گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
از انسان، خودرو و جاده به عنوان مثلث تلفات رانندگي ياد مي کنند؛ مثلثي که سبب مي شود هر سال حدود 20 هزار نفر در جاده هاي کشور جان خود را از دست بدهند. در اين ميان کارشناسان بيشتر به نقش انسان مي پردازند، اما به نظر مي رسد براي کاهش آمار جانباختگان حوادث ترافيکي بايد به اين سه عامل توجه ويژه اي داشت. در اين گزارش به جاده هاي پرحادثه کشور و نقش آنها در تصادفات رانندگي پرداخته ايم.
دسترسي به جاده هاي استاندارد و ايمن را بايد حق طبيعي هر شهروندي دانست، زيرا شرايط حمل و نقل هوايي، ريلي و دريايي در کشورمان سبب شده دست کم بيش از 90 درصد از شهروندان نيازهاي خود را در زمينه حمل و نقل از طريق جاده اي برآورده کنند، اما برخلاف اين نياز مبرم، استاندارد ها در حوزه راه به شکل مناسبي رعايت نمي شود. به همين علت نقش جاده به عنوان يکي از متهمان اصلي مرگ و مير شهروندان در حوادث ترافيکي جدي تر بايد گرفته شود.
هرچند در سال هاي اخير تلاش هايي براي بهبود شرايط جاده هاي کشور شده، اما چون چنين فعاليت هايي خيلي کند دنبال مي شود نتوانسته تاثير چنداني در برطرف شدن نياز شهروندان داشته باشد.
2 ويژگي راه مطلوب
کارشناسان معتقدند راه استاندارد بايد دست کم دو ويژگي داشته باشد؛ يعني خودمعرف بوده و از بخشندگي برخوردار باشد. به عبارت ديگر تابلو، علائم، خطوط و نقوش در راه بايد به گونه اي در نظر گرفته شود که مسافر بتواند مسيرش را به راحتي مشخص کند و از شرايط پيش روي خود در مسير آگاه شود. به نظر مي رسد بخشندگي راه را نيز به اين شکل بايد در نظر گرفت که جاده به صورتي ايمن سازي شود که اگر راننده اي مرتکب اشتباه شد، غفلت او به مرگش ختم نشود.
اما گزارش هايي که پزشک قانوني از آمار مرگ و مير حوادث رانندگي منتشر مي کند، گواهي است بر اين که هنوز عواملي مانند جاده، خودرو و خطاي انساني در مرگ شهروندان کماکان به قوت خود باقي است.
جاده هاي پر حادثه ايران
براساس عملياتي که سازمان امداد و نجات کشور در جاده ها انجام داده، مي توان فهرست پرحادثه ترين جاده ها را به دست آورد. در اين فهرست نام جاده هاي اصفهان، مازندران، خراسان رضوي و فارس به چشم مي خورد. به نظر کارشناسان جاده هاي اصفهان، خراسان رضوي و فارس به دليل کفي و يکنواخت بودن، بيشترين حادثه ها را به خود اختصاص داده اند چون در اين جاده ها خستگي رانندگان، مقدمه حادثه را رقم مي زند و بيشتر شهروندان به دليل واژگوني خودرو آسيب مي بينند، بنابراين بايد به رانندگان هشدار داد هنگام رانندگي در چنين جاده هايي دست کم هر دو ساعت يکبار چند دقيقه اي استراحت کنند. به نظر مي رسد درباره جاده مازندران نيز بايد ياد آور شد مارپيچ بودن اين مسير و توجه نکردن رانندگان به رعايت سرعت مطمئنه، شرايط را براي بروز تصادف و حادثه فراهم مي کند. برخي کارشناسان نيز معتقدند جاده چالوس و محور هاي نجف آباد اصفهان، سيرجان بندرعباس، بندرعباس لار و تهران مشهد را بايد در فهرست پرحادثه ترين جاده هاي کشور قرار داد.
حوادث در جاده پزشکي قانوني
براي پي بردن به خطرناک بودن جاده هاي کشورمان مي توان به گزارش هاي سازمان پزشکي قانوني نيز استناد کرد. براساس گزارشي که اين سازمان از هشت ماهه ابتدايي سال منتشر کرده در اين مدت 11 هزار و 866 نفر در حوادث رانندگي کشور کشته شده اند، هرچند آمار جانباختگان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 7/2 درصد کاهش داشته، اما تعداد مجروحان حوادث ترافيکي کشور 2/1 درصد افزايش داشته و به عدد 219 هزار و 749 نفر رسيده است.
در اين ميان با مرور پنج استاني که بيشترين آمار کشته شدگان را در اين مدت به خود اختصاص داده مي توان به وضع جاده ها و ميزان تردد شهروندان پي برد. در هشت ماهه ابتدايي سال، استان فارس با 1004 نفر کشته در جايگاه اول قرار دارد، هرچند آمار اين استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6/3 درصد کاهش داشته است. پس از فارس، نوبت به خراسان رضوي مي رسد که در اين مدت تعداد کشته هاي حوادث رانندگي اش 987 نفر گزارش شده و برابر آمار تعداد کشته شدگان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 3/5 درصد افزايش داشته است. استان تهران نيز با 848 نفر کشته در جايگاه سوم قرار مي گيرد. براساس گزارش پزشکي قانوني، آمار اين استان نيز نسبت به سال گذشته 2/8 درصد کاهش نشان مي دهد. در استان اصفهان نيز در هشت ماه گذشته 769 نفر در حوادث رانندگي کشته شده اند و اين آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته 4/4 درصد کاهش نشان مي دهد. کرمان نيز با 701 نفر جان باخته در حوادث رانندگي در جايگاه پنجم قرار مي گيرد. آمار اين استان نيز نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5/7 درصد افزايش داشته است. براساس گزارش پزشکي قانوني مازندران نيز جاده هراز يکي از پرحادثه ترين جاده هاي کشور است که در فاصله سال هاي 85 تا 93 شاهد مرگ 570 نفر بوده و در اين ميان سال 92 با 78 کشته رکورددار است.
نگهداري از راه فراموش شده
کارشناسان معتقدند براي حفظ ايمني جاده ها بايد 6 درصد ارزش راه را هر سال براي نگهداري از آن در نظر گرفت. بايد يادآور شد کشورهاي پيشرفته چنين استانداردي را رعايت مي کنند و در کشورهاي در حال توسعه نيز 4 درصد ارزش راه را براي نگهداري از آن اختصاص مي دهند، اما در کشورهايي که در گروه جهان سوم قرار مي گيرند اين سهم به 2 درصد مي رسد.
هادي هاشمي، رئيس پليس پيشين راهور پايتخت و کارشناس ترافيک درباره نحوه نگهداري از جاده ها در کشور و اعتباري که به آن اختصاص پيدا مي کند به جام جم مي گويد: در کشورمان نيم درصد ارزش راه را نيز براي نگهداري از آن هزينه نمي کنند.
وي يادآور مي شود: با اينکه سال هاست سازو کار ايمن سازي جاده ها در برابر ريزش کوه يا بهمن مشخص شده، اما همچنان تعدادي از مسافران در کشور به اين دليل جان خود را از دست مي دهند.
رئيس پليس پيشين راهور پايتخت براي بهتر روشن شدن شرايط در کشورمان نمونه اي مي آورد که براساس آن بايد آب پاکي را روي دست آنهايي که ادعاي نگهداري از جاده هاي کشور دارند، ريخت.
او ادامه مي دهد: در دولت گذشته تمام اعتباري که به ايمني راه ها اختصاص پيدا کرده بود برابر با 8 ميليارد تومان مي شد. جالب است بدانيد در آن سال خط کشي راه هاي شرياني کشور فقط 120 ميليارد تومان اعتبار لازم داشت.
آمار در حوزه راه
براساس آمار سال گذشته در کشورمان 85 هزار و 893 کيلومتر راه تحت حوزه استحفاظي وزارت راه و شهرسازي است. دراين ميان 2401 کيلومتر آزادراه، 14 هزار و 488 کيلومتر بزرگراه و 248 هزار و 86 کيلومتر نيز راه اصلي است. طول تونل هاي موجود در کشور نيز 142 کيلومتر برآورد مي شود. علاوه بر اين، تعداد پل هاي داراي روشنايي نيز 407 هزار دستگاه تخمين زده مي شود. اين در حالي است که سال گذشته 567 نقطه و تقاطع پرحادثه نيز در جاده هاي کشور رفع شده و 5011 کيلومتر نيز عمليات بهسازي و روکش آسفالت جاده اي صورت گرفته است.
سرهنگ محمدحسين حميدي، رئيس پليس راه کشور نيز در گفت وگو با جام جم مي افزايد: با توجه به وسعت کشور اکنون حدود 230 هزار کيلومتر راه در کشور وجود دارد که براي نگهداري و ارتقاي ايمني آنها به هزينه هاي کلان و اعتبار ويژه نيز داريم.
وي اظهار مي کند: ضعف هايي در حوزه راه وجود دارد که در شهر و خارج از آن براي کاربران مشکلاتي ايجاد کرده است. به عنوان نمونه در شهرها گره هاي ترافيکي وجود دارد يا خارج از شهر نيز نقاط حادثه خيز، ايمني شهروندان را به خطر مي اندازد.
حمل و نقل نيز در گفت وگو با جام جم تصريح مي کند: متوليان جاده هاي کشور بايد پاسخ بدهند چه درصدي از استاندارد و ضوابط مشخص شده مربوط به روش هاي طراحي، ساخت، نگهداري و بهره برداري از جاده ها در کشور رعايت مي شود يا آيا قادر هستيم بزرگراهي بسازيم که پس از دو سال دچار مشکل نشود، يعني دست کم چاله اي در آن به وجود نيايد؟ وي يادآور مي شود: براي پي بردن به وضع جاده هاي کشور به پژوهش نيازي نيست؛ براي نمونه در بازديد از اتوباني مانند تهران قم افراد غيرمتخصص نيز متوجه مي شوند گاردريل هاي آن تراز نيست.
با توجه به اظهارنظرهاي کارشناسان و گزارش هاي پزشکي قانوني مي توان نتيجه گرفت برخلاف نياز شديد شهروندان به جاده هاي استاندارد تاکنون اراده اي قوي براي بهبود شرايط جاده هاي کشور ميان متوليان ديده نشده، چون در غير اين صورت بايد اعتبارات بيشتري به اين حوزه اختصاص پيدا کند.
