برای نمونه در چندسال اخیر بارها اتفاق افتاده که رانندگان سرویس مدارس چند برابر حد مجاز دانشآموزان را سوار خودرو کرده یا کم نبوده حوادثی که به دلیل نقص فنی سرویسهای مدارس اتفاق افتاده است. البته باید به این اتفاقها حوادث تلختری را که در آن تبهکاران در پوشش رانندگان سرویس مدارس به آزار و اذیت دانشآموزان پرداختهاند اضافه کرد.
وقتی لزوم نظارت بیشتر بر سرویس مدارس را با علیاصغر احمدی، مدیرکل انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش در میان میگذاریم او با صراحت میگوید قرار نیست امسال در این حوزه اتفاق خاصی بیفتد، احمدی خیلی خلاصه میگوید: برای توسعه سرویس مدارس، نظارت بر آنها و نظاممند کردنشان تلاش میکنیم.
باید یادآور شد در کشورهای موفق سرویس مدارس جایگاهی ویژه دارد این را از خودروهای یک شکل و استانداردی که به این مهم اختصاص داده میشود، میتوان فهمید؛ زیرا صندلی خودروها نیز با توجه به جثه دانشآموزان طراحی و ساخته میشوند؛ به همین دلیل اگر حادثهای نیز اتفاق بیفتد دانشآموزان کمترین آسیب را خواهند دید.
این درحالی است که در کشورمان نبود نظارت سبب شده از خودروهایی که دیگر تولید نمیشوند نیز به عنوان سرویس مدرسه استفاده شود.
حداقل شرایط
پلیس همواره تاکید داشته که رانندگان سرویس مدارس باید شرایط خاصی داشته باشند و مدیران مدارس نیز وظیفه دارند هنگام قرارداد بستن با آنها به این نکات توجه کنند؛ اما حوادثی که سال گذشته رخ داد بیانگر این نکته است که این حداقلها از سوی اولیای مدارس جدی گرفته نمیشود، زیرا اگر غیر از این بود ماجرای تعرض راننده سرویس مدارس به دانشآموزان خبرساز نمیشد.
سرهنگ داوود قاسمیان، رئیس پلیس ترافیک شهری پلیس راهور ناجا در گفتوگو با جامجم میافزاید: رانندگان سرویس مدارس باید دستکم 23 سال سن داشته باشند، داشتن گواهی سلامت جسمی و روانی و نداشتن سوءپیشینه برخی از ویژگیهایی است که یک راننده سرویس مدرسه باید آنها را داشته باشد. آنطور که او تاکید میکند مدیران مدارس باید به اخلاق و ظاهر رانندگان نیز توجه کنند، زیرا ممکن است دانشآموزان از آنها الگوبرداری کنند. برای مثال اگر رانندهای به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام نگذارد این رفتار به دانشآموزان نیز منتقل میشود و این مغایر با هدف آموزش و پرورش است.
ضعف در نظارت
هرسال با آغاز سال تحصیلی هشدارهایی در خصوص لزوم توجه به سرویس مدارس و ایمنسازی آنها مطرح میشود،اما این هشدارها خیلی زود به فراموشی سپرده میشود و نظارت مداوم بر فعالیت اولیای مدارس در مشغله مدیران مدارس گم میشود.
به همین دلیل کارشناسان تاکید میکنند والدین باید از طریق انجمن اولیا و مربیان بر نحوه فعالیت سرویسهای مدارس نظارت کنند. چراکه مدیران مدارس موظف هستند خودرو و رانندهای را برای جابهجایی دانشآموزان انتخاب کنند که از حداقلهایی برخوردار باشد.
صلاحیت خودرو و راننده
به نظر میرسد مشکلات اصلی والدین در استفاده از سرویس مدارس را میتوان به سه مساله نظارت، ایمنی و قیمت تقسیم کرد. این درحالی است که آموزش و پرورش با در نظر گرفتن قوانین میتواند این مشکلات را حل و فصل کند. در این بین کارشناسان تاکید دارند اگر صلاحیت خودرو و راننده سرویس مدارس جدی گرفته شود، بسیاری از مشکلات در این حوزه برطرف میشود. دکتر رضا غنیلو، عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی در این باره میگوید: با نظارت مناسب میتوان خودرو و راننده مناسبی برای سرویس مدارس در نظر گرفت و به این شکل از دغدغه والدین کم کرد. او معتقداست در این بین مدیران مدارس مسئولیت سنگینتری دارند، زیرا مدیریت و نظارت ادارات آموزش و پرورش از راه دور تشریفاتی است و نمیتواند تاثیر زیادی در این بین داشته باشد.
غنیلو ادامه میدهد: مدیر مدرسه با رانندگان سرویس یا شرکتهایی که در این خصوص فعالیت میکنند قرار داد بسته و با آنها بر سر قیمت به توافق میرسد؛ بنابراین بیشترین مسئولیت در این بین متوجه آنهاست. بنابراین مدیران مدارس باید توجه کنند خودرویی را به عنوان سرویس انتخاب کنند که معاینه فنی داشته و حداقل ده سال بیشتر از تولیدش نگذشته باشد. افزون براین آنها باید با افرادی به عنوان راننده سرویس مدارس قرارداد ببندند که سوءسابقه موثر کیفری نداشته و از نظر ظاهری نیز با ارزشهای جامعه همخوانی داشته باشند.
سلامت مالی
هزینه سرویس مدارس نیز یکی از مشکلات والدین است و آنها از این گله دارند که قیمتهای در نظر گرفته شده براساس تعرفهای مشخص نیست و هر مدرسه قیمتهای متفاوتی در این زمینه ارائه میکند.
به همین دلیل کارشناسان تاکید میکنند ادارات آموزش و پرورش با نظارت مناسب میتوانند در مشخص کردن تعرفهای مناسب تاثیرگذار باشند، زیرا درنظر گرفتن قیمتهای متفاوت در یک منطقه زمینهساز هرج و مرج شده و والدین را تشویق میکند به جای استفاده از سرویس مدارس از خودروی شخصی برای جابهجایی فرزندشان استفاده کنند؛ به همین خاطر به ترافیک و آلودگی هوا دامن میزنند.
با توجه به نظر کارشناسان باید از مسئولان آموزش و پرورش خواست با کمک گرفتن از سایر ارگانها مانند نیروی انتظامی، سازمان تاکسیرانی و شهرداریها برای هویتبخشیدن به سرویسهای مدارس تلاش کرده و به این شکل اندکی از بار دغدغههای والدین و مشکلات زیستمحیطی کلانشهرها کم کنند.
مهدی آیینی