گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

نام يارانه با کارت ملي گره خورد و خبرساز شد، چون جمعيت زيادي را به تکاپو واداشت تا از ترس قطع شدن يارانه شان براي دريافت کارت ملي خود اقدام کنند، به همين دليل در چند روز گذشته حدود يک ميليون نفر از افرادي که حيات يارانه شان را منوط به دريافت کارت ملي ديدند، براي دريافت اين کارت دست به کار شده و سبب تشکيل صف هاي طولاني در ادارات سازمان ثبت احوال شدند.
اين درحالي است که براساس اعلام سازمان ثبت احوال، هنوز يک ميليون ايراني بالاي 18 سال ديگر نيز باقي مانده اند که به نظر مي رسد تمايلي به دريافت کارت ملي ندارند، کارشناسان سازمان ثبت احوال حدس مي زنند اين افراد در مناطق بسيار محروم کشور زندگي مي کنند يا شال و کلاه کرده و راهي ديار فرنگ شده اند، اما هرکدام از اين حالت ها که درست باشد، بايد به اين افراد هشدار داد که علاوه بر حذف يارانه ها، از دست رفتن حقوق شهروندي نيز از عواقب نداشتن کارت ملي است.
حميد پارسايي، معاون فناوري اطلاعات و آمار جمعيتي سازمان ثبت احوال کشور درباره اين که چه افرادي در کشور هنوز کارت ملي نگرفته اند، به جام جم مي گويد: براساس اطلاعات ما تا چند روز گذشته يک ميليون و 900 هزار نفر کارت ملي نگرفته بودند، اما پس از اين که خبر حذف يارانه اين افراد منتشر شد، حدود يک ميليون نفر براي اين کار اقدام کردند. اين در حالي است که بايد يادآور شد آماري که پارسايي به آن اشاره مي کند، مربوط به افرادي مي شود که 18 سال بيشتر دارند، چون حدود دو ميليون ايراني 15 تا 18 ساله نيز در کشور هستند که هنوز کارت ملي نگرفته اند.

    خارج هستند يا در حاشيه اند؟ 
هرچند کارشناسان مي گويند افرادي که کارت ملي نگرفته اند، به احتمال زياد يا حاشيه نشين هستند و در مناطق محروم زندگي مي کنند يا جزو افرادي هستند که تن به مهاجرت داده اند، اما اين احتمال نيز وجود دارد که شايد افرادي نيز در اين بين باشند که تمايل ندارند نام و نشاني از آنها در بانک هاي اطلاعاتي کشور ثبت شود.
افزون بر اين نام و نشان برخي از اين افراد براي گرفتن يارانه ثبت شده، پارسايي در اين باره توضيح مي دهد: ثبت نام براي دريافت يارانه در برخي مراحل به شکل اينترنتي انجام شد، به همين دليل امکان دارد افراد ديگري به جاي آنها ثبت نام کرده باشند يا خود اشخاص پس از ثبت نام به خارج از کشور سفر کرده اند.

    کارت ملي لازمه دريافت خدمات
کمتر خدماتي را مي توان مثال زد که دريافتشان به کارت ملي نياز نداشته باشد، از خدمات بانکي بگيريد تا خدمات بهداشت و درمان. بنابراين به افرادي که هنوز براي دريافت کارت ملي خود اقدام نکرده اند، بايد هشدار داد که براي استفاده از حقوق شهروندي و اجتماعي خود نيز که شده براي دريافت کارت ملي در سايت سازمان ثبت احوال ثبت نام کنند. افزون بر اين اواخر ماه گذشته نيز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي اعلام کرد براساس ماده 4 آيين نامه اجرايي از ماده 7 قانون هدفمندسازي يارانه ها، تمامي افرادي که بيشتر از 18 سال داشته و شماره ملي دارند، اما براي دريافت کارت ملي خود اقدام نکرده اند، بايد تا 15 بهمن امسال در اين خصوص اقدام کنند، زيرا در غير اين صورت پرداخت يارانه آنها متوقف خواهد شد.
داوود اوصالي، معاون اسناد و هويت سازمان ثبت احوال تهران نيز در گفت وگو با جام جم درباره اين که چرا برخي تمايلي به دريافت کارت ملي ندارند، عنوان مي کند: مشکلات اجتماعي و فرهنگي در اين بين دخيل است، شايد برخي نياز به دريافت کارت ملي را هنوز احساس نکرده اند يا خارج از کشور زندگي مي کنند، چون هستند افرادي که هنوز براي تعويض شناسنامه قديمي خود نيز مراجعه نکرده اند. اوصالي اين احتمال را نيز مي دهد که شايد افرادي به دليل مشکلات جسمي، روحي، خانوادگي يا حتي زنداني بودن نتوانند براي دريافت کارت ملي اقدام کنند.

    زيرساخت ها مناسب نيست
اين درحالي است که کارشناسان معتقدند دولت نيز بايد ساز وکار مناسبي براي استفاده شهروندان از کارت هاي ملي يا هوشمند در نظر بگيرد، زيرا اين روزها بيشتر افرادي که براي گرفتن کارت ملي يا هوشمند خود به ادارات سازمان ثبت احوال مراجعه مي کنند، از شلوغي اين مراکز گله دارند.
برخي کارشناسان معتقدند کم توجهي دولت به روند صدور کارت ملي و هوشمند سبب شده شهروندان براحتي نتوانند اين خدمات رادريافت کنند، به نظر آنها در طرحي مانند صدور کارت سوخت چند وزارتخانه و نيروي انتظامي فعال بودند و دولت نيز بودجه مناسبي براي اين کار در نظر گرفته بود، اما صدور کارت ملي و هوشمند فقط به عهده سازمان ثبت احوال گذاشته شده و اين درحالي است که صدور کارت ملي از نظر امنيتي و اجتماعي به مراتب مهمتر است. معاون اسناد و هويت سازمان ثبت احوال تهران در اين باره مي گويد: اعلام قطع شدن يارانه افرادي که کارت ملي ندارند، سبب شد جمعيت زيادي به ادارات ما مراجعه کنند، بسياري از آنها به اشتباه تصور مي کنند اگر کارت هوشمند نداشته باشند، يارانه شان قطع مي شود، اما بايد يادآور شد گفته شده يارانه افرادي که کارت ملي ندارند، قطع خواهد شد. به گفته وي، هجوم افراد براي دريافت کارت هوشمند و ملي سبب ايجاد ازدحام در ادارات ثبت احوال شده است.اوصالي يادآور مي شود: در تهران روزانه 5000 درخواست صدور کارت ملي و هوشمند از طريق پست و دفاتر پيشخوان به ادارات ثبت احوال تهران ارجاع مي شود، افزون بر اين روزانه حدود 3500 نفر نيز حضوري به ادارات ثبت احوال در شرق، غرب، مرکزي، شمال، شهرري و شميرانات مراجعه مي کنند. اين درحالي است که معاون اسناد و هويت سازمان ثبت احوال تهران خيلي صريح مي گويد که امکانات آنها براي جوابگويي مطلوب به نيمي از اين مراجعان مناسب است، زيرا سازمان ثبت احوال خدمات ديگري نيز به شهروندان ارائه مي کند.
بنابر اظهارنظر کارشناسان و اين که حدود 14 سال از صدور کارت ملي براي شهروندان مي گذرد، اما هنوز حدود سه ميليوني که حداقل 15 سال دارند، کارت ملي خود را دريافت نکرده اند، بايد از مسئولان خواست حال که براي صدور کارت هوشمند ملي برنامه ريزي مي کنند، به شکلي عمل کنند که وقت و حقوق شهروندان هنگام مراجعه براي دريافت اين خدمات پايمال نشود.

بی‌دلیل نیست که اصطلاحی مانند «مرگ همیشه برای همسایه است»، بین ایرانی‌ها رایج شده، زیرا مرور علل مرگ و میر در کشور بیانگر این حقیقت است که منشأ مرگ بیش از 150 هزار نفر در کشور فشارخون، قند و کلسترل بالا، سیگار، قلیان، تغذیه ناسالم، چاقی و کم‌تحرکی است.

برای نمونه با توجه به آمار منتشر شده از سوی سازمان ثبت احوال، سال گذشته بیماری های قلبی و عروقی به عنوان دلیل مرگ حدود 123 هزار نفر در شناسنامه های باطل شده آنها ثبت شد.

این در حالی است که این افراد حداقل می توانستند با پرهیز از این هفت عامل خطرساز و شناخته شده دست به خودکشی تدریجی نزنند، چون این روزها با توجه به اطلاع رسانی رسانه ها کمتر شخصی را می توان پیدا کرد که از خطرات این هفت عامل بی خبر باشد.

به نظر می رسد آنچه سبب شده هر سال خیلی ها آگاهانه دست به خودکشی تدریجی بزنند سهل انگاری و طرز فکر اشتباه آنها و کم کاری برخی از سازمان های مسئول در این حوزه است. برای نمونه برخی ها تصور می کنند همیشه از خطر دور هستند و اتفاق های ناگوار فقط برای دیگران رخ می دهد.

در این میان نمی توان همه گناه را به پای شهروندان و طرز فکر آنها گذاشت، زیرا با این که مدل سازی انجام شده از سوی وزارت بهداشت گواه این است که تا سال 1404 حدود 70 درصد بار بیماری کشور را بیماری های غیرواگیر تشکیل می دهد، در این وزارتخانه اراده ای قوی برای کاهش این آمار دیده نمی شود، زیرا مشاور معاون بهداشت و رئیس واحد بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت دراین باره به ایسنا گفته است: ساختارها و منابع موجود پاسخگوی نیازهای بیماری های غیرواگیر در کشور نیست واکنون ساختار مشخصی دراین باره در وزارت بهداشت وجود ندارد.

افزون براین اختیارات و منابع بخش بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت نیز به اندازه بیماری های واگیر شفاف نیست.

نبود واحدی برای نیازسنجی و ثبت بیماری ها نیز یکی دیگر از ضعف های مدیریت بیماری های غیرواگیر در کشور است، زیرا اکنون پرداختن به بیماری های غیرواگیر سلیقه ای انجام می شود.

این در حالی است که منطق حکم می کند این بیماری ها باید براساس عوامل خطر و بار بیماری در واحدی مشخص اولویت بندی و بررسی شود بنابراین با توجه به نقش عوامل فرهنگی و نبود سیاست های پیشگیرانه در این حوزه مسئولان باید با سرمایه گذاری در بخش فرهنگی، طرز فکر برخی از شهروندان را تغییر داده و از خسارتی که بیماری های غیرواگیر به سرمایه های انسانی کشور وارد می کند، کم کنند.

مهدي آييني/گروه جامعه

مهدی آیینی

برخلاف نام پرابهتی که دارند، این روزها برای زنده ماندن باید از هفت خان رستم بگذرند. اگر شانس بیاورند و گلوله شکارچی‌ها خطا برود، اگر طعمه‌های مسموم گله‌داران زمینگیرشان نکند، اگر گرفتار سگ‌های گله نشوند و اگر به دلیل ساخت جاده در زیستگاه‌هایشان با خودروها تصادف نکنند؛ به طور حتم نبود طعمه و منابع غذایی سبب سوءتغذیه آنها شده و جانشان را خواهد گرفت. این ماجرای تاسف بر انگیز پلنگ های ایران است؛ گربه سانی که بعد از منقرض شدن شیر و ببر ایرانی حالا لقب بزرگ ترین گربه سان ایران را یدک می کشد و برخلاف انتظار، این روزها برای بقا با خطرات زیادی دست و پنجه نرم می کند.

روز گذشته مدیرکل محیط زیست فارس درخصوص پیدا شدن یک لاشه پلنگ در استهبان به ایسنا گفت: برخلاف آنچه رسانه ها اعلام کردند، مطالعات اولیه نشان می دهد مرگ این پلنگ بر اثر سوءتغذیه بوده، نه طعمه مسموم.

او تاکید کرد که هیچ گونه آثاری از گلوله روی لاشه حیوان دیده نشده و به احتمال قوی این پلنگ به دلیل جدا شدن از قلمرو اصلی و کوچک شدن زیستگاه و ضعف و سوءتغذیه تلف شده است.

نکته اینجاست که همه دلایلی که مدیرکل محیط زیست استان فارس مطرح می کند، جای دفاع برای خود او و هیچ کدام از مقام های مسئول سازمان حفاظت محیط زیست کشور باقی نمی گذارد؛ زیرا به دلیل تصمیم های اشتباهی که تاکنون برای محیط زیست کشور گرفته شده، کار بزرگ ترین گربه سان کشور به جایی رسیده که جانداری مانند او که در راس هرم جانوری قرار دارد، باید به دلیل سوءتغذیه یا اقدام های خصمانه برخی از دامداران به سمت انقراض سوق داده شود.

این در حالی است که باید تاکید کرد که ندانم کاری برخی مسئولان نیز به این وضع نابسامان دامن زده و سبب وخامت شرایط زندگی پلنگ ها در کشور شده است؛ زیرا ساخت وساز در زیستگاه های این پستاندار سبب محدود شدن طعمه ها و منابع غذایی این جاندار شده و پلنگ ها که تا مدتی قبل قوچ و آهو شکار می کردند، اکنون برای شکار خرگوش و گراز نیز با مشکل روبه رو هستند و ناچار می شوند که برای تهیه غذا، خود را به حاشیه شهرها و روستاها برسانند، اما درست در همین موقع به دلیل نبود برنامه آموزشی برای دامداران و مردم محلی، آنها به اشتباه برای دفاع از خود و گله هایشان کمر به کشتن پلنگ یا دیگر حیوانات وحشی می بندند.

افزون بر این ساخت جاده در زیستگاه های پلنگ سبب شده در شش سال گذشته 14 قلاده پلنگ به دلیل تصادف با خودرو تلف شوند.

این در حالی است که سازمان حفاظت محیط زیست با جلوگیری از ساخت وساز در زیستگاه ها، محدود کردن صدور پروانه شکار و جبران بموقع خسارت دامداران می تواند مانع از تلف شدن بزرگ ترین گربه سان کشور و در خطر انقراض گرفتن پلنگ ها شود.