گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

حراج حيات وحش کشور در فضاي مجازي تمامي ندارد، گردانندگان ده ها وبسايت، صفحه و کانال در شبکه هاي مجازي مانند اينستاگرام، تلگرام و فيسبوک به حيات وحش کشور چوب حراج زده اند و در بساطشان انواع گونه هاي جانوري پيدا مي شود؛ از گونه هايي مانند يوز و سمندر لرستاني که سايه انقراض برسرشان سنگيني مي کند تا گونه هايي مانند سنجاب زاگرس يا پرندگان شکاري که روياي پرواز از آنها گرفته شده و مرگشان در شبکه هاي مجازي به اشتراک گذاشته مي شود.
کوچه مرغي خيابان مولوي شايد جمع شده باشد، اما اين روزها هزار و يک کوچه مرغي در فضاي مجازي باز شده که در پيچ و خم آنها مي توان مرگ حيات وحش کشور را به تماشا نشست، ديگر حتي لازم نيست خريداران و فروشندگان رنج رفت و آمد به جنوب تهران را بر خود هموار کنند؛ زيرا نبود نظارت بر فضاي مجازي براي فعاليت عده اي سودجو که کمر به قاچاق و خريد و فروش حيات وحش بسته اند بستري مناسب را به وجود آورده؛ بستري که در آن کليک هاي مشتريان حکم تير خلاص شکارچيان بر پيکر شکار نفس بريده اي را دارد.
اين روزها کافي است خريد آنلاين گونه اي مانند سنجاب را در فضاي مجازي جست و جو کنيد تا با سيل صفحاتي که دراين حوزه فعاليت مي کنند رو به رو شويد، شرايط براي فعاليت قاچاقچيان و فروشندگان گونه هاي جانوري در دنياي مجازي آنقدر فراهم است که آنها بدون هيچ ترس و دلهره اي شماره تماس خود را نيز ضميمه آگهي هاي فروش حيوانات مي کنند و کافي است خريداري با آنها تماس بگيرد و سر قيمت به توافق برسد تا گونه جانوري را هرجا که خواست تحويل بگيرد.
اين درحالي است که براساس قانون شکار و صيد که يکي از قوانين اصلي کشور و سازمان حفاظت محيط زيست است؛ شکار، صيد، نگهداري و خريد و فروش حيات وحش جرم محسوب مي شود، براساس قوانين رسيدگي به جرايم اينترنتي نيز تبليغ چنين جرم هايي تخلف ديگري است که سازمان هاي مسئول بايد با آن برخورد کنند.

    کد گذاري براي گونه هاي ناياب
خريد و فروش گونه اي مانند سنجاب يا سمندر لرستاني به آساني در فضاي مجازي صورت مي گيرد، اما براي خريد گونه هاي کمياب تري مانند انواع پرندگان شکاري يا حتي يوزپلنگ بايد کمي بيشتر جست و جو کرد يا از طريق يک واسطه با کد رمزهايي که قاچاقچيان حيات وحش براي خود در نظر گرفته اند، آشنا شد و به چت روم هايي که قاچاقچيان حيات وحش براي خود راه انداخته اند سر کشيد. براي نمونه برخي متخلفان با انتشار تصوير گربه و تهيه آگهي فروش چنين گونه هايي، جهت خريد و فروش پرندگان شکاري استفاده مي کنند يا آگهي واگذاري گربه مادر به همراه سه بچه رايگان کد رمزي است که قاچاقچيان براي خريد و فروش گونه هاي محافظت شده يا کمياب به کار مي برند.
شهرام اميري شريفي، عضو هيات مديره انجمن ديدبان حقوق حيوانات در اين باره به جام جم مي گويد: با اين که ما تا به حال بسياري از اين وبسايت ها را شناسايي کرده و مشخصات آنها را در اختيار سازمان حفاظت محيط زيست يا پليس فتا گذاشته ايم، اما تاکنون برخورد جدي با آنها نشده يعني حتي محدود هم نشده اند.
او پرده از فعاليت وبسايتي بر مي دارد که گزارش عملکرد خلاف قانونش آنقدر قطور است که به حدود 300 صفحه مي رسد، اما با اين که تمام اين اطلاعات در اختيار سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفته، هنوز برخورد مناسبي با گردانندگان آن نشده و آنها تحت پوشش خريد و فروش گونه هايي مانند گربه يا سگ، دست به فروش حيات وحش و گونه هاي در معرض خطر انقراض مي زنند.

    محيط زيست و پليس فتا جدي باشند
کارشناسان حوزه محيط زيست و حيات وحش معتقدند محدود کردن فعاليت قاچاقچيان حيات وحش در فضاي مجازي در گروي مداخله جدي سازمان حفاظت محيط زيست و پليس فتا ست؛ زيرا تجربه نشان داده کارشناسان پليس فتا هرکجا ضروري بوده متخلفان را در فضاي مجازي تعقيب و دستگير کرده اند به همين دليل به نظر مي رسد برخورد با قاچاقچيان حيات وحش در فضاي مجازي هنوز در دستور کار پليس فتا قرار نگرفته و جزو اولويت هاي کارشناسان اين مرکز نيست.
اميري شريفي تصريح مي کند: با پيشرفت فناوري فعاليت قاچاقچيان حيات وحش بيشتر در فضاي مجازي به چشم مي آيد به همين دليل سازمان حفاظت محيط زيست بايد به وظايف خود عمل کرده و براي برخورد با آنها از پليس فتا و قوه قضاييه تقاضاي رسيدگي و کمک کند؛ زيرا قوانين و ضوابط براي برخورد با قانون شکنان مشخص است اما اجرا نشدن آنها سبب آسيب جدي به محيط زيست کشور شده است. به گفته او برخورد دستگاه هاي مسئول با متخلفان در فضاي مجازي متناسب با حجم فعاليت اين افراد نيست.

    سوء استفاده از نمادهاي قانوني
نکته تاسفبار ديگري که عضو هيات مديره انجمن ديدبان حقوق حيوانات از آن پرده بر مي دارد، فعاليت وبسايت هاي خريد و فروش حيات وحش با استفاده از نماد و نشان هاي پليس فتا و نماد اعتماد الکترونيک است. او دراين باره توضيح مي دهد: افراد متخلف براي اين که فعاليت شان را قانوني نشان دهند از اين نماد و نشان ها سوء استفاده مي کنند تا به مشتريان خود القا کنند کاري خلاف قانون انجام نمي دهند.
او يادآور مي شود: از چند سال پيش فعاليت يکي از وبسايت هاي اصلي خريد و فروش حيات وحش را زير نظر گرفته ايم و مدتي قبل گزارش و پرونده اي 300 صفحه اي را که در خصوص فعاليت اين وبسايت گردآوري کرده بوديم، در اختيار سازمان حفاظت محيط زيست قرار داديم و رئيس سازمان دستور رسيدگي به آن را صادر کرد، اما به نظر مي رسد هنوز برخورد مناسبي با آنها نشده است.
اميري شريفي با گلايه اين که بسياري از وبسايت ها، وبلاگ ها، صفحات اينستاگرام و تلگرام هايي که در حوزه خريد و فروش حيات وحش شناسايي شده اند و گزارش فعاليت غيرقانوني آنها در اختيار سازمان هاي مسئول قرار گرفته، اما برخورد مناسبي با هيچ کدام از گردانندگان آنها نشده و اين درحالي است که برخي متخلفان پا را از اين فراتر گذاشته و با تهديد افراد و انجمن هايي که براي حفظ حيات وحش کشور تلاش مي کنند، دست به قدرت نمايي مي زنند.

    در دادسراي ويژه تهران چه مي گذرد؟ 
کارشناسان معتقدند بيشتر گردانندگان وبسايت هايي که در زمينه خريد و فروش حيات وحش فعاليت مي کنند در کلانشهر تهران فعالند، بنابراين به نظر مي رسد وظيفه اداره حفاظت محيط زيست تهران سنگين تر از ديگر شهرهاي کشور است. محمدحسين بازگير، رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهر تهران با تائيد اين نظر در گفت وگو با جام جم مي افزايد: ما نيز به اين نتيجه رسيده ايم که آي پي خيلي از وبسايت هايي که در زمينه خريد و فروش حيات وحش فعالند مربوط به تهران است. بنابراين قصد داريم با شناسايي آنها برايشان پرونده تشکيل داده و گردانندگانشان را به مراجع قضايي معرفي کنيم.
اين در حالي است که مسئولان خبر مي دهند چنانچه مشخص شد وبسايت ها در جايي خارج از تهران اداره مي شوند، رسيدگي به پرونده متخلفان به مراجع قضايي ذي صلاح سپرده شود.
بازگير تاکيد مي کند: براي برخورد با متخلفان با قوه قضاييه جلساتي داشتيم و به دستور دادستان تهران قرار شد دادسراي ناحيه 31 که ويژه رسيدگي به جرايم اينترتي است با سازمان حفاظت محيط زيست همکاري کند.

    نقش گزارش هاي مردمي در کشف يک جرم عجيب 
بسياري از شهروندان بخوبي مي دانند که فعاليت قاچاقچيان حيات وحش در فضاي مجازي لطمه بزرگي به محيط زيست کشور مي زند، زيرا فعاليت اين افراد در نهايت سبب آسيب ديدن خزانه ژنتيکي کشور مي شود. بنابراين چنانچه شهروندان هنگام استفاده از فضاي مجازي با چنين وبسايت هايي برخورد کردند، بايد سازمان حفاظت محيط زيست را در جريان بگذارند.
رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهر تهران در اين باره مي افزايد: شهروندان مي توانند کمک قابل توجهي به ما کنند تا بهتر بتوانيم با افراد متخلف برخورد کنيم. براي نمونه آنها با تهيه يک پرينت اسکرين از سايت هاي متخلف و ارسال آن به ايميل اداره محيط زيست محل زندگي شان که در وبسايت اين ادارات وجود دارد، مي توانند به وظيفه شهروندي خود براي حفظ محيط زيست عمل کنند.
افزون بر اين، شهروندان مي توانند چنين تخلف هايي را از طريق شماره تلفن چهار رقمي 1540 نيز در اختيار کارشناسان سازمان حفاظت محيط زيست قرار دهند.
آنطور که رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهر تهران مي گويد، برخورد با گردانندگان سايت هايي که در زمينه قاچاق و خريد و فروش حيات وحش فعالند، شروع شده و حتي از برخي متخلفان تعهداتي نيز گرفته اند، اما به گفته کارشناسان هنوز سازمان هاي مسئول گام هاي نخست را نيز براي حل اين مشکل بدرستي برنداشته اند، زيرا بايد فضاي مجازي براي قاچاقچيان حيات وحش بقدري ناامن شود که آنها نتوانند براحتي به خزانه ژنتيکي کشور آسيب بزنند.