار را برای رفتن به اتاق عمل آماده می‌کنند، بعد از انجام آزمایش‌های اولیه، بیمار لباس یک‌دست آبی مخصوص اتاق عمل را به تن کرده و به همراه یک پرستار و بهیار روانه اتاق عمل می‌شود. هر چند همراهان او سعی در دلگرم کردنش دارند و مدام یادآور می شوند که جراحی او ساده است و جای نگرانی نیست، اما محیط بیمارستان و دیدن اتاق عمل کار خودش را کرده و استرس بیمار بیش از قبل شده است.

بیمار از همه جا بی خبر هنوز روی تخت بیمارستان دراز نکشیده که شوک دیگری بر او وارد می شود، زیرا پزشک با جملاتی حال روحی او را وخیم تر می کند، آقای پزشک از او سراغ حق مطبش را می گیرد؛ حق مطب همان مبلغی است که بیماران آن را به عنوان زیرمیزی می شناسند. این که اکنون شرایط سبب شده پزشکان و بیماران بر سر مبلغی به عنوان زیرمیزی یا حق مطب به توافق برسند، موضوع این نوشته نیست زیرا پزشکان در این خصوص دلایل خود را دارند و می گویند تعرفه های مشخص شده برای آنها واقعی نیست، اما این نکته که پزشکی در اتاق عمل به جای پرسیدن حال بیمارش و آرام کردن او، سراغ زیرمیزی خود را می گیرد، جای تامل دارد و آب پاکی را روی دست آنهایی می ریزد که ادعا می کنند اخلاق برای اکثر پزشکان هنوز در اولویت قرار دارد.

بگذارید به اتاق عمل برگردیم، جایی که وقتی پزشک مطمئن می شود حق مطب او نزد همراه بیمار محفوظ است، عمل جراحی خود را شروع می کند، اما داستان به همین جا ختم نمی شود، زیرا وقتی بیمار به هوش می آید متوجه می شود، پزشک او رفتاری مشابه با همسرش داشته است، به این شکل که بعد از عمل همسر بیمار را از طریق بلندگوی بیمارستان فراخوانده و همراه از همه جا بی خبر بیمار هم به خیال این که برای بیمارش اتفاق ناگواری افتاده است، بسرعت خودش را به اتاقی در کنار اتاق عمل بیمارستان رسانده و آنجا تازه متوجه می شود که پزشک فقط برای گرفتن زیرمیزی او را خواسته است.

اگر تصور می کنید رفتارهای ناپسند آقای پزشک به همین چند مورد ختم می شود، اشتباه کرده اید، زیرا او بعد از جراحی برای این که بیمار را مجبور کند که دوباره به مطب او برگردد و حق ویزیت پرداخت کند، گواهی مرخصی استعلاجی بیمار را در بیمارستان صادر نکرده و از او می خواهد هفته دیگر برای گرفتن برگه به مطبش مراجعه کند.

هر چند که نمی توان منکر حضور پزشکان بااخلاق در کشورمان شد، اما نکته اینجاست که تعداد پزشکانی که پول برایشان بیشتر از سلامتی بیمار اهمیت دارد، در حال افزایش است؛ شاید یکی از دلایل آن برخورد ضعیف مسئولان درباره رواج زیرمیزی گرفتن از سوی پزشکان باشد که سبب شده حالا کار به جایی برسد که برخی از پزشکان در اتاق عمل هم به دنبال گرفتن زیرمیزی باشند. به نظر می رسد اگر هرچه زودتر چاره ای برای این معضل اندیشیده نشود، اخلاق پزشکی بیش از پیش به فراموشی سپرده شود.