گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

امسال سال هر حیوانی باشد سال خرس‌ها نیست، زیرا از ابتدای سال تاکنون دست‌کم مرگ 16قلاده خرس (14 خرس قهوه‌ای دو خرس سیاه) در کشور ثبت شده است، آخرین خبرهايي نیز که بتازگی منتشر شده مربوط به مرگ يک قلاده خرس قهوه اي بر اثر تصادف جاده اي در سواد کوه است که به علت شکستگي هر دوپاي خرس کارشناسان تصميم به مرگ آرام او گرفتند.

چند روز قبل نيز مرگ یک قلاده خرس قهوه‌ای ​ در باغ‌های روستای پارودبار از توابع بخش عمارلوی رودبارخبرساز شد نکته اینجاست که این خرس در تله سیمی باغداران گرفتار شده بود،اما به دلیل ضعف عملکرد محیط‌بانان جانش را از دست داد.

ماجرا از این قرار است، با وجود این که محیط بانان زمان کافی و دارت بیهوشی در اختیار داشتند، اما نتوانستند بموقع خرس را بیهوش و از تله خارج کنند، به همین دلیل خرس پس از چندین ساعت تقلا خود را رها کرده و چند نفر را زخمی می کند،در این شرایط محیط بانان به ناچار تصمیم می گیرند با شلیک مستقیم گلوله به زندگی خرس پایان دهند.

باید یادآور شد این بار اولی نیست که کمبود تجهیزات و ضعف های آموزشی بلای جان حیات وحش کشور می شود؛ چون حوادث مشابه زیادی در کشور اتفاق افتاده، حوادثی مانند مرگ پلنگ شاهرودی در سال 91 که به دلیل اصابت دارت بیهوشی به طحالش و شلیک گلوله سلاح از سوی محیط بان تلف شد یا مدتی قبل نیز دو خرس قهوه ای در دانشگاه تبریز و سراب کشته شدند، چون دارت بیهوشی در دسترس نبود.

این درحالی است که عوامل دیگری نیز زمینه را برای مرگ خرس ها فراهم کرده؛ نکاتی که به ضعف برنامه های فرهنگی و آموزشی کشور بر می گردد، خرافات یکی از این عوامل است، برای نمونه شخصی که مدتی قبل توله خرس های سمیرم را سلاخی کرد، تصور می کرد هرچه بیشتر خرس ها زجر کشیده و فریاد بزنند قدرت او بیشتر خواهد شد یا کم نیستند افرادی که به این تصور که زبان خرس برای درمان بواسیر مناسب است، این گونه را شکار می کنند؛ البته هستند اشخاص ناآگاه دیگری که فکر می کنند با استفاده از زهره خرس می توان سرطان را درمان کرد یا گوشت این حیوان برای درمان سرد مزاجی و ناتوانی جنسی مفید است.

نکته اینجاست که این نا آگاهی ها در کنار کمبود اعتبار، تجهیزات و نیرویی که سازمان حفاظت محیط زیست با آن روبه روست؛ سبب شده خرس های سیاه در کشور در معرض انقراض قرار بگیرند و جمعیت خرس های قهوه ای نیز حدود 600 قلاده برآورد شود.

این درحالی است که باید تاکید کرد، تاکنون سرشماری دقیق و علمی از این گونه ها انجام نشده بنابراین نمی توان با اطمینان درباره جمعیت آنها نوشت، اما با توجه به شرایط براحتی می توان پیش بینی کرد، اگر مسئولان برای حمایت ازاین گونه ها اقدام عملی نکنند، خیلی طول نمی کشد که خرس ها نیز مانند ببر و شیر ایرانی منقرض شوند.

تابستان زمان مناسبی برای موتورسواری است، اما عمر هر موتورسواری کفاف لذت بردن از این فصل داغ را نمی‌دهد، زیرا از حدود 5000 موتورسواری که سالانه در کشور جان خود را از دست می‌دهند، حدود 45 درصدشان در تابستان و به حکم اجل، موتورسیکلت‌سواری را برای همیشه ترک می‌کنند.

ماجرا زمانی قابل تامل تر می شود که بدانید 75 درصد این افراد زیر 40 سال دارند، به قول معروف آنها نیروهایی هستند که برای به این سن و سال رسیدنشان هزینه زیادی شده تا بتوان از توان آنها در پیشرفت کشور بهره گرفت، اما نکته اینجاست که درست زمانی که باید به ثمر بنشینند همه چیز دست به دست هم می دهد تا آنها به جای نقش داشتن در رشد جامعه، هزینه زیادی به کشور تحمیل کنند.

در واقع این افراد سبب مرگ یا آسیب دیدن خود و دیگران شده یا در خوشبینانه ترین حالت به اوج گرفتن آلودگی هوا یا زیر پا گذاشتن قانون و مقررات دامن می زنند.

این در حالی است که مسئولان بارها در سخنرانی هایشان به اهمیت نقش جوانان در سازندگی کشور اشاره کرده و می کنند، اما در واقعیت آنها برای حفظ این سرمایه ها تاکنون نتوانسته اند راهکار مناسبی ارائه کنند، برای نمونه براساس آمار، حدود 61 درصد این قربانیان به دلیل ضربه به سر جان خود را از دست می دهند، ولی مسئولان تاکنون نتوانسته اند اهمیت استفاده از کلاه ایمنی را برای این افراد جا بیندازند؛ زیرا تمرکز آنها بیشتر روی اعمال قانون و جریمه کردن این افراد بود است، به همین دلیل به برنامه های فرهنگی کمتر پرداخته یا برنامه هایی اجرا کرده اند که تاثیر چندانی نداشته است، برای نمونه سال گذشته پلیس راهور پایتخت علاوه بر اعمال قانون و توقیف موتورسیکلت متخلفان، آنها را مجبور به حضور در کلاس های بازآموزی قوانین کرد.

نکته اینجاست که نباید منتظر ماند موتورسیکلت سواران تخلف کرده و بعد برای آنها کلاس آموزشی تشکیل داد. در واقع این برنامه ها باید به گونه ای اجرا شود که موتورسواران با اشتیاق درآن شرکت کرده و بتوانند از آن بهره ببرند.

افزون بر این باید یادآور شد که مسئولان تجربه موفقیت آمیزی در بحث آگاه کردن شهروندان در اهمیت استفاده از کمربند ایمنی داشته اند؛ بنابراین چنانچه به اندازه همین طرح برای موتورسواران وقت و اعتبار بگذارند یا مانع تولید موتورسیکلت های غیراستاندارد شده و هشدار و طرح های خود را به خرداد و فصل تابستان محدود نکنند، می توان امیدوار بود که مساله قانون شکنی موتورسیکلت سواران و مرگ و میر آنها کاهش پیدا کند.

مهدی آیینی – گروه جامعه

اولین بار اسفند سال گذشته بود که دوربین های مداربسته دراین منطقه تصویر این پلنگ را هنگام عبور و رد شدن از عرض جاده به تصویر کشیدند.

روز گذشته نیز رییس سازمان حفاظت محیط زیست شهرستان مهدیشهر درباره جدیدترین تصاویر منتشرشده از پلنگ گفته، برای چندمین بار است که تصاویر این پلنگ از سوی دوربین های مدار بسته منطقه حفاظت شده پرور ثبت می شود.

آخرین تصاویر منتشر شده از پلنگ در منطقه پرور بخوبی نشان می دهد این گربه سان به آرامی در انتظار فرصت مناسبی است تا از عرض جاده عبور کند.

این تصاویر علاوه بر به تصویر کشیدن پلنگ و تخریب زیستگاهش، گواهی است بر این که در این منطقه کمترین تلاشی برای کم کردن خطر تصادف گونه های جانوری با خودرو های عبوری نشده، برای نمونه در این جاده خبری از زیرگذر مخصوص جانوران، تابلوهای هشداردهنده و سرعتگیر نیست، به همین دلیل خبر مرگ گونه های جانوری مانند پلنگ که برای تامین نیازهایی مانند پیدا کردن غذا و جفت یابی مجبور به آمدورفت در زیستگاه خود هستند، در ایران بیشتر از دیگر کشورها منتشر می شود؛ بر اساس آمارهای سازمان حفاظت محیط زیست می توان گفت تصادفات جاده ای درچند سال اخیر دلیل 70 درصد مرگ و میر گونه های جانوری بوده است.

برای نمونه در یک سال گذشته دست کم چهار قلاده پلنگ در خرم آباد، جاده پارک ملی گلستان و گچساران به دلیل تصادف تلف شده اند. در شرایطی که ساخت و سازهای بدون ارزیابی زیست محیطی زیستگاه های گونه های جانوری را تخریب کرده باید از مسئولان خواست به وظیفه خود عمل کرده و دست کم برای کم کردن خطراتی مانند تصادف گونه های جانوری با خودرو ها از مقام حرف جلوتر رفته و قدم های جدی تری بردارند.

مهدی آیینی – گروه جامعه

تعطیلات نوروزی زمانی برای طغیان مسافرت‌های بین‌شهری است، مسافرت‌هایی که به علت‌های مختلف مانند غیراستاندارد بودن خودرو، جاده و خطا‌های انسانی همیشه برای مسافران نوروزی با خاطراتی خوش به پایان نمی‌رسد، زیرا آمار منتشر شده از سوی پزشکی قانونی کشور گواهی است بر طغیان مرگ و میر در تعطیلات نوروزی و به مقصد نرسیدن بیش از شش درصد از مسافران نوروزی کشور. نکته اینجاست که این مسافران در مدتی کمتر از 20 روز جان خود را از دست می‌دهند.

این روزها تب مسافرت در کشورمان بالاست، بیشتر خانواده ها کوله بارشان را بسته اند و در انتظار به پایان رسیدن روزهای کاری سال هستند تا به جاده بزنند، عده ای نیز چند روز مانده به آخر سال مرخصی گرفته اند تا زودتر به مقصد برسند، اما نکته اینجاست که با توجه به شرایط جاده، خودرو و فرهنگ رانندگی در کشور به جاده زدن در این روزها کم از به خطر زدن ندارد.

گواه این ادعا نیز آماری است که روز گذشته سازمان پزشکی قانونی منتشر کرده و براساس آن می توان گفت در تعطیلات نوروزی سال های 1388 تا 1392، 6445 نفر در کشور جان خود را از دست دادند.

این در حالی است که در این مدت، سال 89 با 1391 مورد تلفات رکورددار مرگ و میر مسافران نوروزی است، چون در این سال به طور متوسط روزانه 69.6 نفر در حوادث رانندگی جان باخته اند و سال 91 نیز با 1141 نفر کمترین آمار را در مدت این پنج سال به خود اختصاص داده است.

افزون بر این می توان گفت روزانه در سال 1390 تعداد کشته ها برابر با 65.9، سال 1388 برابر با 65.1، سال 1392 برابر با 58.4 و سال 1391 برابر با 57.1 نفر بوده است.

نکته اینجاست که با توجه به این که در حوادث رانندگی نوروز سال 1392، 1227 نفر جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل(1390) که تعداد تلفات حوادث رانندگی 1141 نفر بوده،2.4 درصد بیشتر شده است.

علاوه بر این با توجه به این که به طور میانگین در مدت این پنج سال سالانه حدود 1289 نفر جان خود را از دست داده اند و کارشناسان پزشکی قانونی آمار کشته شدگان را در محدوده زمانی بیست و پنجم اسفند هر سال تا پانزدهم فروردین سال بعد از آن در نظر گرفته اند، می توان نتیجه گرفت روزانه در تعطیلات نوروزی 68 نفر قربانی می شوند و پنج تا هفت برابر آن نیز یعنی 476 نفر دچار معلولیت می شوند.

محورهای برون شهری یا قربانگاه

این در حالی است که در تعطیلات نوروزی امسال که نفس هایش به شماره افتاده 873 مرد و 354 زن در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده اند، در این میان بیشترین تلفات با850 مورد در جاده های برون شهری ثبت شده و بعد از آن مسیرهای درون شهری با 252 مورد، مسیر روستایی با 117 مورد و مسیرهای نامعلوم با هشت مورد در جایگاه های بعدی محل وقوع مرگ و میر قرار دارد. افزون بر این در تعطیلات نوروزی سال 91 نیز بیشترین کشته های حوادث رانندگی با 762 مورد در محورهای برون شهری ثبت شده است.

براساس گزارش پزشکی قانونی به صورت میانگین مرگ های تصادفات نوروزی، بین شش تا 6.5 درصد کل مرگ های تصادفات هر سال را به خود اختصاص می دهد. برای نمونه سال گذشته آمار تلفات حوادث رانندگی 19 هزار و 89 نفر بوده که شش درصد تلفات یعنی 1141 نفر در تعطیلات نوروزی ثبت شده است.

خطر رانندگان بی تجربه

کارشناسان، بی تجربگی رانندگان را یکی از عوامل تصادفات می دانند. محمدرضا مهماندار، رییس پلیس راه کشور در این باره به جام جم می گوید: رانندگانی که تجربه کافی ندارند، تصور می کنند رانندگی در شهر و جاده مانند هم است، اما نکته اینجاست که بی احتیاطی این افرد در داخل شهر سبب تصادفات خسارتی می شود، اما در خارج از شهر بی احتیاطی آنها به احتمال زیاد سبب تصادفات فوتی خواهد شد.این در حالی است که براساس قانون، شخصی که یک سال از صدور گواهینامه اش گذشته، می تواند در خارج از شهر رانندگی کند. چنانچه راننده ای این قانون را رعایت نکند براساس قانون علاوه بر جریمه های معمول، پلیس گواهینامه او را ضبط کرده و گرفتن گواهینامه برای راننده خاطی حدود یک سال به تعویق می افتد.

علیرضا اسماعیلی، فرمانده سابق پلیس راه کشور در گفت وگو با جام جم می افزاید: گروه دوم افرادی هستند که قرار است اولین بار در مسیری جدید رانندگی کنند، چون این افراد نقشه راه درستی ندارند احتمال خطرشان بالا می رود.

به گفته وی، گروه سوم نیز افرادی هستند که اولین بار خودرویی را خریده و به قول معروف قلق خودرو را ندارند. این در حالی است که باید گروه چهارم از رانندگان پرخطر را افرادی دانست که رانندگی های طولانی انجام می دهند.

کارشناسان بر این باورند که انسان می تواند دو ساعت رانندگی بی خطر داشته باشد، زیرا هر راننده باید بعد از هر دو ساعت رانندگی حدود 20 دقیقه توقف و استراحت کند.

اسماعیلی ادامه می دهد: آنالیز تصادفات نشان می دهد که بیشتر تصادفات در انتهای سفر و هنگام خستگی و خواب آلودگی راننده رخ می دهد، زیرا عمده تصادفات در 30 کیلومتری نزدیک شهرها اتفاق می افتد.نکته دیگری که دراین میان رانندگان باید به آن توجه کنند مصرف موادغذایی پیش از رانندگی است، چون مصرف دوغ، ماست و غذا های پرچرب می تواند در خواب آلودگی آنها تاثیر بگذارد.

محورهای پر رفت و آمد

در این بین نباید از مسیرهای پرتردد نیز غافل شد، زیرا این عامل نیز در بروز حوادث نقش پررنگی دارد.

رییس پلیس راه کشور عنوان می کند: محورهای تهران ـ مشهد، هراز ـ فیروزکوه، کرج ـ چالوس، کناره دریای خزر تهران ـ تبریز، تهران ـ قم و محورهایی که به جنوب کشور مانند بندرعباس بوشهر و خوزستان منتهی می شود از محورهای پرتردد کشور است.

در کنار ترافیک بالا در جاده های کشور، اسماعیلی، غیراستاندارد بودن جاده ها را نیز عامل دیگر بالا رفتن آمار تصادفات دانسته و ادامه می دهد: نقص بزرگی که داریم، کمبود تابلو و علائم رانندگی است یا مشکل روشنایی را باید در نظر گرفت. پیچ و شیب های بیشتر جاده های ما براساس خودروهایی با 60 کیلومتر سرعت در ساعت ساخته شده، بنابراین راننده باید خود را برای رانندگی مطمئن آماده کند، زیرا وقتی پیچ ها استاندارد نیست یا تقاطع های فرعی به اصلی ایمن سازی نشده است، باید هر لحظه امکان بروز خطر را در نظر گرفت.

به گفته مهماندار، بهترین زمان برای رانندگی ساعت هفت صبح تا یک بعدازظهر است، زیرا مرور آمار تصادفات بیانگر این است که بیشترین تصادفات بین 12 بعدازظهر تا هشت شب اتفاق می افتد.

رییس پلیس راه کشور درباره آمار کشته های حوادث رانندگی در امسال می گوید: امیدواریم در پایان سال 92 این آمار به 18 هزار نفر کاهش پیدا کند.

باورهای غلط

در این میان، باورهای غلطی نیز وجود دارد که به افزایش مرگ و میر در تصادفات کشور دامن می زند. برای نمونه خیلی از رانندگان وقتی خواب آلود می شوند، تصور می کنند می توانند خود را بیدار نگه دارند، اما خواب آلودگی را نمی توان کنترل کرد.

مهماندار یادآور می شود: برخی نیز تصور می کنند در سرعت های بالا نیز می توانند خودروی خود را کنترل کنند، اما سرعت گرفتن با راننده است و توقف خیلی در اختیار او نیست.

اسماعیلی تاکید می کند: برای سفرهای بین شهری باید خودرویی را انتخاب کرد که ایمن باشد، در غیر این صورت باید از حمل و نقل عمومی استفاده کنیم.

مهدی آیینی – گروه جامعه

شهریور آخرین ماه فصل تابستان همیشه فرصت مناسبی است برای سفر، زیرا با آغاز سال تحصیلی جدید خانواده هایی که فرزند محصل دارند دیگر زمان مناسبی برای مسافرت نخواهند داشت، اما در این ماه که به گفته پلیس راهور زمان اوج مسافرت هاست، متاسفانه تصادفات رانندگی نیز به اوج خود می رسد به همین دلیل اگر محورهای حادثه خیز کشور را بیشتر بشناسید می توانید با شناخت و احتیاط بیشتر در این محل ها از بروز حادثه جلوگیری کنید، هر چند طبق آمار بیشتر جاده های کشور شرایط استاندارد را ندارند.

نجف آباد ـ اصفهان

چند روز پیش محمود مظفر، رئیس سازمان امداد و نجات کشور پرحادثه ترین نقاط کشور در پنج ماه نخست سال را معرفی کرد. او از محور نجف آباد به اصفهان به عنوان پرحادثه ترین جاده کشور نام برد زیرا ماموران فقط در این محور و در مدت 150 روز 102 عملیات امداد و نجات را اجرایی کرده اند. البته این مقام مسئول درباره نقاط حادثه خیز دیگر نیز سخن به میان آورده ، برای نمونه ارتفاعات الوند همدان پر حادثه ترین بخش کوهستانی کشور است، زیرا در این مدت امدادگران 21 عملیات امداد و نجات را در این منطقه عملیاتی کرده اند. علاوه بر این می توان سواحل استان مازندران را به دلیل اختصاص دادن 108 عملیات امداد و نجات به خود حادثه خیز ترین منطقه ساحلی ـ دریایی کشور نامید.

سیرجان ـ بندرعباس

اگر بخواهیم به محورهای حادثه خیز ایران اشاره کنیم، بدون اغراق باید از تمام محورهای پرتردد کشور نام برد، چون همه این جاده های پرتردد آمار بالایی در زمینه تصادفات دارند، اما در این میان مدتی قبل، اسکندر مومنی، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا از محور سیرجان ـ بندرعباس به عنوان یکی از پرترددترین و خطرناک ترین مسیرهای کشور نام برد. البته به گفته او محور خرم آباد ـ اندیمشک نیز وضعی مشابه محور سیرجان ـ بندرعباس دارد. این در حالی است که باید به محور تهران ـ مشهد و تهران ـ شیراز نیز به عنوان نمونه هایی از محورهای پر حادثه کشور اشاره کرد.

در کشور ما حدود یک دهه است که به طور میانگین سالانه حدود 20 هزار نفر به دلیل تصادفات رانندگی جان خود را از دست می دهند. ماجرا زمانی تاسفبارتر می شود که این آمار را با سایر کشورهای جهان مقایسه کنیم. برای نمونه کشوری مانند آلمان که حدود 80 میلیون نفر جمعیت داشته و تعداد خودروهای موجود در آن به چهار برابر خودروهای کشورمان می رسد. در زمینه آمار مرگ و میر تصادفات بسیار پایین تر از کشور ماست، چون با توجه به آمارهای منتشر شده در این زمینه سالانه حدود 4000 نفر در آلمان به دلیل تصادفات رانندگی جانشان را از دست می دهند.

تهران ـ مشهد

همه ساله مسافران زیادی به مشهد رفت و آمد می کنند. همین آمار بالای رفت و آمد، این محور را به یکی از مسیر های حادثه خیز کشور تبدیل می کند. زیرا به گفته رئیس پلیس راهور در پنج ماه نخست امسال در هر ساعت 1400خودرو از محور چناران به مشهد رفته اند. علاوه بر این طبق آمارهای منتشر شده تا کنون هفت میلیون و 500 هزار خودرو در جاده مشهد تردد کرده اند. این درحالی است که این آمار سال گذشته شش میلیون تردد را نشان می داد. افزون بر این می توان طولانی بودن این محور یا بیابانی و یکنواخت بودن آن را عاملی برای بالا رفتن تصادفات رانندگی معرفی کرد. همچنین محور تهران ـ قم ـ اصفهان ـ شیراز نیز یکی از پرتردد ترین محورهای کشور است که هر ساله آمار بالایی از تصادفات رانندگی را به خود اختصاص می دهد. در کنار این مسیر می توان به محور های تهران ـ قم ـ اصفهان ـ شیراز و تهران ـ خوزستان به عنوان محور های خطرناک دیگر کشور اشاره کرد.

خطرات شمال

یکی دیگر از جاده های پرتردد کشور که همیشه پرحادثه هم بوده جاده چالوس است، این جاده به دلیل زیبایی مسحور کننده اش همیشه مورد استقبال رانندگانی است که دوست دارند از مسیری خاطره انگیز خود را به شمال کشور برسانند، اما عرض کم، کوهستانی و پرتردد بودن این جاده شناخته شده همواره سبب بروز تصادفات مرگباری بوده است. این درحالی است که ریزش کوه نیز در این جاده در برخی مواقع به مرگ مسافران منجر شده البته باید یاد آور شد که جاده های دیگری نظیر هراز و فیروزکوه نیز پرتردد هستند و می توان از آنها به عنوان جاده های حادثه خیز کشور نام برد.

بندرعباس ـ لار

محور بندرعباس ـ لار یکی دیگر از خطرناک ترین محورهای کشور است. به اعتقاد کارشناسان نبود تابلوهای هشدار دهنده و خط کشی مناسب در کنار پرتردد بودن این جاده سبب حادثه خیز بودن آن شده است. این در حالی است که می توان تیرهای برق چوبی کنار این مسیر را به عوامل خطر ساز این محور اضافه کرد. بنابراین اگر قصد عبور از این مسیر را دارید، بهتر است برنامه خود را به شکلی تنظیم کنید که سفرتان در روشنایی روز بوده و به تاریکی شب برنخورید.

احتیاط را از یاد نبر