آخرین خبرها
خانه / بایگانی/آرشیو برچسب ها : وزارت ورزش و جوانان

بایگانی/آرشیو برچسب ها : وزارت ورزش و جوانان

اشتراک به خبردهی

ازدواج آسان پیر شد

وام ازدواج آسان همه جا هست از قوانین،‌ آیین‌نامه و ‌بخشنامه‌ها بگیرید تا طرح‌های ویژه نهادهای مختلف. اما ازدواج هر روز سخت‌تر می‌شود و میدان را در اختیار‌‌ طلاق می‌گذارد.
دوری میلیون‌ها جوان از ازدواج ثابت می‌کند، قرار نیست ازدواج آسان از روی کاغذ فراتر برود؛ چراکه 12 سال از تصویب قانون ازدواج آسان در کشورمان می‌گذرد اما هنوز این قانون دست جوانان را نگرفته و خیلی‌ها برای گرفتن اندک وام ازدواج نیز با مشکل روبه‌رو هستند‌.

بیش از 11 میلیون جوان ایرانی در سن ازدواج قرار دارند و هر سال که می‌گذرد در تصمیم‌شان برای ازدواج مرددتر می‌شوند، زیرا کوه مشکلاتی که مقابل آنهاست هر روز بزرگ‌تر می‌شود و به نظر می‌رسد کمتر مقام مسئولی برای حل و فصل این مشکلات اراده‌ای دارد. اگر غیر از این بود از تصویب بی‌نتیجه قانون ازدواج آسان 12 سال نمی‌گذشت و خیلی از وعده‌هایی که تاکنون برای حل و فصل مشکلات جوانان مطرح شده به سرانجام می‌رسید.

ازدواج آسان خاطره شد

‌قانون تسهیل ازدواج مصوب سال 84 مجلس است و براساس آن قرار بود چند وزارتخانه به همراه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی(وقت) صندوقی را تاسیس کنند و یکی از وزارتخانه‌ها نیز آیین‌نامه‌های لازم را تنظیم کند؛ اما چون سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی منحل شد این قانون نیز از یادرفت‌.

سرانجام سال 88 هیات وزیران مصوبه‌ای در این خصوص تصویب کرد و قرار شد سازمان ملی جوانان مسئول پیگیری این مصوبه باشد، اما آن سال‌ها نیز کاری از پیش نرفت.

ازدواج آسان در حال بازنگری

سال‌ها از تصویب قانون فراموش شده تسهیل ازدواج می‌گذرد و به نظر می‌رسد اگر قرار باشد این قانون این روزها ازدواج جوانان را تسهیل کند نیاز به بازنگری داشته باشد.

ناصر صبحی، مدیرکل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان نیز این مساله را تائید می‌کند و می‌گوید: دفتر ازدواج و خانواده معاونت ساماندهی امور جوانان این بازنگری را انجام داده است.

آن طور که او می‌گوید معاونت ساماندهی امور جوانان از سال 94 بازنگری قانون تسهیل ازدواج را در دستورکار قرار داده و رسیدگی به این مساله در دفتر ازدواج و خانواده این نهاد دنبال شده است.

صبحی با بیان این که بازنگری‌های صورت گرفته اکنون نهایی شده است، می‌گوید:‌ براساس بازنگری‌ها سرفصل‌هایی برای جبران خلأهای آموزشی در نظر گرفته و محتوای آموزشی مناسب نیز تولید شد‌. علاوه بر این‌ حدود 2500 مدرس نیز آموزش داده شده‌اند تا به زوج‌های جوان آموزش‌های لازم را ارائه کنند.

بازنگری‌ها در دفتر ازدواج و خانواده معاونت ساماندهی نهایی شده، اما این قانون هنوز راهی دور و دراز در پیش دارد؛ زیرا باید از طریق وزارت ورزش و جوانان در اختیار هیات‌وزیران قرار گیرد و بعد به مجلس فرستاده شود.

تحکیم خانواده، شاید وقتی دیگر

در هر دقیقه 9 طلاق در کشور ثبت می‌شود. این آمار تلخی است که آب پاکی را روی دست آنهایی می‌ریزد که تصور می‌کنند برای تحکیم کانون خانواده قدم برداشته‌اند. این آمار را سلمان خدادادی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس    مطرح می‌کند و از این گله‌مند است که قانون ازدواج آسان سال‌هاست خاک می‌خورد.

آن طور که او می‌گوید در کنار بی‌توجهی به این قانون مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نیز دست به دست هم داده‌اند و شرایط را برای جوانان دشوار کرده‌اند، به شکلی که ضدارزش‌ها جایگزین ارزش‌ها شده‌اند لذا رفع این مشکلات زمانبر است و به برنامه‌ای جامع نیاز دارد.

اعتیاد، همدست بیکاری

توانمندی خانواده‌ها در دستور کار مسئولان نیست به همین دلیل بسیاری از زندگی‌ها به آسانی از هم می‌پاشد‌. کم نیستند افرادی که راه و رسم زندگی را نمی‌دانند و از توانایی حل مساله بی‌بهره‌اند؛ چون سیستم آموزشی کشور به گونه‌ای است که شخص را برای زندگی آینده‌اش آماده نمی‌کند و همه آنچه در مدارس و دانشگاه‌ها ارائه می‌شود به نحوه تست‌زنی و کلاس‌های فوق‌برنامه درسی محدود می‌شود.

این شرایط سبب شده خیلی از جوانان دچار آسیب‌هایی شوند که زندگی‌شان را نشانه می‌رود، برای نمونه ‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس علت 55 درصد طلاق‌ها را اعتیاد می‌داند و می‌گوید: 30 درصد دیگر طلاق‌ها نیز به دلیل مسائل اقتصادی اتفاق می‌افتد. 15 درصد باقیمانده نیز به نوعی ریشه در مسائل فرهنگی دارد و به نبود تفاهم بین زوجین و تصمیم‌های شتاب زده آنها برای ازدواج و شناخت‌های سطحی آنها از یکدیگر مربوط می‌شود.

نتیجه این غلفت را رئیس کمیسیون اجتماعی این طور توضیح می‌دهد: در شهرهای بزرگی مانند تهران 46درصد ازدواج‌ها به طلاق می‌انجامد و میانگین کشوری این آسیب نیز 30 درصد است.

نگران‌کننده‌تر این که تا چند سال پیش اغلب طلاق‌ها در پنج تا هفت سال اول زندگی‌ها اتفاق می‌افتاد، اما اکنون به سه تا پنج سال رسیده است.

ازدواج آسان یکی از مشکلات جوانان است که حل شدنش در گرو عملکرد مناسب مسئولان در مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است و نباید در انجام آن فقط به تصویب قانون و عامل زمان توجه کرد. در واقع هر وقت جوانان ‌مهارت‌های لازم زندگی را به دست آورند و بموقع، با هدف ‌و با ملاک‌های درست‌ ازدواج کنند می‌توان گفت روند ازدواج آسان در کشور روی ریل مناسب قرار گرفته است.

هزار وعده خوبان

همه کمک‌ها برای ازدواج در وامی خلاصه می‌شود که جوانان برای گرفتنش باید از هفت خوان رستم عبور کنند. خیلی از جوانان می‌گویند با توجه به تورم نیز این وام دردی از آنها دوا نمی‌کند. آنها حل معضل بیکاری و مسکن را از مسئولان می‌خواهند؛ مشکلاتی که اگر حل شود می‌تواند امید به ازدواج را به جوانان برگرداند.

براساس آمار اگر جمعیت آنهایی که در جست‌وجوی کار نیستند یعنی افرادی مانند دانش‌آموزان، دانشجویان و سربازان را از جمعیت جوانان 15 تا 29 سال کم کنید به عدد یک میلیون و 827 هزار نفر می‌رسید؛ جوانانی که بیکاری امانشان را بریده و گفتن و نوشتن از ازدواج زخم‌هایشان را تازه می‌کند.

مهدی آیینی

اوقات فراغت با حرف غنی نمی‌شود

مدارس که تعطیل می‌شود، دانش‌آموزان که از درس و مشق فارغ می‌شوند، دغدغه تازه‌ای در چاردیواری خانواده جان می‌گیرد؛ مساله‌ای به نام اوقات فراغت که به اشتباه در کشورمان محدود به تابستان‌ها شده و هیچ وزارتخانه یا سازمانی نمی‌خواهد یا نمی‌تواند از پس حل و فصل این مساله بر بیاید.

در این گیر و‌دار از معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان خبر رسیده که قرار است اوقات فراغت جوانان مناطق حاشیه‌نشین نیز غنی شود، اتفاقی که کارشناسان درباره‌اش می‌گویند بر خلاف خوشایند بودنش نمی‌توان به تاثیرگذاری‌اش امیدوار بود، چرا که با توجه به نبود اعتبار و امکانات در مناطق حاشیه‌نشین این کار فقط با تعامل جدی سازمان و نهاد‌های مختلف شدنی است.

18 میلیون آمار افرادی است که در حاشیه شهرها و محلات ناکارآمد شهری ساکن شده‌اند و چنانچه آمار حدود 30درصدی جوانان از جمعیت کشور را به این مناطق نیز تعمیم دهیم، می‌توان گفت حدود شش میلیون جوان حاشیه‌نشین در کشور داریم که به کمترین امکانات نیز دسترسی ندارند و نسبت به دیگر مناطق با آسیب‌های اجتماعی بیشتری دست و پنچه نرم می‌کنند. این درحالی است که باید یادآور شد نوجوانان و جوانان تنها افرادی نیستند که نیاز به اوقات فراغت دارند.

فراغت در حاشیه

پای اوقات فراغت قرار است به مناطق حاشیه‌نشین نیز باز شود، این اتفاق را محسن طلایی‌ماهانی، مدیرکل طرح‌های ملی جوانان وزارت ورزش و جوانان  مطرح می‌کند.

آن طور که او توضیح می‌دهد، امسال برنامه اوقات فراغت با اولویت پوشش مناطق حاشیه‌نشین اجرا می‌شود و برای بهتر انجام شدن کار قرار است سازمان‌های مردم نهاد نیز در اجرا و نظارت بر آن نقش داشته باشند.

این درحالی است که کارشناسان همیشه از نبود برنامه‌ریزی و راهکار برای غنی‌سازی اوقات فراغت در کشور انتقاد دارند؛ چراکه به نظر آنها وزارت ورزش و جوانان به عنوان متولی اصلی امور جوانان تاکنون نتوانسته گامی مثبت در این زمینه بردارد.

فقر اعتبار و مدیریت

به نظر می‌رسد هدر رفتن اوقات فراغت جوانان را نمی‌توان فقط به پای وزارت ورزش و جوانان نوشت؛ زیراسازمان‌ها و نهادهای دیگری نیز در این بین نقش دارند، اما برای آنها تنها چیزی که مهم نیست رسیدگی به امور جوانان است.

کارشناسان از این گله می‌کنند که تمام هم و غم وزارت ورزش و جوانان نیز مسائل ورزشی است به همین خاطر نیازهای اصلی جوانان به فراموشی سپرده شده است.

مدیرکل طرح‌های ملی جوانان وزارت ورزش و جوانان درباره مشکلاتی که سبب شده مسائل جوانان حل و فصل نشود، تصریح می‌کند: نبود اعتبار دلیل اصلی است و این که ساختار نیز به گونه‌ای است که سبب شده مشکلات جوانان در ورزش خلاصه شود.

افزون بر این، معاونت ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان ماه‌هاست در تلاش است تا پورتال جامع اوقات فراغت را رونمایی کند تا به این شکل از موازی‌کاری دستگاه‌هایی که در زمینه اوقات فراغت تلاش می‌کنند کاسته شود، اما به دلیل نبود اعتبار تاکنون موفق به این کار نشده است. این درحالی است که اعتبار مورد نیاز برای این کار به قدری ناچیز است که مدیرکل طرح‌های ملی جوانان وزارت ورزش و جوانان تمایلی ندارد به آن اشاره کند.

نیازسنجی مبتنی بر محله

با توجه به جمعیت قابل توجه حاشیه‌نشین در کشور باید تمامی دستگاه‌ها برای رفع نیاز‌های آنها اقدام کنند، زیرا غنی‌سازی اوقات فراغت در تربیت نسل خلاق و آینده‌ساز جامعه تاثیرگذار است.

آن طور که حسن موسوی‌چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی کشور   توضیح می‌دهد، برای غنی‌سازی اوقات فراغت جوانان حاشیه‌نشین نمی‌توان در تهران نشست و برای آنها برنامه‌ریزی کرد بلکه باید این مهم از طریق نیازسنجی مبتنی بر محله و شواهد انجام شود.

او تاکید می‌کند که برای گرفتن نتیجه مثبت، مسئولان باید در مناطق حاشیه‌نشین بسترسازی کنند و به خانواده‌ها اجازه بدهند برای رفع نیازهایشان برنامه‌ریزی و اقدام کنند.

این درحالی است که اوقات فراغت نباید فقط جنبه سرگرمی داشته باشد، زیرا مسئولان باید به شکلی برنامه‌ریزی کنند که اوقات فراغت جوانان و نوجوانان به پویایی،ارتقای مهارت و سلامت آنها نیز منجر شود.

ورزش‌زدگی مزمن

برخی کارشناسان شرایط نامناسب حوزه جوانان را ناشی از این می‌دانند که عملکرد وزارت ورزش و جوانان در ورزش خلاصه شده است. همایون هاشمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز چنین نظری دارد. او با انتقاد از عملکرد وزارت ورزش و جوانان درخصوص پرداختن به مسائل جوانان ​می‌گوید: اوقات فراغت جوانان باید به عنوان فعالیت اصلی این وزارتخانه باشد، اما اقدام صورت گرفته در این وزارتخانه تاکنون مناسب نبوده است.

آن طور که او توضیح می‌دهد، جوانان در کشور با مسائل و آسیب‌های اجتماعی زیادی رو‌به‌رو هستند و این خطرات در مناطق حاشیه نشین بیداد می‌کند، به همین خاطر نیاز به توجه ویژه مسئولان دارد. به نظر هاشمی برای عملکرد بهتر این وزارتخانه باید از مدیران جوان بهره گرفته شود.

اوقات فراغت دغدغه جدی خانواده‌هاست،اما تاکنون در کشورمان برنامه جامعی ازسوی وزارتخانه‌هایی مانند ورزش و جوانان و آموزش و پرورش ارائه نشده و به نظر می‌رسید برای رفع این نیاز که به نوعی با شیوع آسیب‌های اجتماعی در بین جوانان آینده کشور بستگی دارد، سران سه قوه باید مداخله کرده وچارچوب‌های لازم را مشخص کنند.

مهدی آیینی

گزارش گمشدن 24 ميليون نفر ​

24 میلیون نفر گم شده‌اند، آنها آنقدر به دنبال شغل، ازدواج و مسکن می‌گردند که انگار فراموش می‌شوند. از جوانان ایرانی حرف می‌زنیم؛ افرادی که هرچند 5/31 درصد از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، اما برای حل مشکلاتشان اراده‌ای نیست. کارشناسان از نبود متولی مناسب، تعامل فرابخشی و بی‌توجهی دولت به عنوان دلایلی که سبب فراموش شدن جوانان شده، یاد می‌کنند.

امروز اولین روز هفته جوان و افرادی است که در آمارها شمرده می‌شوند، اما هنگام کار و عمل به حساب آورده نمی‌شوند، به همین دلیل این روزها بیش از 11 میلیون و 240 هزار فرد مجرد در کشور وجود دارد که در سن ازدواج قرار دارند، اما هر روز از آرزوهایشان فاصله می‌گیرند.

در این بین مردان 20 تا 34 ساله جمعیتی برابر با پنج میلیون و 570 هزار نفر و خانم‌های 15 تا 29 ساله نیز جمعیتی برابر پنج میلیون و 670 هزار نفر دارند.

این درحالی است که باید سیل جمعیت جوانان بیکار و آنهایی که برای تهیه سرپناه به هر دری می‌زنند را نیز در نظر گرفت که مدت‌هاست خواسته‌هایشان برای برخی مسئولان تکرار شده است.

شورایی در کما

چشم بسیاری از جوانان برای حل چنین مشکلاتی به شورای‌ عالی جوانان دوخته شده، اما اعضای این شورا آن طور که باید در این راه جدی نیستند تا آنجا که حدود 20 ماه از آخرین باری که این شورا تشکیل جلسه داده، می‌گذرد.

برخی کارشناسان معتقدند این شورا جدی گرفته نمی‌شود، چون رئیس‌جمهور آن را جدی نمی‌گیرد؛ زیرا اراده‌ای برای تشکیل این شورا به شکل مرتب نیست، اما می‌شد تصمیم‌های راهبردی و کلانی برای رفع مشکل جوانان گرفت. به همین دلیل به نظر می‌رسد دولت برای کاستن از بار مشکلات جوانان باید در کنار سیاستگذاری در حوزه جوانان، وارد حوزه اجرا نیز بشود.

آن طور که خبرگزاری مهر گزارش داده، تنها جلسه شورای‌عالی جوانان در دولت یازدهم، مهر93 برگزار شد. این در حالی است که شورای عالی جوانان از زمان تاسیس در سال 1371 تاکنون 36 بار تشکیل جلسه داده است که 11 جلسه آن در دولت‌های پنجم و ششم، 15 جلسه در دولت‌های هفتم و هشتم و 9 جلسه در دولت‌های نهم و دهم بوده است. بنابراین سهم دولت یازدهم در توجه به مسائل جوانان تنها برگزاری یک جلسه شورای‌عالی جوانان بدون حضور رئیس‌جمهور است!

دولت ثابت کند

تاکنون بسیاری از دولت‌ها با شعار حمایت از جوانان و پرداختن به مسائل آنها،روی کار آمده‌اند، اما هیچ‌کدام آنطور که باید به مسائل جوانان نپرداخته‌اند به همین دلیل عباس قائید رحمت، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس تصریح می‌کند چنانچه جوانان برای دولت در اولویت قرار دارند، دولت باید این مساله را ثابت کند یعنی حمایت از آنها را از مقام بخشنامه و توصیه فراتر ببرد.

او از اشتغال، ازدواج، مسکن و اوقات فراغت به عنوان مشکلات عمده جوانان یاد کرده و می‌افزاید: این مشکلات حل نشده باقی مانده چون اهل عمل نبوده‌ایم و تنها شعار داده‌ایم.

سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس نیز تاکید می‌کند: برای برطرف شدن مشکلات جوانان هیات دولت و شخص رئیس جمهور باید وقت بیشتری بگذارند تا به این شکل وزارتخانه‌ها و سایر نهاد‌ها نیز برای برطرف شدن مشکلات جوانان تلاش کنند؛ زیرا به نظر می‌رسد فقط از این طریق می‌توان تصمیم‌هایی گرفت که ضمانت اجرایی پیدا کند.

مرگ تعامل بین بخشی

وزارتخانه و دستگاه‌های زیادی در برطرف شدن مشکلات جوانان نقش دارند، اما آنها مساله جوانان را فراموش کرده‌اند یا دوست دارند آنها را فراموش‌شده بدانند. درواقع آنها تمایل دارند به اهداف خود برسند،اما ازاین غافلند که بروز مشکل برای جوانان در نهایت سبب بروز مشکل برای آنها خواهد شد؛ زیرا برخی کارشناسان از حل نشدن مشکل جوانان به عنوان تهدید ملی یاد می‌کنند.

در این میان، کمتر وزارتخانه یا دستگاهی پیدا می‌شود که به جوانان اهمیت بدهد. برای نمونه آموزش و پرورش، وزارت علوم، وزارت ارشاد، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت بهداشت و وزارت ورزش و جوانان که برخی از اعضای شورای‌عالی جوانان هستند، هیچ‌وقت برای حل و فصل مشکلات جوانان قدمی جدی برنداشته‌اند.

این درحالی است که برخی کارشناسان تاکید می‌کنند در این بین برنامه‌ای در حوزه قانونگذاری و اجرا برای جوانان وجود ندارد یعنی برنامه مناسبی برای بهره بردن از این سرمایه خدادادی در کشور نوشته نشده است، به همین خاطر وزارتخانه و دستگاه‌های مختلف در این راستا هزینه می‌کنند، اما نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود.

حسین طلا، عضو کمیسیون اجتماعی در این باره به جام‌جم می‌گوید: این شرایط سبب شده جوانان پس از فارغ‌التحصیل شدن از دانشگاه‌ها، مهارتی نیاموخته باشند یا تلاش‌های آموزش و پرورش به حرفه‌آموزی ختم نشود.

علاوه بر این برخی کارشناسان به تلاش دولت پیشین برای حل مشکل مسکن جوانان اشاره کرده و می‌گویند: چون همه جوانب در نظر گرفته نشده بود طرح مسکن مهر نیز نتوانست مشکل مسکن جوانان را حل کند.

معاونتی در سایه

بیشتر کارشناسان انگشت اتهام کم‌کاری در حوزه جوانان را به سمت وزارت ورزش و جوانان و معاونت جوانان این بخش نشانه می‌روند، زیرا رسیدگی به امور جوانان در سایه ورزش قرار گرفته است.

شاید به همین دلیل است که محمدرضا رستمی، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نیز با صراحت می‌گوید: برخلاف تمام تلاش‌های انجام شده برای پرداختن به مسائل جوانان، هنوز از لحاظ سیاسی و اقتصادی سایه ورزش بر حوزه جوانان سنگینی می‌کند.

هرچند برخی کارشناسان با نظر رستمی موافق هستند، اما برخی نیز تاکید دارند معاونت جوانان متولی مسائل جوانان است و به همین دلیل باید
پاسخگو باشد.

حسین طلا، عضو کمیسیون اجتماعی دراین باره اظهار می‌کند: این معاونت باید پاسخگوی مسائل جوانان باشد چون به‌عنوان متولی جوانان
شناخته می‌شود.

به گفته او، علاوه بر وزارت ورزش و جوانان در سایر نهاد‌ها و حتی در بین مردم نیز بیشتر توجه‌ها به سمت ورزش است، به همین خاطر جوانان و مسائل مربوط به آنها به حاشیه رفته است.

دستاورد، هیچ

دراین بین برخی کارشناسان نیز عملکرد معاونان جوانان را مورد نقد قرار می‌دهند، برای نمونه عسکر ملکی، مدیرکل پیشین دفتر برنامه‌ریزی وزارت ورزش و جوانان درباره دستاوردهای معاونت ساماندهی امور جوانان می‌گوید از آقای گلزاری معاون پیشین بجز تاکید بر علل طلاق و آسیب‌های خانواده عملکردی دیده نشد، این درحالی است که معاون کنونی نیز دستاورد قابل‌توجهی نداشته و به مسائلی مانند همایش بسنده کرده‌اند.

ملکی یادآور می‌شود: این درحالی است که مقام معظم رهبری در دیدار با جوانان دانشجو و طلاب بارها به نکات قابل توجهی اشاره کرده‌اند و باید از منویات ایشان استفاده کرد، اما به نظر می‌رسد در معاونت جوانان به این مسائل توجهی نمی‌شود.

با توجه به اظهار نظر کارشناسان می‌توان گفت تا زمانی که جوانان از سوی دولت جدی گرفته نشوند یعنی تمامی وزارتخانه و دستگاه‌ها پرداخت به مسائل آنها و اجرای تصمیم‌های گرفته شده برای حل مشکلات جوانان را جدی نگیرند، نمی‌توان بر حل مشکلات آنها امیدوار بود.

سرانه جوانان، كمتر از 300 تومان در سال

635646823685917009 (1)«کمتر از 300 تومان در سال»، اين سرانه اي است که دولت در سال براي هر جوان ايراني پرداخت مي کند. از همين آمار مي توان به مشکلات جوانان پي برد و نتيجه گرفت چقدر مسائل آنها براي دولتمردان مهم است، کم توجهي به جوانان داستان تازه اي نيست، اما تکراري بودن آن نمي تواند از غم انگيز و فاجعه بار بودنش بکاهد زيرا مسئولان وزارت ورزش وجوانان بارها تاکيد کرده اند بودجه اي که به جوانان کشور اختصاص پيدا مي کند برابر با هزينه ساخت ۱۶کيلومتر راه روستايي است، در تازه ترين اظهارنظر نيز ديروز مديرکل مشارکت هاي اجتماعي معاونت ساماندهي امور جوانان وزارت ورزش و جوانان به مهر گفت: سرانه اي که دولت براي هر جوان ايراني مي پردازد کمتر از ۳۰۰ تومان در سال است.

داستان، زماني غم انگيزتر مي شود که آسيب هاي اجتماعي که اين روزها گريبان جوانان را گرفته در کنار اين کم توجهي قرار داد از طلاق، اعتياد و بيکاري بگيريد تا جواناني که در آرزوي ازدواج پير مي شوند و به جمع افرادي که لقب تجرد قطعي را يدک مي کشند، اضافه مي شوند.

آخرين نتايج از وضع ازدواج جوانان براساس نتايجي است که از بررسي سرشماري سال 90 به دست آمده به همين دليل بايد يادآور شد که اين روزها آمارها در حوزه جوانان نگران کننده تر از اين نتايج است، زيرا تلاش قابل توجهي براي بهبود وضع اين گروه از جامعه صورت نگرفته و هنوز تلاش ها به سخنراني و ابراز نگراني محدود مي شود.
سرشماري سال 90 از اين حکايت داشت که 11 ميليون و 240 هزار جوان در کشور زندگي مي کنند که در سن متعارف ازدواج قرار دارند، اما کوهي از مشکلات مانع از ازدواج آنها شده، در اين بين آقايان 20 تا 34 ساله پنج ميليون و570 هزار نفر هستند و خانم هاي 15 تا 29 ساله نيز پنج ميليون و 670 هزار نفر از اين آمار را به خود اختصاص مي دهند.
اما به اين آمار تلخ بايد افرادي را نيز اضافه کرد که از سن و سال متعارف ازدواج درحال فاصله گرفتن هستند. يعني آقايان مجرد بين 35 تا 49 ساله اي که در کشورمان حدود 320 هزار نفر برآورد مي شود يا خانم هاي 30 تا 49 ساله اي که آمارشان حدود 980 هزار نفر تخمين زده مي شود. افزون بر اين 152 هزار نفر نيز در کشور به سن تجرد قطعي رسيده اند.
حمايت از جوانان زماني نيز که از مقام سخنراني و ابراز نگراني فراتر مي رود به دادن وعده هايي مانند جدايي معاونت ساماندهي امور جوانان از وزارت ورزش مي رسد که پس از مدتي نيز به فراموشي سپرده مي شود، به همين خاطر اغراق نيست اگر نتيجه گيري کنيم دغدغه هاي جوانان به نفع برخي افراد است، چون در مواقعي خاص به آن مي پردازند تا در رسانه ها مطرح شوند يا براي رسيدن به اهداف گوناگون صرفا به آن اشاره کنند. به همين سبب بايد از مديران معاونت ساماندهي امور جوانان خواست ابراز نگراني نسبت به وضع جوانان را به کارشناسان اين حوزه سپرده و به وظيفه خود که بهبود شرايط جوانان است، مشغول شوند و دست کم براي افزايش سرانه اي که اين روزها گدايان نيز از دريافت آن سرباز مي زنند، تلاش کنند.

مهدي آييني

نبض جوانان در وزارت ورزش نمي زند

چند همایش و یک سری تعارف، محصول معاونت ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان است،این را منتقدان عملکرد این معاونت می‌گویند. این روزها نیز که بحث تفکیک جوانان از ورزش مسکوت مانده، پیوند ناگسستنی جوانان با برخی مشکلات بیش از همیشه به چشم می‌آید؛ جوانانی با جمعیت حدود24 میلیون نفر که رسیدگی به امورشان به این معاونت سپرده شده است.

حدود چهار سال از ادغام سازمان جوانان با ورزش می گذرد و در این مدت مشکلات بسیاری از جوانان حل نشده، البته برخی منتقدان نیز بر این باورند زمانی که سازمان جوانان مستقل بود کار چشمگیری در حمایت از جوانان انجام نداد، به نظر آنها تاکنون مسئولان در رفع مشکلات جوانان موفق نبوده اند.

فقط یکی از مشکلات جوانان ازدواج است که براساس اعلام سازمان ثبت احوال هم اکنون 11 میلیون جوان مجرد در کشور وجود دارند.

عسکر ملکی، مدیرکل پیشین دفتر برنامه ریزی وزارت ورزش و جوانان در گفت وگو با جام جم درباره دستاوردهای معاونت ساماندهی امور جوانان و تغییرات این معاونت در دو سال اخیر اظهار می کند: از معاون پیشین که مدت کوتاهی مشغول کار بود جز تاکید بر علل طلاق و آسیب های خانواده عملکردی دیده نشد، از معاون کنونی نیز جز چند مصاحبه، همایش و تاکید بر این که روش مدیران گذشته اشتباه بوده چیزی ندیده ایم. این درحالی است که وزارتخانه هنوز بودجه و پست سازمانی کافی نیز به مقوله جوانان اختصاص نداده است.

به گفته وی، وزارت ورزش نخواسته در حوزه جوانان کاری انجام دهد، در حالی که جوانان قشر هستند، اما ورزش موضوع، بنابراین جوانان باید در اولویت قرار بگیرند، اما وزارتخانه بیشتر به ورزش می پردازد.

این در حالی است که ملکی موافق تفکیک جوانان از ورزش نیست، او مشکل اصلی را در این می داند که دولت ها با مشکلات جوانان در زمان ادغام و استقلال بخش جوانان، کارشناسانه برخورد نکرده و از جوانان استفاده ابزاری می کنند.

ملکی می افزاید: بحث اشتغال، ازدواج و آسیب های اجتماعی جوانان هنوز مطرح است و تاکنون دولتی آن را جدی نگرفته است.

به گفته وی، دولت ها خود را به سیاستگذاری در حوزه جوانان محدود می کنند، اما تاکنون به نحوه اعمال این سیاست ها توجهی نشان نداده اند. به بیان دیگر دولت در مقوله جوانان خود را سیاستگذار می داند، اما جامعه توقع دارد در این حوزه تحولی صورت بگیرد. به همین دلیل دولت علاوه بر سیاستگذاری باید در حوزه اجرا نیز عملکرد مناسبی داشته باشد.

شورایی که جدی گرفته نمی شود

شورای عالی جوانان جایگاه بسیار مناسبی برای تصمیم گیری درباره راهبردهای کلان در حوزه جوانان است، اما چون این شورا مرتب تشکیل نمی شود و تصمیم های نافذی نمی گیرد، نمی تواند در این میان تاثیرگذار باشد.این در حالی است که برخی معتقدند سیاستگذاری ها در حوزه جوانان از قبل انجام شده برای نمونه شورای عالی جوانان و منشور ملی جوانان حدود 15 سال پیش شکل گرفته و چنانچه این سیاستگذاری ها به درستی دنبال شود، می توان به کاهش مشکلات جوانان امیدوار بود.

ملکی:

دولت علاوه بر سیاستگذاری در حوزه جوانان باید در حوزه اجرا نیز عملکرد مناسبی از خود نشان دهد

ملکی تصریح می کند: شرایط نامناسب شورای عالی جوانان سبب شده دستگاه های عضو شورا نیز تصمیم ها را اجرا نکنند. در واقع اگر این دستگاه ها به وظیفه خود عمل کنند، فرقی نمی کند سازمان جوانان روی کار باشد یا معاونت ساماندهی امور جوانان. مشکل اینجاست که دستگاه های عضو شورای عالی جوانان مصوبات شورا را در برنامه ریزی ها و بودجه ریزی های خود دخیل نمی کنند، بنابراین گرهی از مشکلات جوانان باز نمی شود.

این در حالی است که باید جلسات شورای عالی جوانان نیز با حضور رئیس جمهور به طور مرتب برگزار شود، زیرا شورای عالی جوانان مانند دیگر شوراهای عالی کشور باید جدی گرفته شود.

معاونتی در گیر و دار برنامه

سکینه سیف جمالی، مشاور معاونت امور ساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان نیز در گفت وگو با جام جم درباره وظایف این معاونت بیان می کند: براساس ماده 41 برنامه پنجم، یک سری مدیریت راهبردی در حوزه جوانان به عهده معاونت گذاشته شده و بر این اساس این موضوع که ساماندهی امور جوانان ذیل ردیف بودجه دستگاه ها گنجانده شود، در حال پیگیری است و تاکنون چند نهاد مانند صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد، تبلیغات اسلامی و وزارت ورزش به آن عمل کرده اند.

به گفته وی، نظارت بر هزینه کرد این ردیف بودجه به عهده معاونت ساماندهی امور جوانان است.

سیف جمالی ادامه می دهد: علاوه بر این مشخص کردن شاخص های ساماندهی امور جوانان نیز در جلسه 35 شورای عالی جوانان تصویب و تدوین شده، اما با توجه به این که بخشی از شاخص ها کیفی و برخی کمی بوده، توافقی با مرکز آمار صورت گرفته تا شاخص ها در شورای عالی آمار تصویب شود. به گفته وی، لایحه ساماندهی تکالیف دستگاه های اجرایی نیز در مرحله تدوین است، چون مقرر شده برای هر دستگاه تکلیفی ویژه در حوزه جوانان تدوین و به قانون بدل شود تا به این شکل بتوان از دستگاه وظایفشان را مطالبه کرد.

مشاور معاونت امور ساماندهی جوانان با اشاره به این که بودجه اختصاص یافته نیز با میزان تکالیف معاونت ساماندهی جوانان سازگاری ندارد، ابراز می کند: این مساله را نیز پیگیری می کنیم تا بتوانیم ظرفیت مناسبی را برای حوزه جوانان ایجاد کنیم. به گفته وی، آیین نامه ساماندهی و اعتبار بخشی مراکز مشاوره نیز در حال پیگیری است، افزون بر این اساسنامه مجمع خیرین ازدواج و مجامع استانی نیز تدوین شده است.

سیف جمالی درباره این که چرا رئیس جمهور در جلسات شورای عالی جوانان شرکت نمی کند، می گوید: باید رئیس جمهور وقت بدهد، اما به نظر می رسد دغدغه اصلی دولت، اقتصاد است.

به نظر می رسد هیچ نهادی به معنای واقعی کلمه دغدغه رفع مشکلات جوانان را ندارد به همین دلیل هر سازمان یا وزارتخانه ای منتظر است نهاد دیگری به این مهم بپردازد، باید تاکید کرد در چنین شرایطی اگر وزارتخانه ای خاص جوانان نیز در کشور تشکیل شود بعید به نظر می رسد گرهی از کار مشکلات جوانان باز شود، زیرا تا زمانی که تمام دستگاه ها و نهاد ها به سهم خود برای حل مشکلات جوانان قدم برندارند، جوانان هر روز با مشکلات تازه تری روبه رو می شوند؛ بحران هایی که در نهایت گریبان جامعه را خواهد گرفت و ترمز پیشرفت کشور را خواهد کشید.

مجلس نیز به فکر نیست

عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت وگو با جام جم عنوان می کند: به نظرم معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان باید به سازمان تبدیل شود؛ سازمانی مانند بهزیستی که بودجه مستقلی دارد، اما در مجموعه وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی تعریف شده است. وی درباره این که چرا هیات دولت بحث تفکیک جوانان از ورزش را فعلا منتفی اعلام کرده، اظهار می کند: شاید وزیر ورزش و جوانان نتوانسته دولت را توجیه کند.

عزیزی درباره این که آیا نمایندگان مجلس طرحی برای بهبود وضع معاونت ساماندهی جوانان دارند، می گوید: در مجلس طرحی وجود ندارد و البته اکنون وقت ارائه طرح نیست. در واقع اگر پیشنهاد به شکل لایحه ارائه شود، بهتر است.

آزمون و خطا در حوزه جوانان تمامي ندارد

قرار است براي هر سازمان با توجه به جايگاهش در حوزه جوانان، پيوست جوانان تنظيم شود

کشتي جوانان قرار نيست به اين زودي ها به ساحل برسد، زيرا هنوز تکليف جدايي معاونت ساماندهي جوانان از وزارت ورزش مشخص نشده که با تغيير معاون ساماندهي جوانان خبر از تغييرات جدي در نحوه پيگيري خواسته هاي جوانان از سوي مديران اين سازمان به گوش مي رسد. چرا که معاون ساماندهي امور جوانان بر اين باور است که از سال 84 تاکنون حدود 13 برنامه در شوراي عالي جوانان مصوب شده، اما هيچ کدامشان تاکنون اجرايي نشده است.
به همين دليل او چاره کار را اين مي داند که براي هر دستگاه با توجه به جايگاهش در حوزه جوانان، پيوست جداگانه اي تنظيم شود و بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان به روند اجراي آن نظارت کند. اين در حالي است که بايد يادآور شد چنانچه اين طرح نيز بدون مطالعه اجرا شود نه فقط گرهي از کار مشکلات جوانان باز نمي کند، بلکه مي تواند جوانان را هرچه بيشتر نسبت به آينده و تلاش مسئولان براي رفع مشکلاتشان بدبين کند.
محمود گلزاري، اولين معاون ساماندهي امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در دولت يازدهم بود، او براي حدود 22 ماه سکان اين معاونت را در دست داشت. گلزاري در اين مدت وعده هايي را براي رفع مشکلات جوانان مطرح کرد، اما با جداشدنش از اين وزارتخانه، اين طرح ها قرار است به بايگاني سپرده شود؛ زيرا ديروز اولين نشست خبري محمدرضا رستمي، معاون جديد ساماندهي امور جوانان برگزار شد و او نيز وعده هايي را مطرح کرد که به نظر مي رسد با اجرايي شدن فاصله زيادي دارد. رستمي تاکيد کرد ما جوانان را نمي شناسيم و تا زماني که آگاه نشويم آنها يک شبانه روز خود را چگونه مي گذرانند، برنامه هايمان با ضعف رو به رو خواهد شد؛ بنابراين اولويت ما کارهاي مطالعاتي و شفاف سازي مسئوليت دستگاه هاي مختلف در حوزه جوانان خواهد بود.

طرحي نو براي جوانان
در حالي که حدود يک ماه از انتصاب معاون جديد ساماندهي امور جوانان وزارت ورزش و جوانان مي گذرد، او از نتايج آسيب شناسي هايي خبر مي دهد که براساس آن به اين جمع بندي رسيده است که بايد براي برنامه هاي در سطح ملي به اين توافق رسيد که براي آنها برش جوانان يا پيوست جوانان نوشته شود به اين شکل که اين پيوست ها ذيل سند ملي قرار گرفته و از سوي دستگاه هاي ذي ربط اجرا شود.
رستمي براي اين تصميم گيري خود دلايلي را نيز مطرح کرد و گفت: حدود 13 برنامه براي جوانان از پايان سال84 تاکنون در شوراي عالي جوانان مصوب شده که برخي از آنها آيين نامه اجرايي نيز دارد، اما بسياري از اين برنامه ها عملياتي نشده و روي زمين مانده است.
به گفته وي، سازمان جوانان سابق و معاونت ساماندهي امور جوانان فعلي ضمانت اجرايي برنامه ها را در اختيار ندارد و صرفا به عنوان هماهنگ کننده عمل کرده است.
معاون ساماندهي امور جوانان اظهار کرد: اگر قرار است برنامه هاي حوزه جوانان ضمانت اجرايي پيدا کند بايد دستگاه هاي متولي اشتغال و مسکن وارد عمل شوند. يعني ضرورتي ندارد بخش جوانان براي عملکرد دستگاه ها در حوزه جوانان سند و برنامه مجزا تنظيم کند. وي در پاسخ به اين پرسش که چنين روالي زمانبر خواهد بود، عنوان کرد: چون سند برنامه از قبل وجود دارد زمانبر نخواهد بود؛ فقط ما بايد برنامه خود را به دستگاه ها ارائه کنيم و دستگاه ها براي آن مصوبه جداگانه بگيرند.

جوانان ماهر نمي شوند
يکي از چالش هاي اصلي که جامعه و جوانان با آن رو به رو هستند اين است که جوانان مهارت هاي لازم را براي تشکيل خانواده و اشتغال فرا نمي گيرند، به همين دليل آمار طلاق در کشور بالارفته و بيکاري بين جوانان تحصيلکرده بيداد مي کند. معاون ساماندهي امور جوانان در پاسخ به جام جم درباره راهکار هاي موجود براي مهارت آموزي به جوانان بيان کرد: برنامه ملي اوقات فراغت سال 94 آماده شده و روز دوشنبه در اولين جلسه ستاد ساماندهي دستگاه دولتي مسئوليت و وظايف خود را ارائه کرده و درباره تمامي برنامه هاي فراغتي که سبب توانمند شدن جوانان يا سبب نشاط آنها خواهد شد، اطلاع رساني مي شود. وي يادآور شد: بخشي از مهارت آموزي به وزارت ورزش و جوانان مربوط است، بخصوص در بحث ازدواج که برنامه توانمندسازي جوانان پيش از ازدواج، هنگام ازدواج و پس از ازدواج درحال آماده شدن است. به عنوان اولويت اعلام کرده ام که دفتر ازدواج سازمان آن را آماده کند.

مهارت آموزي؛ گمشده نظام آموزشي
براي رفع مشکل نبود مهارت معاونت ساماندهي امور جوانان بايد با نظارت دقيق بر نظام آموزشي بستر مناسب را براي ماهر شدن جوانان فراهم کند، زيرا چنانچه برنامه هاي آموزش پرورش و وزارت علوم بر اين هدف استوار باشد از دوران ابتدايي تا دانشگاه اين مهم بايد اتفاق بيفتد.
رستمي ابراز کرد: گفتمان شکل گرفته در نظام آموزشي ما بايد به موضوع ازدواج جدي تري بپردازد به همين دليل به آموزش و پرورش پيشنهاد کرده ايم تحليل گفتمان کتاب هاي آموزشي در مقطع ابتدايي، راهنمايي و دبيرستان با موضوع مهارت جوانان را انجام دهند تا مشخص شود آيا مساله مهارت آموزي به عنوان دغدغه در منابع آموزشي وجود دارد و اين که درچه سطحي است و به چه تغييراتي نياز دارد.

بي اطلاعي از متقاضيان وام ازدواج
کمک هزينه ازدواج که از سوي بانک ها در اختيار جوانان قرار مي گرفت مدتي است به دليل نبود توجه از سوي مسئولان بموقع پرداخت نشده و جوانان زيادي هستند که در صف دريافت اين کمک هزينه ناچيز روزگار مي گذرانند. ديروز معاون ساماندهي امور جوانان در پاسخ به جام جم درباره تعداد جواناني که در صف دريافت وام ازدواج هستند، تصريح کرد اطلاعي از اين آمار ندارد، اما او از طرحي سخن گفت که در مرحله کارشناسي است. وي افزود: براساس اين طرح به جاي وام سه ميليون توماني به جوانان که در شهرهاي بزرگ کاربردي ندارد، از آن در جهت توسعه مشارکت جوانان استفاده شود. معاون ساماندهي امور جوانان يادآور شد: براي در نظر گرفتن بانک حامي جوانان، با بانک ها وارد مذاکره شده ايم تا به جوانان تسهيلات بدهند، علاوه بر اين بيمه حامي جوانان را نيز دنبال مي کنيم تا در کشور با تخفيف به جوانان خدمات بدهد.
بايد يادآور شد مشکلات حوزه جوانان به فعاليت و هماهنگي فرابخشي نياز دارد و فقط با ارائه طرح هاي جديد نمي توان براي رفع آنها قدم برداشت؛ بنابراين بايد از مسئولان خواست به دور از شعار و استفاده سياسي از جوانان، تدبيري براي رفع مشکلات آنها بينديشند.

دولت،خانواده و جوان فارغ از اوقات فراغت

​​ غني کردن اوقات فراغت جوانان يکي از دغدغه هاي اصلي خانواده هاست که با فرا رسيدن فصل تابستان پررنگ تر مي شود؛ هر چند مساله اوقات فراغت بايد براي تمامي گروه هاي سني جامعه بدرستي مديريت شود. حال در اين ميان دو گروه نوجوان و جوان از مديريت نشدن اين حوزه بيشترين آسيب را مي بينند. براي نمونه اين روزها تعداد نوجوانان يا جواناني که بي هدف در معابر شهر پرسه مي زنند کم نيست يا معضل استفاده نادرست از فضاي مجازي به يکي از دغدغه هاي اصلي خانواده ها بدل شده است. تنها ماندن خانواده ها در بحث مديريت و برنامه ريزي براي اوقات فراغت فرزندانشان سبب شده آنها کيفيت را فداي کميت کنند و با ثبت نام کودکان خود در کلاس هاي زياد آموزشي به نوعي انرژي آنها را گرفته و در اوقات فراغت که لحظات گرانبهايي براي شکوفايي خلاقيت و کسب مهارت است نتيجه دلخواه نگيرند. براي بررسي اين موضوع ميزگردي با حضور مهدي علي اکبرزاده، مدير کل فرهنگي وزارت آموزش و پرورش، دکترمحسن ايماني روان شناس و مدرس دانشگاه تربيت مدرس و داوود نوري سرپرست اداره کل طرح هاي ملي جوانان وزارت ورزش و جوانان ميزگردي برگزار کرده ايم. دراين ميزگرد مهمانان جام جم از نبود متولي مشخص در اين حوزه و لزوم افزايش آگاهي مسئولان، خانواده ها و جوانان حرف زدند و تاکيد مي کنند با مهارت آموزي مي توان اوقات فراغت جوانان و نوجوانان کشور را به نحو مطلوب غني کرد.

با توجه به شرايط جامعه مي توان گفت بيشتر بار غني کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان اکنون روي دوش خانواده هاست و چون آنها در اين مسير تنها مانده اند جامعه با مشکلاتي مانند افزايش آسيب هاي اجتماعي ميان جوانان و نوجوانان روبه روست. به نظر مي رسد بيشتر دستگاه ها و نهاد ها رسيدگي به اين موضوع را فراموش کرده اند و در اين ميان فقط آموزش و پرورش و بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان اندکي به اين مساله مي پردازند؛ درحالي که فعاليت آنها نيز نتوانسته مشکلات اين حوزه را بخوبي پوشش دهد. براي نمونه از حدود 13 ميليون دانش آموز کشور سال گذشته فقط 5/3 ميليون نفر جذب پايگاه هاي تابستاني وزارت آموزش و پرورش شدند.
علي اکبرزاده: بالاخره خانواده ها در موضوع تربيت بچه هاي خود از هر شخصي اولاتر هستند و مديريت غني سازي اوقات فرزندان در مرحله اول با خانواده هاست. بخش هاي دولتي و غيردولتي نيز مي توانند با برنامه ريزي، خانواده ها را پشتيباني کنند. به نظر ما يکي از وظايف خانواده ها بررسي و مشاوره با بچه هاي خود براي چگونگي گذراندن اوقات فراغت است؛ البته وظيفه جامعه نيز پشتيباني از خانواده ها و فراهم کردن شرايطي است که اين مساله بدرستي مديريت شود.

در مديريت اوقات فراغت چقدر موفق عمل کرده ايم؟
علي اکبرزاده: نمي توان عدد و رقم خاصي داد. به نظر مي رسد در جامعه ما براي گذران اوقات فراغت دانش آموزان به قدر کافي ظرفيت وجود دارد، اما مشکل، نبود برنامه ريزي مناسب است؛ مثلاتابستان که مي رسد اوقات فراغت مهم مي شود در صورتي که اوقات فراغت در سال تحصيلي نيز براي تمام اقشار بايد درست تعريف شود. برنامه ريزي مناسب براي اوقات فراغت دانش آموزان اين شرايط را نيز به وجود مي آورد تا آنها در آينده به عنوان والدين اين مساله را براي فرزندان خود بدرستي مديريت کنند. ما معمولابا شروع تابستان با زمان زيادي از اوقات فراغت مواجه مي شويم و نمي دانيم چگونه بايد آن را مديريت کنيم. در بخش دولتي که گوشه اي از آن را آموزش و پرورش به عهده دارد، سعي مي شود با ايجاد پايگاه تابستاني، بسيج کردن تمام امکانات موجود از نظر نيروي انساني و فضاهاي موجود، شرايط لازم را براي ارائه خدمات به خانواده ها و دانش آموزان فراهم کرد. امسال نيز کار شروع شده و پيش بيني مي کنيم تا پايان تابستان حدود 20 هزار پايگاه تابستاني بتوانند به دانش آموزان در زمينه اوقات فراغت کمک کنند.

طرح هاي زيادي براي حل مشکلات اين حوزه مطرح شده است، اما به نظر مي رسد اين طرح ها فقط روي کاغذ به نتيجه مي رسد.
نوري: براي حل اين مساله پراکندگي جمعيت جوانان را نيز بايد ديد. آقاي علي اکبرزاده در حوزه آموزش وپرورش صحبت مي کند، اما تعدادي از جوانان در آموزش و پرورش، آموزش عالي يا حتي در پادگان ها مشغول گذراندن دوران سربازي خود هستند، به همين دليل بايد برنامه اي براي همه اين افراد تهيه کرد. آموزش و پرورش، متولي آموزش رسمي کشور است و از او فعاليت تعريف شده اي مي خواهند. درحالي که مهارتي که خارج از مدرسه آموخته مي شود، مي تواند پربارتر باشد. آموزش و پرورش مي تواند براي گرفتن نتيجه بهتر از امکانات ديگر دستگاه ها مانند سازمان فني و حرفه اي استفاده کند.

اوقات فراغت را نبايد به تابستان محدود کرد، زيرا اوقات فراغت يعني وقتي فرد تکليف خود را انجام داد به اختيار به فعاليتي بپردازد که برايش رضايت آميز است.
ايماني: در طول سال تحصيلي نيز بايد اين بحث ها در انجمن اوليا و مربيان مطرح شود تا به سالم سازي اوقات فراغت و غني سازي آن توجه شود، چون با شرايط کنوني، استفاده از فضاي مجازي به سالم سازي نياز دارد. به تفاوت اوقات فراغت دختران و پسران نيز بايد توجه کرد. تنوع اوقات فراغت پسران بيشتر است. سازمان آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان کارهاي مفيدي انجام داده اند، اما بايد گفت بين وضع مطلوب و وضع کنوني فاصله وجود دارد. بخشي از وظيفه خانواده ها در تربيت و آموزش به وزارت آموزش و پرورش محول شده؛ يعني نقش مکمل دارد و وزارت ورزش نيز در بخش هاي فوق برنامه مي تواند فعال باشد. درباره اظهارنظر نسبت به موفقيت اين دو نهاد نيز بايد کارايي دروني و بيروني آنها در نظر گرفته شود. بايد ديد آنها به اهداف خود رسيده و در ايفاي نقش جوانان در جامعه موثر عمل کرده اند يا نه؟ نبايد فراموش کرد نبود انسجام در اوقات فراغت، معلول هاي زيادي دارد و نمي توان آن را يک علتي دانست. براي نمونه کانون هايي که آموزش و پرورش براي اوقات فراغت دانش آموزان تشکيل مي دهد، کافي نيست. شايد سازوکار لازم را در اختيار ندارند، چون معلم ها مي خواهند از تعطيلي تابستان استفاده کنند.

علاوه بر اين بسياري از دانش آموزان، مدرسه را درگير آموزش هاي رسمي مي بينند؛ بنابراين فعاليت هاي فوق برنامه از سمت مدرسه براي دانش آموزان جذاب نيست يا امکانات موازي خارج از مدرسه وجود دارد؛ مثل کلاس هاي نقاشي و موسيقي.
ايماني: براي رفع اين مساله آموزش و پرورش مي تواند پايگاه فعال تري داشته باشد و با ايجاد جاذبه در فعاليت هاي فوق برنامه خود، دانش آموزان بيشتري را تحت پوشش فعاليت هاي فوق برنامه قرار دهد؛ البته بايد بودجه کافي نيز در اختيار داشته باشد. به نظرم مي شود در طول سال تحصيلي از دانش آموزان نيازسنجي کرد که چه علاقه هايي دارند.
علي اکبرزاده: آموزش و پرورش در حد بضاعت خود فعاليت مي کند. در حد توان آموزش و پرورش از مدارس، هنرستان ها، پژوهش سراها و کانون ها براي برنامه ريزي اوقات فراغت دانش آموزان استفاده مي کند. علاوه بر اين، در طول سال تحصيلي نيز فعاليت هاي ديگري دارد مانند جشنواره هايي که با سوق دادن دانش آموزان به يادگيري مهارت خاص برگزار مي شود. در کل کشور 300 اردوگاه داريم که در طول تابستان فعال هستند. 1200 کانون فرهنگي تربيتي داريم که جزو 20 هزار پايگاه تابستاني آموزش و پرورش هستند و سال گذشته در تابستان بيش از سه ميليون و 500 دانش آموز را جذب پايگاه ها کرديم.
علي اکبرزاده: بايد تاکيد کرد در حوزه اوقات فراغت پژوهش کمي انجام شده، علاوه بر اين هنگام استفاده از طرح و تجربه ديگر کشورها نيز بومي سازي طرح ها بسيار مهم است

اما جمعيت دانش آموزان حدود 13 ميليون برآورد مي شود و مي توان گفت آنها که به اين پايگاه ها مراجعه مي کنند تمام روزهاي هفته را به اين کار اختصاص نمي دهند.
علي اکبرزاده: درست است دانش آموز در تمام طول هفته در اين پايگاه ها حضور ندارد، اما در اين محل فضايي براي دانش آموز فراهم مي شود تا مهارتي ياد بگيرد و خود آن را ادامه دهد. بايد تاکيد کرد مديريت خانواده ها مهم است. به نظرم بايد به سمتي برويم که موضوع غني کردن اوقات فراغت را در طول سال تحصيلي به دانش آموزان آموزش دهيم و آنها را درگير اين موضوع کنيم. نبايد منتظر ماند تابستان از راه برسد و بعد براي آن چاره انديشي کنيم، چون نبود برنامه براي اوقات فراغت به مشکلاتي مانند پرسه زدن جوانان و نوجوانان در پارک و خيابان يا استفاده نادرست از فضاي مجازي و ماهواره ها منجر شده است، زيرا در طول سال تحصيلي نتوانسته ايم به دانش آموزان ياد بدهيم برنامه ريزي درستي براي اوقات فراغت خود داشته باشند. به نظر مي رسد نه فقط آموزش و پرورش به دليل 13 ميليون دانش آموز بايد درگير اوقات فراغت باشد، بلکه تمام جامعه بايد درگير غني کردن اوقات فراغت تابستان شوند. در جامعه ما متولي خاصي براي برنامه ريزي و انسجام و فعاليت هاي دستگاه هاي مختلف به منظور برنامه ريزي اوقات فراغت وجود ندارد. هر سازماني براي خود برنامه ريزي کرده و به زير مجموعه خود بخشنامه مي کند. به همين دليل برخي اوقات کارها موازي است.
ايماني: در اين ميان، برنامه هاي پايگاه هاي تابستاني نيز نبايد محدود باشد چون همه دانش آموزان را جذب نمي کند. در روان شناسي وقتي مي گويم نياز يعني فاصله اي بين وضع موجود و وضع مطلوب وجود دارد، بنابراين بايد از دانش آموزان پرسيد وقتي در اين پايگاه ها حاضر مي شوند چه برآيندي به دست آورده يا اين برنامه ها چه تاثيري بر آنها مي گذارد.

بنابراين بايد متولي مشخصي براي اوقات فراغت در نظر گرفته شود. نهاد قدرتمندي که بتواند با گرفتن اعتبار مناسب برنامه ريزي مناسبي دراين حوزه داشته باشد.
ايماني: براي اوقات فراغت بايد مديريت کلان داشت و مانع فعاليت بخشي شد. سال گذشته حدود 5/3 ميليون از دانش آموزان از پايگاه هاي تابستاني آموزش و پرورش استفاده کرده اند. بايد ديد سال 92 اين آمار چقدر بوده تا بتوان نتيجه گرفت، آيا روند مناسبي طي مي کنيم يا اين که کيفيت مدارس و پايگاه ها توانسته روند فزاينده اي داشته باشد. به هر حال بايد براي دانش آموزان انگيزه لازم ايجاد کرد. براي رفع اين مشکل تمام نهادهايي که مي توانند در غني سازي و سالم سازي اوقات فراغت نقش داشته باشند دست به دست هم دهند.

وزارتخانه و دستگاه هاي زيادي در اين ميان نقش دارند، اما نبود متولي مناسب سبب شده اهداف و برنامه هاي اين نهاد ها متفاوت باشد.
نوري: در حوزه جوانان 26 دستگاه درگير هستند، برخي مستقيم و برخي غيرمستقيم. براي نمونه آموزش و پرورش، آموزش عالي، هلال احمر، وزارت بهداشت اقتصاد، سازمان فني و حرفه اي، سازمان مديريت و برنامه ريزي و سازمان اوقاف برخي از اين نهاد ها هستند. در حوزه جوانان هماهنگي و ساماندهي به شکل سند درآمده و آيين نامه اجرايي هيات دولت را نيز دارد. در اين ميان دستگاه ها کار خود را انجام مي دهند، اما کيفيت و اين که متناسب با نياز جوانان باشد، قابل بحث است.

به نظر مي رسد تاکنون نتوانسته ايم علاقه و نياز جوانان را شناسايي کنيم، چون برنامه هايي که در حوزه اوقات فراغت اجرا مي شود نتوانسته آنها را جذب کند.
نوري: براي رفع اين مساله اوقات فراغت بايد تقاضامحور شود. براي اين کار از کمک سازمان هاي مردم نهاد استفاده مي کنيم. اکنون حدود 500 سازمان مردم نهاد در اين حوزه داريم که مي توانند براي شناسايي نياز هاي جوانان در حوزه اوقات فراغت کمک کنند. براساس نتايج تحقيقاتي که جامعه آماري آن 15 هزار نفر بود؛ جوانان 4 ساعت وقت فراغت روزانه دارند که در تابستان بيشتر مي شود. بررسي ها نشان مي دهد از سال 86 اوقات فراغت جوانان بيشتر شده و به 27 ساعت در هفته رسيده است. بنابراين ما بايد براي آن برنامه داشته باشيم. در سردر ورودي سازمان جهاني اوقات فراغت نوشته شده «اوقات فراغت شما زندگي شماست» و براساس اعلام اين سازمان، سطح آگاهي دولت و برنامه ريزان، خانواده و جوان بايد براي بهبود وضع اوقات فراغت افزايش پيدا کنند. علاوه بر اين قوانين حمايت کننده نيز بايد تصويب شود تا سليقه هاي شخصي اعمال نشود. مديران حوزه اوقات فراغت نيز بايد دوره و آموزش لازم را ببيند؛ در حالي که از همکاري بين المللي و مشارکت مردم نيز براي رفع اين معضل بايد بهره برد.
ايماني: براي اوقات فراغت بايد مديريت کلان داشت و مانع فعاليت بخشي شد. تمام نهادهايي که مي توانند در غني سازي و سالم سازي اوقات فراغت نقش داشته باشند بايد دست به دست هم دهند

با توجه به اين که راهکارها براي غني کردن اوقات فراغت مشخص است، چرا تاکنون نتوانسته ايم اين مشکل را حل کنيم؟
ايماني: بايد بيشتر نسبت به اوقات فراغت جوانان حساس باشيم، چون آمارهايي که در حوزه اعتياد مطرح مي شود، نگران کننده است. بايد براي اوقات فراغت جوانان و نوجوانان برنامه ريزي کرد، چون نوجوانان و جوانان وقتي بيکار مي شوند سراغ بزهکاري مي روند. بايد اوقات جوانان و نوجوانان پر شود. آموزش و پرورش از 13 ميليون دانش آموز حدود 5/3 ميليون نفر را جذب پايگاه هاي تابستاني کرده است. علاوه بر اين، همه جوانان به دنبال ورزش نيستند. چاره اش اين است که بايد برنامه هاي جذابي براي جوانان تدارک ديد. علاوه بر اين بايد براي اشتغال جوان نيز کاري کرد. وقتي شخص شغل ندارد تمام اوقات او به مديريت نياز دارد. به نظر مي رسد براي رفع اين مشکل مسئولان بايد از ظرفيت هاي بين المللي نيز استفاده کرده و با توجه به نيازهاي شغلي که خارج از کشور وجود دارد، مهارت آموزي کنند. علاوه بر اين بايد از کمک والدين نيز استفاده کرد؛ مثلاآنها مي توانند در اردوها دانش آموزان و اولياي مدرسه را همراهي کنند و در برنامه هاي فوق برنامه دانش آموزان سهيم شوند. مثلااگر پدر يا مادري نقاشي يا خطاطي بلد است، بايد از مهارت او در مدرسه استفاده کرد. افزون بر اين، برخي دبيران بازنشسته نيز دوست دارند مدارس دوباره از آنها در تابستان استفاده کنند. براي غني کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان از تمامي اين پتانسيل ها مي توان بهره برد.
علي اکبر زاده: اکنون اردوهاي جهادي اي داريم که دانش آموزان همراه مربيان خود در مناطق محروم حضور مي يابند و فعاليت مي کنند.

چرا با اينکه نسل قديم امکانات امروزي را در اختيار نداشت، اما اوقات فراغت پربارتري داشت و مهارت هاي کاربردي زيادي کسب مي کرد.
علي اکبرزاده: در قديم اوقات فراغت بچه ها در تابستان با کار پر مي شد. بايد تاکيد کرد همه اين فعاليت ها براي امرارمعاش نبود بلکه در نظام شاگرد و استادي نوجوانان مهارت ياد مي گرفتند.
نوري: علاوه بر اين، نوجوانان و جوانان با حضور در جامعه اجتماعي مي شدند.
ايماني: هرچند برخي بچه ها به دليل شروع فصل کار ماتم مي گرفتند که تابستان در راه است، اما برآيند اين فعاليت ها نسل پرکار و فعالي شد که در سازندگي کشور نقش زيادي دارد. برخلاف گذشته اکنون والدين، بچه ها را به فعاليت هايي مي گمارند که جنبه توليدي ندارد و بچه ها را با بازار کار و جامعه آشنا نمي کند؛ در حالي که اين فعاليت ها توقع نوجوانان و جوانان را نيز بالامي برد. به همين دليل بايد بخشي از اوقات فراغت جوانان با مهارت آموزي جدي پر شود.

براي زنده کردن فرهنگ مهارت آموزي در خانواده ها چه راهکارهايي را مي توان عملي کرد؟
علي اکبرزاده: والدين دست کم مي توانند به شکلي برنامه ريزي کنند که فرزندان آنها بخشي از اوقات فراغت خود را براي مهارت آموزي نزد اقوام و آشناياني که شرايط لازم را دارند، بگذرانند. در آموزش و پرورش امسال سعي کرده ايم موضوع مهارت آموزي را براي دانش آموزان بيشتر برجسته کنيم. به همين دليل به پايگاه هاي تابستاني اعلام شده با هماهنگي هاي منطقه اي، سازمان هاي مرتبط را درگير کنند. شعار امسال را نيز گذاشته ايم « تابستان با نشاط با کسب يک مهارت» . اعتقاد داريم اگر دانش آموز به آنچه علاقه مند است پرداخته و مهارت به دست بياورد بانشاط و اوقات فراغتش پربار مي شود. مهارت چيزي فراتر از آموزش هاي درسي است و دانش آموز وقتي درگير آموزش مهارت شود، کار او در پايگاه يا مدرسه تمام نشده و در ساعات فراغت خود نيز مهارت خود را تمرين مي کند.
ايماني: اين در حالي است که در مدارس نيز فعاليت هايي مانند تئاتر، گروه سرود و ساخت روزنامه ديواري انجام نمي شود. به نظر مي رسد در گذشته مدارس مجموعه فعال تري بودند، چون بيشتر مدارس سن تئاتر داشتند و فعاليت هاي متنوعي در طول سال تحصيلي برگزار مي کردند. متاسفانه اين فعاليت ها اکنون کمرنگ شده است.

شرايط به شکلي تغيير کرده که اگر مدارس بخواهند روي فوق برنامه ها تمرکز کنند والدين اعتراض مي کنند که فرزندانشان از درس عقب مي مانند. اين نگاه نيز بايد تغيير کند. مي توان گفت هدف اولياي مدارس و والدين اکنون فقط درس و مشق کودکان است.
علي اکبرزاده: رواج چشم و همچشمي در جامعه سبب شده کودکان اصلاکودکي نکنند. در واقع بچه ها اين روزها فقط درس مي خوانند. بايد تاکيد کرد به اندازه کافي صندلي خالي در آموزش عالي براي نوجوانان و جوانان وجود دارد و بالاخره آنها وارد دانشگاه مي شوند، اما چشم و همچشمي سبب شده خانواده ها براي ثبت نام دانش آموزان در کلاس هاي فوق برنامه درسي با يکديگر رقابت کنند.

اين مساله سبب شده مهارت آموزي در جامعه به فراموشي سپرده شود و مشکلات زيادي مانند دغدغه اوقات فراغت و بيکاري به وجود بيايد. براي رفع اين مساله چه راه حلي مي توان پيشنهاد کرد؟
علي اکبرزاده: رفع اين مشکل به فرهنگسازي نياز دارد، البته براي حل آن مي توان به گذشته نيز نگاه کرد.
ايماني: انجمن اوليا و مربيان نيز بايد فعال تر شود، چون ممکن است به اوقات فراغت بدرستي نگاه نشود و به آن توجه نکنند. براي بهبود وضع اوقات فراغت بايد برنامه کلان داشته باشيم و نيازسنجي کنيم تا نياز نوجوان و جوانان به دست بيايد و براساس آن برنامه ريزي صورت گيرد.
نوري: اين در حالي است که فضاهاي شهري نيز براي اوقات فراغت جوانان بدرستي مديريت نمي شود مثلادر کشورهاي ديگر خيلي روي پارک ها سرمايه گذاري مي کنند يا براي غني شدن اوقات فراغت جوانان، سينما و کتابخواني رواج مي يابد. بايد تاکيد کرد خلاقيت نوجوانان در فعاليت هاي اوقات فراغت شکوفا مي شود. شش رويکرد در اوقات فراغت وجود دارد؛ اقتصادي، اجتماعي و آسيب شناختي، جنسيتي، مشارکتي و منطقه اي. در اين ميان تمرکز ما بر رويکرد آسيب شناختي است و نگرانيم نوجوان و جوان ما آسيب نبيند. اين درست است، اما نبايد فقط به اين رويکرد بپردازيم. مثلاروسيه براي جوانان خود سه رويکرد اصلي اجتماعي شدن، انجام کار داوطلبانه و ميهن پرستي را دنبال مي کند.
نوري: تمرکز ما روي رويکرد آسيب شناختي اوقات فراغت است اما بايد به رويکردهاي ديگري مانند اقتصادي، اجتماعي جنسيتي و مشارکتي نيز پرداخت
ايماني: افزون بر اين بايد برنامه مشخصي براي رشد نوجوان و جوانان داشته باشيم و با توجه به سن آنها برايشان برنامه تعريف کنيم.

آقاي نوري بحث رويکرد آسيب شناختي در اوقات فراغت را مطرح کرد. يکي از مشکلات امروزي والدين استفاده بي رويه نوجوانان از فضاي مجازي است. چگونه مي توان ازاين فضا براي غني کردن اوقات فراغت جوانان بهره برد؟
ايماني: براي آموزش مجازي بايد از فضاي مجازي استفاده کرد. اکنون گروه هاي مختلفي ميان نوجوانان و جوانان در فضاي مجازي تشکيل شده است. آموزش و پرورش نيز مي تواند معلمان را در اين گروه ها داشته باشد و از طرف معلمان براي دانش آموزان پيام فرستاده شود و آنها پاسخ دهند.

بنياد بازي هاي يارانه اي نيز بايد بازي هاي توليدي اي معرفي کند که بومي باشد تا نوجوانان آسيب نبينند. علاوه بر اين در کلاس درس نيز نبايد فقط از تخته ماژيک يا گچ استفاده کرد، بلکه مي توان از فناوري و فضاي مجازي نيز بهره برد و هرچه بيشتر، اين فضا را در خدمت تعليم و تربيت درآورد. براي رسيدن به اين هدف بايد کلاس هايي براي دانش آموزان در نظر گرفت تا بتوانند از فضاي مجازي استفاده بهتري کنند. در اين کلاس ها بايد امکانات خوب فضاي مجازي را به نوجوانان و جوانان معرفي کنيم.
علي اکبرزاده: برخي والدين مي گويند بچه ها در اين حوزه از ما جلوتر هستند، اما بايد گفت والدين عقب مانده اند. در سيستم تربيتي بايد اين موضوع درست تعريف شود و در خدمت آموزش قرار گيرد. در برهه اي از زمان ما اين موضوع را پس زديم و تصور کرديم فضاي مجازي مي خواهد فرهنگ را خراب کند. در واقع ما درست عمل نکرديم. اکنون دير نشده و مي توان مساله را بدرستي مديريت کرد. براي نمونه، وزارت آموزش و پرورش تفاهم نامه اي با وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات دارد با اين هدف که بتوان از اين فضا استفاده بهتري کرد.

باتوجه به چهار فصل بودن کشور مي توان از گردشگري داخلي نيز براي غني کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان بهره گرفت، زيرا به اين شکل مي توان آنها را با فرهنگ کشور آشنا کرد و مانع فراموش شدن بسياري از هنرهاي بومي کشور شد.
علي اکبرزاده: مکان هاي ديدني زيادي در کشور ما وجود دارد که نوجوانان در تابستان ها مي توانند به آنجاها سفر کنند و کشور خود را بهتر بشناسند. اکنون خيلي از هنرهاي بومي کشور در حال از بين رفتن هستند. بهترين فرصت براي احياي آنها استفاده از اوقات فراغت است. در کنار پرداخت به فناوري بايد به سنت نيز بپردازيم، زيرا اگر از سنت غفلت کنيم ضربه جبران ناپذيري خواهيم خورد.
ايماني: شايد اين سفرها هزينه بر باشد، اما مي توان با استفاده از فضاي مجازي مقدمات سفر مجازي را براي نوجوانان و جوانان فراهم کرد.
نوري: در بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان برنامه اي داريم تا جوانان با فرهنگ بومي خود بيشتر آشنا شوند.
ايماني: يکي ديگر از مشکلات کشور در زمينه اوقات فراغت اين است که وقتي دولت تغيير مي کند، تمامي مديران نيز عوض مي شوند، اما از تجربه مديران سابق نيز بايد استفاده کرد. براي مديريت اوقات فراغت به متولي مشخص نياز داريم البته اين متولي نبايد نهاد جديدي باشد بلکه بايد وزارتخانه هايي مانند آموزش و پرورش، علوم و ارشاد و ورزش و جوانان اين مسئوليت را به عهده بگيرند.

قبل از انتخاب متولي بايد ديد آيا براي مديران و تصميم گيران همه زوايا و مشکلات اين حوزه مشخص شده است يا نه؟
علي اکبرزاده: پيش از هر کاري بايد کارپژوهشي کرد. بايد تاکيد کرد در حوزه اوقات فراغت کار پژوهشي کمي انجام شده است. در اين ميان بومي سازي کردن طرح ها نيز بسيار مهم است. براي اين که در آينده بتوانيم مسائل اين حوزه را برطرف کنيم بايد کارهاي پژوهشي تعريف کنيمدر واقع بخشي که متولي اوقات فراغت مي شود بايد به پژوهش نيز بپردازد. مساله ديگر، توزيع مناسب امکانات و فضاهاي آموزشي است، زيرا استان هاي متنوعي داريم. در پژوهش هايي که انجام مي شود بايد نياز مناطق و استان ها شناسايي شود و متناسب با آنها عمل کنيم. برنامه اي که در تهران اجرا مي شود حتما در استان هاي ديگر متفاوت است.
ايماني: بايد شيوه مديريت اوقات فراغت جوانان را در ديگر کشورها بررسي کرد و از هر کدام که با فرهنگ ما همخواني دارد، استفاده کنيم. از جوانان نيز بايد پرسيد به چه چيزي نياز دارند. در بحث سالم سازي اوقات فراغت نيز مي توان از تجربه ديگر کشورها استفاده کرد،زيرا ما تنها کشوري نيستم که از فضاي مجازي آسيب مي بينيم. نکته مهم ديگر اين است که جوانان را نيز در اين حوزه بايد مشارکت داد و بخشي از فعاليت ها را به آنها واگذار کرد. براي حل شدن مشکلات اين حوزه مسئولان بايد اوقات فراغت را جدي تري بگيرند نه اين که در اوقات فراغت خود به آن بپردازند.
نوري: اوقات فراغت بايد در کانون توجه دولت، خانواده و جوانان قرار بگيرد. در واقع اگر بخواهيم کشور توسعه و نشاط پيدا کند بايد به اوقات فراغت توجه بيشتري کنيم. اين مساله نيز محقق نمي شود مگر اين که در اين حوزه ها فعال تر عمل کنيم. نکته ديگري که بايد به آن توجه کنيم فراهم آوردن شرايط مناسب براي تقاضا محور شدن اوقات فراغت جوانان است. پرتال جامع اوقات فراغت آماده خواهد شد تا امکانات و محتواهاي توليد شده روي آن قرار گيرد و پرداختن به اوقات فراغت تخصصي تر دنبال شود. مشکل ديگري که در اين حوزه وجود دارد تفاوت نگاه والدين و مسئولان به جوانان است. بالابردن سطح آگاهي عمومي مي تواند اين مشکل را حل کند. دولتمردان نيز بايد در کنار نهادهاي علمي قرار گيرند تا اطلاعات شان به روز باشد تا بتوانند تصميم هاي بهتري بگيرند.

جوانان در هياهوي ورزش گم شده اند

جوانان در وزارتخانه وزارت ورزش و جوانان گم شده اند، آنقدر گم که اکنون براي رفع مشکلات آنها هيچ نهاد يا سازماني مسئوليت قبول نمي کند، آنها هر روز براي ازدواج، يافتن شغل و تهيه مسکن با مشکلات تازه اي رو به رو شده و رسيدن به اين اهداف برايشان حکم آرزو هاي محال را پيدا کرده است در اين ميان برخي کارشناسان بر اين باورند که ادغام سازمان جوانان با ورزش سبب بحراني شدن وضع جوانان شده، اما در مقابل مخالفان اين نظر نيز ادعا مي کنند اين مشکل تازه اي نيست بلکه نکته اينجاست که مسئولان دغدغه حل مشکلات جوانان را ندارند.
براي به بحث گذاشته شدن اين نکات روز گذشته برنامه مناظره روي آنتن رفت و «به نظر شما براي حل مشکلات جوانان کشور، آيا تشکيل وزارت ورزش و جوانان تصميم درستي بوده است؟» پرسش نظرسنجي اين برنامه بود، در پايان برنامه نيز 76 درصد از شرکت کنندگان اين تصميم را نادرست خواندند.
مهمانان برنامه ديروز مناظره را نيز رمضان شجاعي کياسري، عضو کميسيون فرهنگي مجلس؛ ابراهيم فياض، استاد دانشگاه؛ مصطفي کواکبيان، استاد دانشگاه؛ حسين گروسي، نماينده مجلس و محمود گلزاري، معاون ساماندهي امور جوانان وزارت ورزش و جوانان تشکيل دادند.
دي سال 89 بود که سازمان جوانان با ورزش ادغام شد و وزارتخانه ورزش و جوانان تشکيل شد، در اين ميان برخي از اعضاي دولت ادعا مي کردند در پي ارائه خدمات بهتر به جوانان و ورزش کشور هستند، تعدادي از نمايندگان مجلس نيز مي گفتند به دنبال اقتدار مجلس هستند و مي خواهند وزير ورزش و جوانان پاسخگوي پرسش هاي آنها باشد، اما نکته اينجاست با اين که چند سال از اين ماجرا مي گذرد، هنوز شرح وظايف مسئولان اين وزارتخانه مشخص نشده، افزون بر اين از سوي اين وزارتخانه تاکنون لايحه اي نيز به مجلس نرفته تا گره اي از کار جوانان باز کند.
به همين دليل اکنون حدود 24 ميليون جوان بيست تا سي و پنج ساله در کشور از نبود شغل و مسکن رنج برده و حدود يک ميليون و 500 هزار زوج نيز در نوبت دريافت کمک هزينه ناچيز ازدواج به سر مي برند. رمضان شجاعي کياسري، عضو کميسيون فرهنگي مجلس اولين کارشناس برنامه مناظره بود که پشت تريبون رفت، وي با بيان اين که مخالف ادغام اين دو سازمان است، اظهار کرد:
اين دو سازمان سنخيتي با هم ندارد، اکنون 98 درصد از فعاليت هاي اين وزارتخانه ورزشي است و فقط 2 درصد به جوانان مي پردازد.
وي ادامه داد: اين تصميم براي گرفتن رديف اعتباري خاص بود، اما نتيجه اين شد که اعتبارات کم شد، اکنون در شهرستان نماينده جوانان وجود ندارد يا ستاد راهبردي جوانان در استان ها حذف شده و کارهاي پژوهشي در اين حوزه تعطيل شده است. نکته اينجاست که همه جوانان خود را تحت حمايت اين وزارتخانه نمي بينند، چون برنامه هاي مسئولان ضعف دارد.
شجاعي کياسري يادآور شد: 40 درصد از جوانان کشور در شرايط ازدواج هستند، اما نمي توانند زندگي مشترک تشکيل دهند، بايد پرسيد اکنون در اين سازمان چه خدماتي به جوانان داده مي شود.

جاي خالي مطالعات در حوزه جوانان
ابراهيم فياض، استاد دانشگاه، يکي ديگر از مخالفان ادغام اين دو بخش در برنامه مناظره بود. وي با اشاره به اين که اين ادغام بعد سياسي داشته، ابراز کرد: رشته جوانان در دانشگاه ها اکنون تعطيل شده، چون پشتوانه مالي ندارد؛ اين در حالي است که مخاطب اصلي دنياي امروز جوانان هستند.

وي با بيان اين که اين شرايط سبب شده جوانان اکنون مشکلات معرفتي و ساختاري داشته باشند، بيان کرد: اقتصاد جوانان خيلي مهم است. اگر موفق نشويم اين مشکلات را بررسي و حل کنيم، در آينده جوانان دچار مشکلاتي زيادي مانند اعتياد و پرخاشگري خواهند شد.
به گفته وي، بايد مطالعه اي مفصل در حوزه جوانان صورت گيرد و دولت لايحه اي به مجلس بفرستد تا اين دو بخش دوباره جدا شده و سازماني تخصصي و علمي براي جوانان تشکيل شود.
محمود گلزاري، معاون ساماندهي امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نيز يکي ديگر از کارشناسان برنامه بود که با بيان اشتباه بودن ادغام اين دو بخش يادآور شد: در اين بين اقتدار مجلس مهم بوده نه جوانان. در کشورهايي که بخش جوانان و ورزش با يکديگر است برايشان بودجه مستقلي پيش بيني شده است، اما در کشورمان اين طور نيست.
وي ادامه داد: بهتر بود ابتدا تکليف سازمان تربيت بدني مشخص مي شد بعد بخش جوانان که سازماني تخصصي است با آن ادغام مي شود، به نظرم جوانان دغدغه مجلس نبوده اند؛ بلکه ماجرا تسويه حساب با دولت بوده است.
به گفته گلزاري، اکنون بودجه اين بخش کاهش پيدا کرده و ساختمان هاي سازمان جوانان سابق را استانداري گرفته است و نيروهاي کار اين سازمان نيز پراکنده شده اند.

موافقان طرح
مصطفي کواکبيان، نماينده سابق مجلس و حسين گروسي، نماينده مجلس از موافقان تشکيل وزارتخانه ورزش و جوانان در برنامه مناظره بودند. کواکبيان با بيان اين که در مجلس هشتم از طراحان اصلي ادغام بوده است، افزود: آن زمان احساس کردم دولت هيچ توجهي به جوانان و ورزش ندارد، افزون بر اين آن زمان اقتدار مجلس نيز زير سوال بود و سياست کوچک سازي مطرح بود. بنابراين تصميم گرفته شد وزارتخانه ورزش وجوانان تشکيل شود تا مسئولان پاسخگو باشند.
وي با اشاره به اين که اکنون در بيش از 60 کشور جهان بخش جوانان با ورزش ادغام شده است، تاکيد کرد: اگر به جوانان توجه نمي شود مشکل جاي ديگري است. بايد بخواهيم که به مشکلات جوانان بپردازيم، اکنون وام ازدواج جوانان پرداخت نشده، چنين مشکل هايي به ساختار بستگي دارد.
کواکبيان تصريح کرد: با اين که دولت قبلي شش ماه فرصت داشت تا آيين نامه اين وزارتخانه را ارائه کند، اما تاکنون که يک سال از شروع به کار دولت جديد مي گذرد اين آيين نامه آماده نشده است، افزون براين اگر دولت جديد مخالف اين ادغام بود بايد زودتر اعلام مي کرد، بنابراين اراده اي در دولت براي توجه به جوانان وجود ندارد، چون شوراي عالي جوانان نيز تاکنون تشکيل جلسه نداده است.
وي عنوان کرد: به نظرم بايد چارت سازماني اين وزارتخانه مشخص و فرصتي پنج ساله به آن داده شود.
حسين گروسي نيز با بيان اين که نبايد ساختار را به هم زد، تصريح کرد: به ورزش و جوانان توجه نشده است، چون تا امروز که در کشورمان حدود 92 سال از زمان تاسيس سازمان تربيت بدني مي گذرد فقط 6 درصد مردم ورزش مي کنند، افزون بر اين بخش جوانان نيز مغفول مانده است.
نکته اينجاست که چنانچه مسئولان تصميم دارند گرهي از مشکلات جوانان باز کنند بايد به فکر انجام کارهاي اساسي و اصولي باشند، زيرا همان طور که ادغام اين دو بخش کاري دم دستي بود تفکيک آن نيز کاري ساده است که اگر بدون برنامه ريزي و مطالعه صورت بگيرد چيزي بجز اتلاف وقت و بودجه کشور به همراه نخواهد داشت زيرا تجربه ثابت کرده است که در صورت شروع به کار يا تفکيک شدن يک سازمان مشخص شدن رديف بودجه آن حدود يک سال زمان مي برد.

حل مشکل جوانان با سمفونی

هفت روز در تقویم به نام جوانان ثبت شده، اما مشکلات این گروه از جامعه آن‌قدر زیاد است که با نامیدن هفت سال یا یک دهه نیز نمی‌توان گره از کار آنها باز کرد. این روزها مسائلی مانند بیکاری و نبود امنیت شغلی عرصه را بر جوانان آن‌قدر تنگ کرده که آنها از بسیاری آرزوهایشان چشم‌پوشی کرده و در برخی موارد نیز به فرار از مسئولیت متهم می‌شوند.

این در حالی است که این شرایط سبب شده جامعه نیز با چالش هایی مانند بحران سالمندی رو به رو شود. نکته اینجاست که مسئولان از این ماجرا باخبرند، ولی تاکنون به هشدار و سخنرانی بسنده کرده اند.

برای نمونه در حالی که هنوز مشکل وام ازدواج جوانان حل نشده، مسئولان به فکر اجرای برنامه هایی در هفته جوانان افتاده اند که به نظر می رسد بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد تا کاهش مشکلات جوانان.

هفدهم تا بیست و سوم خرداد، هفته ای است که به نام جوانان ثبت شده و امسال نیز مانند هر سال مسئولان با نامگذاری روز های این هفته سعی در حل مشکلات جوانان دارند.

روز گذشته معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در نشستی خبری که به مناسبت این روز برگزار شد از برنامه های این وزارتخانه گفت.

برای نمونه قرار است در این هفته مراکز مشاوره ازدواج به جوانان 50 درصد تخفیف بدهند یا بازدید از موزه ها برای جوانان رایگان شود. افزون بر این اگر شرایط مناسب باشد، قرار است جوانان با 80 درصد تخفیف به سینما بروند.

نباید فراموش کرد که مسئولان به فکر برنامه های فرهنگی نیز بوده اند، چون قرار است سمفونی بزرگ خانواده و ازدواج با هدف ترغیب جوانان به ازدواج ساخته شود بنابراین به نظر می رسد مسئولان درک درستی از مسائل جوانان ندارند، چون هیچ کشوری تاکنون نتوانسته با اجرای سمفونی، پرداخت کمک هزینه های ازدواج حدود یک میلیون و 500 هزار جوان را به روز کند، علاوه براین باید یادآور شد که تخفیف 80 درصدی بلیت سینما نیز بیشتر به نفع سینما دارهاست تا جوانان، چون قرار است مابه التفاوت هزینه بلیت ها که حدود یک میلیارد تومان می شود از سوی وزارت ارشاد و ورزش و جوانان پرداخت شود.

نکته اینجاست که مشکل جوانان محدود به یک هفته یا یک سال نمی شود، به همین دلیل مسئولان باید هر روز دغدغه مشکلات جوانان را داشته و چنانچه قصد اجرای برنامه هایی نمادین را دارند به جای برگزاری جلسات پشت درهای بسته با جوانان همراه شده یا دست کم در چنین روزهایی تدارک برنامه هایی را ببینند که در شأن یک وزارتخانه و جوانان کشورمان باشد.

مهدی آیینی – گروه جامعه

وام ازدواج خاطره می‌شود

شغل، مسکن و ازدواج از دغدغه‌های اصلی هر جوانی است؛ دغدغه‌ای که مسئولان از آن باخبرند، اما تاکنون برای رفع آنها قدم‌های جدی برنداشته‌اند، زیرا در روزگاری که داشتن شغل مناسب و سرپناه برای جوانان رویا شده، مدتی است پرداخت کمک‌هزینه‌های ناچیز نیز دست‌نیافتنی به نظر می‌رسد؛ زیرا سال گذشته تعداد آنهایی که در انتظار دریافت وام ازدواج بودند یک میلیون و صد هزار نفر بود، اما امسال تعداد این افراد به یک میلیون و 500 هزار نفر رسیده و هر روز نیز بیشتر می‌شود.

افزون بر این باید تاکید کرد وام ازدواج اولویت دولت و مجلس نیز نیست، زیرا هنوز دولت برای رفع این مشکل برنامه مناسبی ارائه نکرده و مجلس نشینان نیز مدتی قبل به طرحی که برای به روزرسانی وام ازدواج ارائه شده بود، رای موافق ندادند.

نکته اینجاست که جوانان زیادی هستند که می خواهند با گرفتن این وام مقداری از هزینه های سرسام آور ازدواج و تشکیل خانواده را فراهم کنند، اما بانک ها ادعا می کنند کفگیرشان به ته دیگ خورده و منابع اعطای وام قرض الحسنه آنها به صفر رسیده است.

محمود گلزاری ، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش به جام جم می گوید: بانک مرکزی گفته موجودی صندوق ذخیره قرض الحسنه سال گذشته تمام شده و برنامه های این صندوق برای امسال نیز هنوز مشخص نیست.

گلزاری درباره راهکار این وزارتخانه برای رفع این مشکل ادامه می دهد: ما توان اجرایی نداریم و فقط مسائل را پیگیری می کنیم. قرار است در جلسه شورای عالی جوانان که با حضور رئیس جمهور برگزار می شود، مشکلات طرح شود.

باید دید هیات دولت و رییس جمهور چه تصمیم هایی در این باره می گیرند. جالب اینجاست که به گفته گلزاری هنوز مشخص نیست این جلسه چه زمانی برگزار خواهد شد.

گلزاری درباره این که چه راهکاری باید برای رفع این مشکل پیش گرفت، می افزاید: دولت و مجلس برای رفع این مشکل باید هماهنگ شوند.

جای خالی نظارت بر بانک ها

عبدالرضا عزیزی، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس به جام جم می گوید: دولت، نهادهای نظارتی و مجلس باید عملکرد بانک ها را بررسی کنند تا مشخص شود منابع بانک ها چقدر صرف اولویت های جامعه می شود، زیرا اکنون بیشتر این منابع صرف اولویت های بانک ها می شود.

این در حالی است که علاوه بر نظارت می توان بانک ها را به پرداخت چنین وام هایی تشویق کرد؛ به عنوان مثال بانک مرکزی می تواند با توجه به میزان پرداخت وام های قرض الحسنه هر بانک امتیازهایی برای آن بانک در نظر گرفتهو از این طریق بانک ها را تشویق به پرداخت وام ازدواج کند.

محمدحسین میرمحمدی، عضو کمیسیون اقتصادی نیز در گفت وگو با جام جم می گوید: مشکل اینجاست که اکنون بانک ها حدود 82 هزار میلیارد تومان پول در دست عده ای دارند که مدت هاست به بانک ها برنگشته است، بنابراین نمی توان از بانک ها خواست دوباره وام بدهند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس یادآور می شود: افزون بر این آمار آنهایی که برای دریافت وام ثبت نام کرده اند نیز قابل توجه است، به همین دلیل باید با کمک بانک مرکزی این مشکل حل شود، هرچند پرداخت چنین وام هایی وظیفه بانک هاست، اما چون مدتی وام ازدواج پرداخت نشد، خیلی ها در صف دریافت این وام مانده اند و اکنون برای به روز کردن پرداخت ها باید بودجه زیادی در نظر گرفت.

رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس نیز با اشاره به این که سال گذشته صندوق مهر امام رضا پیشنهاد کرده بود تا پرداخت وام ازدواج را به روزرسانی کند، می افزاید: این صندوق آمادگی داشت با حدود 1100 میلیارد تومان وام ازدواج را به روزرسانی کند، اما به دلیل کمبود بودجه، این طرح در کمیسیون تلفیق و صحن علنی مجلس رای لازم را به دست نیاورد.

این در حالی است که میرمحمدی می گوید، در کمیسیون اقتصادی با رئیس بانک مرکزی جلساتی برگزار شده تا پرداخت وام ازدواج دوباره شروع شود. به گفته وی احتمال دارد حدود دو ماه دیگر پرداخت وام ها از سر گرفته شود.

وی خاطرنشان می کند: نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که منابع قرض الحسنه بانک ها در سه سال اخیر به حداقل ممکن کاهش پیدا کرده است، زیرا بیشتر مردم اکنون به سپرده گذاری کوتاه و بلندمدت روی آورده اند.

این در حالی است که باید یادآور شد رقابت افراطی بانک ها و موسسه های مالی اعتباری برای جذب نقدینگی مردم نیز در این بین بی تاثیر نبوده است.

به گفته وی میزان منابع قرض الحسنه بانک ها آن قدر قابل توجه نیست که بانک ها از آن برای سرمایه گذاری استفاده کنند.

علاوه بر این شنیده می شود که مدت هاست بانک ها وام های قرض الحسنه را فقط در اختیار کارمندان خود قرار می دهند، این در حالی است که طی سال های اخیر تنها وام قرض الحسنه پرداخت شده از سوی بانک ها وام ازدواج بود.

جوانان گم شده اند

نکته اینجاست که هیچ نهاد یا سازمانی در کشور آن طور که باید و شاید قدرت لازم را برای رفع مشکلات جوانان ندارد، برای نمونه چند روز پیش وزیر وزارت ورزش و جوانان گفته بود که ادغام سازمان جوانان با وزارت ورزش نامناسب بوده است، زیرا اکنون بخش جوانان در این وزارتخانه گم شده است تا آنجا که در حد یک فدراسیون هم به چشم نمی آید.

گلزاری در این باره عنوان می کند: ادغام بخش جوانان با وزارت ورزش شتابزده انجام شده به همین دلیل اکنون هم باید طوری عمل کرد تا تفکیک شتاب زده انجام نشود.

رییس کمیسیون اجتماعی نیز در این باره یادآور می شود: وزارت ورزش و جوانان وزارتخانه ای نوپاست، برخی می گویند بخش جوانان نباید با ورزش ادغام می شد، اکنون بخش جوانان وزارتخانه به اندازه فدراسیون ورزشی اهمیت ندارد.

این در حالی است که تاکنون طرح هایی مانند جدا شدن بخش جوانان از وزارت ورزش یا تخصیص دادن ردیف بودجه مستقل به بخش جوانان مطرح شده، ولی راه به جایی نبرده است. نکته اینجاست که سیاست های بخش جوانان نباید مبهم باشد به این شکل که آنها باید بتوانند از نحوه اعطای وام از سوی بانک ها گزارش بدهند یا بتوانند روی آزمون های استخدامی نظارت کرده و از روند درستی استخدام ها در سازمان ها اطلاع پیدا کنند. افزون بر این بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان باید با نظارت دقیق بتواند از امنیت شغلی داشتن جوانان باخبر شود. این درحالی است که برای رسیدن به این هدف باید شرح وظیفه بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان به شکل کامل مشخص شود.

بالا