گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
از گفته‌های فرماندهان پلیس و تعداد تماس‌هایی که با سامانه ۱۹۷ گرفته می‌شود، می‌توان نتیجه گرفت، بیشترین گلایه شهروندان از پلیس به ماموران پلیس راهور ختم می‌شود. برای حل این مشکل منشور حقوق شهروندی پلیس راهور تدوین شده است؛ اقدامی که می‌توان از آن به‌عنوان گامی کوچک، اما مهم برای بهبود شرایط حوزه ترافیک یاد کرد. اما کارشناسان هشدار می دهند این منشور نیز به احتمال زیاد حکم دستورالعمل‌های مناسبی را پیدا می‌کند که مدت‌هاست فراموش شده است، چون با این‌که سال‌هاست در کشور تدوین شده، اما نتوانسته گرهی از مشکلات شهروندان باز کند.
دیروز جزئیات منشور حقوق و تکالیف پلیس راهنمایی و رانندگی رسانه ای شد؛ منشوری که دوشنبه گذشته جانشین فرمانده ناجا از آن رونمایی کرد. به نظر می رسد این منشور با هدف کاهش شکایت شهروندان از پلیس راهور تدوین شده، زیرا به گفته رئیس پلیس راهور ناجا بیشترین آمار تماس های شهروندان با ۱۹۷ شکایت از ماموران پلیس راهور و نحوه برخورد آنهاست.
منشور حقوق شهروندی پلیس راهور
براساس این منشور، پلیس متعهد می شود خدمتش را به امید اجر در درگاه خداوند و بدون چشمداشت قدردانی یا کسب امتیاز مادی انجام دهد. مامور موظف می شود به حقوق شهروندان در آزادی رفت و آمد احترام گذاشته و هیچ محدودیتی را جز موارد ممنوعه مندرج در قانون اعمال نکند.
همچنین مامور پلیس خود را ملزم می داند با هرگونه نقض قانون و مقررات ترافیکی به دلیل تعرض به حقوق و آزادی های دیگران، تهدید سلامت سایر افراد و تهدید مصالح عمومی، قانونی برخورد کند.
براساس این منشور، سفارش پذیری و عمل به توصیه های افراد صاحب نفوذ در انجام اقدامات مغایر با قوانین و مقررات به دور از عملکرد پلیس خواهد بود و عملکرد مامور نباید باعث ترس افراد شده و آنان در صورت نیاز بتوانند آزادانه حق خود را مطالبه کنند.
پلیس موظف است در صورت وقوع تصادف بدون هرگونه ملاحظه سهم دستگاه های دخیل را در نظر بگیرد. علاوه بر این مامور باید از هرگونه سوء استفاده از لباس و موقعیت شغلی خود خودداری کند. اینها بخشی از مفاد حقوق شهروندی است که به اختصار به آنها اشاره شد، اما نکته اینجاست که این نکات باید به خوبی اجرا شود تا بتوان به رفع مشکلات این حوزه امیدوار بود.
ثبات در رفتار پلیس
عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت وگو با جام جم به نبود ثبات در رفتار پلیس به عنوان ضعف اشاره کرده و توضیح می دهد: ماموران نباید یک روز برای اجرای قوانین پا فشاری و روز دیگر در این حوزه ضعیف عمل کنند،زیرا چنین رفتاری در نهایت به ضرر جامعه است.
افزون بر این، عباس قائدرحمت تاکید می کند: پلیس برخی وقت ها به قول معروف مظلوم کشی می کند، برای نمونه به درستی نمی توانند با برخی راکبان موتورسیکلت ها که نظم را به هم می زنند، برخورد کنند، اما در مقابل با افرادی که سهوا مرتکب تخلف می شوند و دسترسی به آنها آسان است، به شدت برخورد می کنند و متاسفانه گاهی این برخورد توام با تندی است.
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس با بیان این که دیده شده برخی وقت ها ماموران سلیقه ای عمل می کنند، توضیح می دهد: پلیس باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا تمامی شهروندان فارغ از جایگاه اجتماعی و شغلی شان به قوانین راهنمایی و رانندگی احترام بگذارند. به گفته وی، پلیس راهور نباید پلیس جریمه باشد بلکه باید به معنای واقعی پلیس راهنمایی و رانندگی باشد.
امکانات نامناسب پلیس
نمی توان انکار کرد که پلیس راهور با امکانات محدودی که در اختیار دارد در سرما و گرما خدمات زیادی را به شهروندان ارائه می کند، پس این سختی ها ممکن است سبب خستگی مفرط آنها شده و در نحوه برخوردشان با شهروندان تاثیر بگذارد، به همین دلیل مجلس و دولت نیز برای رفع مشکلات این حوزه باید منابع بیشتری به پلیس اختصاص دهند.
قائد رحمت عنوان می کند: در این بین باید آموزش های لازم به پلیس داده شود به نحوی که ماموران به اندازه کافی با علوم روان شناسی و جامعه شناسی آشنا شوند.
در واقع اطلاعات ماموران نباید فقط به قوانین راهنمایی و رانندگی خلاصه شود .
حقوق شهروندی، چالش پلیس
یکی از چالش های جدی مدیران ارشد پلیس در حوزه راهنمایی و رانندگی نحوه برخورد ماموران با شهروندان است، کم و بیش مدیران عالی پلیس به این موضوع توجه دارند، به همین دلیل آنها سامانه 197 را راه اندازی کرده اند، اما به نظر می رسد کمبود امکانات و تجهیزات سبب شده آنها نتوانند خواسته شهروندان را به درستی اجرا کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی درباره این که چرا شکایت از پلیس راهور در بین شهروندان بیشتر دیده می شود، در گفت وگو با جام جم عنوان می کند: بخشی از این ماجرا به این دلیل است که پلیس راهور حضور بیشتری در جامعه دارد.
در این بین باید یادآور شد که نبود برنامه جامع فرهنگی و آموزشی نیز دلیل دیگری است که می توان از آن به عنوان شرایط نامناسب حوزه ترافیک یاد کرد.
علیرضا اسماعیلی بیان می کند: بعضی وقت ها تعامل نامناسبی بین شهروندان و پلیس شکل می گیرد به این صورت که هنگام اجرای قانون، شهروندان با ماموران چانه زنی می کنند،بنابراین باید شهروندان نیز در این حوزه آموزش های لازم را فرا بگیرند.
فناوری، چاره کار
کارشناسان معتقدند برای کاهش چالش بین شهروندان و ماموران بهترین راه این است که با استفاده از فناوری، مواجهه شهروندان و ماموران را کاهش داد.
اسماعیلی ابراز می کند: افزایش دوربین های کنترل ترافیک در این میان نقش به سزایی دارد،چون سطح مواجهه مردم با پلیس را کاهش می دهد.
افزون بر این در کشورهای پیشرفته درباره نحوه برخورد شهروندان با ماموران قوانین بسیار شفاف و محکمی وجود دارد، برای نمونه هنگامی که پلیس خودروی شخص متخلفی را متوقف می کند، شهروند نباید از خودروی خود پیاده شده و حتی کمربند ایمنی اش را باز کند، این درحالی است که در کشورمان پلیس توقع دارد شخص از خودرو پیاده شده و مدارکش را ارائه کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی می افزاید: نباید فراموش کرد که ماموران پلیس نیز به عنوان شهروند این کشور با شرایط مشابه اقتصادی – اجتماعی رو به رو هستند، این درحالی است که بیشتر آنها در این میان حتی نمی توانند شغل دوم نیز داشته باشند، بنابراین برای رفع مشکلات این چنینی ماموران نیز باید راهکاری در نظر گرفت.
اسماعیلی توضیح می دهد: بخشی از دلایل شرایط کنونی را می توان به ضعف های درون سازمانی نسبت داد، زیرا با بهبود وضع باید در ماموران نیز برای فعالیت بهتر انگیزه ایجاد کرد به این منظور باید قوانین حمایتی از پلیس نیز بهبود یابد تا ماموران بتوانند به درستی اعمال قانون کنند.
دوری از سطحی نگری
چالش های حوزه ترافیک زمانی به طور کامل بر طرف می شود که مدیران به این باور برسند که برای رفع مشکلات حوزه ترافیک سطحی نگری را کنار بگذارند، بنابراین باید اززوایای دیگری نیز به این مساله پرداخت، چون زیرساخت های ترافیک در کشورمان مناسب نیست یعنی حجم خودروها با تجهیزات و جاده های کشور همخوانی ندارد.
مهدي آييني
