گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
گفت‌وگو با «دیان ویرنجوریت»، سفیر اندونزی در تهران
بعد از جنجالی‌شدن ماجرای مهاجرت غیرقانونی ایرانی‌ها به استرالیا، دولت اندونزی سیاستی در پیش گرفت که براساس آن صدور روادید در بدو ورود برای ایرانیان لغو شد. به همین دلیل مدتی است ایرانیانی که قصد دارند به منظور سیاحت، تجارت یا دیدار با اقوام خود به اندونزی بروند برای گرفتن روادید با مشکل روبه رو شده اند؛ برای نمونه کمتر آژانس مسافرتی خدمات صدور روادید اندونزی را ارائه کرده و آژانس هایی که در این زمینه فعالیت می کنند هم رقم های بالایی از مسافران درخواست می کنند. برای این که از چند و چون این ماجرا بیشتر بدانیم به سفارت اندونزی در تهران رفتیم جایی که بر خلاف دیگر سفارتخانه ها که معمولا با عکس هایی از جاذبه های توریستی آن کشور تزئین شده است، در و دیوارهایش پر است از عکس هایی که سفیر این کشور از مکان های دیدنی ایران گرفته است. در این گفت وگو دیان ویرنجوریت، سفیر اندونزی در تهران از شرایط صدور روادید و آمار ایرانیان زندانی در کشورش می گوید.
اندونزی به چه افرادی روادید می دهد؟ چون اشخاصی که به سفارت شما مراجعه می کنند، می گویند شرایط برای گرفتن روادید اندونزی خیلی سخت شده است.
باید بگویم گرفتن روادید اندونزی آنقدر سخت نیست و مانند دیگر کشورهاست و هر شخصی که شرایط آن را داشته باشد، می تواند روادید بگیرد؛ یعنی حتی شرایط آن از برخی کشورها راحت تر است. زمانی که روادید در بدو ورود به ایرانی ها داده می شد، شرایط راحت تر بود و تا مدتی قبل سیاست ما به این شکل بود، چون ایران را کشور دوست و برادر می دانیم، ولی متاسفانه برخی، از این تسهیلات سوءاستفاده و مشکلاتی ایجاد کردند.
منظور شما افرادی است که می خواهند غیرقانونی به استرالیا بروند؟
درست است. وقتی ما تسهیلات صدور روادید در بدو ورود ارائه می کردیم، برخی ایرانی ها به اندونزی می آمدند، اما قصدشان این بود که خود را به استرالیا برسانند. در واقع آنها از این تسهیلات استفاده نادرست می کردند. این در حالی است که خیلی از ایرانیان وقتی این تسهیلات ارائه می شد هم برای گرفتن روادید به سفارت می آمدند. آنها افرادی هستند که واقعا به قصد گردشگری و تجارت به اندونزی می روند. این افراد چون نیت و مقصود درستی دارند، قبل از سفر روادید می گیرند. مشکل را افرادی ایجاد کردند که با گرفتن روادید در بدو ورود، دیگر به کشور خود برنگشتند.
آماری از این افراد دارید؟
بررسی های ما نشان می دهد از هر ده ایرانی که از این تسهیلات استفاده می کرد و به اندونزی می رفت، پنج نفرشان به ایران برنمی گشتند. به احتمال زیاد آنها افرادی بودند که می خواستند خودشان را به استرالیا برسانند، در حالی که افرادی که قصد دارند به این شکل خود را به استرالیا برسانند، ممکن است در اندونزی جرائم دیگری نیز مرتکب شوند. اکنون صدها ایرانی در زندان های اندونزی هستند.
آنها مرتکب چه جرم هایی شده اند؟
بیشتر آنها در ارتباط با قاچاق مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی دستگیر شده اند.
آمار برخی از سایت های خبری را که از وجود 5000 ایرانی در زندان و بازداشتگاه های اندونزی حکایت دارد، تائید می کنید؟
نه، نمی توانم دقیق درباره این آمار صحبت کنم، چون تعداد این افراد در بازداشتگاه ها تغییر می کند، یعنی روزانه برخی آزاد شده و تعدادی هم دستگیر یا منتقل می شوند به همین دلیل نمی توانیم عدد مشخصی بگوییم، اما می توانم بگویم حدود 4000 نفر در بازداشتگاه های موقت هستند، البته تعداد این افراد هم متغیر است، چون ما با سازمان بین المللی مهاجرت همکاری می کنیم.
این آمار حدودی را چگونه محاسبه می کنید؟
بر اساس آمار زمانی که تسهیلات صدور روادید در بدو ورود ارائه می شد، سالانه 18 هزار ایرانی به اندونزی سفر می کردند و معمولا نصف آنها به کشور خود برنمی گشتند. با توجه به این آمار می توان گفت حدود 9000 ایرانی تاکنون به کشور خود برنگشته اند، علاوه براین اگر فرض کنیم نیمی از این افراد هم موفق شده اند خود را به استرالیا برسانند می توان حدس زد حدود 4000 نفر در زندان و بازداشتگاه های موقت اندونزی هستند.
از تعداد ایرانی هایی که به دلیل قاچاق مواد مخدر محکوم به اعدام شده اند، چه آماری دارید؟
اکنون 47 ایرانی بر اساس مدارک قابل استناد به اعدام محکوم شده اند.
آیا تاکنون از این 47 نفر کسی اعدام شده است؟
نه. هیچ کدام از آنها تاکنون اعدام نشده اند؛ چرا که ما ایران را جزو کشورهای دوست و برادر خود می دانیم. این در حالی است که حکم قاچاقچیان آفریقایی یا مالزیایی اجرا شده، ولی هنوز حکم ایرانی ها اجرا نشده است.
قرار بود زندانیان ایرانی با اندونزیایی هایی که در ایران زندانی هستند، مبادله شوند. این طرح در چه مرحله ای است؟
به نظر من مبادله 47 زندانی ایرانی با سه زندانی اندونزیایی عادلانه نیست، افراد محکوم به اعدام با دلایل محکمی محکوم شده اند. برای نمونه دوست خود من که مصرف کننده ساده مواد مخدر بود با مقدار خیلی خیلی کم مواد در اندونزی دستگیر و به چند سال زندان محکوم شده است، حالا جرم اشخاصی که مقدار زیادی مواد مخدر وارد اندونزی کرده اند، بیشتر است. همه می دانند در اندونزی مجازات حمل مواد مخدر سنگین است. اگر شخصی با دانستن همه این نکات بخواهد مواد مخدر به کشور من منتقل کند، یعنی با قانون اندونزی مبارزه می کند، به همین دلیل باید سرانجام کارش را هم بپذیرد، البته منظور من قاچاقچیان همه کشورها است؛ زیرا اگر این افراد موفق به قاچاق مواد مخدر شوند هزاران نفر از جوانان کشور ما بی آینده و بدبخت می شوند. به نظر من قاچاقچیان مواد مخدر در هر جای دنیا باید مجازات شوند.
دولت اندونزی برای کم کردن تعداد مهاجران غیرقانونی بجز لغو صدور روادید در بدو ورود، برنامه های دیگری را عملی کرده است؟
دولت اندونزی سعی کرد قبل از لغو صدور روادید در بدو ورود برای ایرانی ها با روش های گام به گام تعداد افرادی را که می خواهند به این شکل به استرالیا بروند، کم کند. برای نمونه ما از مسافران خواستیم هنگام ورود به اندونزی حتما بلیت برگشت به کشور خود را داشته باشند، ولی برخی بلیت برگشت را تهیه می کردند، اما وقتی وارد خاک اندونزی می شدند، بلیت برگشت را کنسل کرده و پول خودرا پس می گرفتند. برنامه دیگر اجباری کردن رزرو هتل بود، اما با توجه به آنلاین انجام شدن این کار، این برنامه هم جواب نداد. راهکار دیگری که آزمایش شد این بود که متقاضیان سفر به اندونزی باید شخصی را به عنوان رابط در اندونزی معرفی می کردند، اما بعد از مدتی متوجه شدیم برخی یک شخص رابط را معرفی می کردند که فقط شماره تلفن و نام او تغییر می کرد. یکی دیگر از راه هایی که قبل از این که روادید بدو ورود را برداریم، آزمایش شد این بود که در فرودگاه با برخی مسافران ایرانی مصاحبه می کردیم. جالب است بدانید برخی خود را تاجر معرفی می کردند که حتی بلد نبودند انگلیسی حرف بزنند یا دست کم نحوه پوشش شان با گفته هایشان متفاوت بود.
اما بلد نبودن زبان انگلیسی یا پوشش نامناسب نمی تواند ملاک خوبی باشد؟
درست است، اما نکته اینجاست که این افراد می توانند براحتی مورد سوءاستفاده مالی قرار بگیرند؛ زیرا در هر جای دنیا ممکن است مامور فاسد وجود داشته باشد و اگر در فرودگاه اندونزی این افراد با ماموران فاسد روبه رو شوند، مجبور به پرداخت رشوه خواهند شد، ما دوست نداریم چنین اتفاقاتی رخ بدهد. دولت اندونزی برای این که جلوی این مشکلات را بگیرد، گام به گام پیش رفت تا راهکارهایی پیدا کند به همین دلیل می توانم بگویم این تصمیم ناگهانی و یک روزه گرفته نشده است.
این تغییر سیاست تا چه زمانی اجرا می شود؟
مساله این است که هدف لغو صدور روادید در بدو ورود فقط ایرانی ها نیستند. ما از قبل این تسهیلات را برای چند کشور محدود کرده ایم، ولی این تسهیلات مورد بازنگری قرار می گیرد و به این شکل نیست که تا ابد باشد. باید دید تاثیرات مثبت آن چگونه است. شاید وقتی دیدیم این روش جواب نداد آن را تغییر بدهیم. به هر حال بعد از مطالعات و تحقیقات زیادی که روی این مساله شد، دولت اندونزی با صلاحدید وزارت امور خارجه، دادگستری و پلیس و دیگر مسئولان تصمیم گرفت صدور روادید در بدو ورود را برای ایرانی ها لغو کند، زیرا به نتیجه رسیدیم این کار برای اندونزی مشکل ایجاد می کند. البته باید اضافه کنم این ماجرا بجز ما برای ایران هم مشکل ساز شده بود، زیرا اگر با سفیر ایران در اندونزی حرف بزنید، خواهید شنید هر روز ایرانیان زیادی برای دریافت کمک به سفارت مراجعه می کنند.
تاکنون بجز ایران صدور روادید در بدو ورود برای چه کشورهایی لغو شده است؟
20 کشور در این فهرست وجود دارد که ما به اتباع آنها با دقت بیشتری روادید می دهیم، در این فهرست ایران کشور چهارم است و بعد از افغانستان، پاکستان و سریلانکا قرار می گیرد.
به نظر می رسد با اطلاع رسانی های انجام شده همه می دانند از راه غیر قانونی در اندونزی نمی توانند به استرالیا برسند، زیرا اگر خیلی خوش شانس باشند و قایق شان غرق نشود در پاپوآی گینه نو اسکان داده می شوند. به همین دلیل فکر نمی کنید سیاست جدیدتان کمی سختگیرانه باشد؟
فرستادن مهاجران غیرقانونی به گینه نو سیاست استرالیاست. ما دوست نداریم ایرانی ها از کشور ما برای مهاجرت غیرقانونی به استرالیا استفاده کنند. ما می خواهیم ایرانی ها برای گردش و تجارت به اندونزی بیایند و از جاذبه های گردشگری ما لذت ببرند. از زمانی که تسهیلات صدور روادید در بدو ورود لغو شده است، تقاضا برای صدور روادید بیشتر شده، اما هنوز علاقه مهاجرت غیرقانونی از اندونزی به استرالیا در برخی وجود دارد. بگذارید دوباره بگویم هدف ما سخت کردن شرایط برای ایرانی ها نیست. ما نمی خواهیم تعداد گردشگران ایرانی کم شود، بلکه می خواهیم از عواقب ناگوار مهاجرت غیرقانونی کم کنیم.
ولی به نظر نمی رسد هدف شما جذب گردشگر بیشتر باشد، چون آژانس های مسافرتی می گویند گرفتن روادید کشور شما سخت است و برخی برای گرفتن روادید 220 دلار طلب می کنند، در حالی که سفارت برای صدور روادید فقط 45 دلار می گیرد، این ماجرا را چگونه توضیح می دهید؟
ما به هیچ آژانسی حق نداده ایم دنبال کار روادید برای گردشگران ایرانی باشد، زیرا هر فردی که قصد سفر به اندونزی دارد، باید خودش به سفارت اندونزی مراجعه کند. حتی ما قبل از برداشتن تسهیلات صدور روادید در بدو ورود با آژانس های مسافرتی و نمایندگان آنها، جلسه ای برگزار کرده و درباره سیاست جدید اطلاع رسانی کردیم. آن موقع آژانس های زیادی از ما درخواست کردند بگذاریم آنها برای مسافران روادید بگیرند، ولی ما قبول نکرده و می گوییم امکان ندارد ما به آژانس های مسافرتی چنین اجازه ای بدهیم. مسافران می توانند با مراجعه به سفارت و پرداخت همان 45 دلار روادید بگیرند. اگر برخی آژانس ها هزینه بیشتری طلب می کنند مقصر ما نیستیم؛ ولی ممکن است اگر متقاضی زیاد باشد و شرایط تعییر کند ما به چند آژانس اجازه بدهیم برای مسافران ویزا بگیرند.
افرادی که برای گرفتن روادید به سفارت می آیند باید چه مدارکی همراه داشته باشند؟
اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی، دو قطعه عکس4×6، بلیت رفت و برگشت و برگه رزرو هتل علاوه براین متقاضی باید فرم مربوط به روادید را با حرف درشت لاتین پر کرده و به پرسش های مطرح شده درست جواب دهد. باید یادآور شوم نیازی به پرینت حساب بانکی نیست، ولی ممکن است ما از افرادی که شخصی را در اندونزی نمی شناسند، بخواهیم گواهی اشتغال به کار ارائه کنند یا اگر افرادی می خواهند به صورت تور یا گروهی از سوی آژانس مسافرتی به اندونزی بروند باید با مدیر آن آژانس صحبت کنیم.
مشکل دیگری که ایرانیان برای گرفتن روادید با آن روبه رو هستند، این است که سایت سفارت زبان فارسی ندارد. چه زمانی این مشکل را برطرف می کنید؟
این یکی از نقاط ضعف ماست. مساله این است که باید روی آن کار کنیم، اما این کار بودجه و وقت بیشتری می خواهد.
روزانه چند درخواست صدور روادید دارید؟
بین 35 تا 40 نفر.
صدور روادید چقدر طول می کشد؟
معمولا سه تا پنج روزه روادید می دهیم. دوباره تاکید می کنم که تصمیم لغو صدور روادید در بدو ورود برای ما تصمیم ساده و آسانی نبوده و شرایط سبب این اجبار شده است.
آمار گردشگران ایرانی در اندونزی باید بالا برود
مهدي آييني
