گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

امروز نخستین روز هفته جوان است، هفته‌ای که حدود 12 میلیون جوان و خانواده‌هایشان انتظار دارند در آن خبرهای خوشی از رفع مشکلات جوانان بخوانند، اما مشکل اینجاست که نام جوانان این روزها آنچنان با مشکلات گره خورده که اگر سال را سال جوانان بنامند نیز نمی‌توان امیدوار بود قسمتی از مشکلاتی که گریبان جوانان را گرفته برطرف شود. مشکل اینجاست که برخی مسئولان آن طور که باید و شاید به جوانان بها نداده و فقط در چنین مناسبت‌هایی از مسائل آنها سخن می‌گویند.

این درحالی است که برخی از مدیران با دید مشکل به آنها نگاه کرده و بر این باورند که برای سرو سامان دادن به اوضاع آنها باید وزارتخانه یا سازمان تشکیل بدهند، این درحالی است که باید تاکید کرد جوانان را باید منبعی از انرژی و توانایی به حساب آورد و به این فکر بود که هرچه بهتر از توانایی آنها بهره برد و چرخ های اقتصاد کشور را به حرکت درآورد.

در کشورمان همه چیز برای استفاده از نیروی جوانان وجود دارد، مدیریت مناسبی برای کنار هم گذاشتن قطعات پازل و حل مسائلی که امروز جامعه را آزار می دهد، وجود ندارد.

باید تاکید کرد این ضعف نه فقط در وزارت ورزش و جوانان بلکه در بسیاری بخش ها به چشم می خورد. برای نمونه باید یادآور شد برخی مسئولان کشور تمام تلاش شان بر این است که با خام فروشی مواد از نفت بگیرید تا معادن کسب درآمد کنند، این درحالی است که اگر مسئولان به فناوری بیشتر توجه کنند می توانند زمینه را برای اشتغال و بالا بردن سطح درآمد جوانان مهیا کنند.

در بخش آموزش نیز باید یادآور شد اکنون شرایط به گونه ای است که در برخی دانشگاه ها جای استاد و دانشجو با یکدیگر عوض شده تا آنجا که گاهی استادها وظیفه خلاصه کردن جزوه هایی را که ارائه می کنند نیز به عهده می گیرند، چنین آشفته بازاری سبب شده جوانان در دانشگاه ها مهارتی کسب نکرده و فقط به مدرک فکر کرده و بعد از فارغ التحصیل شدن نیز به کمتر از پشت میزنشینی راضی نشوند.

در بخش فرهنگی و مسائلی مانند ازدواج نیز این مشکلات کماکان وجود دارد، زیرا اکنون کارشناسان نسبت به روابط خارج از چارچوب جوانان و آسیب هایی نظیر ازدواج سفید هشدار می دهند، بنابراین باید یادآور شد در جوانان تمایل برای زندگی مشترک وجود دارد، اما بعضا مدیریت ناکارآمد و ناصحیح سبب شده آنها از مسیر درست خارج شوند.

باید تاکید کرد، تمامی این مشکلات به این دلیل به وجود آمده که مدیریت کارآمد در حوزه جوانان وجود ندارد. به همین دلیل درحالی که همه چیز برای حل شدن مشکلات جوانان در کشور وجود دارد، اما روز به روز مشکلات جدیدی گریبان جوانان را می گیرد.

خبر مرگ ششمین پلنگ نیز در سال 94 دیروز رسانه‌ای شد، خبری که برخلاف تلاش برای پنهان ماندن‌اش سرانجام فاش شد، آن‌طور که دید‌بان محیط‌زیست و حیات‌وحش ایران گزارش کرده مرگ این پلنگ سیزدهم فروردین در منطقه حفاظت شده جنگل خواجه خراسان رضوی رقم خورده، اما بتازگی درباره آن اطلاع‌رسانی شده است.

نکته اینجاست، با توجه به این که لاشه این پلنگ حوالی روستای خواجه کشف شده به احتمال زیاد می توان آن را پنجمین پلنگی دانست که امسال از سوی دامداران از پای درآمده است.

بنابراین باید به مسئولان محیط زیست هشدار داد اگر بموقع دست به کار نشوند، در سایه تخریب زیستگاه ها، دامداران به عامل اصلی مرگ پلنگ های کشور بدل خواهند شد، واقعیت اینجاست که شرایط سبب شده دامداران پلنگ ها و دیگر گوشتخواران را دشمنان خود بدانند و برای کشتن آنها دست به اسلحه برده یا لاشه های آغشته به سم را در مسیرشان قرار دهند به این امید که پلنگ هایی که پایشان به روستا باز می شود، عمرکوتاهی داشته باشند.

مشکل اینجاست که تخریب زیستگاه ها مساله ای است که محیط زیست توان احیای آن را ندارد، اما دست کم این سازمان می تواند با اولویت بندی، تقابل دامداران، کشاورزان و حیات وحش را به حداقل برساند.

برای این کار کافی است محیط زیست اولویت های خود را تغییر داده و در کنار آموزش و فرهنگ سازی اعتبار مناسبی را برای جبران خسارت دامداران و کشاورزانی که از سوی حیات وحش آسیب دیده اند در نظر بگیرد یا دست کم شرکت های بیمه را تشویق به بیمه کردن دارایی دامداران و کشاورزان کند.

باید یادآور شد کاسه صبر دامداران و کشاورزان زیادی این روزها لبریز شده، چون به قول معروف آنها برای گرفتن خسارت باید از هفت خوان رستم بگذرند.

برای نمونه پس از این که کارشناس محیط زیست خسارت وارد شده به آنها را تائید کرد این افراد باید با هزینه خود نظر کارشناس دادگستری را نیز در پرونده شان ثبت کنند، اما از آنجا که محل حادثه معمولا صعب العبور است دامداران برای رساندن کارشناس به محل حادثه باید هزینه بالایی بپردازند.

با این حال این پایان سختی آنها نیست، زیرا بعد از تکمیل پرونده دامداران باید دست کم یکسال دندان روی جگر بگذارند. این در حالی است که دامداران زیادی هستند که با گذشت حتی سه سال نیز نتوانسته اند خسارت خود را دریافت کنند.

نکته اینجاست، سازمان حفاظت محیط زیست به بهانه هایی مانند نبود اعتبار خسارت دامداران را تمام و کمال پرداخت نمی کند.

به همین دلیل برخی از دامداران برای رسیدن به حق خود دست به دامن قانون شده و از سازمان حفاظت محیط زیست شکایت می کنند و برخی نیز دست به سلاح برده یا با طعمه مسموم حق خود را از پلنگ ها می گیرند؛ بزرگ ترین گربه سانان باقی مانده در کشور که سایه انقراض این روزها برسرشان بیشتر از هر زمانی سنگینی می کند.

مهدی آیینی

 باور کردنش سخت است، اما مردم این روزها با حداقل‌ها نیز خوشحال می‌شوند، برای نمونه بیشتر شهروندان با رسیدن قطار مترو یا اتوبوسی به ایستگاه که جای نشستن یا ایستادن دارد، خوشحال شده و به قول معروف گل از گلشان می‌شکفد. در این مواقع اگر به رفتار آنها دقت شود براحتی می‌توان تغییر رفتار مثبت را در آنها دید.

نکته اینجاست که مسئولان برای برطرف شدن این دست نیازهای حداقلی شهروندان نیز تاکنون آن طور که باید و شاید سنگ تمام نگذاشته اند، زیرا با توجه به امکانات موجود در شرکت اتوبوسرانی پایتخت می توان دست کم شرایط را به گونه ای مدیریت کرد که شهروندان برای سوار شدن به اتوبوس یا قطار مترو با مشکل رو به رو نباشند.

این در حالی است که بخش قابل توجهی از این مشکل به این علت است که این روزها بیشتر مدیران پشت میزنشین شده اند و از آنچه در حوزه مدیریتشان می گذرد تقریبا بی خبرند، زیرا در اغلب موارد کارمندانی به آنها گزارش کار می دهند که به نفعشان نیست مدیر مربوط از ضعف های سیستم باخبر شود. برای نمونه می توان سامانه اتوبوس های تندرو را مثال زد که به گفته مسئولان روزانه بیش از سه میلیون نفر از آن استفاده می کنند؛ البته نباید نادیده گرفت این سامانه تاحد قابل توجهی توانسته بار رفت و آمد شهری شهروندان را به دوش بکشد، اما بیشتر شهروندان از بی برنامه بودن رفت و آمد اتوبوس ها در مسیرهای شمال به جنوب و شرق به غرب گله دارند، زیرا در ساعات شلوغ روز فقط مسافرانی که در اولین ایستگاه سوار اتوبوس می شوند شانس نشستن یا ایستادن در فضای مناسب نصیب شان می شود.

هرچند مسئولان اتوبوسرانی تدابیری برای رفع این مشکل به کار گرفته اند، اما باید گفت این راهکارها مناسب و موفق نبوده است، زیرا مشکل شهروندان کماکان پابرجاست، این درحالی است که می توان این مشکل را با شناسایی ایستگاه های شلوغ، نظارت دقیق تر بر ایستگاه ها و کنترل دقیق تر رفت و آمد اتوبوس ها برطرف کرد. افزون بر این شهروندان نیز در این بین می توانند در بهبود شرایط سهیم باشند به این شکل که مشکلات خود را با سامانه تلفنی 1888 در میان گذاشته و از مسئولان بخواهند برای رفع مشکلات آنها تلاش کنند.

این افراط سبب شده 290 سفره زیرزمینی کشور که چند برابر دریاچه ارومیه وسعت دارد، شرایط بحرانی تری از این دریاچه فراموش شده داشته باشد.

بهره برداری از منابع طبیعی درکشورمان آن قدر بی حساب و کتاب انجام شده که کارشناسان بر این باورند که چنانچه همه مردم صرفه جویی را از امروز شروع کنند بیشتر از 40 سال زمان نیاز است تا منابع طبیعی کشور شرایطی مانند 30 سال گذشته پیدا کند.

با این که ناآگاهی شهروندان نقش چشمگیری در بروز چنین شرایطی دارد، اما نباید از سیاست های اشتباه مسئولان نیز غافل شد؛ برای نمونه سند کنونی آب کشور نیاز به بازنگری دارد، زیرا در این سند هیچ توجهی به پتانسیل بارندگی های کشور نشده، نکته اینجاست که حجم بارش های کشورمان سالانه حدود 413 میلیارد مترمکعب است، اما برای استفاده از این مقدار آب در کشور هیچ برنامه ریزی صورت نگرفته، به همین دلیل 70 درصد آن تبخیر می شود، این درحالی است که باید تاکید کرد که حدود 125 میلیون هکتار حوضه آبخیز در کشور وجود دارد و با اجرای عملیات های آبخیزداری در این مناطق می توان سالانه حدود 50 میلیارد مترمکعب آب به دست آورد، اما نکته اینجاست که در کشورمان فقط 25 میلیون هکتار ازحوضه های آبخیز تحت پوشش عملیات آبخیزداری است.

بنابراین باید هشدار دارد همان قدر که شهروندان در صرفه جویی درمصرف آب وظیفه دارند، مسئولان نیز باید برای حفظ منابع طبیعی کشور و استفاده بهینه از آب تلاش کنند، آنها باید در کنار برنامه ریزی برای ظرفیت های جاری و زیرزمینی برنامه مناسبی نیز برای آبخیزداری و کاهش تبخیر آب داشته باشند.

افزون براین باید هنگام اجرای پروژه های صنعتی نیز مطالعات دقیق تری صورت گیرد چون اکنون بیشتر صنایع آب بر کشورمان در مناطقی فعال است که مشکل آب وجود دارد، افزون بر این بیش از یک سوم روستاهای کشور نیز از آب آشامیدنی برخوردار نیستند بنابراین می توان گفت برای رفع این مشکل ها چاره ای جز تغییر نگاه مسئولان وجود ندارد البته این توجه باید دربرنامه های شهری و شهرداری ها نیز دیده شود، چون منطقی نیست در حالی که پایتخت با بحران شدید آب دست و پنجه نرم می کند، فقط برای مثال در دریاچه مصنوعی چیتگر سالانه دو میلیون متر مکعب آب تبخیر شود.

مهدی آیینی – گروه جامعه

  نکته اینجاست که با گذشت چند سال از این موضوع هنوز هم باید به تماشای قطع هزاران اصله درخت بلوط نشست و افسوس خورد که چرا نبود مدیریت درست، یا منابع اعتباری کافی سدی شده است برای نجات جان جنگل های زاگرس. زیرا با این که مسئولان نیز تائید می کنند این آفت دست کم از سال 87 در جنگل های زاگرس شیوع پیدا کرده، اما آزمایش های انجام گرفته از سوی آنها در سال 89 به آنها اطمینان داد که با چه مشکل حادی روبه رو هستند.