گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
در حالی که بازار خرید و فروش لوازم تحریر این روزها رونق گرفته و خانواده‌ها و دانش‌آموزان در تکاپوی آماده شدن برای سال تحصیلی جدید هستند، باید هشدار داد همزمان با شروع سال تحصیلی جدید، تهرانی‌ها باید خود را برای مقابله با روزهایی که در آن نفس کشیدن سخت‌تر از همیشه می‌شود نیز آماده کنند، زیرا طبق آماری که شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرده است، در ده سال گذشته پایتخت‌نشینان در ماه بازگشایی مدارس فقط پنج روز هوای پاک استنشاق کرده‌اند.
هرچند داستان آلودگی هوای تهران و کلانشهرها قصه ای تکراری و گوش همه از آن پر است، اما منتشر شدن زیان های این آلودگی گهگاهی مسئولان و شهروندان را به فکر فرو می برد، برای نمونه آخرین بررسی های مرکز پژوهش های مجلس از این حکایت دارد که خسارات سالانه آلودگی هوا در ایران 14 هزار و 420 میلیارد ریال است، جالب تر این که این رقم معادل 1.6 درصد تولید ناخالص داخلی است، تاسف بارتر از این آمار خسارت مرگ ومیر ناشی از آلودگی هوای شهری است که سالانه حدود 640 میلیون دلار یعنی معادل 5100 میلیارد ریال از تولید ناخالص داخلی است.
علاوه بر این می توان به مرگ سالانه حدود 5000 نفر اشاره کرد و یادآور شد که تعطیل شدن شهر تهران به دلیل آلودگی هوا روزانه حدود 350 میلیارد تومان ضرر به کشور وارد می کند.
آلودگی هوا در مهر
می توان گفت برای کاهش آلودگی کلانشهر تهران از سال 84 تاکنون برنامه ای جدی مطرح و عملی نشده است، بر این نمونه ماجرای استاندارسازی خودرو و سوخت تاکنون از سوی مسئولان جدی گرفته نشده و هر بار خودروسازان و وزارت نفت به بهانه های مختلف مانند تحریم از زیر بار مسئولیت خود شانه خالی کرده اند. یوسف رشیدی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران درباره آلودگی هوای تهران با توجه به نزدیک شدن به ماه مهر می گوید: اکنون یک دهه می شود که اوضاع هوا در مهر مناسب نیست، زیرا طبق بررسی های انجام گرفته می توان گفت در این 10 سال فقط پنج روز هوای پاک در مهرماه داشته ایم. اگر بخواهیم روزهای پاک ماه مهر دهه گذشته را مرور کنیم، باید گفت که این روزهای پاک مربوط به سال 85 با یک روز هوای پاک، در سال 86 دو روز و سال 88 یک و سرانجام سال 89 هم یک روز هوای تهران پاک بوده است. به گفته رشیدی، طی مهر ماه سال های 82 تا 91 پایتخت نشینان 109 روز هوای ناسالم استنشاق کرده اند.
مشکلی به نام سوخت غیراستاندارد
با شروع سال تحصیلی جدید، عبور و مرور بیشتری در کلانشهرها صورت گرفته و سبب آلودگی بیشتر هوا می شود. موید حسینی صدر، نماینده مجلس و سخنگوی فراکسیون محیط زیست در این باره به جام جم می گوید: یکی از مشکلات موجود سوخت نامناسب و غیراستاندارد است، برای این کار باید وزارت نفت به تعهدات خود عمل کرده و میزان بیشتری سوخت استاندارد تولید کند زیرا کیفیت سوختی که پالایشگاه های ما تولید می کنند، مناسب نیست.به گفته حسینی، اکنون روزانه حدود هشت میلیون لیتر سوخت با استاندارد یورو 4 در کشور تولید می شود، اما این در حالی است که حدود 60 میلیون لیتر سوخت در کشور روزانه مصرف می شود. علاوه بر این باید به نقش سازمان محیط زیست به عنوان یک دستگاه ناظر نیز اشاره کرده؛ زیرا هنوز مسئول این دستگاه در دولت جدید انتخاب نشده و چنانچه مدیر مناسبی برای ریاست این سازمان انتخاب شود، می توان امیدوار بود تا حد زیادی از مشکلات آلودگی کلانشهرها را کاهش دهد. حسینی به نقش شهردار تهران در کاهش آلودگی هوا اشاره کرده و عنوان می کند: شهردار تهران می تواند با بهبود بخشیدن به وضع حمل و نقل عمومی شهر تا حد زیادی از آلودگی هوا کم کند، زیرا به این شکل مردم کمتر از خودروی شخصی استفاده می کنند، هرچند شهردار فعلی تهران در این مدت عملکرد مناسبی داشته است، اما وضع حمل و نقل عمومی در تهران به شکلی است که خیلی ها ترجیح می دهند برای بموقع رسیدن به کارهای خود از موتورسیکلت که چند برابر خودرو آلودگی تولید می کند، استفاده کنند. این در حالی است که با بهینه سازی و کاهش مصرف انرژی نیز می توان مانع بروز این آلودگی شد، چون طبق آمارهای موجود مقدار سوختی که برای تولید کالا در کشور مصرف می شود، دو برابر میانگین های جهانی است.
راهکارهای بلندمدت
کمتر از یک ماه به بازگشایی مدارس باقی مانده است، به همین دلیل می توان گفت زمان برای ارائه راهکارهای کوتاه مدت باقی نمانده است و مسئولان باید به فکر راهکارهایی باشند که در ماه های آینده پایتخت به دلیل آلودگی هوا تعطیل نشود. حشمت الله بسطامی، کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوا در این باره به جام جم می گوید: نمی توان انتظار داشت درخصوص حمل و نقل عمومی تا ماه مهر معجزه ای رخ دهد، باید به فکر راهکارهایی باشیم تا شهروندان کمتر از خودروی شخصی استفاده کنند. بسطامی به نقش دولت جدید در کاهش آلودگی ها اشاره کرده و می افزاید: چنانچه ما با کشورهای درگیر در بحث ریزگردها تعامل خوبی برقرار کنیم، می توانیم از آلودگی پایتخت که بخشی از آن به دلیل رسیدن ریزگردها به تهران است، کم کنیم، زیرا با توجه به وضع موجود می توان گفت دولت پیشین آن طور که باید و شاید در این خصوص موفق عمل نکرده است. با توجه به این نکته ها به نظر می رسد چنانچه مسئولان در قوه مجریه دیدگاه های خود را درخصوص آلودگی هوا و راهکارهای کاهش آن به روز کنند، می توان امیدوار بود پایتخت امسال به دلیل آلودگی هوا روزهای تعطیل کمتری را در تقویم خود ثبت کند.
