گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود
بخشی آلودگی هوا را باید به پای شرایط طبیعی گذاشت؛ شرایطی مانند تغییر اقلیم که سبب افزایش ریزگردها می‌شود، اما در این میان انسان‌ها بیش از طبیعت به آلودگی هوا دامن می‌زنند. به همین دلیل عامل انسانی سبب افزایش منوکسید کربن، ازن، دی‌اکسید نیتروژن، دی‌اکسید کربن و ذرات معلق کمتر از ۵/۲ میکرون است.
نواب حسینی منش، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران درباره علت اصلی آلودگی هوای کلانشهرها به جام‌جم می‌گوید: خودروهایی که از سوخت فسیلی استفاده می‌کنند، بیشترین سهم-حدود۷۰درصد- را دارند. آن‌طور که او می‌گوید خودروها بزرگ‌ترین تولید‌کننده منوکسید کربن هستند و خودروهای دیزلی که در شهرها تردد می‌کنند بیشترین سهم را در تولید ذرات معلق دارند که حدود ۵۵درصد برآورد می‌شود.
بیشتر کارشناسان تاکید می‌کنند سوخت نامناسب سبب افزایش آلایندگی خودروهای دیزلی می‌شود و هرچه میزان گوگرد در سوخت بیشتر باشد آنها هوا را بیشتر آلوده می‌کنند.
وعده سوخت پاک
سوخت پاک، یکی از وعده‌هایی است که دولت‌ها همواره با آلوده شدن هوا مطرح می‌کنند. در این مواقع مدیران تاکید می‌کنند کیفیت سوخت را بهبود می‌بخشند و مانع می‌شوند که در روزهای سرد سال، نیروگاه‌ها از سوخت مازوت استفاده کنند. درحالی که مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط‌زیست از افت کیفیت سوخت گلایه دارد، شینا انصاری با انتقاد از عملکرد وزارت نفت در پایش‌های مشترک از کیفیت گازوئیل به ایسنا می‌گوید: آنالیز نمونه‌های گازوئیل در پاییز امسال نشان می‌دهد محتوای گوگرد تنها در ۳۹ درصد نمونه‌ها در حد مجاز و ۶۱درصد باقی نمونه‌ها بالاتر از حد مجاز استاندارد یورو ۴ بوده است.
او با اشاره به اینکه بر اساس ماده ۱۸ اقانون هوای پاکب، وزارت نفت مکلف است تا سه سال پس از لازم‌الاجرا شدن این قانون، سوخت تولیدی کشور شامل بنزین، نفت گاز، نفت کوره و نفت سفید را مطابق با استاندارد ملی عرضه کند، می‌افزاید: بر اساس این ماده از قانون هوای پاک، سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز موظف است از تولید سوخت غیراستاندارد جلوگیری کند. همچنین برای سازمان ملی استاندارد نیز تکلیف شده است از واردات سوخت فاقد استاندارد ملی جلوگیری به عمل آورد. وزارت نفت، سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان حفاظت محیط‌زیست مکلف هستند گزارش عملکرد خود را در مورد سوخت استاندارد و اجرای ماده ۱۸ قانون هوای پاک هر شش ماه یک بار منتشر کنند.
وعده خودروی پاک
مساله دیگری که باید به آن توجه داشت کیفیت خودروهایی است که در کشور تولید می‌شود. سوانح ترافیکی هرسال به طور میانگین جان ۱۷هزارنفر را درجاده‌های کشور می‌گیرد. دراین میان ایمن نبودن خودروها سهم عمده‌ای در این قتل عام دارد. نباید فراموش کرد کیفیت پایین خودروها نیز بسیاری از شهروندان را به مرگ تدریجی دچار می‌کند.
مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با اشاره به کیفیت نامناسب خودروها می‌گوید: کیفیت نامناسب خودروها سبب شده هرچه استاندارد سوخت نیز افزایش یابد، اما در کاهش آلودگی هوا نقش زیادی نداشته باشد، هیدروکربن یا بنزین نسوخته خارج شده از اگزوز خودروها به افزایش ذرات معلق کمتر از۵/۲ میکرون دامن می‌زند.
فرسوده بمان
کیفیت پایین خودروها به آلودگی هوای کلانشهرهای کشور دامن می‌زند، اما تلاش مسؤولان تاکنون برای بهبود کیفیت خودروها از وعده فراتر نرفته است. این درحالی است که تصمیم نامناسب به بدتر شدن شرایط نیز منجر شده، برای نمونه می‌توان به افزایش سن فرسودگی خودروها اشاره کرد. سن فرسودگی خودروهای سنگین هشت سال بود، اما به ده سال افزایش یافته و جالب اینکه اگر این خودرو گاز سوز باشد تا ۱۲ سال نیز می‌تواند در شهر تردد کند.
برخی مدیران به این بهانه که اعتبارات لازم را در ا ختیار ندارند چنین تصمیماتی می‌گیرند. نمونه دیگر این تصمیم‌های خاکستری، واردات اتوبوس دسته دوم برای کلانشهر تهران است؛ درحالی که با مدیریت مناسب و تغییر در اولویت‌ها می‌توان برای کلانشهری مانند تهران اتوبوس نو تهیه کرد.
افزودن به خودروهای فرسوده پایتخت که این روزها بیش از ۱۵۰هزار خودروی فرسوده در آن تردد می‌کنند، چیزی جز دامن‌زدن به مرگ تدریجی شهروندان نیست.
یکی دیگر از طرح‌هایی که حسن روحانی از آن رونمایی کرد اجرای طرح نوسازی ناوگان جاده‌ای بود. طرحی که آن زمان اشاه کلیدب روحانی برای رفع معضلات آلودگی هوای ایران نامیده شد. سال گذشته او اعلام کردامید ما این است که تا سه سال آینده کل اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و کامیونت‌های فرسوده را از جاده‌های کشور حذف و ناوگان جدیدی را جایگزین کنیم. براساس این طرح، قرار بود هر سال، ۷۰ هزار کامیون جایگزین ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزار کامیون‌های فرسوده کشور شود. به این ترتیب، شرکت‌های خودروسازی ثبت‌نام در طرح نوسازی را شروع کردند و بسیاری از صاحبان کامیون‌های فرسوده هم ثبت‌نام کردند. طرح اما در همان ماه‌های اول شروع، به مشکل برخورد. افزایش نرخ ارز، اعمال تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و کمبود قطعات برای ساخت کامیون‌ها مشکلاتی ایجاد کرد. بسیاری از کامیون‌دارها اعتصاب‌های گسترده کردند. وعده و وعیدها برای رفع مشکلات وام‌دهی، رایزنی‌ها با شرکت‌های خارجی برای رفع مشکلات و حتی پیشنهاد تسهیلات جدید مشکلات را رفع نکرد. بسیاری از کامیون‌دارها که در شرایط سخت اقتصادی با رویای رسیدن به کامیون نو کامیونشان را فروخته بودند، مشکلات اقتصادی‌شان دوچندان شد. درنهایت در نیمه طرح، مدیرعامل شرکت تغییر کرد و قول و قرارها برای تحویل به موقع کامیون‌ها هم بیشتر شد. بیکاری، افزایش مشکلات اقتصادی و معضلات اجتماعی تنها دستاورد طرحی بود که با هدف از بین بردن ریشه آلودگی هوا، جامعه رانندگان کامیون‌ها را هدف قرار داده بود. بعد از گذشت نزدیک به یک سال، طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است؛ رانندگانی که در طرح شرکت کرده‌اند، هر روز تجمع می‌کنند تا کسی صدای حق‌خواهی‌شان را بشنود.
باد و باران آبروداری کردند؛ سلامت شهروندان را خریدند و آبروی مدیران را. تقویم بعد از مدت‌ها شانس آورد که باد و باران هوای روز ملی هوای پاک را داشتند و مانع از این شدند که دود چتر سیاهش را بر سر آسمان کلانشهر تهران پهن کند. باد و باران بار دیگر ثابت کردند اختیار هوا در دست آنهاست و سخنرانی و وعده‌های مسؤولان در آن تاثیری ندارد.
