گزارشگران سبز خبر اینجا سبز می‌شود

تابستان‌ها  نیز دیگر از هوای پاک خبری نیست، این روزها ازن برای آسمان آبی خط و نشان‌ می‌کشد

چند هفته‌ای است که آفتاب داغ تابستان حسابی کلافه‌مان کرده است و در بعضی از این روزهای داغ کرونایی آلودگی هوا نیز امانمان نمی‌دهد. آن‌قدر که براساس داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران پنج روز از ده روز اول تابستان، هوای پایتخت برای گروه‌های حساس ناسالم بوده و البته مقصر اصلی آلودگی آسمان در همه این روزها ازن بوده است. آلاینده‌ای که پیش‌سازهای آن در اثر جلوگیری ‌نکردن از تولید مضاعف اکسیدهای ازت در فعالیت‌های صنعتی، احتراق ناقص سوخت در وسایل نقلیه و اجرا نکردن طرح کهاب در جایگاه‌های عرضه سوخت تولید می‌شود و اشعه داغ خورشید نیز این پیش‌سازها را به ازن تبدیل می‌کند. اتفاقی که آلودگی هوا را در روزهای گرم تابستان نیز برای اهالی کلانشهرها به همراه دارد و این آلودگی در سال‌های اخیر به دلیل افزایش میانگین دمای هوا، رشد فعالیت‌های صنعتی در کلانشهرها و فرسودگی هرچه بیشتر خودروها و موتورسیکلت‌ها بیشتر هم شده‌است.

اکسیژن موجود در هوا که در کنار آب به‌عنوان منبع اصلی وجود حیات در کره زمین شناخته‌می‌شود، مولکولی دواتمی است و وقتی این مولکول به حالت سه‌اتمی درمی‌آید، به ازن که گازی به‌شدت سمی است، تبدیل می‌شود. گازی که وقتی از حد استاندارد فراتر می‌رود به بافت‌های چشم و دستگاه تنفسی آسیب می‌رساند و حتی می‌تواند باعث خشک‌شدن گیاهان و نابودی فضاهای سبز شهری و محصولات کشاورزی هم بشود.

البته واکنش‌های تبدیل اکسیژن به ازن به‌صورت طبیعی در اتمسفر رخ‌می‌دهد و اصولا انجام واکنش بین اکسیژن هوا، ازن و اکسیدهای نیتروژن چرخه‌ای طبیعی در جو زمین به حساب می‌آید، اما آنچه این چرخه طبیعی را برهم می‌زند، افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی و بی‌توجهی به ضوابط زیست‌محیطی در فعالیت‌های صنعتی است که باعث بالارفتن غلظت اکسیدهای نیتروژن موجود در هوا و تولید بیشتر ازن می‌شود. در کنار این مساله، احتراق ناقص سوخت در وسایل نقلیه و همچنین جلوگیری‌نکردن از ورود بخارات بنزین به هوا در پمپ‌بنزین‌ها ورود هرچه بیشتر هیدروکربن‌های گازی یا همان گازهای آلی فرار به هوا را به همراه دارد. گازهایی که خود به‌عنوان پیش‌سازهای تولید ازن شناخته‌می‌شوند و وقتی در معرض تابش شدید نور خورشید قرار می‌گیرند، می‌توانند زمینه را برای افزاش غلظت آلاینده ازن فراهم‌کنند.

این‌ها نکاتی است که یوسف رشیدی، عضو هیات‌علمی دانشگاه شهیدبهشتی درباره نحوه افزایش غلظت آلاینده ازن در هوا با جام‌جم در میان می‌گذارد. او این نکته را هم توضیح می‌دهد که اصولا برای سنجش کیفیت هوای شهر شش آلاینده معیار شامل چهار گاز منوکسید کربن، دی‌اکسیدنیتروژن، دی‌اکسیدگوگرد و ازن به همراه ذرات معلق کوچک‌تر از ۵/۲میکرون و ذرات معلق کوچک‌تر از ۱۰ میکرون اندازه‌گیری اندازه‌گیری می‌شوند. هرکدام از این آلاینده‌ها نیز با استاندارد تعیین‌شده‌ای مقایسه می‌شوند و به این ترتیب عددی به دست می‌آید که نشان‌دهنده شاخص آن آلاینده در هواست و شاخص کل آلودگی هوای شهر نیز معادل بالاترین عدد در میان شاخص هرکدام از این آلاینده‌هاست. بر این اساس وقتی به‌طور مثال شاخص ازن از بقیه آلاینده‌ها بالاتر می‌رود، به این ترتیب ازن به‌عنوان شاخص اندازه‌گیری آلودگی هوای آن روز معرفی می‌شود. اتفاقی که در روزهای گرم سال و به‌خصوص در فصل تابستان بیشتر می‌افتد.

ازن؛ آلاینده روزهای گرم

آلوده‌شدن هوای شهرها تابع دو پارامتر مهم است. نخست مقدار تولید مواد آلاینده و دوم شرایط هواشناسی. تفاوت اساسی شرایط هواشناسی تابستان و زمستان نیز این است که در روزهای سرد سال به‌علت وقوع پدیده وارونگی دما، میزان تهویه طبیعی هوا کمتر می‌شود و به همین دلیل، آلاینده‌های تولیدشده به‌مدت طولانی‌تری در هوا باقی‌می‌مانند. اما در تابستان، تهویه طبیعی هوا به‌علت نبود پدیده وارونگی دما بهتر اتفاق می‌افتد و به همین دلیل، تاثیر ذرات معلق و آلاینده‌های گازی در آلودگی هوا کمتر می‌شود.

با این وجود، افزایش غلظت آلاینده ازن در کلانشهرها در فصل تابستان باعث می‌شود اهالی این شهرها حتی در روزهای گرم‌ سال نیز از آلودگی هوا در امان نباشند. رشیدی دراین‌باره توضیح می‌دهد: در فصل زمستان مصرف سوخت بالاتر است و طبیعتا مونوکسید نیتروژن و گازهای آلی فرار بیشتری وارد هوا می‌شوند، اما چون انجام واکنشی که منجر به تولید ازن می‌شود، نیازمند اشعه ماورای بنفش خورشید است و شدت تابش این اشعه نیز در فصل تابستان خیلی بیشتر از زمستان است، به همین دلیل غلظت آلاینده ازن در روزهای گرم سال نسبت به روزهای سرد خیلی بالاتر می‌رود.

البته حتی در روزهایی از فصل تابستان که غلظت آلاینده ازن از حد استاندارد فراتر می‌رود و این آلاینده به عنوان شاخص آلودگی هوای آن روز معرفی می‌شود، باز هم پیک انتشار ازن بین ساعت‌ ۱۲ ظهر تا ۴ بعدازظهر است و بعد از این ساعت‌ها نیز چون شدت تابش خورشید به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد، غلظت آن آلاینده هم به طور طبیعی کمتر می‌شود.

این نکته را نیز محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران به جام‌جم توضیح می‌دهد و تاکید دارد در روزهای گرمی که ازن به شاخص آلودگی هوا تبدیل می‌شود، غلظت این آلاینده در میانه شب به حدی پایین آمده که اساسا می‌توان گفت آلودگی از میان رفته، این در صورتی است که افزایش غلظت دیگر آلاینده‌های هوا در فصل زمستان در طول شب هم ادامه دارد.

افرایش نگرانی از ازن

در سال‌های اخیر رشد فعالیت‌های صنعتی بدون توجه به ضوابط زیست‌محیطی در کلانشهرهای کشور باعث بالارفتن میزان تولید اکسیدهای نیتروژن شده و افزایش مصرف سوخت در کنار فرسودگی هرچه بیشتر خودروها و موتورسیکلت‌ها نیز گازهای آلی فرار بیشتری را در هوای کلانشهرها منتشر کرده، اما علت اصلی  افزایش میزان نگرانی از انتشار آلاینده ازن بخصوص در فصول تابستان چند سال گذشته، بالا رفتن میانگین درجه حرارت هوای کشورمان بر اثر پدیده گرمایش جهانی است. نکته‌ای که رد و نشان آن را در میان صحبت‌های رئیس سازمان هواشناسی کشور نیز می‌توان جست‌وجو کرد، زیرا همین دو هفته پیش بود که سحر تاجبش اعلام کرد تابستان امسال دمای هوا بالاتر از حد نرمال خواهد بود. این در حالی است که براساس آمارهای سازمان هواشناسی سال ۹۸ هم دمای هوا حدود ۳/۱ درجه سانتی‌گراد بالاتر از حد نرمال بود.

نکته دیگری که البته در بالا رفتن شاخص آلاینده ازن در تابستان‌های اخیر تاثیرگذار بوده، سختگیرانه‌ترشدن شیوه سنجش سطح آلاینده‌های هوا در سه سال گذشته است. مساله‌ای که معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران درباره آن توضیح می‌دهد: در سه سال اخیر استانداردهای اندازه‌گیری سطح آلاینده‌های موجود در هوای پایتخت تغییر کرده به این مفهوم که اگر قبلا با رسیدن به عددی خاص غلظت هر کدام از آلایند‌ها را ناسالم اعلام می‌کردیم، اکنون با رسیدن به عدد کمتری غلظت آن آلاینده ناسالم اعلام می‌شود.

رستگاری البته تاکید دارد که سختگیرانه‌تر شدن استانداردها حتما در افزایش اثرگذاری شاخص آلاینده ازن در روزهای ناسالم هوا در شش ماه ابتدایی سال‌های اخیر تاثیرگذار بوده، اما قطعا ریشه اصلی افزایش غلظت آلاینده ازن در هوای پایتخت به گرمایش جهانی و تولید بیشتر پیش‌سازهای این آلاینده در سال‌های اخیر بازمی‌گردد.

راهکارهای کاهش غلظت ازن

ازن گازی سمی است که غلظت بالای آن در هوای کلانشهرها هم برای سلامت انسان‌ها و هم برای طراوت محیط‌زیست زیان‌آور است. به همین دلیل، نباید مسائلی مانند گرمایش جهانی به بهانه‌ای برای پرهیز از تلاش برای کاهش تولید آن تبدیل شود. چراکه صرف‌نظر از تمام تلاش‌هایی که کشورهای مختلف باید برای مقابله با گرمایش جهانی انجام دهند، ما نیز در کشورمان می‌توانیم برای پایین‌آوردن غلظت آلاینده ازن تولید پیش‌سازهای آن را کاهش دهیم.

کم کردن میزان تولید این پیش‌سازها نیز با اجرای راهکارهای مختلفی موثر است که از جمله آن می‌توان به ارتقای بازده سیستم‌های احتراق در منابع سوختی اشاره کرد. رشیدی درباره این راهکار توضیح می‌دهد: احتراق ناقص سوخت به‌خصوص در خودروها و موتورسیکلت‌ها نقش مهمی در تولید گازهای آلی فرار به عنوان بخشی از مهم‌ترین پیش‌سازهای آلاینده ازن دارد. بنابراین اگر ما بتوانیم کیفیت وسایل نقلیه خود را ارتقا دهیم و به‌ویژه وسایل نقلیه فرسوده را از رده خارج کنیم، هیدروکربن‌های نسوخته کمتری در هوا منتشر می‌شود.

عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی اجرای کامل طرح کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارات بنزین) در جایگاه‌های عرضه سوخت را نیز راهکار مهم دیگر کاهش میزان انتشار گازهای آلی فرار در هوا می‌داند. طرحی که از سال ۸۷ اجرای آن به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران واگذار شده، اما براساس اظهارات داریوش گل‌علیزاده، معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط‌زیست هنوز حتی ۱۰ درصد آن نیز نشده‌است.

راهکار دیگری نیز که می‌تواند در کاهش انتشار اکسیدهای ازت به عنوان پیش‌ساز آلاینده ازن موثر باشد، مجهز کردن مراکز صنعتی بزرگ به واحد کنترل ناکس (اکسیدهای نیتروژن) است. این در حالی است که به گفته رشیدی، تعداد کمی از مراکز صنعتی کشور مجهز به چنین واحدی هستند. او همچنین توضیح می‌دهد با وجود تاثیر مهمی که استفاه از فیلترهای حذف اکسیدهای ازت در سیستم‌های خروجی کارخانجات می‌تواند در کاهش آلودگی هوای کلانشهرها داشته باشد، اساسا بسیاری از کارخانجات کشور از داشتن این فیلترها بی‌بهره‌اند.

البته این تنها روند اشتباهی نیست که باعث افزایش غلظت آلاینده ازن در روزهای گرم سال می‌شود و تا زمانی هم که روندهای نادرستی مثل سهل‌انگاری در اجرای طرح کهاب، تولید خودروها و موتورسیکلت‌هایی با استانداردهای کیفی پایین و اهمال در از رده خارج کردن وسایل نقلیه فرسوده وجود داشته باشد، تابستان هر سال باید منتظر افزایش تعداد روزهای آلوده در هوای کلانشهرهایمان باشیم.

سم «ازن مضر» بر پیکر بشر

گاز سمی ازن که حضور آن در نزدیکی سطح زمین تبعات خطرناکی برای محیط‌زیست و سلامت انسان‌ها در پی دارد، دقیقا همان گازی است که وجود آن در لایه استراتوسفر موجب فلیتر کردن بخش زیادی از اشعه ماورای خورشید و جلوگیری از خسارت‌های بی‌شمار این اشعه برای کره زمین می‌شود. به همین دلیل است که به ازن موجود در استراتوسفر لقب «ازن مفید» و به ازن موجود در نزدیکی سطح زمین (لایه تروپوسفر) لقب «ازن مضر» داده شده‌است.

افزایش غلظت ازن در نزدیکی سطح زمین تاثیرات سوئی نیز بر سلامت انسان‌ها در پی خواهد داشت. براساس تحقیقات دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، مواجهه با این آلاینده می‌تواند سبب وارد شدن آسیب به سیستم تنفسی، ایجاد سرفه، تحریک گلو، درد قفسه سینه و تشدید آسم شود و مواجهه مکرر با آن نیز تخریب بافت ریه را به همراه دارد. بالا بودن شاخص آلاینده ازن همچنین می‌تواند باعث وارد شدن آسیب به بافت چشم، سردرد، آلرژی، حساسیت پوستی، حالت تهوع، حالت خستگی و سرگیجه نیز شود. همه این عوارض نیز البته در کودکان، سالمندان و افراد دارای بیماری‌های تنفسی یا قلبی تبعات خطرناک‌تری را به همراه دارد و به همین دلیل این گروه‌ها در روزهایی که شاخص آلاینده ازن به سطح ناسالم می‌رسد حتما باید در ساعت‌های ظهر و عصر از حضور در فضاهای باز خودداری کنند.

محمد حسین خودکار

در این گزارش به این پرداخته‌ایم که با چه گل‌هایی ‌می­‌توان شربت درست کرد

مرداد است و هُرم گرما و هرکس دنبال راه حلی برای خنکی. یکی از این راه حل­ها  مصرف نوشیدنی­های خنک است. خوشبختانه دوباره دارد مثل قدیم­ها استفاده از نوشیدنی­های سنتی در سبد مصرف خانواده‌­ها و حتی کافه و رستوران­‌ها جای خود را پیدا می‌­کند و خیلی‌­ها نوشیدن انواع شربت‌های خانگی و گیاهی را به نوشیدنی‌های صنعتی ترجیح می‌دهند. امروز می­‌خواهیم برویم سراغ گل‌­هایی که می­‌توان با آن­ها شربت ساخت.

در گذشته، گل­های خوراکی زیادی در آشپزی برای طعم و مزه دار کردن غذاها، برای رنگ دهی و تزیین و هم­چنین در طب سنتی به خاطر خواص درمانی­شان به کار رفته­‌اند. تنوع این گل‌­ها زیاد است و شامل گیاهان دارویی، علف‌­های هرز بهاره، گیاهان زینتی، سبزی­‌ها و  و شکوفه های درختان میوه می­‌شود. گل محمدی، گل بنفشه، بیدمشک، بهارنارنج، نسترن، زعفران، گل گاوزبان و گل ختمی یا پنیرک  از جمله گل هایی هستند که می توان در تهیه شربت از آن­ها استفاده کرد.

شربت گل محمدی

بهار که فصل گل محمدی است می­توان این شربت گل محمدی را تهیه کرد. برای این کار گلبرگ­های تازه گل محمدی را جدا کنید و توی یک قابلمه بریزید. آب جوشیده را سریع روی آن­ها خالی کنید طوری که روی گل­ها را بپوشاند. سرعت عمل بالا به حفظ عطر گل کمک می­کند. بعد در قابلمه را دم کنی بگذارید و بگذارید یک روز بماند تا عطر و بوی گل خارج نشود. فردا عصاره گل­ها وارد آب شده و می­توانید آن­ها را آبکش کنید. موقع آبکش کردن فقط آن­ها را از صافی رد کنید. اصلا با دست فشارشان ندهید چون باعث بد رنگی شربت می­شود.  عصاره به دست آمده را روی گاز بگذارید، شکر را داخل آن بریزید و صبر کنید تا قوام بیاید. بعضی­ها قبل از برداشتن شربت از روی حرارت چند قطره جوهر لیمو به آن اضافه می­کنند و بعضی دیگر بعد از خاموش کردن گاز چند قطره آب لیموترش تازه در آن می­چکانند. رنگ شربت در حالت طبیعی روشن­تر از شربت آلبالو و تیره تر از توت فرنگی و تقریبا گل بهی است.‌

نکته: موقع مصرف هم می­توانید چند قطره آب لیمو ترش تازه درآن بریزید چون خیلی خوش طعمش می‌­کند.

شربت گل بنفشه

درست کردن این شربت بسیار راحت است. مواد لازم برای آن گل بنفشه، شکر و آب است. نسبت شکر و گل هم دو به یک است که بستگی به ذائقه تان می­توانید آن را کم و زیاد کنید. گل بنفشه و شکر را با هم آسیاب کنید. پودر به دست آمده را در آب سرد بریزید و به هم بزنید تا رنگ پس بدهد. آب گرم رنگ گل­ها را خیلی زود از بین می­برد. شربت الان آماده است. برای یک دستی و شفافیتش می­توانید آن را با یک توری خیلی ریز هم صاف کنید.

چند نکته: رنگ این شربت آبی است که کم کم تحت تاثیر دمای محیط کم رنگ می­شود. بنابر این بهتر است تازه تازه درست شود. اگر دوست داشتید چند قطره گلاب یا عرق بید مشک هم به آن اضافه کنید. هم چنین برای داشتن تنوع رنگ می­توانید چند قطره آبلیمو در شربت بچکانید تا رنگ آن ارغوانی شود.

روش بالا یک دستور مصرف ساده و خانگی است. در طب سنتی روش­های مختلفی برای تهیه این شربت وجود دارد.

شربت بید مشک

درختان بید مشک جزو اولین درختان بهاری هستند که شکوفه می­کنند. طوری که در خانواده­های آذربایجانی به خصوص ارومیه­ای در روزهای اول بهار گرفتن عرق بید مشک مرسوم است که هم خواص دارویی دارد و هم یک نوشیدنی معطر برای تابستان است. عرق بیدمشک گزینه خوبی برای استفاده از خواص بیدمشک است اما بعضی­ها به خاطر رگ تلخ آن از لیست مصرف حذفش می­کنند.  شربت بیدمشک یکی از راه­های کاهش تلخی آن است.

درست کردن شهد را همه بلدید. به میزان لازم شکر و آب را با هم مخلوط کنید و بگذارید روی حرارت ملایم تا شربت قوام بیاید. بعد آن را داخل شیشه بریزید و در یخچال نگهداری کنید. هر وقت خواستید شربت بید مشک درست کنید مقداری از عرق بید مشک را به شهد اضافه کرده و مصرف کنید. با این روش عطر بید مشک کاملا حفظ می­شود. بعضی­ها ممکن است بعد از قوام آمدن شربت، عرق بید مشک را داخل آن بریزند با این کار شربت بعد از سرد شدن، غلیظ می شود اما بوی بیدمشک آن خیلی نخواهد بود.

نکته: می­‌شود به این شربت، عسل، گلاب، نعنا، تخم شربتی، خاکشیر، بهار نارنج، زعفران و خیلی چیزهای دیگر اضافه کرد. همه این­ها  بستگی به ذائقه شما دارد اما ممکن است طعم خاص بید مشک را از دست بدهید.

شربت بهار نارنج

بهار نارنج شکوفه یا گل درخت نارنج است که در بهار سبز می­شود و با آن شربت و مربا تهیه می­کنند. یک رگه تلخ دارد که معمولا خوشایند نیست و قبل از مصرف باید گرفته شود. به دو روش می­توان این شربت را درست کرد:‌‌برای این­کار اول باید  شکر، آب و عرق بهارنارنج را در ظرفی بریزید و روی حرارت قرار دهید تا بجوشد. حدودا ده دقیقه قبل از قوام آمدن شربت، آبلیموی تازه را به آن اضافه کنید و اجازه دهید تا ده دقیقه دیگر بجوشد. وقتی شربت قوام آمد، (کمی رقیق‌تر از شربت مربا شد) آن را از روی حرارت بردارید. بعد از خنک شدن آن را در یخچال بگذارید. البته تا قبل از آمدن فصل گرما می­شود آن را درجای خنکی مثل زیر زمین هم نگه داری کرد. نسبت  شکر و عرق بهارنارنج  دو به یک است.  برای این نسبت یک قاشق سوپ خوری آبلیمو هم کافی است..روش اول بسیار ساده تر از روش دوم است ولی به دلیل وجود رگ تلخ ممکن است عده­ای آن را نپسندند.

‌ با استفاده از شربت بهار نارنج

اگر هم می‌خواهید خنک شوید و هم در روزهای گرم تابستان یک خواب راحت داشته باشید یکی از بهترین شربت‌های تابستانی را امتحان کنید. از آبی که از جوشاندن بهارنارنج برای تهیه مربای بهار نارنج به دست می‌آید استفاده کنید. برای درست کردن مربا هم اگر می­خواهید از گل خشک شده استفاده کنید آن را ۲۴ ساعت با آب سرد خیس کنید. سه چهار بار آبش را عوض کنید تا تلخی­اش گرفته شود. بعد دو سه بار آن را بجوشانید. بعد آن را بچشید اگر بازهم تلخ بود دوباره بجوشانید. باید قبل از شروع کار پرچم­های آن را بگیرید و فقط پرهای گل را استفاده کنید.  یا گل را سه بار و هر بار به مدت نیم ساعت بجوشانید. بعد آن را یک شب در آب سرد بخوابانید. فردای این روز با حرارت زیاد به مدت یک ربع بجوشانید و بعد از خنک شدن آبکش کنید. عصاره را کنار بگذارید. روی بهار نارنج آبلیمو بریزید و بگذارید مربا با حرارت بالا قوام بیاید. تا اینجا مربای شما آماده شده، برای تهیه شربت، به آبی که از جوشاندن بهار نارنج بدست آمده شکر اضافه کرده و آن را قوام بیاورید. در آخر کمی آبلیمو اضافه کنید تا یک شربت معطر بدست بیاید. این روش کمی شیرین تر است. می‌توانید به اندازه دلخواه عرق بیدمشک و تحم‌شربتی هم به این شربت اضافه کنید.

  شربت نسترن

یک روش خیلی راحت برای این کار استفاده از عرق نسترن حاضری و مخلوط کردن آن با شهد از قبل آماده شده است. می­توان آن را با عرق بیدمشک هم ترکیب کرد. برای رنگ دادن به شربت از مقداری چای ترش استفاده کنید.

شربت زعفران

این شربت با طعم، رنگ و عطر فوق العاده­اش معرف حضور همه ایرانی­هاست. هم به تنهایی قابل مصرف است و به صورت ترکیب با سایر شربت­ها.

شربت گل گاو زبان

این شربت برای همه کاربرد دارد و مخصوص فصل بهار است. می­شود آن را با شربت­های دیگر مخلوط کرد و میل نمود. یکی از راه­های مصرف آن به شرح زیر است: ۵۰ گرم گل گاوزبان خشک (ساقه و برگ های گل هم در خاصیت مثل خود گل است) + ۲۵ گرم بادرنجبویه + چند عرق گیاهی(عرق گل گاو زبان یا عرق بیدمشک + گلاب  از هر کدام ۸۰ گرم و اگر هیچ کدام را نداشتید می توانید گلاب را استفاده کنند.) گل گاوزبان و بادرنجبویه را یک شب در مایه عرق‌ها بخیسانند  بعد صاف کنید و با ۲۰۰ گرم قند یا خاکه قند یا شکر معمولی، روی حرارت خیلی ملایم به قوام شربت بیاورید.

این شربت را می‌توانید هر بار با آب یا بهار نارنج مخلوط کنید و هر بار دو قاشق روزی ۵ بار از آن استفاده کنند هم­چنین مصرف این شربت در شب بسیار مفرح  است.

شربت ختمی یا گل پنیرک

این روزها ساخت انواع شربتهای رنگی طبیعی با گل پنیرک مرسوم شده برای این کار آن را نیم ساعت در آب سرد بخیسانید تا رنگ پس دهد. بعد آن را از صافی رد کنید. عصاره پنیرک را داخل لیوان­ها بریزید و به آن­ها شربت بید مشک اضافه کنید. اگر عصاره را کم بریزید آبی کمرنگ می­شود و اگر زیاد بریزید آبی کاربنی. اگر یک قاشق آبلیمو به شربت آبی پررنگ اضافه کنید صورتی تیره و اگردر آبی کم رنگ بریزید صورتی کمرنگ می­شود. در یک حالت خاص هم اگر عصاره پنیرک را با کمی شربت زعفران مخلوط کنید سبز می­شود. در آخر هم می­توانید به همه لیوان­ها یک قاشق تخم شربتی خیس خورده اضافه کنید.

زینب خزایی

دراین گزارش با ۱۴ گل که با استفاده از آنها می‌توانید در فصل گرما باغچه سرزنده‌ای داشته باشید ‌آشنا می‌شوید

چه گل هایی رشد خوبی در گرما دارند؟ کدام گل‌ها در طول تابستان تابستان ر زیر نور خورشید شکوفه می‌دهند؟ در آفتاب بعد از ظهر چه گل‌هایی رشد می کنند؟ کدام گیاهان می‌توانند خورشید و گرما را تحمل کنند؟ چه گل‌هایی در هوای گرم بهتر رشد می‌کنند؟ اگر سری به گوگل بزنید میبینید اینها و خیلی سوالات دیگری پرسیده شده تا شما با چنین گلهایی آشنا شوید.

انواع گل های تابستانه

این گلها خودشان به دو دسته یکساله و دائمی یا چند ساله تقسیم میشوند وخاصیت همه شان زیبا کردن چشم انداز ما در این روزهای داغ تابستان است. اگر دوست دارید در طول سال، باغچه خود را تازه نگه دارید، گل‌های یکساله یک انتخاب عالی هستند. این گل‌ها به سرعت و برای یک فصل رشد شکوفه می‌دهند. اما ممکن است بپرسید چه چیزی دقیقا یک فصل رشد به حساب میآید؟

فصل رشد زمانی است که هوا به گیاهان اجازه رشد می‌دهد. برای برخی از مناطق، فصل رشد می‌تواند به اندازه چهار ماه کوتاه باشد. برای مناطق گرم، فصل رشد می‌تواند تقریبا یک سال طول بکشد. این مطلب نباید با فصل‌های تابستان، پاییز، زمستان و بهار اشتباه گرفته شود.

قبل از شیرجه زدن در لیست گل‌های یکساله، کمی وقت بگذاریم تا در مورد تعریف این گل‌ها یاد بگیریم.

گل یکساله یعنی چه؟

این گلهاآن‌هایی هستند که فقط برای یک فصل در حال رشد و پیش از تولید دانه زندهاند و در همان سال زندگی می‌کنند و بعد از تولید بذر یا دانه می‌میرند.

گلهای یکساله فرصت خوبی هستند تا شما کاشت گل و گیاهان مختلف را امتحان کنید برای اینکه ببینید چه چیزی را دوست دارید. این کار همچنین به شما این امکان را می‌دهد که هر فصل در باغچه خود تنوع داشته باشید. این گل‌ها تمایل دارند زود گل بدهند به همین خاطر به مدت طولانی میتوان گلشان را مشاهده کرد. یک ساله ها معمولا چهار فصلند یعنی هر فصلی گل مخصوص به خود را دارد ولی بیشترشان نسبت به سر ما حساسند.

دو نوع دیگر از گل وجود دارد به نام دو ساله و چندساله یا دائمی.

فرق بین گل‌های دو ساله و دائمی چیست؟

چند ساله ها گلها و گیاهانی هستند که بعد از گلدهی برای چند فصل رشد زنده اند ولی دوساله ها فقط در دو فصل رشد یا دوسال زندهاند و اگر بخواهیم آنها را داشته باشیم باید مجددا بکاریم شان. آن‌ها معمولا در سال دوم شروع به گلدهی می‌کنند. البته به این نکته دقت کنید که در آب و هوای سرد یا خیلی  همین چند ساله ها ممکن است تبدیل به یک یا دوساله شوند.

برای هر فصل به بهترین گل‌های یکساله نگاه کنید و ببینید کدامش را دوست دارید. در ادامه با چند گل از این گروه آشنا می شویم.

۱-جعفری

مراقبت بسیار راحتی دارد و به خاطر گلدهی در تمام تابستان تبدیل به یک گل محبوب باغچه ای شده. طیف رنگی آن بین زرد و نارنجی است و همین باعث شده برای متنوع کردن ترکیب رنگ باغچه بسیار مورد توجه باشد.

۲- شمعدانی

صدها گونه مختلف دارد و همین خصوصیت دست باغبانها را باز میگذارد تا از این تنوع فراوان در آرایش و چینش باغچه های خانگی و پارکها بهره ببرند. این گیاهان سفت و سخت در مقابل آفتاب گزینههای خوبی برای گلدهی شرایط گرم و خشک هستند. گلهای شمعدانی صورتی، سفید و قرمز دارای بیشترین فراوانی و رنگهای یاسی و ارغوانی در ردههای بعدی هستند.

۳- پیچ تلگرافی یا پروانش

این گل به خاطر دو ویژگیاش مشهور است: گلدهی در تمام تابستان و رنگ آبی خاص گلش. پیچ تلگرافی در مناطقی با تابستانهای گرم میتواند در سایه به رشد خود ادامه دهد. حتی ارقام ابلق را میتوان به خاطر رنگ سبز و کرمی برگها کاشت تا دیوارهای ساده را زیباتر کند.

۴- آهار

این گل بسیار شبیه به گل کوکب است و یکی از گلهایی است که مراقبت بسیار ساده ای دارد. به خاطر رشد زیاد، فاصله بین کاشت بذر تا گلدهی آن ۱.۵ تا ۲ ماه طول می کشد. دلیل انتخاب ما برای آهار این است که گرمای تابستان گلدهیاش را متوقف نمیکند و مرتب میتوانیم گل های جدید را روی آن ببینیم و به این ترتیب در تمام طول تابستان و حتی نیمی از پاییز گلدهی دارد.

۵- گل حنا

این گل علاقه دارد برای گلدهی در جای گرم و پرنور باشد اما نه نور مستقیم. هم به صورت آپارتمانی نگهداری میشود و هم باغچه ای. رنگهای مختلفی دارد از قرمز و بنفش تا صورتی و سفید. اگر در باغچه کاشته شود به سرعت کف آن را میپوشاند و تا اولین سرما گلدهی اش ادامه دارد.

۶- بگونیا

بگونیاها در ایران بیشتر کاربرد آپارتمانی دارند اما میتوان در فضای باز هم آنها را کاشت و از گلدهی انواع تابستانهشان لذت برد. بگونیا یکی از متنوع ترین گلهای تابستانه است و بگونیا عروس به خاطر گلهای درشتش محبوبیت بیشتری نسبت به دیگر هم خانوادهای هایش دارد. تا اولین سرمای زمستانه هم گل میدهند.

۸- اطلسی

دارای طیف وسیعی از رنگهای صورتی، آبی وقرمز است که تازگیها رنگ زرد هم به آنها اضافه شده. این گل انتخاب و ترجیح خوبی برای باغبانان است. قابل کاشت در سبدهای آویزها، مناسب برای تراس، پشت پنجره یا گلهای حاشیهای در باغچه و پارکهاست. رنگهای بنفش و ارغوانی آن بسیار خاص هستند.

۹- لادن

برای سبدهای آویز مناسب است اما میتوان آن را در باغچه هم کاشت. در هوای آزاد تمام ماه های بهار، تابستان و پاییز گل میدهد. این گل برای هدیه دادن جهت خانه یا دفتر کار بسیار مناسب است.

۱۰- تاج خروسی یا کلوزیا

این گل یک انتخاب عالی برای استفاده در دسته گل است چون گلبرگهای آن خوش حالت و ایستاده هستند. کلوزیا میتواند در پاییز هم پر زرق و برق در باغچه بدرخشد.

۱۱- همیشه بهار

همیشه بهار خاصیت دارویی دارد و از آن در پمادهای سوختگی (کالاندولا) استفاده میشود. کاشت بسیار راحتی دارد و جزء گیاهان مفید است که حشرات مزاحم را دور میکند.

۱۲- کوکب کوهی

این گل به نام علمیاش Rudbekia هم شناخته میشود. ترجمه اسم انگلیسیاش میشود سوسن چشم سیاه چون وسط گلبرگهای روشنش سیاه رنگ است. در تمام تابستان گل دارد و حشرات مفید جلب رنگ آن میشوند. این گل آتشین دارای رنگهای قرمز، نارنجی و زرد است. آن‌ها نه تنها در باغ شگفت‌آور به نظر می‌رسند، بلکه گل‌های عالی و ماندگاری برای یک گلدان در داخل خانه هستند. انواع پاکوتاه آن برای پاسیو مناسبند و انواع پابلند برای مرز میان گلهای باغچه.

۱۳- گل میمون

این گل در مناطق سرد به صورت یکساله و در مناطق گرمسیر به صورت دوساله کشت میشود. دارای اراقام مختلف زمستانه، بهاره و تابستانه است که رقم تابستانه وقتی دمای هوا به بالاتر از ۱۶ درجه سانتی گراد برسد شروع به گلدهی میکند. ارقام پاکوتاه و پابلند دارد که طول ارقام پابلند گاهی به ۹۰ سانتی متر هم میرسد. ارقام پاکوتاه به عنوان گل آپارتمانی مورد استفاده قرار میگیرند. شکل گل شبیه صورتی است که گلبرگهای آن مثل دو لب هستند. لب بالایی همیشه بسته است. با فشار دادن دو طرف لب، به صورت یک دهان باز میشود و این میتواند برای کودکان بسیار جذاب باشد.

۱۴- مارگریت

این گل از خانواده آفتابگردان است اما گلبرگهای آن بیشتر به رنگ سفید است. رنگهای صورتی وزرد هم دارد. از اردیبهشت تا آبان ماه گل میدهد اما در باغچه بیشتر گلدهیاش تابستانه است. در تابستان سال دوم کیفیت گلها بیشتر است.

۱۴- اشرفی

اشرفی از اواسط تابستان تا اواسط پاییز گل دارد. برای حشرات بسیار جذاب است و منبع خوبی برای تغذیه از شهد به حساب میآید. دارای دو طیف رنگی صورتی، قرمز، سفید و زرد، نارنجی و قرمز است. همچنین می تواند به صورت گل آپارتمانی هم مورد استفاده قرار گیرد.

زینب خزایی