گفتوگوی صریح با رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور درباره چرایی تامین نشدن بالگرد برای اطفای حریق جنگلهای کشور
آتش در زاگرس تنوره میکشد، بلوطهای یکی یکی به کام آتش فرو میروند و اندک حیاتوحش باقیمانده اکوسیستم زاگرس زنده زنده کباب میشوند. جنگلبانان و محیطبانان نیز با دست خالی و بیل حریف آتش نمیشوند. چاره کار اطفای حریق هوایی و استفاده از بالگرد برای جا به جایی تیم اطفای حریق به مناطق صعبالعبور است، اما جولان آتش در نقاط مختلف زاگرس نشان میدهد بالگردها به موقع به داد جنگل نمیرسند. سرنخ این ماجرا را که دنبال کنید به تامین نشدن اعتبارات برای اعزام بالگردها میرسید. در ادامه درباره این ناهماهنگی که تنها قربانیاش محیطزیست کشور است با رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور صحبت میکنیم، هرچند مسعود منصور گلهگذاری در این رابطه را به پس از اطفای حریق جنگلها موکول میکند، اما وقتی از نقش وزارت دفاع، وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه میگوید کاملا مشخص است که چرا بالگردها دیر به داد جنگلهای شعلهور کشور میرسند.
آتشسوزی در مناطق مختلفی در زاگرس رخ داده است آنقدر که به نظر میرسد سازمان جنگلها دست روی دست گذاشته تا زاگرس خاکستر شود.
اینکه در برخی نقاط زاگرس حریق وجود دارد حرف درستی است، اما اینکه سازمان جنگلها دست روی دست گذاشته بیانصافی است، چون همه همکارانم در همه استانها حتی پیش از وقوع آتشسوزی برای کارهای پیشگیری با تمام وجود تلاش کرده و میکنند. اگر تلاش آنها نبود شاید اتفاقات بدتری میافتاد.
با این حال نتایج مناسب نیست و ما در اطفای حریق ضعیف عمل میکنیم.
وقتی در مناطق صعبالعبور حریق اتفاق میافتد و بهجز اطفای هوایی و تامین بالگرد راه دیگری وجود ندارد. سازمان جنگلها جز تلاش برای تامین بالگرد چه کاری میتواند انجام دهد.
چرا به سازمان جنگلها برای اطفای حریق بالگرد نمیدهند؟
از پیش توافق شده که در ۱۶ پایگاه بالگرد مستقر باشد و وقتی حریق اتفاق میافتد با دستور فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها پرواز انجام شود، اما متاسفانه این توافق اکنون دچار مشکل شده است.
مشکل کجاست؟
ظاهر از سنوات گذشته برخی مواد توافق عملی نشده است.
منظورتان تامین نشدن اعتبارات است؟
بله.
این بدهی به وزارت دفاع چقدر است؟
حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان.
اما مگر وظیفه سازمان برنامه و بودجه نیست که اعتبار را تامین کند؟
براساس توافق اگر نیاز به اطفای حریق هوایی باشد هزینهها با تایید وزارت کشور اعلام میشود و سازمان برنامه و بودجه اعتبار را به وزارت دفاع میدهد.
پس به نظر میرسد سازمان برنامه بودجه باید بیشتر به فکر جنگلهای کشور باشد.
واقعیت این است که در شرایط کنونی که برای اطفا مشکل داریم پرداختن به این مساله اولویت نیست و باید تلاش کرد آتش خاموش شود. درواقع الان زمان گلایهگذاری نیست.
زمان گلهگذاری نیست، اما باید نقاط ضعف و دلیل نبود تعامل مشخص شود.
نقطه ضعف این است که وقتی بالگرد میخواهیم خیلی دیر در اختیارمان قرار میگیرد از شب گذشته به همهکس پیام داده و با خیلیها تماس گرفته و درخواست بالگرد کردهام. در منطقه حفاظتشده خاییز اگر امروز (جمعه) تا چند ساعت دیگر بالگرد به منطقه اعزام نشود و هوا تاریک شود نمیتوانیم آتش را خاموش کنیم، چرا که گستردهتر میشود. از مسؤولان خواهش میکنم بالگرد آبپاش و بالگرد مخصوص برای جابهجایی نیروها را به منطقه اعزام کنند.
صریحتر صحبت کنید چه نهادی بالگرد ارسال نمیکند؟
ستاد کل باید اجازه پرواز بدهد وزارت دفاع محور این اقدام است، آنها نیز محدودیتهای دارند مثل گرفتن مجوز و تامین هزینههای پرواز.
از وقتی آتشسوزیهای اخیر شروع شده چندبالگرد در اختیار شما قرار گرفته است؟
در لرستان بالگرد در اختیار ما قرار گرفت در کهگیلویه نیز به همین شکل.
در چند روز اخیر نیز بالگردهایی به مناطق آتشسوزی اعزام شد که دچار نقص فنی شدند یا سوخت کافی در اختیار نداشتند.
بالگردی که به بوشهر اعزام شد نقص فنی داشت و زمین گیر شد و نیاز به تامین سوخت داشت.
قانون در این مورد چه میگوید؟
سازمان جنگلها متقاضی خدمات است، قانون ۱۳۴۶ تکلیف کرده که دستگاههای لشکری و کشوری در این حوزه وظیفه دارند. قانون مدیریت بحران نیز نیروهای مسلح را موظف به همکاری کرده است به همین دلیل خواهش میکنم کمک کنند تا حریق اطفا شود.
آیا بالگرد به منطقه حفاظتشده خاییز رسیده است؟
از پنجشنبه گذشته که حریق شروع شد۱۰۰ نیروی مردمی و بسیج را جمعآوری کردهایم و منتظر بالگرد هستیم تا آنها را به مناطق صعبالعبوری که دچار آتشسوزی شده انتقال بدهیم.
علت آتشسوزی منطقه خاییز مشخص شده است؟
به طور دقیق نه، اما حدس و گمانهایی زده میشود.
چه حدسهایی؟
گمانهزنی میشود چند کشاوز به دلیل اختلاف زمین یکدیگر را آتش زدهاند. البته کشاورزانی هستند که پس از برداشت محصول زمین را آتش میزنند در حالی که قانون این را جرم دانسته است، برخی موارد نیز گردشگران نکات ایمنی را رعایت نمیکنند. آنها با آتش روشن کردن یا پرتاب ته سیگار روشن به آتشسوزی جنگلهای کشور دامن میزنند.
اعتبارات سازمان جنگلها برای اطفای حریق چقدر است؟
اعتباری که در اختیار ماست برای بالگرد نیست، بلکه اعتباری اندکی برای تهیه آب و غذا یا تهیه کفش و لباس ضدحریق برای تیم اطفای حریق است که آن هم کامل تامین نشده است.
این اعتبار چقدر است؟
کل اعتبار ما حدود ۱۱ میلیارد تومان بود که کاهش یافت و به حدود هشت میلیارد تومان رسید. در این بین تجهیزاتی نیز سال ۹۶ خریداری شده است و اکنون بخشی از اعتبارات ما برای اقساط آن تجهیزات کم میشود.
بنابراین دست سازمان جنگلها برای اطفای حریق خالی است؟
از هفته پیش به ادارات کل منابع طبیعی اجازه دادهام که از هر محلی که اعتبار دارند میتوانند برای خدمات اطفای حریق استفاده کنند.
آقای روحانی ادعا میکنند محیطزیستیترین دولت را دارند، اما چرا هنوز جنگلبانان ما باید با بیل آتش را خاموش کنند یا برای تامین تجهیزات ایمنی اولیهشان با مشکل روبهرو باشیم؟
تا آنجا که مطلعم آقای رئیسجمهور نیز در جلسه دولت به وزارت دفاع و سازمان برنامه تاکید کردهاند که با سازمان جنگلها همکاری بیشتری داشته باشند. امیدوارم که با پیگیریهایی که امروز (شنبه) میشود ناهماهنگیها برطرف شود.
در آتشسوزیهای چند روز اخیر چند نفر مجروح شده یا جانباختهاند؟
در کرمانشاه یکی از نیروهای تکاور شهید شد. در گچساران نیز سه نفر مجروح شدند در منطقه خاییز نیز یکی از محیطبانان از ارتفاع سقوط کرد، البته آسیبهای جزئی سوختگی نیز هست.
مهدی آیینی