گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

فروش سربازي به سال 94 محدود نشد؛ زيرا دولت در لايحه بودجه ۹۵ نيز پيشنهاد کرده مشمولان غايب بتوانند با پرداخت جريمه از خدمت سربازي معاف شوند. اين درحالي است که حداقل جريمه هاي در نظر گرفته شده مانند سال گذشته براساس مدرک تحصيلي بين ده تا 50 ميليون تومان در نظر گرفته شده است؛ اما برخلاف سال گذشته که شرط هشت سال غيبت براي مشمولان در نظر گرفته شده بود، امسال افراد با پنج سال غيبت نيز مي توانند از اين شرايط استفاده کنند. به همين خاطر به نظر مي رسد دولت قصد دارد امسال مشمولان فراري بيشتري از اين طرح استفاده کنند و درآمد بيشتري از اين محل داشته باشد.
در لايحه بودجه 95 به دولت اجازه داده شده تمام مشمولان خدمت وظيفه عمومي را که بيش از 5 سال غيبت دارند، با پرداخت جريمه مدت زمان غيبت معاف کند. افزون بر اين پيش بيني شده است که تمام درآمدهاي حاصل از اين محل به حساب درآمد عمومي کشور واريز و تا سقف 30 هزار ميليارد ريال نيز صرف تقويت بنيه دفاعي نيروهاي مسلح شود. اين درحالي است که اين رقم سال گذشته تا سقف ده هزار ميليارد ريال در نظر گرفته شده بود.
اما سال آينده نيز مشمولان غايب به ازاي هر سال غيبت بيشتر از پنج سال، 10 درصد به مبالغ جريمه پايه شان اضافه مي شود و مدت غيبت بيش از شش ماه نيز يک سال در نظر گرفته شده است.
افزون بر اين، براي مشمولان متاهل و داراي فرزند نيز تسهيلاتي در نظر گرفته شده به اين شکل که براي مشمولان متاهل 5 درصد و براي مشمولان داراي فرزند نيز به ازاي هر فرزند 5 درصد از جريمه در نظر گرفته شده کاسته مي شود.

    سابقه فروش سربازي
حدود 17 سال پيش و براي حدود سه سال مشمولان مجال پيدا کردند که با پرداخت پول از خدمت سربازي معاف شوند. در آن سال ها حداقل قيمت يک ميليون و 600 هزار تومان و حداکثر نيز سه ميليون و يکصد هزار تومان در نظر گرفته شده بود در چنين شرايطي حدود 360 هزار نفر توانستند از اين تسهيلات بهره ببرند.
18 آذر سال گذشته نيز پيشنهاد دولت براي فروش سربازي با پرداخت جريمه، رسانه اي و از 16 بهمن 93 مرحله اول ثبت نام از متقاضيان آغاز شد.
سردار ابراهيم کريمي، جانشين رئيس سازمان وظيفه عمومي ناجا در گفت وگو با جام جم، درباره آخرين نتايج طرح جريمه ريالي مشمولان عنوان مي کند: در مرحله اول 288 هزار نفر و در مرحله دوم نيز حدود 33 هزار و 500 نفر ثبت نام کرده اند.
وي درباره تعداد متقاضياني که تاکنون جريمه ريالي خود را واريز کرده اند، ياد آور مي شود: تاکنون 176 هزار نفر جريمه ريالي خود را واريز کرده اند.
اين درحالي است که مرحله دوم ثبت نام براي فروش سربازي چهارشنبه اين هفته به پايان مي رسد.
بايد يادآور شد براساس نظر ستاد کل نيرو هاي مسلح حدود يک ميليون و 500 هزار نفر از مشمولان غايب شرايط استفاده از اين طرح را دارند؛ اما تاکنون فقط 176 هزار نفر براي پرداخت جريمه هايشان اقدام کرده اند.

    طرح شکست خورده
بنابراين، برخي کارشناسان معتقدند آن طور که بايد از چنين طرحي استقبال نشده يا دست کم تمامي مشمولان قادر به پرداخت جرايم در نظر گرفته شده نيستند.
اين درحالي است که به نظر مي رسد با کاهش شرط هشت سال غيبت به پنج سال نيز دولت تصميم به تحت پوشش قرار دادن افراد بيشتر و تامين بودجه بيشتري دارد.
دکتر کامران صداقت، جامعه شناس در اين باره به جام جم مي گويد: چنين تصميم هايي سبب ايجاد شکاف طبقاتي و کاهش شور ميهن پرستي و افزايش قانون گريزي مي شود؛ زيرا افراد براي اين که به سربازي نروند عمدا پنج سال غيبت کرده و سبب آسيب به زندگي خود و جامعه شان مي شوند.
وي خاطرنشان مي کند: سال گذشته نيز چنين طرحي اجرايي شد، اما به نظرم اين طرح شکست خورده و اکنون تصميم به کاهش مدت زمان غيبت از هشت به پنج سال گرفته شده تا افراد بيشتري را پوشش بدهد، اما بايد توجه داشت که در اين مدت تعداد دانشجويان کشور نيز افزايش يافته است.
صداقت تصريح مي کند: به نظر مي رسد هدف از اجراي چنين طرحي خودگردان کردن وزارت دفاع است؛ اما نبايد فراموش کرد که آثار نامناسبي به جاي خواهد گذاشت.

    تضعيف نيروهاي مسلح، جامعه و خانواده
دکتر رضا غني لو، عضو هيات علمي دانشگاه علوم انتظامي نيز با اشاره به اين که لايحه برنامه بودجه هنوز به تصويب مجلس نرسيده، درباره اين پيشنهاد دولت خاطرنشان مي کند: ساختار نيروي هاي مسلح سرباز محور است يعني حدود 50درصد توان انساني بدنه نيروهاي مسلح از طريق سربازان تامين مي شود؛ بنابراين هرگونه تغيير در اين زمنيه سبب مي شود استعداد نيروهاي مسلح از لحاظ فيزيکي کاهش پيدا کند، بنابراين موافقت با چنين پيشنهادي منوط به توافق ستاد کل نيروهاي مسلح است.
به گفته غني لو، نکته ديگري که نبايد آن را ناديده گرفت بحث تبعيض اجتماعي است که چنين رويکردي مي تواند به آن دامن بزند.
به نظر مي رسد جوانان طرح فروش سربازي را به اين شکل قضاوت خواهند کرد که پولدارها مي توانند دو سال از عمرشان را بخرند، اما بي پول ها بايد دوسال از عمر خود را ايثار کنند.
غني لو عنوان مي کند: دراين بين فقط به بخش بودجه عمومي کشور نفع مي رسد، اما دولت بايد منابع جايگزين پيدا کند؛ زيرا تامين کسري بودجه از طريق افزايش 100 درصدي جرايم رايانه اي يا تنزل سال هاي غيبت در طرح جريمه ريالي مشمولان مي تواند عواقب نامناسبي نيز در پي داشته باشد. در واقع دولت بايد با حضور کارشناسان اتاق فکرهايي را تشکيل داده و چنين پيشنهاد هايي را از زواياي مختلف به طور دقيق بررسي کند.

    استفاده مناسب از درآمدها
اين درحالي است که برخي کارشناسان نيز عنوان مي کنند، فروش سربازي نکات مثبتي مانند تعيين تکليف بسياري از سربازان فراري درپي دارد؛ زيرا آنها ممکن است به دلايل مختلفي نتوانسته باشند خدمت سربازي را انجام دهند و به همين خاطر اين روزها با محدوديت هايي مانند نداشتن گواهينامه رانندگي يا گذرنامه روبه رو باشند.
عزت الله يوسفيان ملا، عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس نيز در اين باره به جام جم مي گويد: چنين پيشنهادهايي اگر با تحليل و بررسي درست شرايط مطرح شود مناسب است، زيرا اگر ستادکل نيروهاي مسلح با مازاد نيرو مواجه باشد مي تواند ازاين طريق شرايط مناسب تري براي ديگر سربازان فراهم کند.
به نظر مي رسد چنانچه درآمد دولت از محل فروش سربازي براي بهبود شرايط ديگر سربازان هزينه شود، برخي کارشناسان با آن موافق باشند.
يوسفيان ملاخاطرنشان مي کند: معافيت براي نيروهاي مازاد قبلابه شکل رايگان در نظر گرفته مي شد، اما اکنون که دولت براي متقاضيان جريمه در نظر گرفته، بهتر است درآمد دولت از اين محل سبب بهبود حقوق، پوشاک و خورد و خوراک ديگر سربازان شود. هرچند براي اجرايي شدن اين پيشنهاد بايد منتظر نظر نمايندگان مجلس و ستاد کل نيروهاي مسلح بود، اما بايد خاطرنشان کرد جانشين منابع انساني ستاد کل نيروهاي مسلح مدتي قبل از افزايش نرخ جريمه غيبت سربازي در بودجه ۹۵ و افزايش سنوات غيبت به ۹ سال خبر داده و به تسنيم گفته بود، ستاد کل نيروهاي مسلح پيشنهاد داده نرخ جريمه هاي در نظر گرفته شده در بودجه سال 95، تا دو برابر مبلغ فعلي افزايش يابد؛ بنابراين بايد منتظر واکنش مسئولان ستاد کل نيروهاي مسلح نيز به اين پيشنهاد بود.